Φοιτητές της Νομικής Σχολής Αθηνών προετοιμάζονται για μια ακόμα Πανευρωπαϊκή Διάκριση

Φοιτητές της Νομικής Σχολής Αθηνών προετοιμάζονται για μια ακόμα Πανευρωπαϊκή Διάκριση

Στο ανακατασκευασμένο νεοκλασικό κτίριο επί της συμβολής των οδών Ακαδημίας 47 και Σίνα, που επαναλειτούργησε φέτος και όπου στεγάζεται η γραμματεία της Νομικής Σχολής Αθηνών, ομάδες φοιτητών έχουν «εγκατασταθεί» στον τρίτο όροφο. Εκεί βρίσκεται το Κέντρο Ερευνών Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, αλλά και η βιβλιοθήκη Κοινωνιολογίας και Ανθρωπολογίας του Δικαίου, η οποία θα τους επιτρέψει να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτή τη φορά, στόχος δεν είναι τα μαθήματα και οι εξετάσεις, αλλά ο επικείμενος, ετήσιος πανευρωπαϊκός διαγωνισμός εικονικής δίκης στα ανθρώπινα δικαιώματα, που διοργανώνεται από την ELSA (Ευρωπαϊκή Ένωση Νέων Νομικών), σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Σε αυτόν μετέχουν νομικές σχολές από όλα τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου, αποτελούμενες από ομάδες έως τεσσάρων ατόμων. Οι φοιτητές καλούνται να υποστηρίξουν γραπτώς και προφορικώς και τις δύο πλευρές (προσφεύγων και κράτος), σε μια εικονική υπόθεση που αφορά παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στις αρχές του ακαδημαϊκού έτους, ανακοινώνονται μέσω της ιστοσελίδας της Ένωσης οι εικονικές υποθέσεις, στις οποίες καλούνται να εργαστούν οι συμμετέχοντες. Η φετινή αφορά την περίπτωση ενός υποχρεωτικού εμβολιασμού ανηλίκου και τις ποινικές συνέπειες που προκύπτουν για τους γονείς από τη μη εφαρμογή του. Τα δικόγραφα πρέπει να κατατεθούν μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, με τις 16 καλύτερες ομάδες επί τη βάσει των δικογράφων να προκρίνονται στον τελικό γύρο του διαγωνισμού, ο οποίος προβλέπει προφορική παρουσίαση των επιχειρημάτων και θα γίνει στα τέλη Φεβρουαρίου του 2017 στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο, με τον ρόλο τον κριτών να αναλαμβάνουν δικηγόροι και δικαστές του Δικαστηρίου. Το βραβείο για τη νικήτρια ομάδα θα είναι μια πρακτική άσκηση ενός μήνα στα γραφεία του Δικαστηρίου.


Η κ. Μαρία Γαβουνέλη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου της Νομικής Αθηνών και επιβλέπουσα της ομάδας του ΕΚΠΑ, εξηγεί στον Αθήνα 9.84 τους λόγους, για τους οποίους οι διακρίσεις στον συγκεκριμένο διαγωνισμό έχουν γίνει συνήθεια για τη Σχολή: «Στον περσινό διαγωνισμό έλαβαν μέρος πάνω από 90 νομικές σχολές από όλη την Ευρώπη. Η Νομική Αθήνας έχει συμμετάσχει όλες τις χρονιές, ενώ το 2016 έδωσαν το παρόν και οι τρεις σχολές της χώρας. Μόνο εκείνη τη χρονιά είχαμε μείνει εκτός δεκαεξάδας και μάλιστα έναν χρόνο αφότου είχαμε βγει πρώτοι. Είναι ένας διαγωνισμός, στον οποίο έχουμε παράδοση, για την οποία είμαστε υπερήφανοι και η οποία οφείλεται στις εξαιρετικές γνώσεις διεθνούς δικαίου που έχουμε στην Αθήνα. Η ελληνική νομική επιστήμη έχει μια λαμπρή παράδοση στον τομέα του διεθνούς δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Γενεές καθηγητών έχουν διδάξει αντίστοιχες γενεές φοιτητών και ακολουθούμε τα βήματά τους. Επομένως, δεν θα μπορούσαμε να αλείψουμε από μια τέτοια διαδικασία».

Οι απαιτήσεις από τους συμμετέχοντες φοιτητές μόνο αμελητέες δεν είναι. Για να γραφτούν τα δικόγραφα, θα πρέπει να έχουν μια συνολική εικόνα του χώρου, κάτι που δεν γίνεται να έχει ένας δευτεροετής ή τριτοετής φοιτητής, οι οποίοι συνήθως αποτελούν και την πλειοψηφία των συμμετεχόντων. Οπότε, η λύση βρίσκεται στο (πολύ) διάβασμα.

«Μόνο που ο φοιτητής δεν διαβάζει μόνος του, αλλά σε ομάδα, κάτι που διαφοροποιεί τη διαδικασία από την προετοιμασία για τις εξετάσεις του. Μαθαίνουν να δουλεύουν όλοι μαζί, γνωρίζοντας πως το σύνολο είναι τόσο καλό όσο ο πιο αδύναμος κρίκος του. Οι παλιοί φοιτητές έρχονται να βοηθήσουν τις επόμενες γενεές. Θα περάσουν ατέλειωτες ώρες μέσα στην αίθουσα, ακόμα περισσότερες στη βιβλιοθήκη, θα διορθώσουν ο ένας τον άλλο, κάνοντας πρόβες. Εμείς, οι καθηγητές, θα παραστήσουμε τους δικαστές, κάνοντας ερωτήσεις. Όλα αυτά στα αγγλικά. Εμείς δεν γράφουμε τα δικόγραφα, απλώς επιβλέπουμε και διορθώνουμε επιχειρήματα. Η Σχολή παρέχει τον χώρο, τη βιβλιοθήκη με όλο το υλικό, ενώ η Κοσμητεία καλύπτει τα έξοδα μετακίνησης. Είναι μια διασκεδαστική εμπειρία, χάρη στην οποία οι φοιτητές μαθαίνουν πράγματα που δεν θα μάθαιναν ποτέ από το σπίτι τους.  Κάνουμε προσπάθειες να έχουμε φοιτητές από όλο το εύρος της Σχολής, από τον μικρότερο ως τον πλέον ώριμο», λέει η κ. Γαβουνέλη.

Η πρώτη συνάντηση γνωριμίας έγινε την περασμένη Τρίτη (12/9). Ο στόχος της ήταν καθαρά αναγνωριστικός: «Τα παιδιά ήρθαν για να μιλήσουμε, να δούμε πόσο καλά είναι τα αγγλικά τους, να περάσουν ένα μικρό τεστ όχι γνώσεων, αλλά αντίδρασης. Είναι περισσότερο ένας μπούσουλας, ώστε να διαπιστώσουμε ποιος μπορεί να διατηρήσει την ψυχραιμία του, στοιχείο απαραίτητο στον διαγωνισμό».

Μπορεί η Νομική Σχολή να συμμετέχει σε αρκετούς διεθνείς διαγωνισμούς, ωστόσο στον συγκεκριμένο λαμβάνει μέρος επειδή οι ίδιοι οι φοιτητές το ζήτησαν. Μάλιστα, απευθύνθηκαν στην κ. Γαβουνέλη για να συντονίσει τις ομάδες. «Έχουμε πάρει γύρω στα 20 e-mail συμμετοχής, αλλά κατά καιρούς ο αριθμός αυτός αλλάζει. Στο τέλος, θα μείνουν 2-4 άτομα το πολύ, οπότε ένας στους δέκα θα συμμετάσχει τελικά στον διαγωνισμό», επισημαίνει.

Όσο για το «μετά» του διαγωνισμού; Αυτό φαίνεται να ακολουθεί κατά πόδας τις διακρίσεις και την εν γένει παρουσία της Νομικής στο Στρασβούργο. «Τα παιδιά που συγκρότησαν την πρώτη ομάδα πριν από έξι χρόνια έχουν βρει δουλειά σε γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Της δεύτερης και της τρίτης ομάδας βρίσκονται σε Βρυξέλλες και Στρασβούργο και κάνουν πρακτική στα γραφεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ και οι υπόλοιποι ετοιμάζονται για μεταπτυχιακό στα ανθρώπινα δικαιώματα», λέει με καμάρι η ίδια.

Η ματιά των φοιτητών

Για τη Λόξα Αλεζίνη, απόφοιτη της Σχολής που συμμετείχε στον διαγωνισμό το 2014, κατακτώντας τη 2η θέση, ο διαγωνισμός «ήταν μια εμπειρία που θα με βοηθούσε να δω το ζήτημα πιο πρακτικά, εκτός της στενής ακαδημαϊκής σκοπιάς. Οι προσδοκίες μου επιβεβαιώθηκαν, αφού άλλαξε όλη μου η προοπτική πάνω στη νομική επιστήμη: το πώς συνεργάζεσαι σε μια ομάδα, το πώς γίνεται σωστά μια έρευνα και μια εργασία, το πώς να μπορώ να πείθω τον κόσμο στην καθημερινότητά μου και σε ό,τι χρειάζεται να διεκδικήσω, αλλά και το να αντιλαμβάνεσαι την επαγγελματική σου ανεπάρκεια όχι ως προσωπική προσβολή που απευθύνεται σ’ εσένα, αλλά ως κίνητρο για να γίνεις καλύτερος. Είναι ένα εξαιρετικό ψυχολογικό σοκ. Η εικονική δίκη μας βάζει στη λογική να αντιληφθούμε πώς λειτουργεί η έννομη τάξη του Συμβουλίου της Ευρώπης και πώς επηρεάζει την καθημερινότητα των μελών του».

Την επόμενη χρονιά (2015) ήρθε η πρωτιά για τη Νομική Αθήνας. Ένα από τα μέλη εκείνης της ομάδας, η Μυρτώ Σταυρίδη, επισημαίνει: «Είναι πολύ σημαντικό να μάθεις να λειτουργείς σε ομάδα, που δεν το κάνουμε συχνά στη διάρκεια των μαθημάτων. Το σημαντικό είναι πως το ευρωπαϊκό σύστημα δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι το πιο αποτελεσματικό σύστημα προστασίας στον κόσμο. Όλα τα υπόλοιπα είναι πολύ πίσω. Μπορείς να μάθεις πώς να αιτιολογείς τις αποφάσεις γιατί ο τρόπος δόμησής τους δεν έχει καμία σχέση με τον ελληνικό. Το κάθε άρθρο πραγματεύεται τα δικά του στοιχεία».

Τέλος, ο Ανδρέας Σαμαρτζής, ο οποίος συμμετείχε πέρσι στον διαγωνισμό, θεωρεί ότι το κέρδος των διαγωνιζομένων είναι ότι «μαθαίνουν να διαβάζουν κριτικά τη νομολογία, ειδικά ενός διεθνούς δικαστηρίου. Σου δίνεται η ευκαιρία να εκφράσεις είτε από την πλευρά του προσφεύγοντος είτε του κράτους, τα πιο σωστά επιχειρήματα για να υποστηρίξεις την ύπαρξη ή όχι ενός ανθρώπινου δικαιώματος. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για να διαμορφώσεις δημιουργικά νομική σκέψη και να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου. Αποκτάς έναν διπολισμό, που είναι πολύ χρήσιμος για το μέλλον. Οι επόμενοι διαγωνιζόμενοι πρέπει να έχουν δομή, πλάνο, προσοχή στη διαδικασία των γραπτών, αλλά και στην έρευνα».

Την ενημερωτική σελίδα των φοιτητών της Νομικής Αθηνών μπορείτε να την δείτε εδώ.

Γιώργος Κυριακίδης - «Αθήνα 9.84»

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr