Ψήφισμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ για την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια και τη Διδασκαλία της Θεατρικής Αγωγής

Ψήφισμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ για την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια και τη Διδασκαλία της Θεατρικής Αγωγής

Το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις εξαγγελίες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής σχετικά με την κατάθεση πρότασης για το ζήτημα της Παιδαγωγικής και Διδακτικής επάρκειας, καθώς και τη σχετική πρωτοβουλία που πρόκειται να ληφθεί από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. (Δελτίο τύπου ΙΕΠ, 16/11/2017). Η ανησυχία αυτή είναι εύλογη αφού δεν έχει προηγηθεί διάλογος με τους αρμόδιους των πανεπιστημιακών Τμημάτων και επομένως σχεδιάζεται δίχως τη συμμετοχή των διδασκόντων που συνδέουν το πανεπιστήμιο με την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. 

Επισημαίνουμε ότι έχει σχεδιαστεί και λειτουργεί ειδικό πρόγραμμα Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών που είναι το αποτέλεσμα της εφαρμογής του νόμου 4186/2013 (άρθρο 36 παρ. 22, εδάφ. ε΄), ο οποίος ουσιαστικά βασίστηκε στο νόμο 3848/2010 (άρθρο 2), όπου προσδιοριζόταν το πλαίσιο Πιστοποίησης της Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας: βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης ειδικού προγράμματος σπουδών διάρκειας τουλάχιστον ενός εξαμήνου,το οποίο προσφέρεται από το ίδιο το Τμήμα ή από ομάδες Τμημάτων του ίδιου ή περισσότερων ΑΕΙ. 


Στο Τμήμα μας έως το 2010 υπήρχαν ειδικά μαθήματα βιωματικού χαρακτήρα για το θέατρο στην εκπαίδευση, στο οποίο συνεργάστηκαν πλήθος ειδικών καλλιτεχνών και παιδαγωγών. Με βάση τα δεδομένα του Τμήματος, καθώς και τις προδιαγραφές του νόμου καθορίστηκε το ειδικό πρόγραμμα το οποίο δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2015 (1536/Δ2 έχει δημοσιευθεί στο ΦΕΚ 82/19 Ιανουαρίου 2015, τεύχος Β΄). Σε αυτό προβλέπονται οκτώ τουλάχιστον μαθήματα παιδαγωγικού χαρακτήρα τα οποία κατανέμονται σε τρεις θεματικές περιοχές. 

- Στην πρώτη περιοχή υπάρχει μια ομάδα τρίωρων μαθημάτων σε «θέματα εκπαίδευσης και αγωγής» που προσφέρονται από τους τομείς Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής. Αναφέρονται ενδεικτικά για το τρέχον έτος: «Παιδαγωγική», «Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης», «Ειδική Αγωγή», «Σύγχρονες θεωρίες μάθησης», «Κοινωνική Ψυχολογία», «Σχολική Ψυχολογία», «Ψυχολογία δυσκολιών μάθησης». Συνολικά 78 ώρες διδασκαλίας.

- Στη δεύτερη περιοχή ανήκουν μαθήματα σε «θέματα μάθησης και διδασκαλίας». Εδώ διαμορφώνονται μια δέσμη τεσσάρων μαθημάτων: «Εισαγωγή στη θεατρική αγωγή Α´» και «Εισαγωγή στη θεατρική αγωγή Β´» (156 ώρες), καθώς και «Εισαγωγή στη διδακτική της θεατρικής πράξης Α´» και «Εισαγωγή στη διδακτική της θεατρικής πράξης Β´» (78 ώρες). Συνολικά 234 ώρες.

- Στη θεματική περιοχή «Ειδική διδακτική και πρακτική άσκηση» διαμορφώθηκαν δύο νέα μαθήματα τα οποία πρέπει να επιλέξουν οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές στο τελευταίο έτος σπουδών τους: Το πρώτο ονομάζεται «Εργαλεία του θεάτρου στην εκπαίδευση» με 52 ώρες μαθήματος (4 εβδομαδιαίως), προαπαιτούμενο για το δεύτερο που ονομάζεται «Ο θεατρολόγος εμψυχωτής. Διδακτική άσκηση στο σχολείο». Εδώ προβλέπονται 40 τουλάχιστον ώρες συμμετοχής σε σχολικά μαθήματα με επίβλεψη από τον διδάσκοντα, μικροδιδασκαλίες σε μικρές ομάδες κι ατομικές, με παράλληλα σεμινάρια για στήριξη και αναστοχασμό των εκπαιδευόμενων, καθώς και ειδικές εργασίες σε συναντήσεις με αντικείμενο τη σύγχρονη διδακτική πράξη, μαθησιακά ζητήματα, διαφοροποιημένη διδασκαλία, κρίσιμα παιδαγωγικά θέματα, εξουθένωση του εκπαιδευτικού κλπ. Οι ώρες εκπαίδευσης και για τα δύο μαθήματα είναι 117. Συνολικά οι πιστωτικές ομάδες είναι 33. Στο κομμάτι αυτό έχουμε υπογράψει πρωτόκολλο συνεργασίας με τα Ράλλεια Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία Πειραιά του Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιου Αθηνών, και στο πλαίσιο διαμόρφωσης ενός δικτύου συνεργαζόμενων σχολικών μονάδων είχαμε στενή συνεργασία με το 1ο Δημοτικό Σχολείο Βριλησσίων.

Η γενική εκτίμηση για τα μαθήματα είναι εξαιρετικά θετική και αυτό είναι διατυπωμένο σε ειδικά ανώνυμα δελτία αξιολόγησης.

Για όλα τα παραπάνω, εμείς, τα μέλη της Συνέλευσης του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, δεν μπορούμε να δεχτούμε σε καμμία περίπτωση ότι η εκπαίδευση που παρέχεται στο Τμήμα μας «καλύπτεται τύποις» (όπως, γενικεύοντας και προφανώς από άγνοια ισχυρίζεται το ΙΕΠ για την αρχική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, βλ. Απόσπασμα πρακτικού ΙΕΠ 22/26-05-2017), αφού είναι υποχρεωτική με επιβεβλημένη τη φυσική παρουσία για όσους επιλέξουν τα συγκεκριμένα μαθήματα, και ως γνωστόν είναι ήδη πιστοποιημένη από το ίδιο το ΙΕΠ.

Ακόμη, δηλώνουμε ότι η Πιστοποίηση της Διδακτικής και Παιδαγωγικής Επάρκειας θα πρέπει να παρέχεται υπεύθυνα εντός του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, αφού το Τμήμα είναι κατ᾽ εξοχήν αρμόδιο και δεσμεύεται από τους ιδρυτικούς στόχους του να παρέχει την απαραίτητη εκπαίδευση ώστε οι απόφοιτοί του να εξελιχθούν σε εξειδικευμένα στελέχη και διδακτικό προσωπικό που θα εργαστεί σε εκπαιδευτικούς φορείς. Συγκεκριμένα, ανἀμεσα στους βασικούς σκοπούς από την ίδρυση του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών αναφέρεται ότι οφείλει «να παρέχει τα απαραίτητα εφόδια που εξασφαλίζουν στους πτυχιούχους του επιτυχημένη επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία», καθώς και «να καταρτίζει εξειδικευμένα στελέχη και άρτια εκπαιδευμένο διδακτικό προσωπικό για τις αυξανόμενες ανάγκες των πολιτιστικών φορέων και της εκπαίδευσης». 

Θεωρούμε ότι η όποια παροχή Πιστοποίησης εκτός του πανεπιστημιακού Τμήματος, σε ειδικές δομές θα οδηγήσει σε απαξίωση και υποβάθμιση του πτυχίου, θίγει και αποσυνδέει το πτυχίο από τα θεσμοθετημένα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων, και ουσιαστικά απάδει προς την αυτονομία του Τμήματος, αφού το κάθε Τμήμα ξεχωριστά μπορεί να υποστηρίξει τα μαθήματα του ειδικού αντικειμένου σε συνδυασμό με την ειδική διδακτική και παιδαγωγική που απαιτεί το γνωστικό αντικείμενο.

Διαμαρτυρόμαστε για το πάγωμα της ήδη θεσμοθετημένης Πιστοποίησης για την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια (ν. 4485/2017, άρθρο 83, § 13).

Ζητούμε από το ΙΕΠ και το Υπουργείο Παιδείας να μην προχωρήσει σε νομοθεσία που θίγει τα Τμήματα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις παροχής της Πιστοποίησης στους φοιτητές τους.

Τέλος, ως προς το θέμα της αναγνώρισης τίτλων σπουδών που χορηγήθηκαν από ανώτερες δημόσιες και ιδιωτικές σχολές καλλιτεχνικής κατεύθυνσης, και για αποφυγή αδικιών σε μια ενδεχόμενη υπουργική απόφαση, δηλώνουμε ότι θα πρέπει απαραίτητα να ληφθεί υπόψη ότι ήδη έχει συγκροτηθεί ένα ειδικό προσωπικό από τους αποφοίτους των πανεπιστημιακών Τμημάτων που έχουν ως αντικείμενο τη διδασκαλία του θεάτρου στην εκπαίδευση, συμφωνώντας, ουσιαστικά, με τους προβληματισμούς των συναδέλφων μας του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, όπως διατυπώνονται σε έγγραφο προς τα υπουργεία Παιδείας και Πολιτισμού (αρ. πρωτ. 208/21-11-2017), το οποίο καταλήγει χαρακτηριστικά: «η όποια απόφαση σχετικά με την αναγνώριση πτυχίων καλλιτεχνικών σχολών, δραματικών ή άλλων, δεν μπορεί να πριμοδοτήσει ή να εξισώσει ως προς τις επαγγελματικές προοπτικές τριετείς σχολές ειδικού στόχου και αντικειμένου με πανεπιστημιακές σχολές πλήρους φοίτησης και σφαιρικής παιδείας ως προς τις απαιτήσεις τον αντικειμένου διδασκαλίας.».

Πίνακας αποδεκτών του ψηφίσματος είναι: Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κ. Κ. Γαβρόγλου, Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κα Λ. Κονιόρδου, Πρόεδρο του Ι.Ε.Π., κ. Γ. Κουζέλη, Πρύτανη του Ε.Κ.Π.Α., κ. Μ.-Α. Δημόπουλο, Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής, κ. Ε. Καραμαλέγκου.

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr