Ειδικότητα ΙΕΚ: Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος (Οδηγός Σπουδών)
Οδηγοί Σπουδών ΙΕΚ: 1. Γενικές Πληροφορίες: Ο παρών Οδηγός Σπουδών αφορά στην ειδικότητα «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που παρέχεται στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) του Ν. 4186/2013 «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 193/17-9-2013), όπως εκάστοτε ισχύει, σε αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αποφοίτους Σ.Ε.Κ.
1.1. Ονομασία Ειδικότητας
«Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος»
1.2. Ομάδα Προσανατολισμού
Η ειδικότητα ανήκει στον Τομέα : «Καλλιτεχνικών Σπουδών και Εφαρμοσμένων Τεχνών»
και στην Ομάδα Προσανατολισμού: «Εφαρμοσμένων Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών».
Την Ενημερωτική σελίδα για τα Δημόσια ΙΕΚ μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.
Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις για τις Σπουδές στα Δημόσια ΙΕΚ
1.3. Προϋποθέσεις εγγραφής
Προϋπόθεση εγγραφής των ενδιαφερομένων στην ειδικότητα «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ είναι να είναι κάτοχοι απολυτηρίων τίτλων, δομών της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ως ακολούθως : Γενικό Λύκειο (ΓΕΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ), Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο (ΕΠΛ), Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο (ΤΕΕ) Β' Κύκλου σπουδών, Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ), Επαγγελματική Σχολή (ΕΠΑΣ), Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ). Οι γενικές προϋποθέσεις εγγραφής στα ΙΕΚ ρυθμίζονται στην Υ.Α. 5954 «Κανονισμός Λειτουργίας Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) που υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης (Γ.Γ. .Β.Μ.)».
1.4. Διπλώματα – Βεβαιώσεις – Πιστοποιητικά
Οι απόφοιτοι της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισής τους στο Ι.Ε.Κ. λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (Β.Ε.Κ.) και μετά την επιτυχή συμμετοχή τους στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. λαμβάνουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 5. Οι απόφοιτοι της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ οι οποίοι πέτυχαν στις εξετάσεις πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης που διενεργεί ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. μέχρι την έκδοση του διπλώματος λαμβάνουν Βεβαίωση Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
1.5. Διάρκεια Σπουδών
Η φοίτηση στα Ι.Ε.Κ. είναι πέντε (5) συνολικά εξαμήνων, επιμερισμένη σε τέσσερα (4) εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης συνολικής διάρκειας έως 1.200 διδακτικές ώρες ειδικότητας, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα προγράμματα σπουδών και σε ένα εξάμηνο Πρακτικής Άσκησης ή Μαθητείας, συνολικής διάρκειας 960 ωρών.
1.6. Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων
Τo «Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων» κατατάσσει τους τίτλους σπουδών που αποκτώνται στη χώρα σε 8 Επίπεδα. Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους ΙΕΚ μετά από πιστοποίηση, αντιστοιχεί στο 5ο από τα 8 επίπεδα.
Οι υπόλοιποι τίτλοι σπουδών που χορηγούν τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα κατατάσσονται στα εξής επίπεδα:
1.7. Πιστωτικές Μονάδες
Θα συμπληρωθεί όταν εκπονηθεί το εθνικό σύστημα πιστωτικών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
1.8. Σχετική Νομοθεσία
2. Σύντομη Περιγραφή Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (Προφίλ Επαγγέλματος)
Επαγγελματικό περίγραμμα ειδικότητας
Ο Αργυροχρυσοχόος είναι ένας ειδικευμένος εργαζόμενος ικανός να εκτελεί αυτόνομα και υπεύθυνα τον σχεδιασμό και εμπρόθεσμα την κατασκευή κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων από πολύτιμα μέταλλα. Εργάζεται είτε μόνος του είτε σαν υπάλληλος σε επιχειρήσεις αργυροχρυσοχοΐας – κοσμηματοποιϊας.
Με βάση τις τεχνικές και γενικές οδηγίες καθώς και την ορθολογική χρησιμοποίηση των εργαλείων και λαμβάνοντας υπόψη τους κανονισμούς και τις προδιαγραφές ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, ο Αργυροχρυσοχόος – Κοσμηματοποιός εκτελεί επιμέρους και κατά περίπτωση τις ακόλουθες εργασίες :
Το προτεινόμενο πρόγραμμα περιλαμβάνει την βασική κατάρτιση, κατά την οποία ο καταρτιζόμενος διδάσκεται τα βασικά στοιχεία της Αργυροχρυσοχοΐας , όπως Σέγα Λίμα και Κόλληση Μετάλλων. Διδάσκεται το κατέβασμα καρατιών της λέγας χρυσού και αργύρου και την επεξεργασία πλακών και σύρματος σε κύλινδρο και εργάτη αντιστοίχως. Επίσης απαραίτητα μαθήματα ελευθέρου και γραμμικού σχεδίου, σχεδίου κοσμήματος, γεμμολογίας, ιστορίας της τέχνης πρόληψης ατυχημάτων και μεταλλογνωσίας.
Στην εξειδίκευση του χειροποίητου κοσμήματος και σχεδιασμού κοσμήματος, ο καταρτιζόμενος αποκτά μοναδική ικανότητα να επεξεργάζεται φόρμες σε ιδιαίτερα μικρή κλίμακα και να κατασκευάζει δια χειρός κοσμήματα μοναδικής έμπνευσης (μοντέλο). Είναι ικανός να εκτελέσει όλες τις απαραίτητες εργασίες, αρχίζοντας από το σχεδιασμό του κοσμήματος, τη διαμόρφωση της πρώτης ύλης, τη χρησιμοποίηση όλων των εργαλείων χειρός, την εφαρμογή διαφόρων τεχνικών, έως την σύνθεση και τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου χειροποίητου κοσμήματος.
Τομείς Απασχόλησης
Στον κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας οι τομείς απασχόλησης για τους αποφοίτους - κατόχους διπλώματος της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ είναι οι μικρές βιοτεχνικές επιχειρήσεις και οι ατομικές επιχειρήσεις - εργαστήρια των επαγγελματιών αυτού του κλάδου.
Επαγγελματικά προσόντα
Ο σπουδαστής μαθαίνει να κατασκευάζει όλων των ειδών τα κοσμήματα, σε όλων των ειδών τα μέταλλα. Δύναται επίσης να κάνει ολοκληρωμένη παρουσίαση σχεδίου και κατασκευής.
Σκοπός του προγράμματος ,όπως έχει σχεδιαστεί, είναι ακόμη να ενισχύσει την καλλιτεχνική διάσταση της απασχόλησης με το κόσμημα. Η διάρθρωση των ενοτήτων θεμάτων που θα διδαχθούν ακολουθούν μία λογική αλληλουχία και τίποτα δεν είναι ξεκομμένο. Δεν νοείται σχέδιο χωρίς κατασκευή, το μάθημα μεταλλογνωσίας χωρίς παράλληλη πρακτική στο εργαστήριο.
Επαγγελματικά προσόντα
Ο απόφοιτος και κάτοχος διπλώματος της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» έχει αποκτήσει τις γνώσεις, δεξιότητες και γνωρίζει τις επαγγελματικές τάσεις που τον καθιστούν ικανό να εργαστεί σε όλες τις βαθμίδες εργασίας που έχουν σχέση με τη σχεδίαση, κατασκευή, επιδιόρθωση, μαζική παραγωγή κοσμημάτων ή άλλων αντικειμένων που αποτελούνται από πολύτιμα μέταλλα και πολύτιμες πέτρες.
Ειδικότερα οι γνώσεις και δεξιότητες είναι οι παρακάτω:
Ανάλυση (PROFILE) του επαγγέλματος σε DUTIES και TASKS.
Με βάση τις τεχνικές και γενικές οδηγίες καθώς και την ορθολογική χρησιμοποίηση των εργαλείων και λαμβάνοντας υπόψη τους κανονισμούς και τις προδιαγραφές ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, ο Αργυροχρυσοχόος – Κοσμηματοποιός εκτελεί επιμέρους και κατά περίπτωση τις ακόλουθες εργασίες :
Α. Προετοιμασία εργασιών
Α.1. Προετοιμάζει τεχνικά σχέδια στο πραγματικό τους μέγεθος για το σχήμα και την μορφή κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων.
Β. Οργάνωση της παραγωγής για την κατασκευή των κοσμημάτων και ειδών Αργυροχρυσοχοΐας
Β.1 Οργάνωση εργαστηρίου.
Β.2 Επεξεργασία μετάλλων.
Β.3 Κατασκευή τελικού προϊόντος.
Γ. Αξιολόγηση πολύτιμων λίθων
Δ. Έκθεση τελικών προϊόντων και πώληση αυτών
Δ.1 Κοστολόγηση προϊόντων
Δ.2 Παρουσίαση και προβολή κοσμημάτων και άλλων ειδών Αργυροχρυσοχοΐας.
Ειδικά επαγγελματικά καθήκοντα (TASKS )
Α.1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ (DUTY) :
Προετοιμασία τεχνικών σχεδίων στο πραγματικό τους μέγεθος για το σχήμα και την μορφή κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων.
Α.1.1 Διαβάζει και ερμηνεύει σχέδια κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων.
Α.1.2 Επιλογή σχεδίου.
Α.1.3 Κατασκευή παραλλαγών σχεδίων.
Α.1.4 Χειρισμός σχεδιαστικών πακέτων στον Η/Υ.
Α.1.5 Προετοιμασία σχεδίων όψεων, κατόψεων, τομών του προς κατασκευήν κοσμήματος ή άλλου αντικειμένου.
Α.1.6 Κατασκευή αξονομετρικού σχεδίου κοσμήματος ή άλλου αντικειμένου.
Α.1.7 Τοποθέτηση χρώματος στο σχέδιο. Σκιαγράφηση Α.1.8 Ολοκληρωμένη σχεδιαστικά παρουσίαση του σχεδίου.
Β.1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ (DUTY) :
Οργάνωση εργαστηρίου.
B.1.1 Επιλογή κατάλληλων εργαλείων και μηχανών για την επεξεργασία πολύτιμων μετάλλων, κραμάτων και την τοποθέτηση πολύτιμων λίθων.
Β.1.2 Χρήση αυτόματων εργαλειομηχανών
Β.1.3 Επιλογή κατάλληλου εξοπλισμού του εργαστηρίου που να ανταποκρίνονται σε κανόνες εργονομίας.
Β.1.4 Λήψη μέτρων προστασίας από ατυχήματα.
Β.1.5 Επιλογή του κατάλληλου φωτισμού.
Β.1.6 Προετοιμασία βόρακα και οξέων για την κόλληση και καθαρισμό μετάλλων
Β.1.7 Περισυλλογή υπολειμμάτων ρινισμάτων.
Β.2 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ( DUTY ) :
Επεξεργασία μετάλλων.
B.2.1 Επιλογή της Α’ ύλης
Β.2.2 Τήξη μετάλλων για την δημιουργία κραμάτων.
Β.2.3 Χύτευση μετάλλων για την κατασκευή ανάλογα με τις ανάγκες του υπό κατασκευήν κοσμήματος ή άλλου αντικειμένου, σύρματος ή πλάκας. Διαμόρφωση της πλάκας ή του σύρματος.
Β.3 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ( DUTY ) :
Κατασκευή κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων
Β.3.1 Σεγάρισμα της πλάκας ή του σύρματος που έχουμε ήδη δημιουργήσει με την χύτευση για την δημιουργία του κατάλληλου μεγέθους πλάκας ή διαμέτρου σύρματος που εξυπηρετεί καλύτερα την εκτέλεση του σχεδίου.
Β.3.2 Λιμάρισμα βάση του σχεδίου και γυαλοχαρτάρισμα των επιφανειών.
Β.3.3 Προετοιμασία μετάλλων για την κόλληση.
Β.3.4 Κόλληση.
Β.3.5 Κόλληση βοηθητικών εξαρτημάτων ( καρφάκια, πεταλούδες, κοκοράκια )
Β.3.6 Χρήση κατάλληλων μηχανημάτων ( πλυντηρίου υπερήχων ) για το πλύσιμο των τελικών προϊόντων.
Β.3.7 Φινίρισμα κοσμήματος.
Β.3.8 Ποιοτικός έλεγχος κοσμήματος ή αντικειμένου.
Β.3.9 Ελαχιστοποίηση χρόνου και κόστους εργασιών.
Β. 4. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ( DUTY ) : Επιδιορθώσεις κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων
Β.4.1. Παρατήρηση του προς επιδιόρθωση κοσμήματος ή αντικειμένου ως προς το είδος των κολλήσεων Β.4.2. Αξιολόγηση των μετάλλων και χρησιμοποιούμενων πολύτιμων λίθων. Β.4.3. Προφύλαξη των ήδη υπαρχόντων κολλήσεων.
Β.4.4. Απομάκρυνση των πολύτιμων λίθων κατά την διάρκεια της επιδιόρθωσης.
Β.4.5. Διορθώσεις κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων.
Γ.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ( DUTY ) : Αξιολόγηση πολύτιμων λίθων
Γ.1 Χρήση ειδικών οργάνων για την πιστοποίηση της αξίας της πέτρας.
Γ.2 Ζύγισμα πετρών.
Γ.3 Εξέταση της πέτρας ως προς την λαμπρότητα της
Γ.4 Εξέταση της πέτρας ως προς την σκληρότητά της
Γ.5 Εξέταση της πέτρας ως προς την καθαρότητά της.
Γ.6 Εξέταση της πέτρας ως προς το χρώμα της, την κοπή, το μέγεθος και το βάρος.
Δ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ( DUTY ) :
Κοστολόγηση προϊόντων
Δ.1.1. Αξιολόγηση κοσμήματος, αναγνώριση πρωτοτυπίας του σχεδίου, αξία μετάλλου και πολυτίμων πετρών, ωρών εργασίας που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του, την μοναδικότητά του, εάν είναι παραγωγικό ή χειροποίητο.
Δ.1.2. Ανάλυση οικονομικού περιβάλλοντος.
3. Αναλυτική Περιγραφή των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων (Απαραίτητες Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες για τη συγκεκριμένη ειδικότητα)
3.1. Γενικές Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες
Το αναλυτικό πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε η καθημερινή διδασκαλία να περιλαμβάνει εργαστηριακή απασχόληση, ελεύθερο σχέδιο, γραμμικό τεχνικό σχέδιο, ιστορία της τέχνης, ιστορία του κοσμήματος, γεμμολογία, μεταλλογνωσία και συνεχή επαγγελματική ενημέρωση.
Κατά την διάρκεια των εξαμήνων επιδιώκεται η διδασκαλία των κυριοτέρων τεχνικών κοσμήματος. Οι τεχνικές που διδάσκονται έχουν επιλεγεί ως οι πιο αντιπροσωπευτικές και χαρακτηριστικές από κάθε εθνότητα ή χώρα. Έτσι το Married Metals είναι Μεξικάνικης προέλευσης, ενώ οι φυλλώσεις ( Laminations), Γιαπωνέζικης. Το κλασσικό συναντάται αρχικά στην Ελλάδα, το Granulation ( κοκκίδωση) στην Αίγυπτο και το Περού, το Reticulation στην Ρωσία και εξελίσσεται από του Φιλανδούς.
ƒΟ απόφοιτος της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ αναμένεται, μετά το πέρας της κατάρτισης να:
3.2. Επαγγελματικές Γνώσεις, Δεξιότητες και Ικανότητες
Βασικές και ειδικές επαγγελματικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες :
Κατάλογος Στοχοθεσίας
Πρόγραμμα διδακτικών στόχων, για την κάλυψη των Επαγγελματικών αναγκών.
4. Αντιστοιχίσεις Ειδικότητας
α) Η ειδικότητα «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ είναι αντίστοιχη με τις παλαιές ειδικότητες ΙΕΚ :
«Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος» και «Τεχνικός Σχεδιασμού Κοσμήματος» (βάσει ν.2009/1992)
β) Η ειδικότητα «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ είναι αντίστοιχη με την ειδικότητα «Αργυροχρυσοχοΐας» των ΤΕΕ Β΄ κύκλου, των ΕΠΑ.Σ. και των ΕΠΑ.Λ.
5. Κατατάξεις
Α. Οι καταρτιζόμενοι των ΙΕΚ που έχουν ήδη ακολουθήσει μια από τις ειδικότητες «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» ή «Τεχνικός Κοσμήματος Παραγωγής»:
Β. Πτυχιούχοι της ειδικότητας «Αργυροχρυσοχοΐας» των ΤΕΕ Β΄ κύκλου, των ΕΠΑ.Σ. και των ΕΠΑ.Λ. , δύνανται να εγγραφούν (ως κατάταξη) στο Γ΄ εξάμηνο της ειδικότητας «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» των ΙΕΚ.
Την Ενημερωτική σελίδα για τα Δημόσια ΙΕΚ μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.
https://www.foititikanea.gr