Από το Εράσμους και τα συνέδρια έως τα ερευνητικά προγράμματα Από το Εράσμους και τα συνέδρια έως τα ερευνητικά προγράμματα

Από το Εράσμους και τα συνέδρια έως τα ερευνητικά προγράμματα

«Επιστροφή στην εξωστρέφεια». Σε αυτές τις τρεις λέξεις θα μπορούσε να συνοψιστεί η προσδοκία της ακαδημαϊκής κοινότητας μετά το πλήγμα που επέφερε στα πανεπιστημιακά ιδρύματα ο έλεγχος στις κινήσεις των κεφαλαίων. 

Το άνοιγμα των τραπεζών ήταν ένα πρώτο, μικρό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Με τη μερική άρση των capital controls, απελευθερώνεται και η δυνατότητα των φοιτητών που σπουδάζουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού να πληρώνουν τα δίδακτρά τους αφού δεν απαιτείται πλέον έγκριση από την Επιτροπή Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Η πληρωμή μπορεί να γίνει με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών στην τράπεζα μέσω της οποίας διενεργείται η συναλλαγή, ενώ η μεταφορά του ποσού θα πρέπει να πιστωθεί σε λογαριασμό του εκπαιδευτικού ιδρύματος και όχι σε λογαριασμό του ίδιου του δικαιούχου. Παράλληλα, επιτρέπεται η μεταφορά μέγιστου ποσού 5.000 ευρώ ή του ισόποσού του σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο, συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Η πληρωμή συντελείται, υποχρεωτικά, σε λογαριασμό, που τηρείται στο εξωτερικό, με δικαιούχο το φοιτητή.


Οι σπουδές στο εξωτερικό, ωστόσο, αποτελούν μόνο ένα κομμάτι του παζλ που σκιαγραφεί τη σχέση της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας με το διεθνές επιστημονικό περιβάλλον. «Η επικοινωνία σε επιστημονικό επίπεδο με τα ιδρύματα του εξωτερικού έχει δυσχεράνει. Η παρουσία σε συνέδρια και σεμινάρια είναι αναγκαία για ένα ίδρυμα. Μακροπρόθεσμα, αυτή η αποχή θα δημιουργήσει αναμφίβολα πρόβλημα» επισημαίνει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο πρύτανης του πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος.

Η συμμετοχή σε συνέδρια και σε ερευνητικά προγράμματα, οι ανταλλαγές φοιτητών και επιστημονικού προσωπικού, αλλά και η προμήθεια εργαστηριακού υλικού συνιστούν ένα πλέγμα δραστηριοτήτων που σχετίζονται άμεσα με τη λειτουργία των πανεπιστημίων. «Επηρεάζεται σημαντικά το πιο δραστήριο κομμάτι της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος, είναι μήνες συνεδρίων και αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε σε προσκλήσεις στο εξωτερικό» προσθέτει ο ομόλογός του από το Πάντειο Πανεπιστήμιο Γρηγόρης Τσάλτας.

Αυτό σημαίνει πως, αντίθετα απ' ό,τι θα πίστευε κανείς, οι καλοκαιρινοί μήνες είναι περίοδος επαγγελματικής δραστηριότητας. Σε φοιτητικό επίπεδο, το πρόβλημα εντοπίζεται από τη μία πλευρά στους ερασμιακούς φοιτητές που δεν μπορούν να εισπράξουν τη μηνιαία αποζημίωση από τις τράπεζες. Αλλά και από την άλλη πλευρά, έλληνες φοιτητές που πρόκειται να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό έρχονται αντιμέτωποι με την απαίτηση των ιδιοκτητών του καταλυμάτων να προπληρώσουν το συνολικό ποσό της διαμονής τους.

Όπως γράφει το ΑΜΠΕ, η δυσπιστία αυτή διαπιστώνεται και στο πεδίο των ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων, ενώ η ακαδημαϊκή κοινότητα εκφράζει φόβους για μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. «Οι συνάδελφοι από τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια φοβούνται ότι θα υπάρξει πρόβλημα στις πληρωμές. Αυτό έχει σαν συνέπεια να καταθέτουν προτάσεις χωρίς να περιλαμβάνουν έλληνες συναδέλφους τους στο έργο ή, ακόμη χειρότερα, να μην έχουν έλληνες επικεφαλής στην ομάδα του ερευνητικού προγράμματος» αναφέρει ο πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Περικλής Μήτκας. Ο ίδιος εξηγεί τη σημασία που έχει ο ρόλος του συντονιστή σε ένα ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα. «Ο ρόλος του συντονιστή είναι σημαντικός επειδή φέρνει πιο πολλά χρήματα στον ακαδημαϊκό φορέα, ενώ ενισχύσει το διεθνές προφίλ του ιδρύματος». «Διαπιστώνουμε» προσθέτει ο ίδιος «ότι οι εταίροι αρνούνται να αναθέσουν σε Ελληνα τον ρόλο του συντονιστή, αφού ο συντονιστής πρέπει να πάρει τα χρήματα του έργου και να τα μοιράσει στα άλλα ευρωπαϊκά ιδρύματα. Αυτό που φοβούνται είναι ότι τα χρήματα θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα. Στα υπάρχοντα προγράμματα που είναι συντονιστές έλληνες συνάδελφοι ήδη υπάρχει μια συζήτηση για το εάν θα πρέπει να παραμείνουν ή να αντικατασταθούν».

Ανάλογης φύσης προβλήματα παρουσιάζονται και στις προμήθειες του εργαστηριακού εξοπλισμού από το εξωτερικό. Κάποια πανεπιστήμια έχουν καταθέσει σχετικά αιτήματα στην αρμόδια Επιτροπή Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών του Γενικού Λογιστηρίου. Τα αιτήματα, ωστόσο, δεν έχουν ικανοποιηθεί καθώς δεν θεωρούνται επείγουσες αυτές οι ανάγκες, ενώ τα πανεπιστήμια δεν είναι οι μόνοι φορείς που έχουν χτυπήσει την πόρτα της επιτροπής. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο τα αιτήματα που έχουν κατατεθεί από επιχειρήσεις για αποστολή εμβασμάτων στο εξωτερικό που αφορούν εισαγωγές πρώτων υλών και εμπορευμάτων φτάνουν τις 5.500.

«Αυτή τη στιγμή έχει παγώσει η παράδοση στο ίδρυμά μας ηλεκτρονικών υπολογιστών που είχαμε παραγγείλει» σημειώνει σχετικά ο πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Γιάννης Γκόλιας. «Προς το παρόν δεν μπορούμε να κάνουμε στατιστική αποτίμηση του προβλήματος» απαντά ο ίδιος όταν ερωτάται για το συνολικό κόστος. «Εχουμε εκατοντάδες συνεργασίες με ιδρύματα του εξωτερικού, όχι μόνο πανεπιστήμια αλλά και ερευνητικά κέντρα και εταιρίες, έχουμε χιλιάδες φοιτητές οι οποίοι πηγαιονοέρχονται με τα προγράμματα Εράσμους και άλλα ανταλλαγής φοιτητών και έχουμε δεκάδες εκατομμυρίων χρηματοδοτούμενα έργα σε ετήσια βάση. Πληρώνονται χιλιάδες ερευνητές εξωπανεπιστημιακοί» προσθέτει από την πλευρά του ο Περικλής Μήτκας. «Εγώ λέω ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι οργανικά συνδεδεμένο με το ευρωπαϊκό».

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr