Αποκλεισμός Δημοσίων Υπαλλήλων από θέσεις διδασκαλίας στα Πανεπιστήμια
Ερώτηση προς τους Υπουργούς Παιδείας και Εσωτερικών σχετικά με τον "Αποκλεισμό Δημοσίων Υπαλλήλων από θέσεις διδασκαλίας σε ΑΕΙ" καταθέτει ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος (Νέας Δημοκρατίας) Δημήτριος Κούβελας.
Η ερώτηση αφορά τη νομοθετική ρύθμιση που εισήχθη με το άρθρο 173 του Ν. 4957/2022, η οποία απαγορεύει στους δημοσίους υπαλλήλους με σχέση δημόσιου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου να διδάσκουν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) ως εντεταλμένοι διδάσκοντες. Ο κ. Κούβελας επισημαίνει ότι η καθολική αυτή εξαίρεση για τους διδάκτορες δημοσίους υπαλλήλους από τη συμμετοχή στη διδασκαλία και την έρευνα στα ΑΕΙ, παραβιάζοντας τις αρχές της ισονομίας, της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της αναλογικότητας.
Αναλυτικά η Ερώτηση
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ:
1. Τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
2. Τον Υπουργό Εσωτερικών
Θέμα: «Αποκλεισμός Δημοσίων Υπαλλήλων από θέσεις διδασκαλίας σε ΑΕΙ»
Σύμφωνα με το άρθρο 173 του Ν. 4957/2022 (Α ́ 141), περί επιλογής κατόχων διδακτορικών διπλωμάτων για την κάλυψη διδακτικών αναγκών των προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου, ορίστηκε στην παρ. 9 ότι δεν επιτρέπεται η απασχόληση, ως εντεταλμένων διδασκόντων, εκείνων των φυσικών προσώπων που είναι υπάλληλοι με σχέση δημόσιου δικαίου ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου σε φορείς του δημόσιου τομέα. Στη συνέχεια, νομοθετείται η κατάργηση των θέσεων ακαδημαϊκών υποτρόφων και διευκρινίζεται ότι οι συμβάσεις για τις συγκεκριμένες θέσεις πρόκειται, σύμφωνα με τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 466, παρ. 2, του ν. 4957/2022, να διατηρήσουν την ισχύ τους για την κάλυψη των διδακτικών αναγκών του ακαδημαϊκού έτους 2022 - 2023, με δυνατότητα ανανέωσης έως τη συμπλήρωση τριών ακαδημαϊκών ετών, εφόσον έχει περιληφθεί σχετικός όρος στις οικείες προκηρύξεις. Όμως, με το αρ. 127, του Ν. 4957/2022, ρυθμίζεται, μεταξύ άλλων, η διαδικασία παροχής διδακτικού έργου σε προγράμματα σπουδών α ́ και β ́ κύκλου Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από́ δημοσίους υπαλλήλους. Επιπλέον, κατά τα οριζόμενα στο αρ. 143, του ν. 4957/2022 για την εκλογή μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, απαιτείται ο υποψήφιος να έχει συμπληρώσει, αναλόγως της βαθμίδας της προκηρυσσόμενης θέσης, από τρία έως έξι έτη εμπειρίας αυτοδύναμου διδακτικού έργου σε φορείς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, γεγονός που αποκλείει τους υπαλλήλους του δημοσίου τομέα από τη δυνατότητα να αναλάβουν διδακτικό έργο, ως εντεταλμένοι διδάσκοντες, ενώ εξαλείφει συγχρόνως την προοπτική να θεμελιώσουν και τις προϋποθέσεις για ενδεχόμενη, μετέπειτα, εκλογή τους σε θέσεις Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού. Αποτελεί πάγιο αίτημα των Διδακτόρων Δημοσίων Υπαλλήλων η επανεξέταση της εν λόγω εξαίρεσής τους από τη διδασκαλία στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θα ήταν δίκαιη και σύμφωνη με τις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας, της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ισότιμης μεταχείρισης η δυνατότητα των διδακτόρων υπαλλήλων του Δημοσίου για διδασκαλία στο πλαίσιο του θεσμού των εντεταλμένων διδασκόντων. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής η οποία σε έκθεσή της επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου σας «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων», όπου συγκεκριμένα επί του άρθρου 113 παρατηρεί «Εν προκειµένω, ο απόλυτος, χωρίς εξαιρέσεις, και χωρίς όρους αποκλεισµός όλων όσοι ανήκουν στην ως άνω ευρεία αλλά και ανοµοιογενή κατηγορία εργαζοµένων από τη διεκδίκηση θέσης µέλους Δ.Ε.Π., και µάλιστα µολονότι αυτοί διαθέτουν, κατά τα λοιπά, τα ίδια τυπικά και ουσιαστικά προσόντα µε τους υπόλοιπους, µη εξαιρουµένους, υποψηφίους για την πλήρωση των εν λόγω θέσεων, εγείρει, ενδεχοµένως, ζήτηµα τήρησης της αρχής της αναλογικότητας.» (πεδίο 23). Επιπλέον, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη, η παραπάνω ρύθμιση «δεν διασφαλίζει ισότιμες και δίκαιες προοπτικές πρόσβασης σε θέσεις διδακτικού́ προσωπικού́ στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά́ Ιδρύματα για όλες τις κατηγορίες εργαζομένων, με κριτήριο την προσωπική́ αξία και ικανότητά τους». Επίσης, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 8.1.2 της υπ. αρ. πρωτ. 84553/ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. 11.04.2024 της 4ης Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών, προβλέπεται η μη κατοχή θέσης εξαρτημένης εργασίας από τους δικαιούχους της δράσης, άρα αποκλείονται και από τη δυνατότητα χρηματοδότησης της έρευνάς τους οι εργαζόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι ή με σχέση εξαρτημένης εργασίας Ι.Δ.Α.Χ. στο δημόσιο, στο ευρύτερο δημόσιο (αρ. 14 παρ.1 περ. α ν. 4270/2014) ή στον ιδιωτικό τομέα. Εξαιρούνται επομένως οι διδάκτορες δημόσιοι υπάλληλοι από την υποστήριξη των ερευνητικών τους έργων ως μεταδιδακτορικοί ερευνητές, γεγονός που δημιουργεί εκ των πραγμάτων μια καθολική εξαίρεση μιας ευρείας και ανομοιογενούς κατηγορίας εργαζομένων.
Επειδή λοιπόν το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού οφείλει να μεριμνά για την παροχή ίσων ευκαιριών πρόσβασης των κατόχων διδακτορικού τίτλου σε έρευνα και διδασκαλία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, διασφαλίζοντας την αξιοκρατική και δίκαιη προοπτική ανέλιξης, ιδίως σε υψηλών ακαδημαϊκών προσόντων στελέχη, η οποία συνακολούθως εγγυάται την υψηλή ποιότητα της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
- Ποια η θέση των Υπουργείων σας για το ζήτημα;
- Συγκεκριμένα, προτίθεστε να προχωρήσετε σε επανεξέταση και αναθεώρηση ρυθμίσεων, βάσει των οποίων εξαιρούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου από την έρευνα και τη διδασκαλία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ούτως ώστε να δύνανται να έχουν προοπτική πρόσβασης και οι διδάκτορες του δημοσίου σε θέσεις διδακτικού προσωπικού, αναλογικά με την αξία και τα προσόντα τους;
Ο ερωτών βουλευτής
Δημήτριος Κούβελας