Πως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο μπορεί να αλλάξει τη Θεσσαλονίκη

Ολοκληρώνοντας τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) στο διεθνές πανεπιστήμιο INSEAD στη Γαλλία, το 2007 βρέθηκα στο δίλημμα σχετικά με το πού θα είναι το επόμενό μου βήμα. Το μεταπτυχιακό αποτελεί το διαβατήριο για να βρεθεί κανείς οπουδήποτε στον κόσμο. Και οι συμφοιτητές μου ήδη είχαν αποφασίσει πως θα δούλευαν άλλος στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Σιγκαπούρη, στη Νέα Υόρκη. 

Στη σκέψη μου να γυρίσω στη Θεσσαλονίκη, ήταν εύκολα διακριτή όχι μόνο η απορία (η απορία του γιατί να επιστρέψω εδώ αλλά και η απορία του.. πού είναι η Θεσσαλονίκη) αλλά συχνά και η απογοήτευση. Γιατί να γυρίσεις στη Θεσσαλονίκη όταν όλες οι πόρτες είναι ανοιχτές; Για μένα η απόφαση να επιστρέψω στην πόλη μου ήταν καταρχήν για προσωπικούς λόγους. Σημαντικό ρόλο όμως έπαιξε η διάθεσή μου να ξεκινήσω τη δική μου επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα του εταιρικού δώρου. Η Θεσσαλονίκη παρά το δύσκολο της επαγγελματικό περιβάλλον, μου δημιουργούσε μία ασφάλεια: ήταν η πόλη στην οποία μεγάλωσα άλλωστε. Κυρίως όμως πάντα πίστευα ότι αν θέλεις, μπορείς να τα καταφέρεις όπου και αν βρίσκεσαι. Με πιο πολύ κόπο βέβαια, αλλά μπορείς.

Απορία


Την απορία των συμφοιτητών μου στο εξωτερικό την περίμενα. Αυτό όμως που δεν περίμενα και με εξέπληξε ήταν η απορία των ανθρώπων από την Ελλάδα. Εάν σε ενδιαφέρει πραγματικά η καριέρα σου τότε οι δρόμοι οδηγούν στην Αθήνα. Πού αλλού; Εάν δεν πας, προφανώς συμβιβάζεσαι, ή δεν είσαι αρκετά φιλόδοξος ή ικανός. Όταν βέβαια τα καταφέρεις, για το ίδιο αυτό περιβάλλον, η επιτυχία αυτή ενάντια σε κάθε οιωνό, ασκεί σε όλους μία ακόμα πιο έντονη γοητεία και θαυμασμό. Που τότε σου φαίνεται γραφικό βέβαια. Τη βοήθεια τη θέλει κανείς στη διαδρομή, όχι στην κατεκτημένη κορυφή.

Αυτό που αισθανόμουν εγώ τότε και η αγωνία που είχα αν έπαιρνα τη σωστή απόφαση να επιστρέψω ή όχι στην πόλη μου είναι κάτι που αισθάνονται όλοι οι νέοι άνθρωποι σε σχέση με μία δυνητική επιστροφή ή παραμονή στη Θεσσαλονίκη. Και αν αυτό ήταν δύσκολο το 2007, σήμερα λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης το δίλημμα είναι ακόμα πιο μεγάλο. Γιατί σήμερα είναι κοινά αποδεκτό ότι η Θεσσαλονίκη είναι η τέλεια πόλη για να σπουδάσεις. Κατά πόσο όμως η Θεσσαλονίκη είναι κατάλληλη για να υλοποιήσεις τα επαγγελματικά σου όνειρα;

Το στοίχημα

Δεδομένου ότι το μέλλον μίας πόλης είναι οι νέοι της, το στοίχημα είναι η πόλη να καταφέρει να τους κρατήσει. Πώς θα μπορούσε η Θεσσαλονίκη να διαμορφώσει ένα τέτοιο περιβάλλον που οι νέοι να έχουν επαγγελματικές επιλογές για να παραμείνουν;

Με δύο μεγάλα πανεπιστήμια και δεκάδες χιλιάδες σπουδαστών, θα περίμενε κανείς η γνώση και η έρευνα να επιδρά στην πραγματική οικονομία και να μετουσιωθεί σε θέσεις εργασίας. Κάτι τέτοιο είναι το ιδεατό και δεν γίνεται προφανώς από τη μια στιγμή στην άλλη.

Δυστυχώς η πραγματικότητα στην πόλη μας είναι μία δύσκολη οικονομική κατάσταση μέσα στην οποία επιχειρήσεις και επαγγελματίες παλεύουν να επιβιώσουν, πόσο μάλλον να προσλάβουν ανθρώπινο δυναμικό. Από την άλλη μεριά οι φοιτητές που αποφοιτούν, το πρώτο που θα αντιμετωπίσουν με το τέλος των σπουδών τους είναι το θέμα της εργασίας. «Μα ποιος να με προσλάβει αφού δεν έχω προϋπηρεσία, και πώς να την αποκτήσω αφού κανείς δε με προσλαμβάνει;».

Προσόντα

Το πανεπιστήμιο οφείλει να κάνει τους φοιτητές του όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικούς και να τους εξοπλίσει με όσο το δυνατόν περισσότερα προσόντα για να μπορέσουν να διεκδικήσουν μία θέση εργασίας την επόμενη μέρα. Θα μπορούσε λοιπόν να εντάξει την πρακτική άσκηση σαν αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και να συνδέσει τους φοιτητές με την πόλη, με ευεργετικά αποτελέσματα και για τις δύο πλευρές.

Η πόλη όμως δεν είναι μόνο η οικονομία της. Οι περίπου 100.000 φοιτητές μοιραία αφήνουν ένα αποτύπωμα σε μια πόλη του ενός εκατομμυρίου. Το ζήτημα είναι το ποιο θα είναι αυτό. Και το Πανεπιστήμιο μπορεί να το επηρεάσει. Είναι θέμα βούλησης να δημιουργήσει ένα κλίμα που να κινητοποιεί τους φοιτητές να δράσουν, να δημιουργήσουν, να πειραματιστούν μέσα στην πόλη. Τα χρόνια των σπουδών είναι άλλωστε τα πιο δημιουργικά. Στόχος είναι οι φοιτητές να αφήσουν ένα ίχνος στην πόλη (το οποίο να μην περιορίζεται μόνο στους όμορφους καφέδες) ώστε να αποτελέσουν πράγματι μία ψηφίδα στην ταυτότητά της.

Εξωστρέφεια

Εν έτει 2015 η Θεσσαλονίκη για να σταθεί την επόμενη μέρα πρέπει να βγει από τα στεγανά της και να γίνει και πάλι εξωστρεφής. Οφείλει να αποκτήσει μία θέση στον παγκόσμιο χάρτη. Ήδη το κομμάτι του τουρισμού αποτελεί προτεραιότητα και φέρνει σπουδαία αποτελέσματα.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι οι άνθρωποι που θα περάσουν από το πανεπιστήμιο είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές τόσο για το πανεπιστήμιο όσο και για την ίδια την πόλη, όπου και αν βρεθούν στη συνέχεια στον παγκόσμιο χάρτη. Οι απόφοιτοι του ΑΠΘ είναι σε διασκορπισμένοι σε όλα τα μήκη και πλάτη και αρκετοί είναι και κορυφαίοι στο γνωστικό τους αντικείμενο. Τι καλύτερο λοιπόν να αξιοποιήσει το πανεπιστήμιο στα πλαίσια της εξωστρέφειας τους ανθρώπους αυτούς; Απλές λύσεις που κάθε άλλο παρά κοστοβόρες είναι, μικρά βήματα με μεγάλα αποτελέσματα. Όπως ένας Σύλλογος Αποφοίτων που θα αποτελούσε ένα βασικό αλλά σπουδαίο εργαλείο δικτύωσης που δυστυχώς μόλις το 2012 δημιουργήθηκε στο ΑΠΘ.

Επίσης, όσο πιο ανταγωνιστικό γίνεται το πανεπιστήμιο, τόσο πιο πολλούς φοιτητές και ερευνητές από όλο τον κόσμο θα καταφέρει να συγκεντρώσει. Οι άνθρωποι που θα έρθουν, θα τονώσουν και την ίδια την οικονομία της πόλης. Και από την άλλη και η ίδια η πόλη πρέπει συμβάλει σε αυτό με τις υποδομές και το ανθρώπινο πρόσωπό της.

Συγκοινωνούντα δοχεία

Πόλη και πανεπιστήμιο είναι αναμφίβολα συγκοινωνούντα δοχεία. Υπάρχουν άλλωστε ευρωπαϊκές πόλεις που το έχουν συνειδητοποιήσει σε τέτοιο βαθμό που αποφάσισαν στην ταυτότητά τους να εντάξουν και να προβάλλουν το πανεπιστήμιο.

Το παράδειγμα της πόλης του Eindhoven στην Ολλανδία είναι χαρακτηριστικό. Μία πόλη που ήταν γνωστή ως ‘the City of Lights’ (η εταιρία Philips αναπτύχθηκε εκεί) κλήθηκε με την αποβιομηχάνιση στις αρχές του ’70, να βρει μία νέα ταυτότητα. Οι φορείς της πόλης συνεργάστηκαν και αποφάσισαν ότι εάν το Rotterdam και το Amsterdam ήταν τα μεγάλα εμπορικά λιμάνια, τότε το Eindhoven θα μπορούσε να γίνει το λιμάνι της γνώσης (Brainport). Πρόβαλαν λοιπόν το πανεπιστήμιο και τα ερευνητικά τους κέντρα σαν χώρους όπου παράγεται καινοτομία και υψηλή τεχνολογία και κατάφεραν να συγκεντρώσουν κορυφαίους επιστήμονες και παράλληλα επενδύσεις από όλο τον κόσμο.

Γιατί λοιπόν και η Θεσσαλονίκη να μην γίνει εκτός από λιμάνι της ΝΑ Ευρώπης και «λιμάνι γνώσης»; Άλλωστε έχει την τύχη να φιλοξενεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της ΝΑ Ευρώπης με ένα ευρύ φάσμα σπουδών που μπορεί να γίνει φάρος για τη γνώση και μαγνήτης για χιλιάδες νέους επιστήμονες.

Το όνομα του και μόνο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ του προσδίδει κύρος και μία ξεχωριστή θέση στον παγκόσμιο χάρτη της παιδείας. Τη στιγμή που άλλα πανεπιστήμια επιχειρούν με έμμεσους τρόπους να συνδεθούν με την παγκόσμια γνώση, εμείς έχουμε ένα brand name το οποίο μας προσδίδει ένα βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. (Είναι συγκλονιστικό αν επισκεφθεί κανείς την κεντρική βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Columbia στη Νέα Υόρκη και σηκώσει το βλέμμα ψηλά θα δει πάνω από τους κίονες ιωνικού ρυθμού , χαραγμένα τα ονόματα 6 Ελλήνων φιλοσόφων εκ των οποίων φυσικά και του Αριστοτέλη.)

Το έτος 2016 είναι τα 2.400 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου. Το γεγονός αυτό είναι αναμφίβολα μία μοναδική ευκαιρία για το πανεπιστήμιο και για την πόλη να μαγνητίσουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον.

Ζηλευτά χαρακτηριστικά

Η Θεσσαλονίκη έχει χαρακτηριστικά που θα ζήλευε κάθε ευρωπαϊκή πόλη:

Έχει ένα καλό μέγεθος χωρίς το χάος και τις παθογένειες της μεγαλούπολης, έχει στρατηγική θέση στα Βαλκάνια και ένα λιμάνι με σημαντικές προοπτικές, έχει ένα θαυμάσιο θαλάσσιο μέτωπο, έχει εγγύτητα με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, μία ιστορία 2.300 χρόνων και μνημεία που άλλες πόλεις δεν μπορούν καν να ονειρευτούν.

Αν το πανεπιστήμιο και η πόλη συνεργαστούν και δουλέψουν προς μία κοινή ταυτότητα, τότε το πανεπιστήμιο θα μπορέσει να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για να γίνει η Θεσσαλονίκη αυτό που ονειρευόμαστε: μία πόλη ζωντανή με νέους ανθρώπους που θα παραμένουν και θα δημιουργούν, καθώς θα είναι η τέλεια πόλη όχι μόνο για να σπουδάσεις, αλλά για να ζήσεις και να εκπληρώσεις τα επαγγελματικά σου όνειρα.

ΤΗΣ ΕΛΛΗΣ ΤΣΙΡΛΙΑΓΚΟΥ– ΜΕΡΤΖΙΟΥ

Αρχιτέκτων ΑΠΘ, ΜΒΑ INSEAD,

Επιχειρηματίας

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr

 


https://www.foititikanea.gr