Ειδικότητα ΙΕΚ: Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής) (Οδηγός Σπουδών)

Ειδικότητα ΙΕΚ: Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής) (Οδηγός Σπουδών)

Οδηγοί Σπουδών ΙΕΚ1. Γενικές Πληροφορίες:  Ο παρών Οδηγός Σπουδών αφορά στην ειδικότητα «Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής)» της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που παρέχεται στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) του Ν. 4186/2013 «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 193/17-9-2013), όπως εκάστοτε ισχύει, σε αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αποφοίτους Σ.Ε.Κ.

1.1. Ονομασία Ειδικότητας


«Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής)»

Την Ενημερωτική σελίδα για τα Δημόσια ΙΕΚ μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.

Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις για τις Σπουδές στα Δημόσια ΙΕΚ

1.2. Ομάδα Προσανατολισμού

1.3. Προϋποθέσεις εγγραφής 

Προϋπόθεση εγγραφής των ενδιαφερομένων στην ειδικότητα «Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής)» είναι να είναι κάτοχοι απολυτηρίων τίτλων, δομών της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ως ακολούθως : Γενικό Λύκειο (ΓΕΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ), Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο (ΕΠΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο (ΤΕΕ) Β' Κύκλου σπουδών, Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ), Επαγγελματική Σχολή (ΕΠΑΣ), Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ). Οι γενικές προϋποθέσεις εγγραφής στα ΙΕΚ ρυθμίζονται στην Υ.Α. 5954 «Κανονισμός Λειτουργίας Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) που υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης (Γ.Γ. .Β.Μ.)». 

1.4. Διπλώματα – Βεβαιώσεις – Πιστοποιητικά

Οι απόφοιτοι της ειδικότητας «Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής)» μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισής τους στο Ι.Ε.Κ. λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (Β.Ε.Κ.) και μετά την επιτυχή συμμετοχή τους στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. λαμβάνουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 5. Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ οι οποίοι πέτυχαν στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. μέχρι την έκδοση του διπλώματος λαμβάνουν Βεβαίωση Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης.

1.5. Διάρκεια Σπουδών

Ο φοίτηση στα Ι.Ε.Κ. είναι πέντε (5) συνολικά εξαμήνων, επιμερισμένη σε τέσσερα (4) εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης συνολικής διάρκειας έως 1.200 διδακτικές ώρες ειδικότητας, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα προγράμματα σπουδών και σε ένα εξάμηνο Πρακτικής Άσκησης ή Μαθητείας, συνολικής διάρκειας 960 ωρών. 

1.6. Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων 

Τo «Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων» κατατάσσει τους τίτλους σπουδών που αποκτώνται στη χώρα σε 8 Επίπεδα. Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους ΙΕΚ μετά από πιστοποίηση, αντιστοιχεί στο 5ο από τα 8 επίπεδα. 

Οι υπόλοιποι τίτλοι σπουδών που χορηγούν τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα κατατάσσονται στα εξής επίπεδα: 

  • Επίπεδο 1: Απολυτήριο Δημοτικού. 
  • Επίπεδο 2: Απολυτήριο Γυμνασίου. 
  • Επίπεδο 3: Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας που χορηγούν οι Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ). 
  • Επίπεδο 4: Απολυτήριο Γενικού Λυκείου. Πτυχίο ΕΠΑΣ. Απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου και Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας που χορηγείται στους αποφοίτους της Γ' τάξης των ΕΠΑΛ. 
  • Επίπεδο 5: Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους της Τάξης Μαθητείας των ΕΠΑ.Λ. μετά από πιστοποίηση.
  • Επίπεδο 6: Πτυχίο Ανώτατης Εκπαίδευση (Πανεπιστημίου και ΤΕΙ).
  • Επίπεδο 7: Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης. 
  • Επίπεδο 8: Διδακτορικό Δίπλωμα.

1.7. Πιστωτικές Μονάδες 

Θα συμπληρωθεί όταν εκπονηθεί το εθνικό σύστημα πιστωτικών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.

1.8. Σχετική Νομοθεσία 

  1. Ν. 3879/2010 «Ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 163 /21-09-2010), όπως εκάστοτε ισχύει. 
  2. Ν. 4186/2013 «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 193/17-9-2013), όπως εκάστοτε ισχύει.
  3. Υ.Α. 5954(Φ.Ε.Κ. Β΄1807/2-7-2014) «Κανονισμός Λειτουργίας Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) που υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης (Γ.Γ. .Β.Μ.)». 
  4. ΚΥΑ 3691 (ΦΕΚ B 945/15-04-2014) «Ίδρυση Δημοσίων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης Ειδικής Αγωγής»
  5. Υ.Α. 3900/10-04-2014 (ΑΔΑ: ΒΙΗΔ9-129) Ειδικότητες Ι.Ε.Κ. Ειδικής Αγωγής 

2. Σύντομη Περιγραφή Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (Προφίλ Επαγγέλματος) 

Επαγγελματικό περίγραμμα ειδικότητας 

Ο απόφοιτος της ειδικότητας των ΙΕΚ «Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής) με τις εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες που θα έχει αποκτήσει κατά την εκπαίδευσή του, θα μπορεί να εφαρμόζει τις αρχές της επικοινωνίας, της ορθής ξενάγησης και περιήγησης των μεμονωμένων επισκεπτών και των groups των ξεναγούμενων. Θα απασχολείται σε αρχαιολογικούς χώρους, σε δημόσια και ιδιωτικά μουσεία, σε πολιτιστικούς χώρους και σε χώρους φυσικού κάλλους.

Συγκεκριμένα, ο Ξεναγός συνοδεύει συνήθως ομάδες τουριστών από το χώρο διαμονής τους στους τόπους που θέλουν να επισκεφθούν. Τους κατευθύνει σε συγκεκριμένους χώρους και τους εξηγεί αναλυτικά τι ακριβώς είναι αυτό που βλέπουν, ποια είναι η ιστορία του, η αξία του και η σημασία του για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Συχνά αναφέρεται σε παραδόσεις, εξηγεί ήθη και έθιμα των ντόπιων κατοίκων και απαντά σε ερωτήσεις και απορίες των επισκεπτών.

Τομείς απασχόλησης

Θα μπορεί να εργαστεί σε υπηρεσίες του ΕΟΤ, να συνεργαστεί με Τουριστικά γραφεία και επιχειρήσεις με σχέση εξαρτημένης εργασίας ή μεμονωμένα ως ελεύθερος επαγγελματίας σε Μουσεία Δημόσια, Ιδιωτικά, Δημοτικά, Πανεπιστημιακά κ.α., Αρχαιολογικούς και Πολιτιστικούς χώρους, Ξενοδοχεία, Σχολεία, Ιδιωτικές επιχειρήσεις προώθησης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, χώρους αναψυχής, χώρους φυσικού κάλλους, εθνικούς δρυμούς κ.α. 

Επαγγελματικά προσόντα 

Οι απόφοιτοι της ειδικότητας «Ξεναγός σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή προβλήματα ακοής)» με βάση τη θεωρητική τους και πρακτική τους κατάρτιση, ταεξειδικευμένα μαθήματα των τεσσάρων εξαμήνων των ΙΕΚ, αλλά και το εξάμηνο της πρακτικής άσκησης θα είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των ξεναγήσεων των σημαντικότερων αρχαιολογικών, πολιτιστικών χώρων και μουσείων.

Πιο αναλυτικά θα:

- Γνωρίζουν την εξέλιξη της ελληνικής αρχαίας, της βυζαντινής και της νεώτερης ιστορίας.

- Επισημαίνουν τα σημαντικότερα δημιουργήματα της προϊστορικής, της αρχαίας, της βυζαντινής-μεταβυζαντινής και της νεώτερης τέχνης. 

- Διακρίνουν τις κυριότερες , τις εναλλακτικές διαδρομές και τον συνδυασμό αυτών σε σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. 

- Συνδυάζουν τις βασικές θεωρητικές και πρακτικές αρχές που διέπουν τη Νέα Μουσειολογία, καθώς και τη Μουσειοπαδαγωγική. 

- Κατανοούν την εξέλιξη της λογοτεχνίας και του θεάτρου από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα.

- Αντιλαμβάνονται την εξέλιξη των θρησκειών στον ελλαδικό χώρο, αλλά και παγκοσμίως.

- Εκτιμούν την εξέλιξη των σημαντικότερων τάσεων και ρυθμών στη νεώτερη αρχιτεκτονική.

- Ξεχωρίζουν τα βασικά στοιχεία της Γεωγραφίας, Οικολογίας και του Ελληνικού Περιβάλλοντος. -Ορίζουν τα βασικά στοιχεία της Αρχαιολογικής και Τουριστικής Νομοθεσίας.

- Αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες της τουριστικής ψυχολογίας. 

- Εφαρμόζουν τους βασικούς κανόνες των πρώτων βοηθειών.

- Ομιλούν καλά τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα.

Επαγγελματικά καθήκοντα

Θα είναι επιφορτισμένοι να συνοδεύουν, να κατευθύνουν, να ξεναγούν τα groups και τους επισκέπτες που θα αναλάβουν να περιηγήσουν. Θα πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν τυχόν προβλήματα που μπορεί να προκύψουν και να γνωρίζουν τρόπους επίλυσής τους. 

Πιο αναλυτικά: Ο ξεναγός ασχολείται με την ενημέρωση, περιήγηση και ξενάγηση των επισκεπτών και των τουριστών στους αρχαιολογικούς χώρους, τα ιστορικά μνημεία, τις φυσικές ομορφιές και τα αξιοθέατα μιας χώρας, εξηγώντας τη σημασία τους καθώς και την ιστορία των μνημείων και των καλλιτεχνικών έργων. 

Επιπλέον, ο ξεναγός συνοδεύει τους τουρίστες από τα ξενοδοχεία που διαμένουν στους τόπους που θέλουν να επισκεφτούν, τους οδηγεί σε συγκεκριμένους χώρους και τους εξηγεί αναλυτικά την ιστορία, την αξία και τη σημασία αυτού που βλέπουν, για τον παγκόσμιο πολιτισμό και την ανθρωπότητα. Συχνά αναφέρεται και εξηγεί τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα των ντόπιων κατοίκων, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της σύγχρονης ζωής των κατοίκων των περιοχών που επισκέπτονται και απαντά σε ερωτήσεις και απορίες των επισκεπτών. Σε ορισμένες περιπτώσεις αναλαμβάνει το ρόλο του εμψυχωτή, για την ψυχαγωγία των τουριστών που παρακολουθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις. 

Ο ξεναγός συνεργάζεται με τα τουριστικά γραφεία που οργανώνουν τις ομάδες και τις ξεναγήσεις των τουριστών και αναλαμβάνει την περιήγηση και την ξενάγησή τους, ακολουθώντας το πρόγραμμα των επισκέψεων, που μπορεί να είναι ημερήσιο ή πολυήμερο, οπότε ο ξεναγός διανυκτερεύει μαζί με την ομάδα του. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, δίνει πληροφορίες στην ομάδα για τα διάφορα μέρη που συναντούν, σταματά για να τους δείξει κάποιο αξιοθέατο και προετοιμάζει τα μέλη της ομάδας για τον τελικό προορισμό τους. Όταν φτάσουν εκεί αναφέρεται στα αρχαιολογικά και μυθολογικά στοιχεία, στις αρχιτεκτονικές και ιστορικές λεπτομέρειες των μνημείων και του τόπου γενικότερα. 

Συνοδεύει το γκρουπ σε εστιατόρια και καταστήματα, προτείνει στα μέλη του θέματα για φωτογράφηση και διανυκτερεύει μαζί τους όταν προβλέπεται στο πρόγραμμα. Η εργασία του περιλαμβάνει και την περιγραφή της σύγχρονης ζωής του τόπου.

3. Αναλυτική Περιγραφή των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων (Απαραίτητες Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες για τη συγκεκριμένη ειδικότητα) 

- Να είναι σε θέση να παρουσιάσουν σε οργανωμένες ομάδες επισκεπτών ή σε μεμονωμένους περιηγητές τα αξιοθέατα του τόπου, τα αρχαία και ιστορικά μνημεία, χώρους αναψυχής, τα μνημεία φυσικού κάλλους, τα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα και πάσης φύσεως καλλιτεχνικά έργα, δίνοντας τις απαραίτητες επεξηγήσεις αναφορικά με τη σημασία, την ιστορία και τη συγχρονικότητα του ελληνικού πολιτισμού. 

- Να εντοπίζουν, να επιλέγουν και να οργανώνουν τις απαραίτητες πληροφορίες που θα παρέχουν στο ακροατήριό τους με τρόπο εύληπτο και αφηγηματικό.

- Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης στην κατεύθυνση της ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

- Να γνωρίζουν βασικές έννοιες αρχαιολογικής και τουριστικής νομοθεσίας για την αποτελεσματική διεκπεραίωση των καθηκόντων τους.

- Να μεριμνούν για την ασφάλεια των επισκεπτών ,λαμβάνοντας τις κατάλληλες προφυλάξεις και περιορίζοντας τους κινδύνους κατά της υγείας και της ασφάλειας των επισκεπτών που μπορεί να ελλοχεύουν, όπως επίσης να είναι σε θέση να παρέχουν πρώτες βοήθειες σε περιπτώσεις ατυχημάτων. 

3.1 Γενικές Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες 

Οι γενικές γνώσεις συνίστανται στις ακόλουθες: 

- κατέχει γνώσεις της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, τόσο της παλαιότερης όσο και της σύγχρονης των τόπων που ξεναγεί.

- συνδυάζει χωροχρονικά ιστορικά γεγονότα.

- διακρίνει ιστορικές αιτίες, αφορμές και αποτελέσματα.

- κατέχει  αρχαιολογικές  γνώσεις  όλων  των  περιόδων  διαχρονικά  του  ελληνικού  γίγνεσθαι  και  συμπλοκής διαφορετικών αρχαιολογικών ευρημάτων και μνημείων.

- διαθέτει γεωγραφικές γνώσεις

- ομιλούν ξένες γλώσσες (ειδικά τα άτομα με προβλήματα όρασης θα πρέπει να συνοδεύονται στις ξεναγήσεις τους από διερμηνείς νοηματικής και ξένων γλωσσών).

Δεξιότητες 

  • Ζωντάνια, κέφι και κοινωνικότητα
  • Ομιλητικότητα
  • Σαφήνεια στον προφορικό λόγο και γλαφυρότητα στις περιγραφές
  • Ευγένεια, ηρεμία, φιλικότητα
  • Υπομονετικότητα, προθυμία
  • Αμεσότητα στην επικοινωνία
  • Συνέπεια, ακρίβεια
  • Σωστό προσανατολισμό 

Ικανότητες

  • Αντοχή σε σωματική και πνευματική κούραση
  • Αντοχή σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες
  • Διαλλακτικότητα για την επίλυση διαφορών μεταξύ των ατόμων των groups
  • Ικανότητα ψυχολογικής διείσδυσης
  • Ικανότητα εξειδίκευσης των ξεναγήσεων ανάλογα με τις ανάγκες του κοινού 

Το επάγγελμα απαιτεί ζωντάνια, κέφι και κοινωνικότητα από αυτόν που το ασκεί.

Ο ξεναγός χρειάζεται να είναι ομιλητικός, να μπορεί να χειρίζεται άνετα το λόγο, να έχει σαφήνεια στον προφορικό λόγο και γλαφυρότητα στις περιγραφές, χωρίς να εμπλέκεται σε φλύαρες περιγραφές λεπτομερειών που δεν μπορούν να συγκρατήσουν οι τουρίστες. Ειδικά για τα άτομα με προβλήματα ακοής θα μπορούν να μεταδίδουν τις γνώσεις τους μέσω των διερμηνέων της νοηματικής γλώσσας. 

Οφείλει να είναι ευγενικός, ήρεμος, φιλικός, πρόσχαρος, υπομονετικός, πρόθυμος να πληροφορήσει και να εξυπηρετήσει τους επισκέπτες που συνοδεύει. Ειδικά για τα άτομα με προβλήματα όρασης, θα μπορούν ίσως να συνοδεύονται από εκπαιδευτές κινητικότητας. 

Ακόμη, πρέπει να έχει βαθιά γνώση για την ιστορία, τη γεωγραφία, αλλά και τη σύγχρονη ζωή των τόπων που ξεναγεί, καθώς και των εκθεμάτων που επισκέπτονται οι τουρίστες.

Χρειάζεται να διαθέτει ποικίλες, έγκυρες και ακριβείς πληροφορίες για όσα συμβαίνουν ή προσφέρονται στον τόπο εργασίας του και αφορούν άμεσα ή έμμεσα τους ξένους επισκέπτες.

Ο ξεναγός πρέπει να γνωρίζει άριστα περισσότερες από μία ξένες γλώσσες.

Ηικανότητα να ψυχολογεί ανθρώπινους χαρακτήρες, να διακρίνει συμπεριφορές και να προβλέπει τις αντιδράσεις ή τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες τους, συμβάλλει στην επιτυχή και αποδοτική άσκηση του επαγγέλματος του. Το ίδιο χρήσιμο είναι να μπορεί να λειτουργεί συλλογικά και να συντονίζει τις κοινωνικές ομάδες, έχοντας το χάρισμα της αμεσότητας στην επικοινωνία.

3.2 Βασικές Επαγγελματικές Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες

- Γνώση των κυριοτέρων ιστορικών και αρχαιολογικών δεδομένων των ξεναγούμενων τόπων

- Διαχρονική θεώρηση της εξέλιξης της ιστορίας

- Γεωγραφικές γνώσεις

- Γνώσεις ξένων γλωσσών

- Επικοινωνιακή δεξιότητα

- Ευελιξία και σωστός προσανατολισμός κατά τη διάρκεια των ξεναγήσεων -Επίλυση προβλημάτων κατά τη διάρκεια των ξεναγήσεων

4. Αντιστοιχίσεις Ειδικότητας

Η ειδικότητα του «Ξεναγού σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής)» των Ι.Ε.Κ. δεν αντιστοιχίζεται με κάποια ειδικότητα των Τ.Ε.Ε., των Ε.Π.Α.Λ., των Ε.Π.Α.Σ., ή των Τ.Ε.Λ.

5. Κατατάξεις 

Δεν είναι δυνατή η κατάταξη αποφοίτων των Τ.Ε.Ε, των Ε.Π.Α.Λ., των Ε.Π.Α.Σ, ή των Τ.Ε.Λ. σε κάποιο από τα εξάμηνα της ειδικότητας του «Ξεναγού σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς-Πολιτιστικούς Χώρους (άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής)».

6. Πρόγραμμα Κατάρτισης 

Δείτε ΕΔΩ ολόληρο τον Οδηγό Σπουδών

Την Ενημερωτική σελίδα για τα Δημόσια ΙΕΚ μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr