Το «ουράνιο» τόξο των Πανεπιστημίων του 2020

Το «ουράνιο» τόξο των Πανεπιστημίων του 2020

Το «ουράνιο» τόξο των Πανεπιστημίων είναι ένα πολύχρωμο, οπτικό και πολιτικό φαινόμενο διαχρονικό και πολύπλευρο στην νεότερη ιστορία και πορεία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας μας. 

Πράγματι πρόκειται για ένα θέμα που διαχρονικά έχει απασχολήσει, προβληματίσει και δημιουργήσει πολλά ερωτήματα σε φοιτητές, καθηγητές και πολιτεία.


Γράφει ο *Κατσακιώρης Δημήτριος στα «Φοιτητικά Νέα»

Σημείωση: Το συγκεκριμένο άρθρο σκοπό έχει να παρουσιάσει  και μία άλλη οπτική επί του θέματος των φοιτητικών παρατάξεων-κινημάτων στα ελληνικά Πανεπιστήμια και όχι να έρθει να τα αντικρούσει και να δημιουργήσει ένα πλαίσιο προπαγάνδας γύρω από αυτό το θέμα.

Κάθε χρόνο περίπου αυτούς τους μήνες (Απρίλιο-Μάιο) σε όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα οι φοιτητές αφιέρωναν μία μέρα για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, μια μέρα της δημοκρατίας. Τελικός στόχος; Η εκλογή φοιτητών για την εκπροσώπηση των Φοιτητικών Συλλόγων σε κάθε σχολή. Φοιτητικοί Σύλλογοι ένας ιστορικός θεσμός διαχρονικά στα Πανεπιστήμια αλλά και κάπως παρεξηγημένος τα τελευταία χρόνια. Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους επί το σύνολο αποτελούνται από φοιτητές που συμμετέχουν και δραστηριοποιούνται σε φοιτητικές παρατάξεις. Διάφορα είναι τα χρώματά τους, οι θέσεις τους, οι απόψεις τους και πολλές φορές και οι κομματικοί τους φορείς. Δεν θέλω όμως να εστιάσω σε αυτό. Αναμφίβολα πίσω από τις φοιτητικές παρατάξεις υπάρχουν αγώνες, διεκδικήσεις και νίκες των φοιτητών σε ακαδημαϊκά ζητήματα που ταλάνιζαν τις πανεπιστημιακές κοινότητες (και όχι οι λέξεις αγώνες, διεκδικήσεις και νίκες δεν παραπέμπουν ούτε σε αριστερά ούτε σε δεξιά φρονήματα). Αλίμονο και αν κάναμε διαχωρισμό και στις λέξεις ανάλογα με τα πολιτικά μας πιστεύω… ας μην ξεφεύγουμε! Κάπου εδώ όμως θέλω να θέσω το πρώτο ερώτημα και προβληματισμό μου: Μήπως έχουμε χάσει την ουσία μέσα σε όλο αυτό; 

Με αυτόν τον τρόπο θέλω να πάρω την σκυτάλη από την τελευταία ερώτηση και να συνεχίσω λέγοντας δεν έχει προβληματίσει η ολοένα και αυξανόμενη αποχή από την κάλπη;  Προσέξτε δεν μιλάω για τη συμμετοχή των φιλικά προσκείμενων σε κάποια παράταξη φοιτητών αλλά για αυτούς που δεν τους πιάνει κανείς από το χεράκι να τους πάει στην κάλπη. Ας μην γελιόμαστε, πόσο υγιές είναι όλο αυτό; Εν έτη 2020  μπαίνουμε στα Πανεπιστήμια για να κάνουμε αυτό ακριβώς που λέει η ανάλυση της λέξης (ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα· υποδιαιρείται σε σχολές όπου διδάσκονται διάφορες επιστήμες). Προφανώς και δεν τάσσομαι κατά του θεσμού εν’ ονόματι: Φοιτητικοί σύλλογοι. Και σας ρωτώ: Μπορούν να υπάρξουν και να λειτουργήσουν οι Φ.Σ χωρίς «ουράνιο» τόξο και φανφάρες κάθε χρώματος και θέσης; Έχουμε φτάσει στο σημείο να πιστεύουμε ότι μέσα από την ενεργοποίηση και τον προβληματισμό των φοιτητών για τα ακαδημαϊκά τους θέματα μόνο χαμένοι θα βγούμε. Γιατί; Μπείτε σε μία Γ.Σ που είναι το ανώτατο όργανο των Φ.Σ και θα το διαπιστώσετε. 

Δεν απαγόρευσε ποτέ κανείς και σε κανέναν να πει την γνώμη του και να προτείνει λύση σε ένα πρόβλημα. Το θέμα είναι ότι σε όλο αυτό που επικρατεί στα ελληνικά Πανεπιστήμια και κατ’ επέκταση στο θεσμό των Φ.Σ πλέον δεν κυριαρχεί ο υγιής διάλογος. Για να ασχοληθούμε λίγο και με το εννοιολογικό κομμάτι, ένας διάλογος χαρακτηρίζεται υγιής όταν δύο ή παραπάνω συνομιλητές είναι σε θέση να πείσουν και να πειστούν. Αλήθεια αμφιβάλλω αν ποτέ σε Γ.Σ ή Δ.Σ έχει  υπάρξει κάποιος ροζ, πράσινος, μπλε (και όποιο άλλο χρώμα και απόχρωση θέλετε) που να έχει υπερψηφίσει κάτι που είπε κάποιος άλλος (προφανώς σε άλλη ομάδα) το οποίο να είναι ορθολογικό και τεκμηριωμένο για την λύση ενός θέματος ή την αναγκαία ύπαρξή του για την Πανεπιστημιακή κοινότητα! Με αυτόν τον τρόπο, οδηγούμαστε στην απόδοση και επικράτηση του όρου φανατισμός. 

Σημείωση: Φανατισμός είναι η προσήλωση σε κάτι (ιδέα, θρησκεία, ομάδα, πολιτικό πρόσωπο ή θέση) με υπέρμετρο ζήλο και μίσος προς οτιδήποτε αντίθετο επ’ αυτού.

Πάνω σε όλα τα παραπάνω έρχονται να συμπληρώσουν και οι προβληματισμοί περί του σεβασμού και της παιδείας που καλλιεργείται και περιφέρεται στην πανεπιστημιακή ατμόσφαιρα. Μπαίνοντας στο προαύλιο χώρο ενός Πανεπιστημίου καθόλου απίθανο να συναντήσει κανείς διάφορες πολιτικές και μη «ζωγραφιές» στους τοίχους  τεράστιες αφίσες και πανό (λες και εισερχόμαστε σε εκλογικά κέντρα) με όλα αυτά να συνδυάζονται και με ενημερωτικό υλικό που θα μοιράζουν διάφοροι συμφοιτητές μας και όχι μόνο. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας και ας δούμε τα πράγματα έστω για μία φορά (το ξαναλέω για μία φορά) σφαιρικά και ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ. Τα φυλλάδια αυτά πολλές φορές θα αναγράφουν κάποια προβλήματα που έχει το Πανεπιστήμιο και θα συνοδεύονται με λύσεις που προτείνει η κάθε ομάδα. Γιατί όμως ένας φοιτητής 1ου έτους που έρχεται για πρώτη φορά στη ζωή του σε ένα νέο περιβάλλον ακαδημαϊκό να θέλει να ενημερωθεί για τη «παλέτα» του εκάστοτε Ιδρύματος και πολλά άλλα; Και όλα αυτά γιατί; Για να έχει η κάθε ομάδα αυτούς τους μήνες το «δικαίωμα» και την άνεση να ζητήσει ΜΙΑ ψήφο. Πάνω ακριβώς σε αυτό βασίζω και την άποψή μου ότι η αποχή οφείλεται ΚΑΙ σε αυτό καθώς υποσυνείδητα περνάει το μήνυμα του ενός και μοναδικού συμφέροντος από κάθε ομάδα προς κάθε φοιτητή της ψήφου. Ωραία, άντε και βγήκες πρώτη ομάδα στις εκλογές και πήρες την αυτοδυναμία στο Δ.Σ. Έπειτα τι; Τι υπάρχει μετά από αυτό; Κύμα αρνητισμού υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια γύρω από αυτό το θέμα από πολλούς φοιτητές, καθηγητές, φορείς, πολιτεία. Μήπως εξυπηρετεί κάτι άλλο; Για να συνεχίσω όμως την «ξενάγηση» στους πανεπιστημιακούς χώρους μπαίνοντας στον εσωτερικό τους χώρο έρχεται κανείς αντιμέτωπος με ένα πολύχρωμο και μεγάλο «σαλόνι» αποτελούμενο από τα «τραπεζάκια» τα οποία φέρουν για ταπετσαρία συνήθως χάρτινες αφίσες με διάφορα συνθήματα και φυσικά στα χρώματα της κάθε ομάδας. Οι τοίχοι του εσωτερικού χώρου των σχολών πλέον έχει μετατραπεί σε έναν τεράστιο πίνακα ανακοινώσεων, αφισών, ελεύθερης ζωγραφικής και άλλα πολλά. Βέβαια, τις ημέρες των εκλογών όλο αυτό προφανώς και αυξάνεται και αν είναι κανείς τυχερός με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων μπορεί να αντικρίσει το θέαμα των βεγγαλικών, καπνογόνων, βαμμένων κοτόπουλων (έχει υπάρξει και αυτό ναι για την περιφρόνηση της αντίπαλης ομάδας) ή ακόμη και την μετατροπή του προαύλιου χώρου σε υπαίθριο ρινγκ επίδοξων πολιτικών boxer γιατί έχασαν από την αντίπαλη ομάδα. Και μέσα σε όλο αυτό ρωτώ και ξαναρωτώ: Ποια είναι τα υγιή πολιτικά φρονήματα και ποια η παιδεία που παράγει και αναπαράγει όλο αυτό; 

Επίσης, θεωρώ άξιο αναφοράς και παρατήρησης περί των διάφορων βανδαλισμών που λαμβάνουν χώρα κατά καιρούς στους πανεπιστημιακούς χώρους, των παράνομων εισβολών σε αυτούς με ουσιαστικό στόχο ποιον; Αναπάντητο νομίζω θα μείνει τι όφελος υπάρχει μετά από όλο αυτό. Αυτό είναι το Πανεπιστήμιο που από τη μία πλευρά  οραματίζονται κάποιοι; Αυτό είναι το ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο από την άλλη που οραματίζονται κάποιοι άλλοι; Έχουν δει και ψάξει περί των ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων; Έχουν αυτή την «παλέτα» χρωμάτων και βανδαλισμών πολλά ξένα Ιδρύματα; 

Για να ξεκαθαρίσω φυσικά ξανά δεν επικρίνω ούτε κατακρίνω συγκεκριμένες ομάδες και άτομα απλώς θέτω κάποια προσωπικά μου ερωτήματα και προβληματισμούς και παραθέτω μια άλλη οπτική του νομίσματος αυτού. Όπως, βλέπετε το ένα θέμα φέρνει το άλλο σε ένα όπως ξεκαθάρισα από την αρχή πολύπλευρο φαινόμενο. 

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να βάλω σε μία σειρά τα τελικά ερωτήματα προκειμένου να προβληματίσουν τόσο φοιτητές και οργανωτικές και διοικητικές δομές των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων όσο και φορείς και πολιτεία. 

  • Γιατί να μην μπορούν να υπάρξουν και να λειτουργήσουν οι Φ.Σ με την αποκλειστική συμμετοχή όλων των εγγεγραμμένων φοιτητών του κάθε τμήματος και να μην υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός σε κάτι που όλοι συμμετέχουμε και νοιαζόμαστε;
  • Μήπως θα ήταν πιο λειτουργικό  αν φοιτητές εκλεγμένοι αυτόνομα και ανεξάρτητα ο καθένας από το σύνολο των φοιτητών του τμήματος καθόντουσαν σε μία έδρα και  λειτουργούσαν χωρίς παρωπίδες στις θέσεις τους αλλά με κοινό γνώμονα την αναγνώριση, καταγραφή και εύρεση λύσης στα ακαδημαϊκά ζητήματα πάντα σε συνεργασία με την διοίκηση του Πανεπιστημίου και της τοπικής κοινωνίας;
  • Θα σεβαστούμε επιτέλους τους χώρους του Πανεπιστημίου και θα πάψουμε να τους θεωρούμε προσωπική μας περιουσία κάνοντας οτιδήποτε θέλουμε, χρησιμοποιώντας τους όπως θέλουμε χωρίς όρια και  χωρίς να κοιτάμε γύρω μας ότι δεν μένουμε μόνοι μας στα Πανεπιστήμια;
  • Θα αναθεωρήσουμε τον απώτερο και πρωτεύοντα σκοπό των Πανεπιστημίων ως προς τη λειτουργία τους;

Επιτέλους, ας αποδεχτούμε και  συνειδητοποιήσουμε ότι μόνο αρνητικά επιφέρει η υπολειτουργία ενός θεσμού. Ας επαναπροσδιορίσουμε το κοινό στόχο και σκοπό των Φοιτητικών Συλλόγων και ας δράσουμε ΟΛΟΙ χωρίς παρωπίδες στο άκουσμα κάθε ιδέας και άποψης με στόχο την ΚΟΙΝΗ συμμετοχή με την καλύτερη δυνατή λύση για ΚΑΘΕ πρόβλημα και ζήτημα της Πανεπιστημιακής Κοινότητας!

Κατσακιώρης Δημήτριος*
Φοιτητής Μηχανικός Οικονομίας και Διοίκησης
Πανεπιστήμιο Αιγαίου – Χίος 

Δείτε ΕΔΩ όλα τα τελευταία Φοιτητικά Νέα.

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr