Πρύτανης ΕΜΠ: Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο στην εποχή των Εκθετικών Τεχνολογικών Αλλαγών
Απόσπασμα από την τοποθέτησή μου στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων, 24.11.2021, στη συνεδρίαση με θέμα «Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο στην εποχή των Εκθετικών Τεχνολογικών Αλλαγών» και εστίαση στο ζήτημα της διασύνδεσης των Ελληνικών Πανεπιστημίων με την οικονομία, τη βιομηχανία και την αγορά εργασίας.
«…Η σύνδεση Πανεπιστημίων και αγοράς εργασίας έχει ταλαιπωρηθεί για δεκαετίες από αγκυλώσεις και έλλειψη σοβαρού εθνικού σχεδίου με προτεραιότητες και στοχοπροσήλωση. Ο υποτιθέμενος κίνδυνος της μόλυνσης της καλλιέργειας της γνώσης και της κατεύθυνσης της έρευνας από αγοραίες επιταγές, όπως κάποιες πλευρές υποστηρίζουν και ενδεχομένως πιστεύουν, δεν αντιμετωπίζεται αποκόπτοντας γέφυρες με την πραγματικότητα. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πραγματικότητας είναι ότι οι φοιτητές μας και θα μπουν στην αγορά και η αγορά τους χρειάζεται και η επαφή των δύο πλευρών δεν μπορεί να περιμένει μέχρι οι φοιτητές να «απελευθερωθούν» από τις σπουδές τους. Ένα άλλο στοιχείο της πραγματικότητας είναι ότι φοιτητές μας διψούν γι αυτή την επικοινωνία και όπως σε πολλά άλλα θέματα δεν είναι η σιωπή των πολλών που ακούγεται αλλά οι αντιδράσεις των ολίγων και οι κραυγές πολύ λιγότερων… Είμαι σε θέση να σας πω ότι στα Ελληνικά πανεπιστήμια υπάρχουν τεράστιες δυνάμεις που περιμένουν να απελευθερωθούν για να δημιουργήσουν πολύ περισσότερα απ’ όσα καταφέρνουν τώρα που όμως είναι σημαντικά και μας διατηρούν σε ικανοποιητικό επίπεδο από πλευράς διεθνούς αναγνώρισης. Οι μηχανισμοί που θα τις απελευθερώσουν δεν χρειάζεται να ανακαλυφθούν. Έχουν ανακαλυφθεί αλλού – κάποιοι από αυτούς είναι αυτοί που συζητάμε τώρα – αλλά πρέπει να προσαρμοστούν στα καθ’ ημάς. Σε μας που αργήσαμε τόσο πολύ να ανακαλύψουμε την αξιολόγηση, η οποία ακόμη δεν έχει σταθερό βηματισμό και δεν έχει οικοδομηθεί η σχετική κουλτούρα. Σε μας που ανακαλύπτουμε με μεγάλη καθυστέρηση την πραγματική εξωστρέφεια και που η διεθνοποίηση των σπουδών μας είναι στα σπάργανα, και που απέχουμε χωρίς να είμαι σίγουρος ότι είμαστε έτοιμοι να ορίσουμε ουσιωδώς και πόσο μάλλον να διαχειριστούμε το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων που βεβαίως είναι ζητούμενο και ίσως ο βασικότερος μηχανισμός της απελευθέρωσης δυνάμεων. Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ το Ελληνικό πανεπιστήμιο δεν έχει ακόμη οικοδομήσει στέρεη ακαδημαϊκή παράδοση και χρηματοδοτείται από την πολιτεία ως επαίτης υπό τις πνιγηρές συνθήκες του δημόσιου λογιστικού και της αποδυνάμωσης του ακαδημαϊκού προσωπικού του τόσο αριθμητικά όσο και δημογραφικά. Και που υπονομεύεται από ακτιβισμό και ενδημική βία η οποία, με μοναδικά διεθνώς χαρακτηριστικά, εκμεταλλεύεται την πολύπλευρα ανεπαρκή βούληση για την αντιμετώπισή της. Δεδομένων των πραγματικών συνθηκών του Ελληνικού πανεπιστημίου, αυτών που προανέφερα και άλλων, η διοίκηση των πανεπιστημίων για να είναι αποδοτική πρέπει να έχει ισχυρή και σαφή εντολή ψήφου από την ίδια την εκλέγουσα ακαδημαϊκή κοινότητα της οποίας θα είναι ο εντολέας αλλά και στην οποία θα δίνει λογαριασμό, όπως βέβαια και στην κοινωνία. Αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, αναγκαία συνθήκη, ενδεχομένως και ικανή. Διαφορετικά η άλλως πως ορισμένη διοίκηση θα είναι αχαμνή, επικίνδυνα εκτεθειμένη σε πολύπλευρη αμφισβήτηση και κυρίως δεν θα μπορεί να αποτελεί ηγεσία αναφοράς όταν η ισχύς των θεσμών δεν έχει ακόμη κερδίσει τη μάχη της υπεροχής έναντι της βαρύτητας του ρόλου και του κύρους των προσώπων. Υπάρχουν διεθνώς καλές πρακτικές για διάφορα θέματα που αφορούν σε ακαδημαϊκά θέματα και μεταξύ αυτών της πανεπιστημιακής διοίκησης. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην υιοθέτησή τους γιατί από λάθος προσαρμογή ακόμη και οι καλύτερες ιδέες και πρωτοβουλίες μπορεί να καούν και ενδεχομένως αναντίστρεπτα…»
ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΠΟΥΝΤΟΥΒΗΣ
Πρύτανης ΕΜΠ
Δείτε ΕΔΩ όλα τα τελευταία Φοιτητικά Νέα.