ΤΕΙ Θεσσαλίας: Kάνουν το γάλα …«χρυσάφι»

του Γιάννη Ανδρεάκη

Λαρισαϊκή πατέντα από το Εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας – Η εμπορική τιμή της σκόνης από γαϊδουρινό γάλα φτάνει και τα 400 ευρώ/κιλό-  Η σκόνη από το γάλα γαϊδούρας χρησιμοποιείται σε κρέμες, σαπούνια και πολλά ακόμα είδη καλλυντικών

Πάνω σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πρότζεκτ εργάζονται αυτή την περίοδο επιστήμονες και οι συνεργάτες τους στο Εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας που εδρεύει στη Λάρισα. Στους χώρους του Εργαστηρίου μεταφέρονται ποσότητες πολύτιμου γάλακτος γαϊδούρας και αυτό μετά από ειδική επεξεργασία μετατρέπεται σε σκόνη. Η larissanet.gr, βρέθηκε στις εγκαταστάσεις του Εργαστηρίου Μηχανικής Τροφίμων, το οποίο λειτουργεί στο πλαίσιο του Τμήματος Μηχανικής Βιοσυστημάτων με επικεφαλής τον Δρ. Κωνσταντίνο Πετρωτό.


«Δουλεύουμε καθημερινά με τρόφιμα από πρώτες ύλες που προσπαθούμε να επεξεργαστούμε με διαφορετικό τρόπο ώστε να έχουμε τη μέγιστη απόδοση για τον ανθρώπινο οργανισμό. Με άλλα λόγια επιδιώκουμε τα θρεπτικά στοιχεία που περιλαμβάνονται σε αυτές τις τροφές να τα προσλαμβάνει ο άνθρωπος στο μέγιστο βαθμό» επισημαίνει ο Μηχανικός Βιοσυστημάτων και συνεργάτης του Εργαστηρίου Χρήστος Μαντάς και προσθέτει πως «συνεργαζόμαστε με εταιρίες τροφίμων απ’ όλη την Ελλάδα, με τη μορφή των ερευνητικών προγραμμάτων, για τη βελτιστοποίηση των παραγόμενων ειδών και την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων». «Αυτήν την περίοδο εργαζόμαστε πάνω στο γάλα γαϊδούρας και το μετατρέπουμε σε σκόνη» υπογραμμίζει ο κ. Μαντάς.

Τα οφέλη από το γάλα γαϊδούρας

Σημαντικότατα είναι τα οφέλη για τον οργανισμό από την κατανάλωση γαϊδουρινού γάλακτος.

Ο Πασχάλης Γκουτσίδης, Τεχνικός του Εργαστηρίου Μηχανικής Τροφίμων, παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με το γαϊδουρινό γάλα επισημαίνοντας πως «είναι το πιο θρεπτικό γάλα για τον άνθρωπο, μετά το μητρικό. Μάλιστα, επισημαίνεται πως έχει στοιχεία που καθιστούν το γαϊδουρινό γάλα το πιο κοντινό στο μητρικό». Η σκόνη από γάλα γαϊδούρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπλήρωμα σε παιδικές τροφές, ενώ το συγκεκριμένο είδος γάλακτος είναι γνωστό για τις σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες από ασθένειες όπως κοκίτης κ.α.

Γνωστά από την αρχαιότητα είναι τα ευεργετικά οφέλη του γαϊδουρινού γάλακτος σε ότι αφορά την περιποίηση προσώπου και σώματος. Άλλωστε, τόσο η βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα, όσο και η Πομπία – σύζυγος του Νέρωνα – καθημερινά έκαναν μπάνιο μέσα σε γάλα γαϊδούρας ώστε να χαρίζουν στο δέρμα τους λάμψη και νεότητα. Παράλληλα, υπάρχουν πηγές που αναφέρουν ότι σε ιδιαίτερη εκτίμηση είχαν το γαϊδουρινό γάλα τόσο η Αυτοκράτειρα Ελισάβετ (περισσότερο γνωστή ως Σίσσυ) της Αυστρίας, όσο και η Ζοζεφίνα, σύζυγος του Μεγάλου Ναπολέοντα. Η συγκεκριμένη μορφή γάλακτος αναζωογονεί το δέρμα και βοηθά στην καλύτερη οξυγόνωση των κυττάρων, ενώ έχουν αναπτυχθεί σειρές καλλυντικών που το έχουν ως βάση τους. Η σκόνη από τα γάλα γαϊδούρας χρησιμοποιείται σε κρέμες, σαπούνια και πολλά ακόμα είδη καλλυντικών.

Ένα βαζάκι με την πολύτιμη σκόνη που προέκυψε από επεξεργασία του γαϊδουρινού γάλακτος

Γιατί το γαϊδουρινό γάλα είναι ακριβό

Ο κ. Γκουτσίδης αναφέρεται σε μια χαρακτηριστική ιδιαιτερότητα του γαϊδουρινού γάλακτος επισημαίνοντας πως «δεν μπορεί να συντηρηθεί μετά την άρμεξη από το ζώο». «Σχεδόν αμέσως μετά την άρμεξη – και εφόσον δεν καταναλωθεί αμέσως – υποβαθμίζεται βιοδραστικά. Δηλαδή δεν είναι το ίδιο ωφέλιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Μάλιστα, στη συνέχεια και με την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος το γαϊδουρινό γάλα καταστρέφεται από την ανάπτυξη μικροοργανισμών» δηλώνει.

Σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο φτάνει το γάλα γαϊδούρας στο εργαστήριο της Λάρισας ο Τεχνικός του Εργαστηρίου τονίζει πως «συνεργαζόμαστε με φάρμες, όπου αμέσως μόλις γίνεται η άρμεξη το γάλα παγώνει και αποστέλλεται στο εργαστήριο, ώστε να προχωρήσουμε στην παρασκευή της σκόνης». «Αυτή η σκόνη μπορεί να κρατήσει ακόμα και για ένα χρόνο σημαντικό ποσοστό των θρεπτικών στοιχείων» υπογραμμίζει ο κ. Γκουτσίδης και αναφέρεται στη μέθοδο της «λυοφιλίωσης» μέσω της οποίας μετατρέπεται το γάλα σε σκόνη. «Δεν υπάρχει καλύτερη μέθοδος για την μετατροπή του γάλακτος σε σκόνη, ώστε το γάλα να διατηρεί την βιοδραστικότητά του. Δηλαδή να γίνεται η καλύτερη δυνατή λήψη των θρεπτικών στοιχείων από τον ανθρώπινο οργανισμό» επισημαίνει.

Για να γίνει κατανοητή η υψηλή οικονομική αξία της σκόνης, στην οποία μετατρέπεται το γαϊδουρινό γάλα, ο κ. Μαντάς τονίζει πως «η τιμή στη διεθνή αγορά φτάνει τα 400 ευρώ για ένα κιλό σκόνης» και προσθέτει πως «εμείς δεν κάνουμε εμπορική διαχείριση, όμως η εκτίμησή μας είναι πως η εμπορική τιμή μπορεί να γίνει χαμηλότερη. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί πως με τον συγκεκριμένο τρόπο που κάνουμε εμείς την επεξεργασία έχουμε υψηλή προστιθέμενη αξία του προϊόντος».

Καθώς διαπιστώνουμε τη μεγάλη εμπορική αξία του γαϊδουρινού γάλακτος ο κ. Γκουτσίδης επισημαίνει πως «αποτελεί μια πολύ καλή διέξοδο για όσους θέλουν πραγματικά να εργαστούν», ενώ αναφέρεται στις σημαντικές δυσκολίες κατά το άρμεγμα της γαϊδούρας. «Λόγω της ιδιοσυγκρασίας του ζώου δεν είναι εύκολο να το αρμέξεις, ενώ είναι μικρή η παραγόμενη ποσότητα γάλακτος ανά ζώο» τονίζει.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, υπάρχουν δέκα φάρμες που ασχολούνται με την παραγωγή γάλακτος από γαϊδούρα, ενώ στη Θεσσαλία βρίσκονται δύο φάρμες.

Πάντως, τα τελευταία χρόνια διαπιστώνεται αυξημένη διάθεση ενασχόλησης με το συγκεκριμένο είδος, ενώ σύμφωνα με τον κ. Μαντά «πρόσφατα το γάλα γαϊδούρας πήρε την ειδική καρτέλα από τον ΕΦΕΤ και το επόμενο διάστημα αναμένεται να πωλείται και στα σούπερ μάρκετ».

Η επιστημονική ομάδα του Εργαστηρίου Μηχανικής Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας (από δεξιά) κ.κ. Κ. Πετρωτός , Αθ. Τσιαούση, Χρ. Μαντάς και Πασ. Γκουτσίδης μπροστά από το μηχάνημα όπου γίνεται η επεξεργασία του γάλακτος γαϊδούρας

Κ. Πετρωτός: «Πρόσφατα λάβαμε το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας»

Στο ιστορικό της ενασχόλησης με το γαϊδουρινό γάλα αναφέρεται ο επίκουρος καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλίας και επικεφαλής του Εργαστηρίου Μηχανικής Τροφίμων Κωνσταντίνος Πετρωτός: «Πριν από τέσσερα χρόνια αρχίσαμε, σε συνεργασία με τη Γεωπονική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μπάρι Ιταλίας, την προσπάθεια ώστε να καταφέρουμε να ξηράνουμε το γαϊδουρινό γάλα.

Εκείνο το διάστημα στην Ελλάδα δεν υπήρχε τεχνογνωσία για την παραγωγή σκόνης από γαϊδουρινό γάλα, ενώ και οι Ιταλοί δεν μπόρεσαν να πετύχουν τη σκόνη όπως τη φτιάξαμε εμείς».

Συνοψίζοντας τη μέθοδο ο κ. Πετρωτός επισημαίνει πως «η ξήρανση του γαϊδουρινού γάλακτος γίνεται στους -110ο C, έτσι ώστε να μην καταστρέφονται τα χρήσιμα θρεπτικά συστατικά».

Για την μέθοδο που ανέπτυξε το Εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας με έδρα τη Λάρισα έλαβε εδώ και δύο χρόνια Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα, ενώ πριν από έξι μήνες τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας.

Αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη μέθοδος που εφαρμόζεται στο τοπικό Εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων δεν συναντάτε πουθενά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Εργαστήριο έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα συνεργασίας με Συνεταιρισμό από την Κοζάνη, όπου εκτρέφονται 70 γαϊδούρια και παράγονται περίπου 50 κιλά γάλα την ημέρα.

«Το ΤΕΙ Θεσσαλίας μπορεί να έχει έσοδα πάνω από 100.000 €»

«Το ΤΕΙ Θεσσαλίας, μέσω του Εργαστηρίου όπου μετατρέπεται το γαϊδουρινό γάλα σε σκόνη, θα έχει έσοδα» υπογραμμίζει ο κ. Πετρωτός, ενώ ήδη αναπτύσσεται και μία συσκευή η οποία θα μπορεί να ξηραίνει καθημερινά περί τα 80 κιλά γαϊδουρινού γάλακτος. Για να γίνουν κατανοητά τα μεγέθη ο Επίκουρος Καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλίας αναφέρει ότι για να παραχθεί ένα κιλό σκόνης θα πρέπει να ξηρανθούν 10 κιλά γαϊδουρινού γάλακτος.

«Ετοιμάζουμε την πρώτη σύμβαση, ύψους 15.000 ευρώ, η οποία θα υπογραφεί το επόμενο διάστημα» δηλώνει ο κ. Πετρωτός και επισημαίνει ότι «σε ετήσια βάση το ΤΕΙ Θεσσαλίας μπορεί να έχει έσοδα που ξεπερνούν τα 100.000 ευρώ».

Αναφερόμενος συνολικά στον ρόλο του Εργαστηρίου Μηχανικής Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας ο επικεφαλής Επίκουρος Καθηγητής δηλώνει πως «ο ρόλος του είναι να κάνει καινούργια πράγματα.

-Να υπηρετεί την Καινοτομία στον τομέα της μεταποίησης.

-Να επιλύει προβλήματα της τοπικής βιομηχανίας λόγω του εξειδικευμένου προσωπικού, αλλά και του σύγχρονου εξοπλισμού.

Το Εργαστήριο διαθέτει σύγχρονα μηχανήματα για επεξεργασία τροφίμων με υψηλή πίεση, για τα οποία επιχορηγήθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας μέσω ΕΣΠΑ.

Παράλληλα, αναπτύσσονται τεχνικές που αναμένεται να αποτελέσουν τη νέα τεχνολογία για την αποστείρωση και παστερίωση τροφίμων όπως γράφει το larissanet χωρίς να καταστρέφονται τα θρεπτικά συστατικά» και δηλώνει κλείνοντας «το Εργαστήριο είναι ανοιχτό για συνεργασία με επιχειρήσεις και φορείς της Θεσσαλίας».

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr