Η Αιτιολογική Έκθεση για το Νομοσχέδιο για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Η Αιτιολογική Έκθεση για το Νομοσχέδιο για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Πανεπιστήμιο Δυτικής ΑττικήςΤα Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr σας παραθέτουν πρώτοι το Νομοσχέδιο για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής όπως κατατέθηκε πριν από λίγο στη Βουλή. 

Με το νομοσχέδιο προβλέπεται η ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ως ΝΠΔΔ, με έδρα το Αιγάλεω, στο οποίο συγχωνεύονται το ΤΕΙ Αθηνών και το ΤΕΙ Πειραιά. Το νέο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, θα αποτελέσει το τρίτο μεγαλύτερο πανεπιστημιακό ίδρυμα της χώρας σε αριθμό φοιτητών, όπως σημειώνεται στην εισηγητική έκθεση.


Δείτε αναλυτικά την Αιτιολογική Έκθεση μέσα από τα Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Στο Σχέδιο Νόμου «Ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και άλλες διατάξεις» ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο Σχέδιο Νόμου «Ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και λοιπές διατάξεις»

Α. Επί της αρχής του σχεδίου νόμου.

Στην πολιτική και τους στόχους του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων εντάσσεται και η διαμόρφωση του Ενιαίου Χώρου της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας, αποσκοπώντας στην αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, τη διεύρυνση των ερευνητικών δυνατοτήτων και ταυτοχρόνως την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Δίνεται, λοιπόν, έμφαση στην ισχυροποίηση των Ιδρυμάτων, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, αλλά και να είναι διεθνώς ανταγωνιστικά σε επιστημονικό, ερευνητικό, ακαδημαϊκό επίπεδο. Η πολιτική αυτή εδράζεται σε  πορίσματα του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία και λαμβάνει μέριμνα για το σύνολο των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης (πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι.).

Στο πλαίσιο αυτό ιδρύεται και το νέο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το οποίο θα αποτελέσει το τρίτο μεγαλύτερο πανεπιστημιακό ίδρυμα της χώρας σε αριθμό φοιτητών (εντός κανονικής διάρκειας σπουδών) καθώς θα σπουδάζουν 24.119 φοιτητές μετά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με 31.756 φοιτητές και το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με 28.669 αντίστοιχα (Ετήσια Έκθεση ΑΔΙΠ 2014, σελ. 106). Θα αποτελέσει, επομένως, έναν από τους ισχυρότερους ακαδημαϊκούς πόλους σε επίπεδο χώρας και αναμφισβήτητα αναπτυξιακό πυλώνα σε μία από τις  πιο υποβαθμισμένες περιοχές του μητροπολιτικού κέντρου της Αττικής.

Η διαμόρφωση του νέου Πανεπιστημίου γίνεται έχοντας ως αποκλειστικό γνώμονα ακαδημαϊκά κριτήρια, αντίθετα με λογικές επικαλύψεων, πολυδιάσπασης και υπερεξειδίκευσης, με τη δημιουργία Τμημάτων πολλά εκ των οποίων θα θεραπεύουν νέα εντελώς γνωστικά πεδία που δεν υπάρχουν ακόμη στον χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, αλλά έχουν δείξει την μεγάλη δυναμική και την προοπτική τους στις εμπειρίες άλλων χωρών, και αναμένεται να έχουν υψηλό βαθμό απορρόφησης στην αγορά εργασίας. Πρόκειται για γνωστικά αντικείμενα  εναρμονισμένα  και συμβατά με τις εξελίξεις των επιστημών και με τα αντίστοιχα διεθνή προγράμματα σπουδών υψηλά αξιολογημένων πανεπιστημίων της Ευρώπης και των Η.Π.Α., αλλά και συνυφασμένα με τις τοπικές και εθνικές ανάγκες σε οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς αιχμής  για την  χώρα, ώστε οι ακαδημαϊκές μονάδες να έχουν προοπτικές ισχυρής παρουσίας στον ελληνικό και διεθνή χώρο. 

Στο νέο ίδρυμα απορροφώνται τα Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Πειραιά, με αποτέλεσμα το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής να ενσωματώνει εκ της γεννήσεως του το έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό, τις υποδομές, τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία των δύο απορρωφώμενων ιδρυμάτων, καθώς και τη συνεισφορά τους στον παραγωγικό και κοινωνικό ιστό της χώρας. Υπάρχουν πολύ καλές πρακτικές αντίστοιχων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με αξιοσημείωτα αποτελέσματα 

Όσον αφορά στα Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Πειραιά, αυτά ιδρύθηκαν, όπως και το σύνολο των Τ.Ε.Ι. της χώρας, το 1983 µε το ν. 1404/1983, αντικαθιστώντας τα Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης (Κ.Α.Τ.Ε.Ε.). Ακολούθως, ο ν. 2916/2001, ενέταξε τα  Τ.Ε.Ι. στην ανώτατη εκπαίδευση, αναγνωρίζοντας το ήδη τότε αναβαθμισμένο επίπεδο σπουδών που παρείχαν, τόσο σε επίπεδο προγραμμάτων σπουδών, όσο και στο επίπεδο των προσόντων των διδασκόντων. Στη συνέχεια, οι ν. 3549/2007 και ν. 4009/2011 εδραιώνουν τα Τ.Ε.Ι. ως Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα. Σύμφωνα με το ν. 4485/2017,  «στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής αποστολής τους, τα Α.Ε.Ι. (πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι.) παρέχουν ποιοτική και ολοκληρωμένη εκπαίδευση, σύμφωνα με τις τάσεις της σύγχρονης επιστήμης, της τεχνολογίας και των τεχνών, καθώς και της διεθνούς επιστημονικής πρακτικής. Στο πλαίσιο αυτό, τα Τ.Ε.Ι. εστιάζουν στις εφαρμογές των σύγχρονων επιστημών, της τεχνολογίας και των τεχνών συνδυάζοντας την ανάπτυξη του κατάλληλου θεωρητικού υποβάθρου σπουδών με την υψηλού επιπέδου εργαστηριακή και πρακτική άσκηση». Όλα, λοιπόν, τα Α.Ε.Ι. παρέχουν σπουδές με υψηλό θεωρητικό καταρχήν υπόβαθρο και τα ΤΕΙ, επιπλέον εστιάζουν και στην εφαρμογή των επιστημών.

Στα Τ.Ε.Ι. Αθήνας και Πειραιά λειτουργούν πολλά Τμήματα αναγνωρισμένα για την ποιότητα σπουδών που παρέχουν, ποιότητα που πιστοποιείται, μεταξύ άλλων, και από τις πολύ θετικές αξιολογήσεις τους μέσω και της Α.ΔΙ.Π.. Τα προγράμματα σπουδών αυτών των Τμημάτων έχουν ήδη, όπως εξελίχθηκαν στην πορεία των χρόνων, αυξημένο θεωρητικό υπόβαθρο, προσιδιάζοντας σε προγράμματα σπουδών Τμημάτων πανεπιστημίου. Άλλωστε και τα δυο Ιδρύματα έχουν αξιολογηθεί και για τις ερευνητικές τους δραστηριότητες και για το  λόγο αυτό συμμετέχουν στη Γενική Συνέλευση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.), στο οποίο συμμετέχουν όλα τα πανεπιστήμια και επιλεγμένα Τ.Ε.Ι.. Λειτουργούν, όμως, και Τμήματα τα οποία παρά το υψηλό επίπεδο σπουδών που παρέχουν από άποψη ποιότητας προσωπικού και διδακτέας ύλης, θεραπεύουν εντούτοις γνωστικά αντικείμενα που δεν ανταποκρίνονται πλέον στις ανάγκες της χώρας και τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις και τα οποία έπρεπε να τροποποιηθούν άρδην. 

Με τα δεδομένα αυτά, κρίθηκε αναγκαία η κατάργηση των δύο αυτών ιδρυμάτων, ώστε με το ικανό προσωπικό και τις υποδομές τους να υποστηριχθεί και να είναι βιώσιμο και αποδοτικό το νεοϊδρυόμενο πανεπιστήμιο, πολλαπλασιάζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τα οφέλη για την κοινωνία (φοιτητές, Πολιτεία, παραγωγικούς φορείς κλπ.), όπως αναλυτικά αποτυπώνεται σε σχετική έκθεση μελέτης συνεπειών και βιωσιμότητας  που συντάχθηκε από το Υπουργείο.

Το νομοσχέδιο είναι αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας διαβούλευσης και επεξεργασίας και κατά τη διαμόρφωσή του ελήφθη σοβαρά υπόψη το πόρισμα επιτροπής που συγκροτήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων από ακαδημαϊκούς εγνωσμένου κύρους και εκπροσώπους των διοικήσεων των ιδρυμάτων. Με το νομοσχέδιο αυτό θεραπεύονται παράλληλα δύο ανάγκες. Πρώτον, η ίδρυση ενός πανεπιστημίου που θα θεραπεύει νέα γνωστικά αντικείμενα, καλύπτοντας σχετικές ανάγκες που δημιουργήθηκαν λόγω της προόδου των επιστημών και που είχαν ήδη διαπιστωθεί από καιρό και, δεύτερον, η κατάργηση δύο Τ.Ε.Ι. που φιλοξενούσαν Τμήματα δύο ταχυτήτων. Τα μεν προσέφεραν σπουδές με εντονότατο το θεωρητικό υπόβαθρο, πανεπιστημιακού χαρακτήρα, τα δε, παρά την ποιότητα των σπουδών, θεράπευαν γνωστικά αντικείμενα που δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες της χώρας και της επιστήμης. 

Το γεγονός ότι το νέο ίδρυμα θα θεραπεύει ένα ευρύ φάσμα των επιστημών και τεχνών προσδίδει σε αυτό ένα συγκριτικό πλεονέκτημα το οποίο διαθέτουν ορισμένα μόνο ελληνικά πανεπιστήμια, και μάλιστα με είκοσι έξι (26) αυτοδύναμα ακαδημαϊκά Τμήματα, αντί των σαράντα δύο (42) Τμημάτων και εισαγωγικών κατευθύνσεων των δύο απορροφώμενων ιδρυμάτων, οδηγώντας έτσι παράλληλα και σε σημαντικές οικονομίες κλίμακας τόσο σε ακαδημαϊκό, διοικητικό και υλικοτεχνικό επίπεδο, με σημαντικά οφέλη στην εξοικονόμηση και αποτελεσματική και αποδοτική διαχείριση των πόρων.

Το νέο πανεπιστήμιο «κληρονομεί» επιπλέον από τα απορροφώμενα Τ.Ε.Ι. εξήντα (60) περίπου θεσμοθετημένα ερευνητικά εργαστήρια. Αυτή η ερευνητική δραστηριότητα θα υποστηριχθεί και θα διευρυνθεί περαιτέρω καθώς θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που παρέχονται από τη δομή και το πλαίσιο λειτουργίας των Πανεπιστημίων, ήτοι η  δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών και η ευρύτερη διασύνδεση με τα ερευνητικά κέντρα της χώρας δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που θα αποτελέσει ισχυρό μοχλό ανάπτυξης. Ενδεικτικά, με προοπτική πενταετίας ο αριθμός των υποψήφιων διδακτόρων μπορεί να υπερβεί τα 2.000 άτομα, οπότε αυτομάτως θα αυξηθούν σημαντικά οι επιστημονικές δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά, η κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών, τα επιστημονικά επιτεύγματα (π.χ. βραβεία αριστείας)  κλπ. 

Το συγκεκριμένο εγχείρημα έρχεται σε πλήρη συμφωνία με τον στόχο του Ενιαίου Χώρου της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της Έρευνας. Συνιστά αποτελεσματική και δημιουργική λύση με αυξημένα εχέγγυα επιτυχούς υλοποίησης, καθώς εκμεταλλευόμενο το προσωπικό, την τεχνογνωσία, τις υποδομές κ.ο.κ. δύο ήδη υπαρχόντων δομών της Ανώτατης Εκπαίδευσης, δημιουργεί μία νέα δομή με νέους συγκεκριμένους στόχους και νέες προοπτικές, που ανταποκρίνεται στις υφιστάμενες σήμερα ανάγκες.

Η βιωσιμότητα του νέου πανεπιστημίου είναι επαρκώς θεμελιωμένη εκ του γεγονότος ότι το πανεπιστήμιο διαθέτει ήδη με τη ίδρυσή του όλες τις αναγκαίες υλικοτεχνικές υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό με πολυετή εμπειρία (ικανότατο εκπαιδευτικό προσωπικό, πλήρη στελέχωση από έμπειρο διοικητικό προσωπικό), καθώς και Τμήματα που θεραπεύουν νέα γνωστικά αντικείμενα με σπουδές πανεπιστημιακού χαρακτήρα, τα οποία με βεβαιότητα θα αναγάγουν το πανεπιστήμιο σε ισχυρότατο ακαδημαϊκό πόλο.  Αναμένεται, λοιπόν, με βασιμότητα ότι δεν θα είναι απλά βιώσιμο, αλλά θα έχει και ισχυρές προοπτικές περαιτέρω εξέλιξης. 

Σημειώνεται, τέλος, ότι από το νέο αυτό εγχείρημα, είναι ιδιαίτερα σημαντικά τα οφέλη της Πολιτείας σε δημοσιονομικούς και αναπτυξιακούς όρους. 

Καταρχάς, επιτυγχάνεται καλύτερη εκμετάλλευση των υποδομών που διαθέτει η Πολιτεία στην Δυτική Αττική για την ανώτατη εκπαίδευση. Τα απορροφώμενα ιδρύματα διαθέτουν πολύ καλές υποδομές που περιλαμβάνουν δυο ολοκληρωμένες, σύγχρονες και γειτνιάζουσες πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις 108.000 τετραγωνικών μέτρων  σε δύο εκτάσεις συνολικής επιφάνειας 148 στεμμάτων.  Από τον υπάρχοντα προϋπολογισμό (συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων επενδύσεων) για τα δυο απορροφώμενα Α.Ε.Ι. που ανέρχεται σε περίπου 16.000.000€  (για το έτος 2018) αναμένεται να αποφευχθούν δαπάνες όπως η εκμίσθωση  κτηρίων και η διατήρηση επικαλυπτόμενων δομών. Η εξοικονόμηση πόρων εκτιμάται σε περίπου 20% του ετήσιου προϋπολογισμού (περίπου 3.200.000€), οι οποίοι μπορούν να διατεθούν παραγωγικότερα σε τομείς που θα εξασφαλίσουν καλύτερη και ποιοτικότερη εκπαίδευση για τους φοιτητές.

Κατά δεύτερον, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής,  ένας φάρος εκπαίδευσης, μόρφωσης και πολιτισμού, ιδρύεται στην πιο αδικημένη περιοχή του λεκανοπεδίου. Η περιοχή αυτή περιλαμβάνει 17 Δήμους με συνολικό μόνιμο πληθυσμό περίπου 1.100.000 κατοίκων, εκ των οποίων: α) οι  7 ανήκουν στον Τομέα Δυτικής Αθήνας (Χαϊδάρι, Πετρούπολη, Περιστέρι, Ίλιον, Αιγάλεω, Αγ. Ανάργυροι-Καματερό, Αγία Βαρβάρα), οι 5 στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικής Αττικής (Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, Μάνδρα, Μέγαρα, Φυλή) και οι 4 στην περιφερειακή ενότητα Πειραιά (Αγ. Ιωάννης Ρέντης-Νίκαια, Πειραιάς, Πέραμα, Κερατσίνι – Δραπετσώνα, Κορυδαλλός). Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η παρουσία ενός μεγάλου και πολυθεματικού πανεπιστημίου δημιουργεί σημαντικά πολλαπλασιαστικά άμεσα και έμμεσα οφέλη στην τοπική ανάπτυξη τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Αυτό δείχνει ότι η παρέμβαση έχει πέρα από ακαδημαϊκό και αναπτυξιακό περιεχόμενο, στην κατεύθυνση της περαιτέρω αναβάθμισης της Δυτικής Αττικής. 

Περαιτέρω, με το νομοσχέδιο επιδιώκεται η αναβάθμιση της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης με τη λειτουργία διετών προγραμμάτων σπουδών στα Α.Ε.Ι.. Πρόκειται για δυνατότητα που εισήχθη με το ν. 4485/2017 (Α΄ 114) και με το παρόν εξελίσσεται και εξειδικεύεται περαιτέρω, ώστε να είναι άμεσα υλοποιήσιμη.

Πέραν των ανωτέρω περιέχονται και λοιπές διατάξεις, ρυθμίσεις για τα Α.Ε.Ι. και την έρευνα. Η έρευνα είναι η αναζήτηση της γνώσης που αποκτάται μέσω συστηματικής μελέτης, παρατήρησης και πειραματισμού. Η έρευνα αποτελεί κοινό εγχείρημα το οποίο υλοποιείται σε ακαδημαϊκά, βιομηχανικά και άλλα περιβάλλοντα. Προϋποθέτει την άμεση ή έμμεση συνεργασία, η οποία συχνά υπερβαίνει τα κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά σύνορα. Βασίζεται στην ελευθερία διατύπωσης ερευνητικών ερωτημάτων και ανάπτυξης θεωριών, συλλογής εμπειρικών στοιχείων και εφαρμογής κατάλληλων μεθόδων. Ως εκ τούτου, η έρευνα στηρίζεται στο έργο της ερευνητικής κοινότητας και, υπό ιδανικές συνθήκες, αναπτύσσεται ανεξάρτητα από πιέσεις φορέων ανάθεσης και από ιδεολογικά, οικονομικά ή πολιτικά συμφέροντα.

Παράλληλα, στην έρευνα υπάρχει η πιθανότητα να τεθούν σε διακινδύνευση αξίες και αγαθά τα οποία προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο, τους διεθνώς αναγνωρισμένους κανόνες ηθικής και δεοντολογίας, το ενωσιακό δίκαιο και την εθνική νομοθεσία. Έτσι, ορισμένα ερευνητικά έργα μπορεί να προσβάλλουν ή να θέσουν σε κίνδυνο την η αξία και την αυτονομία του ανθρώπου, την ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα ή το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα. 

Βασικό καθήκον της ερευνητικής κοινότητας είναι να τηρεί τις ηθικές αρχές της έρευνας, να προσδιορίζει τα κριτήρια της ορθής ερευνητικής συμπεριφοράς, να μεγιστοποιεί την ποιότητα και την αξιοπιστία της έρευνας, και να ανταποκρίνεται επαρκώς σε απειλές ή παραβιάσεις της ακεραιότητας της έρευνας. Προκειμένου να πράξει αυτό θα πρέπει πρώτα να εξετάσει κατά πόσο τα ερευνητικά έργα που διεξάγονται στους κόλπους της ανταποκρίνονται επαρκώς στις βασικές ηθικές επιταγές που τίθενται διεθνώς ή ενδέχεται να τις παραβιάσουν. Στο πλαίσιο αυτό, τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση σαφών πολιτικών και διαδικασιών σχετικά με τις ορθές ερευνητικές πρακτικές και τον διαφανή και ορθό χειρισμό των παραβιάσεων.

Για το λόγο αυτό κρίθηκε σκόπιμο να θεσμοθετηθούν οι Επιτροπές Ηθικής της Έρευνας, οι οποίες θα ασκούν ένα είδος «προληπτικού ελέγχου ηθικής καταλληλότητας» στα ερευνητικά έργα που πρόκειται να υλοποιηθούν στον συγκεκριμένο κάθε φορά φορέα (Α.Ε.Ι. ή ερευνητικό φορέα). Με άλλα λόγια, οι εν λόγω Επιτροπές δεν έχουν ως σκοπό την έκφραση γνώμης ως προς την επιστημονική ορθότητα ενός ερευνητικού έργου. Σκοπός τους είναι να εξετάσουν κατά πόσον ένα ερευνητικό έργο ενδέχεται, λόγω π.χ. του ανεπαρκούς σχεδιασμού του, να θέσει σε διακινδύνευση θεμελιώδεις και αδιαπραγμάτευτες ηθικές αξίες (π.χ. την αυτονομία των συμμετεχόντων προσώπων). 

Ήδη, για τα ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν αναγκαία η αξιολόγηση της ηθικής ακεραιότητας της ερευνητικής πρότασης. Έτσι, ήδη ορισμένοι ακαδημαϊκοί και ερευνητικοί φορείς (π.χ. Πανεπιστήμιο Κρήτης, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελληνικό Ίδρυμα Παστέρ) είχαν αναλάβει πρωτοβουλία και είχαν συστήσει από μόνοι τους επιτροπές ηθικής, προκειμένου να διασφαλίζουν ώστε τα ερευνητικά προγράμματα θα σέβονται βασικές αρχές ηθικής και δεοντολογίας της έρευνας. Εξάλλου και η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής είχε από καιρό προτείνει την σύσταση και λειτουργία τέτοιων επιτροπών σε όλους φορείς στους οποίους διεξάγεται επιστημονική έρευνα (βλ. την από 14.12.2005 γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής για τις «Επιτροπές Ηθικής και Δεοντολογίας»).

Ήδη με το παρόν νομοσχέδιο συστήνονται Επιτροπές Ηθικής σε κάθε ΑΕΙ και σε κάθε ερευνητικό και τεχνολογικό κέντρο που εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Ο έλεγχος αυτός μέσω των Επιτροπών θα αποτελεί μια επιπλέον εγγύηση αξιοπιστίας των ερευνητικών προγραμμάτων αλλά και το μέσο για την αποδοχή του ερευνητικού έργου από το κοινωνικό σύνολο.

Β. Ειδικότερα, επί των άρθρων: 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

Άρθρο 1

Ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Στην παρ. 1 ορίζεται ότι ιδρύεται το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής από το οποίο απορροφώνται τα Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Πειραιά.  

Στην παρ. 2 ορίζεται ότι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των απορροφώμενων Ιδρυμάτων. 

Στην παρ. 3 ρυθμίζεται και το ζήτημα μεταφοράς των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.). Όπως και η λοιπή περιουσία των δύο ιδρυμάτων, έτσι μεταφέρονται και αυτοί στο νέο ίδρυμα και συνιστούν τον Ε.Λ.Κ.Ε. του πανεπιστημίου.

Άρθρο 2

Σχολές και Τμήματα

Στην παρ. 1 ορίζονται οι Σχολές και τα Τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Δημιουργούνται συνολικά πέντε Σχολές και είκοσι έξι Τμήματα, μεταξύ των οποίων το Τμήμα Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία, το οποίο αφορά την αγωγή και φροντίδα παιδιών έως την ηλικία των τεσσάρων ετών.

Στην παρ. 2 ορίζεται ότι ο πρώτος κύκλος σπουδών όλων των Τμημάτων διαρκεί οκτώ ακαδημαϊκά εξάμηνα και περιλαμβάνει μαθήματα 240 πιστωτικών μονάδων.

Στην παρ. 3 ρυθμίζεται η διαδικασία με την οποία θα οριστούν οι έδρες των Σχολών και των Τμημάτων. 

Άρθρο 3

Όργανα Διοίκησης

Στις παρ. 1 έως και 3 ορίζονται τα προσωρινά όργανα διοίκησης του Πανεπιστημίου, καθώς και των Σχολών, των Τμημάτων και των Τομέων (Διοικούσα Επιτροπή, προσωρινοί Κοσμήτορες, Πρόεδροι Τμημάτων και Διευθυντές Τομέων). Προσωρινοί Κοσμήτορες και Πρόεδροι Τμημάτων αναλαμβάνουν ύστερα από κλήρωση οι ήδη υφιστάμενοι Κοσμήτορες Σχολών και Πρόεδροι Τμημάτων των Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Πειραιά.

Όσα πρέπει να γνωρίζετε για το νέο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ΕΔΩ.

Στις παρ. 4 και 5 καθορίζεται η ημερομηνία λήξης της θητείας των προσωρινών οργάνων και η προθεσμία προκήρυξης εκλογών για τα μονοπρόσωπα όργανα διοίκησης του πανεπιστημίου. Το Πανεπιστήμιο θα διοικείται από Διοικούσα Επιτροπή έως την 31-12-2018, οπότε και θα αναλάβει πλέον καθήκοντα ο εκλεγμένος Πρύτανης και θα συγκροτηθεί η Σύγκλητος. Έως την ίδια ημερομηνία θα λάβουν χώρα και οι εκλογές για τα λοιπά όργανα διοίκησης (Σχολών, Τμημάτων και Τομέων).

Στην παρ. 6 ρυθμίζονται τα σχετικά με τα προσωρινά όργανα  διοίκησης και διαχείρισης του Ε.Λ.Κ.Ε. του πανεπιστημίου, μέχρι να συγκροτηθεί η Σύγκλητος και να οριστούν τα όργανα του Ε.Λ.Κ.Ε. σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 4485/2017 (Α΄ 114), που θα αναλάβουν καθήκοντα από 1-2-2019. Ο ορισθείς από τη Διοικούσα Επιτροπή ως Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.) του Ε.Λ.Κ.Ε. θεωρείται ως ορισθείς από τη Σύγκλητο και δεν τον καταλαμβάνει η διάταξη λήξεως της θητείας την 31-1-2019.

Στην παρ. 7 δίνεται η δυνατότητα παράτασης των θητειών του παρόντος άρθρου (Διοικούσας Επιτροπής, λοιπών προσωρινών οργάνων διοίκησης και οργάνων Ε.Λ.ΚΕ.) με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων έως δύο φορές. 

Άρθρο 4

Προσωπικό

Στην παρ. 1 ορίζεται η μεταφορά των θέσεων όλου του προσωπικού των απορροφώμενων ιδρυμάτων στο πανεπιστήμιο.

Στην παρ. 2 ρυθμίζεται η ένταξη των μελών Δ.Ε.Π. των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. στα Τμήματα του πανεπιστημίου. Ειδικότερα, τα μέλη Δ.Ε.Π. αποκτούν τους ακαδημαϊκούς τίτλους των μελών Δ.Ε.Π. του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής κατ’ αντιστοίχιση των κατεχόμενων θέσεων (α΄ βαθμίδας, αναπληρωτές, επίκουροι, υπηρετούντες λέκτορες), και υποβάλλονται στο ακαδημαϊκό καθεστώς των μελών Δ.Ε.Π. Πανεπιστημίων με τις διαδικασίες των περιπτ. α΄, γ΄ και δ΄. Η υπαγωγή και στο αντίστοιχο μισθολογικό καθεστώς γίνεται από 1-1-2019.

Από την ένταξη των Τ.Ε.Ι. στην ανώτατη βαθμίδα εκπαίδευσης με τον ν. 2916/2001 (Α΄ 114), τόσο οι καθηγητές των πανεπιστημίων όσο και των Τ.Ε.Ι. είναι καθηγητές Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 16 του Συντάγματος. Είναι άπαντες δημόσιοι λειτουργοί, μέλη Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι.. Διαφοροποιούνται μισθολογικά γιατί διαφοροποιούνται και οι υποχρεώσεις τους, όμως είναι όλοι καθηγητές ανώτατων ιδρυμάτων και κατέχουν τις θέσεις τους ύστερα από κρίση των τυπικών και ουσιαστικών τους προσόντων, από τα «ίδια» εκλεκτορικά σώματα, με την έννοια ότι αυτά αποτελούνται από μέλη Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι., τόσο πανεπιστημίων όσο και Τ.Ε.Ι., χωρίς διάκριση. Οι καθηγητές, λοιπόν, των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. κατέχουν ήδη τις θέσεις τους ύστερα από ουσιαστική κρίση και αξιολόγηση των προσόντων τους από όργανα των Α.Ε.Ι., σύμφωνα και με την αρχή του αυτοδιοίκητου. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι τα προσόντα εκλογής τόσο στα Τ.Ε.Ι. όσο και στα πανεπιστήμια έχουν πολλές φορές τροποποιηθεί στην πάροδο των χρόνων, ορισμένες φορές μάλιστα ουσιωδώς. Κάθε φορά που τροποποιούνται τα προσόντα οι υπηρετούντες καθηγητές δεν επανυποβάλλονται σε κρίση για να διαπιστωθεί αν πληρούν τα νέα κριτήρια ή όχι. Αρκεί που μια φορά κρίθηκαν ότι είναι ικανοί να είναι  καθηγητές ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος. Παρόλ’ αυτά για την άρση οποιασδήποτε αμφισβήτησης σχετικά με την πλήρη εφαρμογή της αρχής της ισότητας, για τους καθηγητές της α΄ βαθμίδας, όπου υπάρχει μια μικρή διαφοροποίηση των προσόντων, προβλέπεται ειδική διαδικασία ένταξης σε τακτική θέση.

Συγκεκριμένα, ως προς τα προσόντα που απαιτούνται, κοινή προϋπόθεση για την εκλογή σε όλες τις βαθμίδες (τόσο για Τ.Ε.Ι. όσο και για πανεπιστήμιο) είναι η κατοχή διδακτορικού διπλώματος και η συνάφεια του εν γένει ερευνητικού, επιστημονικού ή καλλιτεχνικού έργου των υποψηφίων με το γνωστικό αντικείμενο της προς πλήρωση θέσης κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην παρ. 1α του άρθρου 19 του ν. 4009/2011 (Α΄ 195). Επιμέρους κριτήρια - προσόντα εκλογής προβλέπονταν για τους καθηγητές των Πανεπιστημίων στο άρθρο 14 του ν. 1268/1982 (Α΄87) και αντίστοιχα για τις βαθμίδες των καθηγητών των Τ.Ε.Ι. στο άρθρο 15 του ν. 1404/1983 (Α΄ 173) και πλέον ορίζονται στο άρθρο 9 του παρόντος νόμου.  Όσον αφορά στην α΄ βαθμίδα, τόσο σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις, όσο και σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, για τους καθηγητές των Πανεπιστημίων απαιτούνται ορισμένα επιπλέον προσόντα (σε σύγκριση με τους καθηγητές Τ.Ε.Ι.) και για το λόγο αυτό θα υποβληθούν σε κρίση από ειδικά εκλεκτορικά σώματα, αποτελούμενα από καθηγητές πανεπιστημίου. Ειδικότερα, για τη μετατροπή της θέσης τους σε τακτική και την υπαγωγή τους στο ακαδημαϊκό καθεστώς των καθηγητών α΄ βαθμίδας των πανεπιστημίων, οι καθηγητές α΄ βαθμίδας των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. οφείλουν να καταθέσουν αίτηση συνοδευόμενη από τα αναγκαία δικαιολογητικά, ήτοι βιογραφικό σημείωμα και τα απαιτούμενα πιστοποιητικά από τα οποία αποδεικνύεται ότι κατέχουν τα απαιτούμενα από το νόμο προσόντα. Για το σκοπό αυτό συγκροτούνται ειδικού τύπου εκλεκτορικά σώματα από μέλη Δ.Ε.Π. πανεπιστημίου, ήτοι πενταμελείς επιτροπές (μία ανά Σχολή). Ανάλογα με την κρίση αυτή των επιτροπών αυτών οι καθηγητές α΄ βαθμίδας θα τοποθετούνται σε τακτικές ή θα παραμένουν σε προσωποπαγείς θέσεις, με δυνατότητα μετατροπής. 

Εξαίρεση εισάγεται, επίσης, για τους υπηρετούντες λέκτορες (πρώην καθηγητές εφαρμογών) που δεν είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Αυτοί δεν εντάσσονται στην κατηγορία των υπηρετούντων λεκτόρων πανεπιστημίου, αλλά στην κατηγορία των λεκτόρων εφαρμογών  και μπορούν, εφόσον αποκτήσουν διδακτορικό δίπλωμα, να ζητήσουν τη μετατροπή της θέσης τους σε θέση υπηρετούντος λέκτορα πανεπιστημίου, διατηρώντας σε κάθε περίπτωση τη δυνατότητα μονιμοποίησης και εξέλιξής τους στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 78 του ν. 4009/2011. 

Αντιθέτως, οι Αναπληρωτές Καθηγητές και οι Επίκουροι Καθηγητές εντάσσονται στο ακαδημαϊκό καθεστώς των αντίστοιχων βαθμίδων των μελών Δ.Ε.Π. των Πανεπιστημίων μόνο με αίτησή τους, χωρίς την τήρηση άλλης διαδικασίας, αφού τα προσόντα των βαθμίδων αυτών των μελών Δ.Ε.Π. των Τ.Ε.Ι., τόσο σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις όσο και σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου,  είναι κατ’ ουσίαν αντίστοιχα με τα προσόντα των αντίστοιχων βαθμίδων των μελών Δ.Ε.Π. των πανεπιστημίων.

Περιέχονται, επιπλέον, διατάξεις για τις εκκρεμείς διαδικασίες εκλογής και εξέλιξης και τη μετακίνηση των μελών Δ.Ε.Π. από Τμήμα σε Τμήμα εντός του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. 

Ορίζεται, τέλος, ρητά ότι τα μέλη Δ.Ε.Π. συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί στα Τμήματα των δύο Τ.Ε.Ι. που καταργούνται μέχρι την ολοκλήρωση των μαθημάτων και εξετάσεων του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους 2017-2018.

Στις παρ. 3 έως και 5 ορίζονται τα σχετικά με τη μεταφορά του λοιπού προσωπικού  των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι.,  δηλαδή των μελών Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π., του διοικητικού προσωπικού, του προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, των επιστημονικών συνεργατών και εργαστηριακών συνεργατών, των ακαδημαϊκών υποτρόφων κλπ.

Στην παρ. 6 δίνεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να  ρυθμίζει ειδικότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. 

Άρθρο 5

Φοιτητές

Στην παρ. 1 ορίζεται η ένταξη των φοιτητών των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. στα Τμήματα του πανεπιστημίου. 

Στην παρ. 2 ορίζεται ότι μέχρι και την ολοκλήρωση της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου 2018 εξακολουθούν να εφαρμόζονται τα προγράμματα σπουδών των δύο Τ.Ε.Ι., ενώ τα πανεπιστημιακού, πλέον, χαρακτήρα προγράμματα σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής εφαρμόζονται από το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2018- 2019.

Στην παρ. 3 ορίζεται ότι ύστερα από απόφαση της Συνέλευσης Τμήματος, γίνεται η αντιστοίχιση των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών των Τμημάτων των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. με μαθήματα του προγράμματος σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο καθορίζονται: α) τα μαθήματα που υπολείπονται για να λάβει ο φοιτητής τίτλο σπουδών Τμήματος Τ.Ε.Ι., οπότε και θα οριστεί ο αντίστοιχος αριθμός μαθημάτων από τα νέα προγραμμάτων σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής που πρέπει να παρακολουθήσει πλέον της πρακτικής άσκησης και β) τα πρόσθετα μαθήματα που πρέπει να ολοκληρώσει επιτυχώς κάθε φοιτητής, ώστε να λάβει τίτλο σπουδών Τμήματος Πανεπιστημίου μεταξύ των μαθημάτων που προσφέρονται στα πανεπιστημιακού πλέον χαρακτήρα προγράμματα σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

Στην παρ. 4 δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές να επιλέξουν  να ολοκληρώσουν τον πρώτο κύκλο σπουδών του Τμήματος Τ.Ε.Ι. στο οποίο έχουν εισαχθεί, υποβάλλοντας σχετική υπεύθυνη δήλωση στη γραμματεία του αντίστοιχου Τμήματος  του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής έως την 30η  Σεπτεμβρίου 2018, η οποία δεν ανακαλείται. Οι φοιτητές που κατά την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2018- 2019 έχουν υπερβεί τη διάρκεια των εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του τίτλου σπουδών, σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών, προσαυξανόμενη κατά τέσσερα (4) εξάμηνα, δεν μπορούν να λάβουν πτυχίο πανεπιστημίου, αλλά έχουν μόνο το δικαίωμα να ολοκληρώσουν τον πρώτο κύκλο σπουδών Τμήματος Τ.Ε.Ι..

Στην παρ. 5 ορίζεται ότι τα διπλώματα μεταπτυχιακών σπουδών που θα απονεμηθούν σε φοιτητές που έχουν εισαχθεί και παρακολουθούν προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών σε Τμήματα των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι., θα απονεμηθούν από τα όργανα των αντίστοιχων Τμημάτων του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ως μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης Τμήματος Τ.Ε.Ι. 

Στις παρ. 6 και 7 ορίζονται τα όργανα των Τμημάτων και τα μέλη Δ.Ε.Π. που θα είναι αρμόδια για την διεξαγωγή των εκπαιδευτικών και εξεταστικών διαδικασιών και την πρακτική εξάσκηση των φοιτητών που ολοκληρώνουν τον πρώτο κύκλο σπουδών Τμημάτων Τ.Ε.Ι., την έκδοση πιστοποιητικών και πάσης φύσεως βεβαιώσεων για τους φοιτητές αυτούς και τους ήδη αποφοίτους των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι..

Στην παρ. 8 ορίζεται ότι οι εκκρεμείς διαδικασίες μετεγγραφής, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, για το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 στα Τμήματα των συγχωνευόμενων Τ.Ε.Ι. συνεχίζονται και ολοκληρώνονται με Τμήματα υποδοχής τα αντίστοιχα Τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Εκκρεμείς είναι οι μετεγγραφές για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, και δεν έχει ολοκληρωθεί αυτή για οποιονδήποτε διαδικαστικό λόγο, επειδή, για παράδειγμα, δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος δικαιολογητικών στα Α.Ε.Ι. ή εκκρεμεί η απόφαση της Επιτροπής κατ’ εξαίρεση μετεγγραφών κλπ., πάντοτε βέβαια με την προϋπόθεση ότι αυτή μπορεί να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Στην παρ. 9 ορίζεται ότι με πράξη του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής διαπιστώνεται ο αριθμός των φοιτητών που εντάσσονται στα νέα Τμήματα, καθώς και η εκπαιδευτική κατάστασή τους.

Άρθρο 6 

Σύσταση Δικαστικού Γραφείου του Νομικού Συμβουλίου  του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

Με το άρθρο 6 συνιστάται δικαστικό γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, στο οποίο προΐσταται Πάρεδρος του Ν.Σ.Κ. κι έχει τις αρμοδιότητες που ορίζονται στις παρ. 2, 3 και 4.

Με τις παρ. 5 και 6 αυξάνονται κατά μία οι οργανικές θέσεις των Παρέδρων του Ν.Σ.Κ. και συνιστώνται δύο θέσεις δικηγόρων με έμμισθη εντολή στο δικαστικό γραφείο του πανεπιστημίου για να επικουρούν τον Πάρεδρο του Ν.Σ.Κ. στο έργο του.

Στην παρ. 7 δίνεται η δυνατότητα να ανατίθεται η εκπροσώπηση του Πανεπιστημίου σε οποιουδήποτε βαθμού δικαστήριο της Ελλάδας ή της αλλοδαπής και για συγκεκριμένη υπόθεση, σε δικηγόρο ή δικηγόρους που δεν ανήκουν στο Δικαστικό Γραφείο.

Στην παρ. 8 ορίζεται ότι όλα τα όργανα διοίκησης και το προσωπικό του Πανεπιστημίου υποχρεούνται να παρέχουν στο Δικαστικό Γραφείο κάθε έγγραφο και πληροφορία για τη νομική υπεράσπιση του Πανεπιστημίου.

Στην παρ. 9 ορίζεται ότι το πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής υποχρεούται να παρέχει στο Δικαστικό Γραφείο την απαραίτητη για τη λειτουργία του υλικοτεχνική υποδομή. 

Άρθρο 7

Στο άρθρο 7 περιέχονται μεταβατικές και λοιπές διατάξεις σχετικά με τη λειτουργία του νέου ιδρύματος, όπως ιδίως η προθεσμία έκδοσης του Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού, η παραπομπή στο Πειθαρχικό Συμβούλιο μελών Δ.Ε.Π. Πανεπιστημίων εκκρεμών υποθέσεων μελών Δ.Ε.Π. των δύο Τ.Ε.Ι. και η συμμετοχή των καθηγητών που κατέχουν προσωποπαγείς θέσεις σύμφωνα με τον παρόντα νόμο σε θέσεις διοίκησης και εκλεκτορικά σώματα. Όσοι εντάσσονται σε προσωποπαγείς θέσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, διατηρούν το δικαίωμα που είχαν να εκλέγονται σε θέσεις διοίκησης, εξαιρουμένης της θέσεως του Πρύτανη, αλλά και να μετέχουν σε εκλεκτορικά σώματα του άρθρου 19 του ν. 4009/2011. Ήδη στα σώματα αυτά συμμετείχαν ως μέλη Δ.Ε.Π. ανώτατων ιδρυμάτων, είτε επρόκειτο για εκλογή- εξέλιξη καθηγητή πανεπιστημίου είτε επρόκειτο για εκλογή – εξέλιξη καθηγητή Τ.Ε.Ι., οπότε δεν τίθεται λόγος εξαίρεσής τους, πλην της περιπτώσεως που κρίνεται καθηγητής πανεπιστημίου α΄ βαθμίδας, οπότε δεν μπορεί να συμμετέχει καθηγητής που ύστερα από την κρίση δεν τοποθετήθηκε σε αντίστοιχη τακτική θέση καθηγητή α΄ βαθμίδας. Διαφορετική είναι η αντιμετώπιση των μελών Δ.Ε.Π. που κατείχαν ήδη προσωποπαγείς θέσεις ως μέλη Δ.Ε.Π. των απορροφώμενων Τ.Ε.Ι. οι οποίοι δεν έχουν δικαίωμα εκλογής σε μονοπρόσωπες θέσεις διοίκησης ούτε στα εκλεκτορικά του ν. 4009/2011, όπως άλλωστε ίσχυε έως σήμερα, και αυτό γιατί στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα προ του ν. 2916/2001 μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού των Τ.Ε.Ι., τα οποία δεν έχουν αναδειχθεί από όργανα απαρτιζόμενα από μέλη ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά εντάχθηκαν στις θέσεις αυτές δυνάμει του πρώτου εδαφίου της παρ.1 του άρθρου 6 του ν. 2916/2001.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Δομές Διετούς Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

Άρθρο 8

Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

Με το άρθρο 8 προστίθεται άρθρο 48Α στο ν. 4485/2017 για την ίδρυση Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Κ.Ε.Ε.) στα Α.Ε.Ι.. Στα Κ.Ε.Ε. θα οργανώνονται διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης για αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), τα οποία θα παρέχουν διπλώματα επιπέδου 5 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων. Πρόκειται για ρύθμιση που εισήχθη με το άρθρο 1 του ν. 4485/2017 και εξειδικεύεται με τον παρόντα νόμο.

Με την παρ. 1 του άρθρου 48Α καθορίζεται η διαδικασία ίδρυσης των Κ.Ε.Ε.. Για την ίδρυση εξετάζεται ιδίως η σκοπιμότητα, σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές ανάγκες της εθνικής οικονομίας. Στην ιδρυτική απόφαση αναγράφονται τα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης που παρέχονται στο Κ.Ε.Ε.. Επομένως, για τη λειτουργία νέων προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης σε ιδρυθέν Κ.Ε.Ε. απαιτείται τροποποίηση της ιδρυτικής απόφασης με την ως άνω διαδικασία. Κάθε πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης αντιστοιχεί σε μία επαγγελματική ειδικότητα.

Με την παρ. 3  ορίζονται τα όργανα του Κ.Ε.Ε. που είναι το Συμβούλιο, ο Πρόεδρος και οι Διευθυντές προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης (ήτοι ένας Διευθυντής για κάθε πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης, ως εκ τούτου για κάθε πρόγραμμα σπουδών). Πρόεδρος του Κ.Ε.Ε. είναι ο Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας.

Στις παρ. 4 έως 7 ορίζονται οι αρμοδιότητες των οργάνων των Κ.Ε.Ε. και ο τρόπος επιλογής των Διευθυντών. Συγκεκριμένα, ο Διευθυντής εκάστου προγράμματος σπουδών επιλέγεται από τη Σύγκλητο ύστερα από εισήγηση του Συμβουλίου του Κ.Ε.Ε., για τετραετή θητεία, και είναι μέλος Δ.Ε.Π. του Ιδρύματος.

Στην παρ. 8 ορίζονται τα σχετικά με τη διοικητική και γραμματειακή υποστήριξη του Κ.Ε.Ε.

Στην παρ. 9 προσδιορίζεται από που προέρχονται οι πόροι του Κ.Ε.Ε. ήτοι από τον προϋπολογισμό του Α.Ε.Ι., τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, χρηματοδοτήσεις, δωρεές και κάθε είδους χορηγίες κλπ.

Στην παρ. 10 ορίζεται ότι στα Κ.Ε.Ε. διδάσκουν μέλη Δ.Ε.Π., μέλη Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π., Ε.Τ.Ε.Π. του Ιδρύματος, ακαδημαϊκοί υπότροφοι, επιστημονικοί και εργαστηριακοί συνεργάτες, καθώς και προσωπικό με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.

Στην παρ. 11 ορίζονται τα σχετικά με την επιλογή των εκπαιδευόμενων, τη διάρκεια φοίτησης και την πρακτική άσκηση. Βασικό κριτήριο επιλογής είναι ο βαθμός του απολυτηρίου από το ΕΠΑ.Λ., ενώ επιπλέον κριτήρια μπορεί να ορίζονται στον Κανονισμό Λειτουργίας του Κ.Ε.Ε.. Ορίζεται μάλιστα ότι η φοίτηση στα Κ.Ε.Ε. είναι δωρεάν.

Στην παρ. 12 ορίζονται τα σχετικά με το πρόγραμμα σπουδών των Κ.Ε.Ε., πώς διαμορφώνεται, με ποια κριτήρια και τι περιλαμβάνει.

Με την παρ. 13 δίνεται η δυνατότητα διδασκαλίας και σε χώρους που δεν ανήκουν στο Α.Ε.Ι., αλλά έχουν παραχωρηθεί για το σκοπό αυτό στο οικείο Α.Ε.Ι.. Αν πρόκειται για κτίρια σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης η παραχώρηση χρήσης αφορά μόνο τις απογευματινές ώρες.

Στην παρ. 14 ρυθμίζονται τα σχετικά με την ασφαλιστική κάλυψη των εκπαιδευομένων κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης.  

Στην παρ. 15 ορίζεται ότι τα Κ.Ε.Ε. απονέμουν διπλώματα επιπέδου 5 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων. 

Στην παρ. 16 ορίζεται ο τρόπος έκδοσης του Κανονισμού των Κ.Ε.Ε. και τι περιλαμβάνει.

Στην παρ. 17 ορίζονται τα σχετικά με την αξιολόγηση των Κ.Ε.Ε. Τόσο το Συμβούλιο του Κ.Ε.Ε. συντάσσει στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους ετήσια έκθεση απολογισμού έργου, αλλά και ανά διετία υπόκειται σε διαδικασίες εσωτερικής αξιολόγησης διασφάλισης της ποιότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Λειτουργίας του. Η εξωτερική αξιολόγηση και η πιστοποίηση της ποιότητας των εκπαιδευτικών ή επιμορφωτικών προγραμμάτων του Κ.Ε.Ε., πραγματοποιείται από την Α.ΔΙ.Π..

Στην παρ. 18 ορίζεται ότι με προεδρικό διάταγμα καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα που αντιστοιχούν στους τίτλους που απονέμουν τα Κ.Ε.Ε.. 

Στην παρ. 19 παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να καθορίζει λεπτομέρειες για την υλοποίηση της πρακτικής άσκησης και κάθε άλλο λεπτομερειακό θέμα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση  

Άρθρο 9

Προσόντα εκλογής μελών Δ.Ε.Π.

Με το άρθρο 9 γίνεται επικαιροποίηση και ομογενοποίηση των προσόντων εκλογής και εξέλιξης μελών Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. για τις βαθμίδες των Επίκουρων Καθηγητών, Αναπληρωτών Καθηγητών και Καθηγητών α΄ βαθμίδας. Τα προσόντα αυτά είχαν αρχικά ορισθεί με τα άρθρα 14 του ν. 1268/1982 για τα Πανεπιστήμια και 15 του ν. 1404/1983 για τα Τ.Ε.Ι.. και έχουν τροποποιηθεί με νεώτερες διατάξεις. Επηρεάστηκαν ριζικά με την ένταξη των Τ.Ε.Ι. στην ανώτατη εκπαίδευση με τον ν. 2916/2001 και προσαρμόζονται πάντοτε στις εξελίξεις των επιστημών και τις εκάστοτε ανάγκες. Είναι σημαντικό ότι ήδη τα προσόντα αυτά, όπως έχουν τροποποιηθεί έως τώρα, παρουσιάζουν ουσιαστική σύμπτωση μεταξύ πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι. στις βαθμίδες του Επίκουρου Καθηγητή και του Αναπληρωτή Καθηγητή. Ως κατάλοιπα του παρελθόντος έχουν παραμείνει κάποιες φραστικές διαφοροποιήσεις σε ορισμένα από τα κριτήρια, οι οποίες εδράζονταν στην διαφορετική αρχική αποστολή των δύο κατηγοριών ιδρυμάτων, όπως αυτή εκφραζόταν με τον νόμο που ίδρυε τα Τ.Ε.Ι. το 1983 και ήδη είναι κοινή (ύστερα από το ν. 4485/2017) με μόνη τη διαφορά ότι τα Τ.Ε.Ι. πέραν από το αυξημένο θεωρητικό υπόβαθρο εστιάζουν και στις εφαρμογές των επιστημών. Οι φραστικές αυτές διαφοροποιήσεις δεν οδηγούν σε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, καθότι με τα ίδια προσόντα που καταλάμβανε κανείς θέση μέλους Δ.Ε.Π. Τ.Ε.Ι. μπορούσε τελικά να καταλάβει και θέση μέλους Δ.Ε.Π. πανεπιστημίου στις βαθμίδες επίκουρου και αναπληρωτή. Ουσιώδης διαφοροποίηση των απαιτούμενων προσόντων εμφανιζόταν μόνο στην βαθμίδα του Καθηγητή, στις απαιτήσεις που προβλέπονταν στην περίπτ. iii της παρ. 5 του άρθρου 14 του ν. 1268/1982 και συνδέονταν κυρίως με τη δυνατότητα των Πανεπιστημίων να οργανώνουν διδακτορικές σπουδές. Η νομοθεσία δίνει πλέον τη δυνατότητα σε καθηγητές Τ.Ε.Ι. να επιβλέπουν, με την ιδιότητα του επιβλέποντος, διδακτορικές διατριβές, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 39 του ν. 4485/2017, να συμμετέχουν σε τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές διδακτορικών διατριβών, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 39 του ν. 4485/2017, αλλά και τα ίδια τα Τμήματα των Τ.Ε.Ι. να διοργανώνουν διδακτορικές σπουδές, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4485/2017. 

Με την προτεινόμενη διάταξη θεραπεύεται η ανάγκη εξορθολογισμού των προσόντων και ενοποίησής τους, καθότι και στους δύο τομείς απαιτείται η παροχή του ίδιου υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης. Συγκεντρώνονται λοιπόν σε ενιαίο κείμενο οι υφιστάμενες διατάξεις, σε ένα επικαιροποιημένο σύνολο προσόντων, τα οποία είναι σε κάποια σημεία αυξημένα από τα σημερινά απαιτούμενα τόσο για τα Πανεπιστήμια, όσο και για τα Τ.Ε.Ι.. Η διάταξη αυτή θα βοηθήσει στην επιλογή προσωπικού που θα μπορεί να παρέχει μόρφωση στους φοιτητές των ιδρυμάτων, στο υψηλότερο δυνατόν ακαδημαϊκό επίπεδο, και βάζει στέρεες βάσεις για την στελέχωση των Α.Ε.Ι. με άξιους επιστήμονες. 

Άρθρο 10

Αναγνώριση προϋπηρεσίας

Με τη διάταξη του άρθρου 10 ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την αναγνώριση της προϋπηρεσίας στα Α.Ε.Ι. και τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς. Ειδικότερα, με την πρώτη παράγραφο τροποποιείται το άρθρο 21 παρ. 3 του ν. 4452/2017. Η τρίτη παράγραφος είναι αναγκαία ενόψει της πλήρωσης των θέσεων ευθύνης της Μονάδας Διοικητικής Υποστήριξης (Π.Μ.Ο.Δ.Υ.) των Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι. και των προϊσταμένων των επιμέρους της οργανικών μονάδων, σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των εν λόγω μονάδων (ν. 4485/201). Ειδικότερα, η εν λόγω ρύθμιση είναι απαραίτητη, διότι για πρώτη φορά ορίστηκε ότι οι Ε.Λ.Κ.Ε. συνιστούν οργανική μονάδα των Α.Ε.Ι. με το ν. 4485/2017 (άρθρο 58 παρ. 1). Ως εκ τούτου, και προκειμένου οι έως σήμερα Προϊστάμενοι των Γραμματειών των Ε.Λ.Κ.Ε. και οι επιμέρους επικεφαλής των γραφείων να μπορούν να συμμετέχουν απρόσκοπτα και ισότιμα στη διαδικασία της επιλογής των νέων Προϊσταμένων των Μ.Ο.Δ.Υ. ορίστηκε ότι αναγνωρίζεται η έως σήμερα άσκηση των καθηκόντων τους: για τους μεν Γραμματείς των Ε.Λ.Κ.Ε. ορίζεται ότι η έως σήμερα θητεία τους στην εν λόγω θέση ισοδυναμεί με θέση Προϊσταμένου Διεύθυνσης, ενώ για τους επικεφαλής των επιμέρους γραφείων ορίζεται ότι η έως σήμερα θητεία τους ισοδυναμεί με θέση Προϊσταμένου Τμήματος. Διευκρινίζεται, τέλος, ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά αποκλειστικά την συμμετοχή τους στις αξιολογήσεις για την κατάληψη θέσης ευθύνης στις νέες Μ.Ο.Δ.Υ. των Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι. Αντίστοιχα, η συγκεκριμένη ρύθμιση αποκλείει την διεκδίκηση τυχόν αναδρομικών. 

Άρθρο 11

Οικονομικά των Ερευνητικών Κέντρων και των Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι.

Με το άρθρο 11 τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 56, 62 και 66 του ν. 4485/2017. Καταρχήν προβλέπεται ότι η ανάληψη υποχρέωσης εκδίδεται για κάθε δαπάνη άνω των 1000 ευρώ, ενώ αποσαφηνίζεται ο τρόπος έκδοσής της όταν πρόκειται για περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης. Η συγκεκριμένη διάταξη κρίνεται απαραίτητη λόγω της ύπαρξης απρόβλεπτων δαπανών στην υλοποίηση ενός έργου, όπως έκτακτη αναθεώρηση στόχων και ανακατεύθυνση της ερευνητικής πορείας σε συνδυασμό με την εποχικότητα σε ερευνητικά αντικείμενα, την μη προβλέψιμη σε επίπεδο οικονομικού έτους εισροή και εκροή διαθέσιμων πόρων και κατ’ αντιστοιχία εκτέλεσης δαπανών, τις έκτακτες δαπάνες λόγω αποκλίσεων των ερευνητικών δεδομένων ή ερευνητικών αστοχιών, των εκτάκτων ζημιών κατά την εκτέλεση της έρευνας όπου οποιαδήποτε καθυστέρηση θα ακυρώσει την πολύμηνη προσπάθεια εξαγωγής συμπερασμάτων. Επίσης, με την εν λόγω διάταξη τροποποιούνται οι παρ. 2 και 6 του άρθρου 87 του ν. 4485/2017, ώστε να είναι σαφές ότι υπάγονται στο ρυθμιστικό πεδίο των εν λόγω διατάξεων και τα ερευνητικά και τεχνολογικά κέντρα που έχουν συσταθεί ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Με την παρ. 8 αποσαφηνίζεται ότι στα Α.Ε.Ι. που λειτουργεί Διοικούσα Επιτροπή, αυτή ασκεί και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Ερευνών του ΕΛΚΕ. Τέλος, με την παρ. 9 επιχειρείται η ομαλοποίηση του μεταβατικού καθεστώτος της λειτουργίας του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας σύμφωνα με τα άρθρα 50 έως 68 του ν. 4485/2017, δεδομένου ότι δεν έχουν ακόμα εκδοθεί τα προβλεπόμενα από το άρθρο 3 του ν. 2194/1994 (Α΄34) προεδρικά διατάγματα, δεν υφίστανται Σύγκλητος, Αντιπρύτανης Έρευνας ούτε Τμήματα όπως στα Α.Ε.Ι..

Άρθρο 12

Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα

Το άρθρο 12 αφορά τα Ε.Π.Ι. των Α.Ε.Ι. Τα λειτουργούντα σήμερα ΕΠΙ αποτελούν ευέλικτους βραχίονες των οικείων ΑΕΙ στο πεδίο έρευνας, εκτέλεσης προγραμμάτων και παροχής υπηρεσιών. Παρά την πολύχρονη λειτουργία τους, δεν έχει ολοκληρωθεί έως σήμερα καμία διαδικασία εσωτερικής ή εξωτερικής αξιολόγησής τους με αποτέλεσμα η λειτουργία τους να στηρίζεται σε συνεχόμενες, ετήσιες παρατάσεις τόσο για τη διαδικασία αξιολόγησης τους όσο και για τη θητεία των ΔΣ τους. Εν όψει των ανωτέρω αλλά και του διαφορετικού επιπέδου δυναμικότητας των υφιστάμενων ΕΠΙ, κρίνεται απαραίτητο να ολοκληρωθεί άμεσα η αξιολόγησή τους και να προβλεφθεί κατάργηση/απορρόφηση όσων δεν πληρούν τα τεθέντα με το νόμο κριτήρια. Με το εν λόγω άρθρο, προβλέπεται η περιοδική ανά τέσσερα έτη αξιολόγηση των ΕΠΙ, αρμόδια για την οποία θα είναι η ΑΔΙΠ, ενώ εξειδικεύονται οι τομείς και τα κριτήρια αξιολόγησης. Επίσης, διευκρινίζεται ότι όσα ΕΠΙ δεν περατώσουν τις διαδικασίες αξιολόγησής του εντός της ταχθείσης προθεσμίας καθώς και όσα δεν πληρούν τα κριτήρια του νόμου, θα σταματήσουν να λειτουργούν άμεσα. 

Άρθρο 13

Τμήματα Τ.Ε.Ι.

Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας το 2013, μεγάλος αριθμός τμημάτων Τ.Ε.Ι. συγχωνεύθηκαν, ορίσθηκε δε στις μεταβατικές διατάξεις των σχετικών προεδρικών διαταγμάτων (π.δ. 83/2013 (Α΄ 123), 87/2013 (Α΄ 129), 90/2013 (Α΄ 136), 91/2013 (Α΄ 131), 94/2013 (Α΄ 132),  102/2013 (Α΄ 136) και 127/2013 (Α΄190)) ότι ορισμένα από τα συγχωνευθέντα τμήματα εξακολουθούν να λειτουργούν με την υφιστάμενη (προ της συγχωνεύσεως) μορφή τους μέχρι την 31 Οκτωβρίου 2018, οπότε και καταργούνται.                       

Από τη εφαρμογή των ανωτέρω ρυθμίσεων στην πράξη και κατόπιν συνεκτίμησης στοιχείων που σχετίζονται με την ακαδημαϊκή φυσιογνωμία των τμημάτων, την ανάγκη να θεραπεύεται αυτοτελώς το γνωστικό τους αντικείμενο, την απορρόφηση των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, τις υπάρχουσες κτιριακές υποδομές, καθώς και το υπάρχον προσωπικό, κρίνεται σκόπιμη η συνέχιση της λειτουργίας εννέα εκ των εν λόγω Τμημάτων και πέραν της 31 Οκτωβρίου 2018, εκ παραλλήλου με τα Τμήματα που προέκυψαν από τις ως άνω συγχωνεύσεις. 

Άρθρο 14

Σύσταση Δικαστικού Γραφείου του Νομικού Συμβουλίου  του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Με το άρθρο 14 συνιστάται δικαστικό γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στο οποίο προΐσταται Πάρεδρος του Ν.Σ.Κ. κι έχει τις αρμοδιότητες που ορίζονται στις παρ. 2, 3 και 4.

Με τις παρ. 5 και 6 αυξάνονται κατά μία οι οργανικές θέσεις των Παρέδρων του Ν.Σ.Κ. και συνιστώνται δύο θέσεις δικηγόρων με έμμισθη εντολή στο δικαστικό γραφείο του πανεπιστημίου για να επικουρούν τον Πάρεδρο του Ν.Σ.Κ. στο έργο του.

Στην παρ. 7 δίνεται η δυνατότητα να ανατίθεται η εκπροσώπηση του Πανεπιστημίου σε οποιουδήποτε βαθμού δικαστήριο της Ελλάδας ή της αλλοδαπής και για συγκεκριμένη υπόθεση, σε δικηγόρο ή δικηγόρους που δεν ανήκουν στο Δικαστικό Γραφείο.

Στην παρ. 8 ορίζεται ότι όλα τα όργανα διοίκησης και το προσωπικό του Πανεπιστημίου υποχρεούνται να παρέχουν στο Δικαστικό Γραφείο κάθε έγγραφο και πληροφορία για τη νομική υπεράσπιση του Πανεπιστημίου.

Στην παρ. 9 ορίζεται ότι το πανεπιστήμιο Πελοποννήσου υποχρεούται να παρέχει στο Δικαστικό Γραφείο την απαραίτητη για τη λειτουργία του υλικοτεχνική υποδομή. 

Άρθρο 15

Σύσταση Δικαστικού Γραφείου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Ανάλογες με τις ρυθμίσεις του άρθρου 14 είναι οι διατάξεις του άρθρου 15, με τις οποίες συνιστάται Δικαστικό Γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

Άρθρο 16

Αποθετήριο Τίτλων Σπουδών

Η πιστοποίηση της γνησιότητας των ακαδημαϊκών τίτλων και των αντίστοιχων πιστοποιητικών του Διεπιστημονικού Οργανισμού Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.) για τους πτυχιούχους των Α.Ε.Ι., που είναι αναγκαία σε πολλές διαδικασίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, δημιουργεί σημαντικές καθυστερήσεις και επιβαρύνει δυσανάλογα την λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, προτείνεται η ψήφιση εξουσιοδοτικής διάταξης νόμου που να  προβλέπει την δυνατότητα δημιουργίας ηλεκτρονικού συστήματος πιστοποίησης της γνησιότητας όλων των ακαδημαϊκών τίτλων για όλα τα Α.Ε.Ι. της χώρας, και για τα αντίστοιχα πιστοποιητικά του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.

Άρθρο 17

Διατάξεις για τις μετεγγραφές φοιτητών

Με το άρθρο 17 διευκολύνονται οι μετεγγραφές φοιτητών που έχουν αδελφό ή αδελφή φοιτητή που σπουδάζει σε διαφορετική πόλη, των οποίων η οικογένεια αδυνατεί οικονομικά να συντηρήσει δύο ή και περισσότερες φοιτητικές κατοικίες, πέραν της μόνιμης κατοικίας. Η προτεινόμενη διάταξη αποσκοπεί στην διευκόλυνση της άσκησης του ατομικού δικαιώματος στην ανώτατη εκπαίδευση, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 16 του Συντάγματος. Με την παρ. 3 επιδιώκεται η αποφυγή καταστρατηγήσεων του σκοπού για τον οποίο τίθεται το δικαίωμα μετεγγραφής, καθώς με αυτήν εξαιρούνται του δικαιώματος φοιτητές που έχουν ήδη λάβει μετεγγραφή, φοιτητές που έχουν διακόψει τη φοίτησή τους καθώς και φοιτητές που εισήχθησαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με ευνοϊκές διατάξεις.

Άρθρο 18

Ενιαίος Αριθμός Εκπαίδευσης

Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί στην καθιέρωση ενιαίου αριθμού εκπαίδευσης για κάθε πολίτη που έχει εισαχθεί σε οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης στην ημεδαπή. Ο ενιαίος αριθμός εκπαίδευσης αντικαθιστά τους νυν ισχύοντες αριθμούς μητρώου που χρησιμοποιούνται στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Με την προτεινόμενη διάταξη δημιουργείται στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ένα χρήσιμο εργαλείο παραγωγής δημόσιων πολιτικών, καθώς, με την ίδρυση του σχετικού με τον ενιαίο αριθμό εκπαίδευσης πληροφοριακού συστήματος καθίσταται εφικτή αφενός η παρακολούθηση της σχολικής διαρροής και ως εκ τούτου διευκολύνεται η εκπόνηση δημόσιων πολιτικών για την αποτροπή της, αφετέρου το οικείο πληροφοριακό σύστημα, όταν διασυνδεθεί με άλλα πληροφοριακά συστήματα (π.χ. με το σύστημα «Εργάνης»), θα μπορεί να αποδίδει ανώνυμα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη δυνατότητα απορρόφησης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας καθώς και την μαθητική και ακαδημαϊκή διαδρομή τους. 

Η ίδρυση παρατηρητηρίου σχετικά με την εκπαιδευτική διαδρομή των πολιτών και τη σύνδεσή της με την αγορά εργασίας προσφέρει στατιστικά δεδομένα, αξιοποιήσιμα για την εκπόνηση αποτελεσματικότερων δημόσιων πολιτικών. 

Άρθρο 19 

Λοιπές Διατάξεις για την ανώτατη εκπαίδευση

Με την παρ. 1 αντικαθίσταται αφότου ίσχυσε η παρ. 8 του άρθρου 4 του ν. 3328/2005 (Α΄ 80), όπως προστέθηκε με το άρθρο 76 του ν. 4310/2014 (Α΄ 258), ώστε οι τίτλοι σπουδών ανώτατης εκπαίδευσης διεθνών οργανισμών στους οποίους μετέχει η Ελληνική Δημοκρατία, να είναι αυτοδικαίως ισότιμοι προς τους τίτλους σπουδών των ελληνικών δημοσίων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχετικής πράξης από τον ΔΟΑΤΑΠ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η διάταξη αποκτά  το αρχικό νόημά της στην πληρότητά του, καθόσον δεν είναι νομικά δυνατόν διεθνείς οργανισμοί που παρέχουν εκπαίδευση και οι πράξεις τους να υπάγονται στη δικαιοδοσία εθνικών αρχών, καθόσον μάλιστα η χώρα μας συμμετέχει στη διαμόρφωση των δράσεων αυτών δια της συμμετοχής της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη διαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών.

Με την παρ. 2 εξαιρούνται και δεν εντάσσονται στα Κέντρα Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) των Α.Ε.Ι. τα προγράμματα που οργανώνονται από Α.Ε.Ι. και χορηγούν βεβαίωση παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας σύμφωνα με την περίπτ. α΄ της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 3848/2010. Τα προγράμματα αυτά καταρτίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 3848/2010, ώστε να υπάρχει πληρέστερη εποπτεία αυτών.

Με την παρ. 3 γίνεται ταχύτερη η διαδικασία ίδρυσης κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου σε νεοιδρυθέν Α.Ε.Ι. ώστε να μπορεί άμεσα αυτό να λειτουργήσει.

Με την παρ. 4 επιδιώκεται η απλούστευση και επίσπευση της διαδικασίας πληρωμής των αναδρομικών αποδοχών, επιδομάτων των αναφερόμενων κατηγοριών. Η τηρούμενη σήμερα διαδικασία είναι ιδιαίτερα χρονοβόρος και απαιτεί την μεσολάβηση και αναζήτηση στοιχείων από σειρά υπηρεσιών (Πρύτανης / Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου, Υπουργός / Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης, Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού, Διεύθυνση Προσωπικού Ανωτάτης Εκπαίδευσης). Με τον τρόπο αυτό, απαιτείται μεγάλος χρόνος διεκπεραίωσης των διαδικασιών και σπατάλη σημαντικών διοικητικών πόρων για την οργάνωση της όλης διαδικασίας. Ως αποτέλεσμα, ο χρόνος ολοκλήρωσης της καταβολής των αναδρομικών αποδοχών στους δικαιούχους είναι αυξημένος. 

Με την παρ. 5 παρατείνεται η προθεσμία των καθηγητών εφαρμογών να αποκτήσουν διδακτορικό δίπλωμα, ώστε να ζητήσουν την εξέλιξή τους στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή. 

Με την παρ. 6 ρυθμίζεται το ζήτημα της έκδοσης της Ευρωπαϊκής Κάρτας Ασφάλισης Ασθένειας (Ε.Κ.Α.Α.) για σπουδαστές των Α.Ε.Ι. και των Α.Ε.Α.. Η έκδοσή της αλλά και η απόδοση των δαπανών ανήκε στην αρμοδιότητα των ιδρυμάτων της ανώτατης εκπαίδευσης. Με την παρ.3 του άρθρου 31 του ν.4452/2017(Α΄17), ορίζεται ότι: «Οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές και οι υποψήφιοι διδάκτορες, που δεν έχουν άλλη ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, δικαιούνται πλήρη ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.) με κάλυψη των σχετικών δαπανών από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), κατ΄ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 33 του ν.4368/2016(Α΄21)»

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΕΟΠΥΥ δεν είναι ασφαλιστικός φορέας και δεν εκδίδει Ε.Κ.Α.Α. προτείνεται η έκδοση της Ε.Κ.Α.Α. να συνεχίσει να πραγματοποιείται από το ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν.

Με τις παρ. 7 έως 11 επέρχονται βελτιώσεις στις διατάξεις των ν. 4009/2011 και 4485/2017 και ιδίως ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη συγκρότηση της Κοσμητείας των Σχολών που απαρτίζονται από δύο μόνο Τμήματα και τη μη συγκρότηση Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών στα Α.Ε.Ι. που συγκροτούνται από μία μόνο Σχολή, ενώ ενθαρρύνεται η ίδρυση και λειτουργία προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών χωρίς τέλη φοίτησης, με την απλούστευση της σχετικής διαδικασίας. 

Με την παρ. 12 ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν τη χρήση γης του αγροτεμαχίου και των κτιρίων που παραχωρήθηκαν και χρησιμοποιούνται από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος. Ειδικότερα, με την υπ' αριθ. πρωτ. 1255/67091/09.06.2016 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων "Δωρεάν παραχώρηση στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (Ν.Π.Δ.Δ.) της χρήσης τριών (3) τμημάτων από το αγρόκτημα Θέρμης Ν. Θεσσαλονίκης, συνολικού εμβαδού 28.962,84 τ.μ. μετά των υφισταμένων δύο κτιρίων, για κοινωφελή σκοπό" έλαβε χώρα παραχώρηση από την 17-6-2015 στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος της χρήσης τριών (3) τμημάτων από το Αγρόκτημα Θέρμης Ν. Θεσσαλονίκης, συνολικού εμβαδού 28.962,84 τ.μ., και ειδικότερα εμβαδού εκάστου τμήματος 15.012,28 τ.μ., 13.461,69 τ.μ. και 488,87 τ.μ., αντίστοιχα, μετά των υφισταμένων δύο κτιρίων για είκοσι πέντε (25) έτη, με δυνατότητα παράτασης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1, 4, 6, 8 και 11 του ν. 4061/2012. Δεδομένου ότι το ανωτέρω ακίνητο παραχωρήθηκε στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος για κοινωφελή σκοπό και ειδικότερα για τη στέγαση των εγκαταστάσεών του ως Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος, το οποίο παρέχει υπηρεσίες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και το οποίο όπως προβλέπεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Θέρμης έχει χρήση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (αριθμ. 66266, ΦΕΚ 451/τ. Α.Α.Π.Θ./12-12-2013), για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η ανωτέρω παραχώρηση, καθορίζεται με την παρούσα διάταξη χρήση γης των ως άνω αγροτεμαχίων και των κτιρίων ως τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1 περ. Β αριθ. 12 του Π.Δ. 23.2/6.3.1987 "Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης" (ΦΕΚ Δ΄ 166/1987), κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης νόμου».

Η παρ. 13 έχει  ως σκοπό την εναρμόνιση του πειθαρχικού δικαίου των μελών Δ.Ε.Π. με τον Πειθαρχικό Δίκαιο των Δημοσίων Υπαλλήλων (ν. 3528/2005, Α΄ 25), το οποίο εφαρμόζεται κατ’ αναλογία, προκειμένου να καλυφθούν κενά του ν. 5343/1932 (Α΄85). 

Με την παρ. 14 ερμηνεύεται σύμφωνα με το Σύνταγμα η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 4 του ν. 4009/2011. Αντίθετη ερμηνεία θα οδηγούσε σε παραβίαση της ρητής πρόθεσης του συντακτικού νομοθέτη να επιτρέψει, κατ’ εξαίρεση από την γενική ρύθμιση για τους δημοσίους υπαλλήλους και λειτουργούς και για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στους καθηγητές των ΑΕΙ να μπορούν να εκλέγονται βουλευτές χωρίς να παραιτούνται. 

Με την παρ. 15 ορίζεται ρητά ότι η εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 4485/2017 αφορά, μεταξύ άλλων, τη συγχώνευση Α.Ε.Ι. αμφότερων των τομέων της ανώτατης εκπαίδευσης, καθώς και τη μετατροπή, ύστερα από συγχώνευση ή μη, ιδρυμάτων του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης σε ιδρύματα του τεχνολογικού τομέα και αντιστρόφως. Επομένως, θα είναι πλέον δυνατή με την έκδοση προεδρικού διατάγματος η συγχώνευση Τ.Ε.Ι. και η μετατροπή τους σε πανεπιστήμιο κατά το πρότυπο του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής αλλά και γενικότερα η συγχώνευση ιδρυμάτων διαφορετικών τομέων της ανώτατης εκπαίδευσης σε ιδρύματα είτε του πανεπιστημιακού είτε του τεχνολογικού τομέα, ανάλογα με τις υπάρχουσες κάθε φορά οικονομικές, κοινωνικές και αναπτυξιακές ανάγκες και τις ανάγκες ανάπτυξης της ανώτατης εκπαίδευσης 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄

Ρυθμίσεις για την έρευνα 

Άρθρο 20

Ρυθμίσεις για την Έρευνα

Με το άρθρο 20 τροποποιούνται διατάξεις του ν. 4310/2014 για την έρευνα. Ειδικότερα, με την παρ. 1 της προτεινόμενης διάταξης τροποποιείται το άρθρο 3 του ν. 4310/2014 (Α 258) προκειμένου να αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής του νόμου με την προσθήκη του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου. Συγκεκριμένα, το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Είναι το πρώτο ιδρυθέν ερευνητικό Ινστιτούτο της χώρας (1929) με ευρεία επιστημονική βάση σε θέματα φυτοϋγείας, φυτοπροστασίας, εκτίμησης επικινδυνότητας και ασφαλούς χρήσης γεωργικών φαρμάκων για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, ασφάλειας των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων. To Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με τη συσσωρευμένη και την εξειδικευμένη γνώση του παρέχει υπηρεσίες που το καθιστούν θεματοφύλακα της ποιότητας, της ασφάλειας και της αειφορικής ανάπτυξης στη γεωργία με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο, υποστηρίζοντας την ελληνική κοινωνία και την οικονομία. Επίσης,  προστίθεται το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών στους φορείς που δύναται να χρηματοδοτηθούν από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας για την επιστημονική έρευνα που αυτό διεξάγει. Με την προτεινόμενη διάταξη και εν όψει της συμβολής των ως άνω φορέων στην επιστημονική έρευνα της χώρας προστίθενται και αυτοί στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 του ν. 4310/2014, ώστε να είναι δυνατή η συμμετοχή τους σε ερευνητικά προγράμματα που προκηρύσσονται μέσω της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Σημειώνεται ότι οι εν λόγω φορείς θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν αυτοδικαίως σε κάθε πρόγραμμα χρηματοδότησης της ΓΓΕΤ το οποίο προκηρύσσεται για τους φορείς του άρθρου 13Α. 

Με την παρ. 2 της προτεινόμενης διάταξης συμπληρώνονται οι διατάξεις του άρθρου 13 α. του ν.4310/2014 με σκοπό την επικαιροποίηση της τυπικής αναγνώρισης της ερευνητικής ταυτότητας των Ινστιτούτων της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Έρευνας (πρώην ΕΘΙΑΓΕ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ που εποπτεύεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Τα ερευνητικά Ινστιτούτα του πρώην ΕΘΙΑΓΕ (ιδρύθηκε με το ν.1845/1989) και του καθολικού διαδόχου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μετά το 2011, είχαν και διατηρούν την οργάνωση και λειτουργία των Ινστιτούτων του ν.1514/1985 που εποπτεύονταν/εποπτεύονται από τη ΓΓΕΤ. Η  δε επιστημονική αξιολόγηση του ερευνητικού προσωπικού τους για πρόσληψη και εξέλιξη στις ερευνητικές βαθμίδες ακολουθούσε και ακολουθεί τις  αντίστοιχες τις ρυθμίσεις – ακαδημαϊκές απαιτήσεις του ν.1514/1985. Κρίνεται αναγκαία η συμπερίληψη της συγκεκριμένης ρύθμισης στο νέο νόμο πλαίσιο για την έρευνα και τεχνολογία (ν.4310/2014 όπως ισχύει) ούτως ώστε να εναρμονιστεί  η οργάνωση και λειτουργία των ερευνητικών Ινστιτούτων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και του ερευνητικού τους προσωπικού στις παρούσες γενικές ρυθμίσεις για την επιστημονική έρευνα της χώρας μας   και να έχουν ισχυρή και ασφαλή νομική βάση κατά τη διεκδίκηση ερευνητικών προγραμμάτων και έργων χρηματοδοτούμενων κατά κύριο λόγο από την ΕΕ, τα αποτελέσματα των οποίων θα συμβάλλουν στην ανέλιξη της αγροτικής παραγωγής και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Επίσης, η ανάληψη ερευνητικών έργων από τα Ινστιτούτα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ που η χρηματοδότησή τους προέρχεται στο μεγαλύτερο μέρος τους από πόρους της ΕΕ ελαφρύνει τις λειτουργικές τους δαπάνες.

Με την παρ. 3 παρατείνεται η προθεσμία σύνταξης Εσωτερικών Κανονισμών Λειτουργίας των ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων που εποπτεύονται από την Γ.Γ.Ε.Τ..

Με την παρ. 4 παρέχεται η αναγκαία εξουσιοδότηση στον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να εκδώσει Οδηγό Διαχείρισης για τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας της Γ.Γ.Ε.Τ., ο οποίος είναι αναγκαίος για τη εξειδίκευση των προβλεπόμενων ρυθμίσεων του ν. 4485/2017 όσον αφορά τα χρηματοδοτικά κονδύλια που διαχειρίζεται ο εν λόγω Ε.Λ.Κ.Ε..

Με την παρ. 5 διευρύνεται η σύνθεση της διυπουργικής Επιτροπής Μετεγκατάστασης Οργανισμών Ελληνικού (ΕΜΟΕ) της παραγράφου 3 του άρθρου 8 του ν. 4062/2012 (Α’ 70), με την συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. 

Με την παρ. 6 ρυθμίζεται το ζήτημα της κάλυψης δαπάνης υποτροφίας μηνός Αυγούστου στο πλαίσιο της Δράσης «1η Προκήρυξη υποτροφιών ΕΛΙΔΕΚ για υποψήφιους διδάκτορες» του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, η καταβολή της οποίας πραγματοποιείται μέσω των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) των Α.Ε.Ι. των υποψηφίων διδακτόρων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Οδηγό Εφαρμογής της ως άνω Δράσης, ως ημερομηνία έναρξης της υποτροφίας ορίζεται η ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Χορήγησης της Υποτροφίας. Παρά την έκδοση των αποφάσεων χορήγησης υποτροφίας, σε ορισμένα Α.Ε.Ι., δεν κατέστη δυνατή η έγκαιρη σύγκλιση συνέλευσης της Επιτροπής Ερευνών εντός του μηνός Αυγούστου για την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων διαδικασιών του ν. 4485/2017 και την έναρξη υλοποίησης των υποτροφιών. Ως εκ τούτου, με την εν λόγω διάταξη διασφαλίζεται η δυνατότητα καταβολής της συγκεκριμένης υποτροφίας και η ενιαία αντιμετώπιση και ίση μεταχείριση των υποτρόφων της Δράσης ανεξαρτήτως της έγκαιρης ή μη συνέλευσης της Επιτροπής Ερευνών του Α.Ε.Ι. στο οποίο ανήκουν.

Με την παρ. 7 ιδρύεται στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) νέο Ινστιτούτο με την επωνυμία «Ινστιτούτο Αστροφυσικής». Το προτεινόμενο Ινστιτούτο  δεν αφορά σε μια νέα δραστηριότητα, αλλά μια ήδη επιτυχημένη δραστηριότητα του ΙΤΕ (βλ. την ερευνητική ομάδα που ήδη από καιρό δραστηριοποιείται και λειτουργεί στην Κρήτη το Αστεροσκοπείο Σκίνακα). Για το λόγο αυτό, άλλωστε, η ίδρυση του εν λόγω Ινστιτούτου είχε ήδη εγκριθεί ομόφωνα από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) από τον Νοέμβριο 2007. Εντούτοις, δεν είχε έως σήμερα προχωρήσει ο αρχικός σχεδιασμός. Βασικός ερευνητικός κορμός του Ινστιτούτου θα αποτελέσει η Ομάδα Αστροφυσικής που επί 30 έτη δραστηριοποιείται στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το ΙΤΕ και η οποία θα αποκτήσει αυτόνομη υπόσταση. . Για τους ανωτέρω λόγους, η ίδρυση του Ινστιτούτου δεν θα επιφέρει καμία επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό Αντιθέτως, η παρουσία του Ινστιτούτου θα ενισχύσει σημαντικά τις προοπτικές επιτυχούς διεκδίκησης για την Ελλάδα επιπλέον κονδυλίων από την Ευρώπη και Διεθνείς Οργανισμούς στις Επιστήμες του Διαστήματος. Επιπλέον, κατά τα πρότυπα των υφιστάμενων ινστιτούτων του ΙΤΕ, η αυτόνομη υπόσταση του Ινστιτούτου και η συνέχιση της συνεργασίας του με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα αποτελέσει πόλο έλξης νέων επιστημόνων (Ελλήνων και ξένων) από το εξωτερικό. Προκειμένου να ιδρυθεί το νέο αυτό Ινστιτούτο ακολουθήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 5 του ν. 4310/2014, υποβλήθηκε μελέτη οικονομοτεχνική, μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας και έκθεση συμβατότητας με τον στρατηγικό σχεδιασμό και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό (βλ. το από 12.9.2017 έγγραφο του Προέδρου του ΔΣ του ΙΤΕ). Στις εν λόγω μελέτες, οι οποίες υπεβλήθησαν στην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, προκύπτει η ανάγκη που θα καλυφθεί από την ίδρυση του συγκεκριμένου φορέα. Οι μελέτες αυτές εν συνεχεία υπεβλήθησαν στο ΕΣΕΚ και έλαβαν τη σύμφωνη γνώμη του (βλ. τις από 26.5.2017 και 30.9.2017 αποφάσεις της Ολομέλειας του ΕΣΕΚ). Εν συνεχεία οι εν λόγω μελέτες έλαβαν και την έγκριση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. 

Ομοίως, με την παρ. 8 ιδρύεται Ινστιτούτο Πολιτικών Ερευνών στο ΕΚΚΕ. Η ίδρυση του εν λόγω Ινστιτούτου είναι αναγκαία αφενός μεν για τον ερευνητικό εκσυγχρονισμό, αφετέρου δε για τον διοικητικό εξορθολογισμό του ερευνητικού κέντρου. Ειδικότερα, με το ν. 4051/2012 τα τότε τρία (3) ινστιτούτα του ΕΚΚΕ συμπτύχτηκαν σε ένα ινστιτούτο με αποτέλεσμα τη διοικητική δυσλειτουργία και την απουσία ουσιαστικής εξοικονόμησης πόρων. Με την ίδρυση του Ινστιτούτου Πολιτικών Ερευνών (ΙΠΕ) επιτυγχάνεται η αναγκαία ακαδημαϊκή/ερευνητική και διοικητική ανασυγκρότηση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) ενώ η οικονομική επιβάρυνση θα είναι ελάχιστη. Από ακαδημαϊκή/ερευνητική άποψη, η σύσταση δεύτερου Ινστιτούτου στο ΕΚΚΕ θα επιτρέψει την επαρκή εξειδίκευση της δραστηριότητας των ερευνητών του ΕΚΚΕ οι οποίοι συστεγάζονται τώρα στο σύνολό τους σε ένα γενικού και πολυ-θεματικού χαρακτήρα Ινστιτούτο. Από διοικητική άποψη, η σύσταση δεύτερου Ινστιτούτου θα επιτρέψει την ομαλότερη λειτουργία των διοικητικών οργάνων του ΕΚΚΕ και, συγκεκριμένα, την αποσύνδεση των ιδιοτήτων του Διευθυντή Ινστιτούτου και του Προέδρου του Κέντρου οι οποίες τώρα είναι συγκεντρωμένες σε ένα πρόσωπο). Το ΙΠΕ θα επικεντρωθεί τόσο στη μελέτη «παραδοσιακών» αντικειμένων της Πολιτικής Κοινωνιολογίας και της Πολιτικής Επιστήμης (πολιτική συμπεριφορά, πολιτική συμμετοχή, κόμματα, ομάδες πίεσης κ.λπ.), όσο και στη μελέτη αντικειμένων που απασχολούν τη σύγχρονη συζήτηση (πολιτική της ταυτότητας, πολιτική της διαφοράς, πολιτική της αναπαράστασης κ.λπ.). Η ίδρυση του Ινστιτούτου δεν θα επιφέρει καμία επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό. Προκειμένου να ιδρυθεί το νέο αυτό Ινστιτούτο ακολουθήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 5 του ν. 4310/2014, υποβλήθηκε μελέτη οικονομοτεχνική, μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας και έκθεση συμβατότητας με τον στρατηγικό σχεδιασμό και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό (βλ. το από 1197/267 έγγραφο του ΕΚΚΕ). Στις εν λόγω μελέτες, οι οποίες υπεβλήθησαν στην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, προκύπτει η ανάγκη που θα καλυφθεί από την ίδρυση του συγκεκριμένου φορέα. Οι μελέτες αυτές εν συνεχεία υπεβλήθησαν στο ΕΣΕΚ και έλαβαν τη σύμφωνη γνώμη του (βλ. την από 30.9.2017 απόφαση της Ολομέλειας του ΕΣΕΚ). Εν συνεχεία οι εν λόγω μελέτες έλαβαν και την έγκριση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Με την παρ. 9 τροποποιείται το άρθρο 8 του ν. 4429/2016. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος μπορεί κατά τη διάρκεια της θητείας του να παυθεί από τα καθήκοντά του με απόφαση όχι μόνο της Γενικής Συνέλευσης του ΕΛΙΔΕΚ, αλλά και του αρμόδιου Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Η εν λόγω τροποποίηση είναι απαραίτητη ενόψει του εποπτικού ρόλου που ασκεί ο Υπουργός. Επίσης, ορίζεται ότι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου μπορεί παυθεί προ της λήξης της θητείας του και για πλημμελή άσκηση των καθηκόντων του. Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση, η εν λόγω διάταξη του άρθρου 8 του ν. 4429/2016 εναρμονίζεται με τη διάταξη του άρθρου 13 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999).

Με την παρ. 10 ορίζεται ότι ειδικά για το ΙΚΥ οι επιστημονικοί υπεύθυνοι των έργων μπορούν να είναι πτυχιούχοι ανώτατης εκπαίδευσης.

Με την παρ. 11 ρυθμίζεται το ζήτημα της μετάταξη μόνιμων εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέσεις Ειδικού Επιστημονικού – Τεχνικού Προσωπικού (Ε.Ε.Τ.Π.) της παραγράφου 7 του άρθρου 18 του ν. 4310/2014 των Ερευνητικών και Τεχνολογικών Κέντρων του Άρθρου 13Α του ν. 4310/2014. Και τούτο, κατά τρόπο ανάλογο με τη δυνατότητα μετάταξής τους σε Α.Ε.Ι., σύμφωνα με το άρθρο 33 παρ. 7 του ν. 4386/2016. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα μετάταξης επιστημόνων υψηλών προσόντων από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε ερευνητικά κέντρα και, ως εκ τούτου, ενισχύεται το Επιστημονικό – Τεχνικό προσωπικό των κέντρων αυτών. 

Με την παρ. 12 τροποποιείται ο ν. 4310/2014 προκειμένου να αποσαφηνιστεί ο τρόπος συγκρότησης ΤΕΣ.

Με την παρ. 13 παρέχεται η αρμοδιότητα στον Γενικό Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας να ορίσει, έως την έκδοση του Οργανισμού του Υπουργείου Παιδείας,

Έρευνας και Θρησκευμάτων, το Τμήμα της ΓΓΕΤ το οποίο θα υποστηρίζει τη λειτουργία του ΕΛΙΔΕΚ.

Με την παρ. 14 ορίζεται ότι η απόφαση ορίζεται ότι ο ορισμός των ορκωτών λογιστών θα πραγματοποιείται με απόφαση του Διευθυντή του ΕΛΙΔΕΚ.

Με την παρ. 15 τροποποιείται η παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 4429/2016 με σκοπό την αποφυγή καθυστερήσεων στον προγραμματισμό και την προκήρυξη των δράσεων του ΕΛΙΔΕΚ.

Με την παρ. 16 εξειδικεύεται η αρμοδιότητα εποπτείας του Επιστημονικού Συμβουλίου σχετικά με τη λειτουργία των επιτροπών κρίσεων και των επιτροπών ενστάσεων για την αξιολόγηση των προτάσεων των υποψήφιων προς χρηματοδότηση δικαιούχων. Ειδικότερα, αφενός μεν προβλέπεται ότι σκοπός της εποπτείας είναι η διασφάλιση της διαφανούς και ορθής λειτουργίας των εν λόγω επιτροπών, αφετέρου δε υπογραμμίζεται η αυτονόητη απαγόρευση συμμετοχής των μελών του εποπτεύοντος οργάνου στη σύνθεση των επιτροπών κρίσεων και ενστάσεων. Περαιτέρω, ορίζεται ότι το Επιστημονικό Συμβούλιο εγκρίνει την επιλογή των Αναπληρωτών Διευθυντών του ΕΛΙΔΕΚ.

Με την παρ. 17 αποσαφηνίζεται ότι η διαδικασία διορισμού των αναπληρωτών Διευθυντών πραγματοποιείται κατά παρέκκλιση της ΠΥΣ 33/2006.

Με την παρ. 18 εξειδικεύονται οι αρμοδιότητες του Διευθυντή του ΕΛΙΔΕΚ ως προς τη διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων χρηματοδότησης και ελέγχου των χρηματοδοτούμενων δράσεων.

Η διάταξη της παρ. 19 αφορά συνεργατικά έργα (επί παραδείγματι ERANET, Joint Undertakings, Joint Programming Initiatives) που προκηρύσσονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή άλλους Οργανισμούς, αξιολογούνται ως προς το φυσικό αντικείμενό τους και εγκρίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χρηματοδοτούνται όμως από τα συμμετέχοντα κράτη-μέλη μέσω εθνικής προκήρυξης. Δεδομένου ότι μεσολαβεί μεγάλο διάστημα μεταξύ της ευρωπαϊκής και της αντίστοιχης εθνικής προκήρυξης και παράλληλα το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ΕΛΚΕ δεν επιτρέπει έναρξη έργου χωρίς πρότερη απόφαση χρηματοδότησης του έργου, η παρούσα διάταξη καλύπτει αυτό το θεσμικό κενό διευκολύνοντας την υλοποίηση έργων και την παρεπόμενη απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Με την παρ. 20 αποσαφηνίζεται ότι για τη συμμετοχή εργαζομένου σε έργα/προγράμματα του Ε.Λ.Κ.Ε. των ΑΕΙ και των ερευνητικών φορέων δεν απαιτείται προηγούμενη άδεια υπηρεσιακού συμβουλίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄

Επιτροπές Ηθικής της Έρευνας

Άρθρο 21

Σύσταση - Σκοπός

Στο άρθρο 21 ορίζεται ο σκοπός της σύστασης των Επιτροπών Ηθικής της Έρευνας (Ε.Η.Ε.). Μέσω των Επιτροπών Ηθικής θα εξετάζεται αν ένα ερευνητικό έργο εξασφαλίζει και επαρκείς εγγυήσεις ώστε να μη θίγονται θεμελιώδεις αρχές και αξίες που αφορούν τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον. Έτσι, όσον αφορά για παράδειγμα τον άνθρωπο, οι εν λόγω Επιτροπές θα ελέγχουν θέµατα τα οποία άπτονται:

- της σεβασμού της ακεραιότητας και της αυτονομίας των συμμετεχόντων σε μια έρευνα,

- της ενηµέρωσης που προηγείται της συναίνεσης του προσώπου, καθώς αυτή αποτελεί βασικό στοιχείο για την εγκυρότητά της.

- της προστασίας των προσωπικών δεδοµένων των συµµετεχόντων 

- της επιλογής και προσέλκυσης των εθελοντών που θα συμμετέχουν στα ερευνητικά προγράμματα, 

- της προστασίας της υγείας και ασφάλειας των συµµετεχόντων. 

Άρθρο 22

Σύνθεση - θητεία

Στο άρθρο 22 ορίζεται ο τρόπος σύνθεσης των Ε.Η.Ε., από πέντε (5) ή από επτά (7) μέλη με τα αναπληρωματικά τους, τα οποία θα είναι επιστήμονες με ειδίκευση στα γνωστικά αντικείμενα του ΑΕΙ/ερευνητικού φορέα, αλλά και με εξειδίκευση και αναφορές στη δεοντολογία και την ηθική στην έρευνα, Το ΑΕΙ /ο ερευνητικός φορέας μπορεί να επιλέξει τον αριθμό τον μελών ανάλογα με τις ανάγκες του. Τα μέλη και ο πρόεδρος θα επιλέγονται από την Επιτροπή Ερευνών του Α.Ε.Ι. και από το Διοικητικό Συμβούλιο του ερευνητικού φορέα. Επίσης, ορίζεται η διάρκεια της θητείας των μελών της Επιτροπής η οποία είναι τριετής με μια δυνατότητα ανανέωσης. Ρυθμίζονται επίσης περιπτώσεις παύσης με οποιoνδήποτε τρόπο της θητείας κάποιου μέλους.

Άρθρο 23

Αρμοδιότητες

Στο άρθρο 23 ορίζονται οι αρμοδιότητες της Ε.Η.Ε.. Έργο της Ε.Η.Ε. είναι να αποφασίζει σχετικά με το εάν ένα ερευνητικό έργο που πρόκειται να εκπονηθεί στο ΑΕΙ/ερευνητικό κέντρο, διασφαλίζει ένα επίπεδο προστασίας της ηθικής και της δεοντολογίας στην έρευνα. Οι Ε.Η.Ε. αποφασίζουν και σε περιπτώσεις τροποποίησης του φυσικού αντικειμένου, καθώς προδήλως στην περίπτωση αυτή τίθεται θέμα επανεξέτασης του ηθικού πλαισίου του έργου. Στόχος της αξιολόγησης θα πρέπει να είναι, σε κάθε περίπτωση, η βελτίωση των ερευνητικών προτάσεων και η προαγωγή της έρευνας και όχι η δημιουργία κωλυμάτων. Για το λόγο αυτό δεν προβλέπεται η δυνατότητα απόρριψης της αίτησης, αλλά αντίθετα προβλέπεται η διατύπωση συστάσεων προκειμένου να αναθεωρηθεί η ερευνητική πρόταση στα σημεία που δημιουργούν ζητήματα ηθικής κατά την κρίση της Επιτροπής. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα στην Ε.Η.Ε. να ζητά έκθεση προόδου από την ερευνητική ομάδα ώστε να αξιολογεί τα ερευνητικά έργα εκ νέου, εάν το κρίνει σκόπιμο. Είναι προφανές ότι δεν θα υποβάλλονται προς έγκριση στην εν λόγω Επιτροπή όλα ανεξαιρέτως τα ερευνητικά έργα που διεξάγονται σε έναν ερευνητικό φορέα. Κάτι τέτοιο θα μετέτρεπε τις εν λόγω Επιτροπές σε γραφειοκρατικούς θεσμούς και θα καθυστερούσε αδικαιολόγητα την εκπόνηση των ερευνητικών προγραμμάτων. Αντιθέτως, θα υποβάλλονται προς έγκριση από την Ε.Η.Ε. τα χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα που, κατά δήλωση του επιστημονικού υπευθύνου, περιλαμβάνουν έρευνα στον άνθρωπο, σε υλικό που προέρχεται από άνθρωπο (γενετικό υλικό, κύτταρα, ιστοί, προσωπικά δεδομένα, κλπ.), σε ζώα ή στο περιβάλλον (φυσικό και πολιτιστικό).

Άρθρο 24

Υποβολή προτάσεων

Στο άρθρο 24 ορίζονται τα στοιχεία που πρέπει να υποβληθούν στην Ε.Η.Ε., προκειμένου η τελευταία να λάβει τη σχετική απόφαση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται από τον επιστημονικό υπεύθυνο είτε ηλεκτρονικά είτε σε φάκελο στη γραμματεία του ΑΕΙ/ ερευνητικού φορέα. Για κάθε αίτηση ο Πρόεδρος της Ε.Η.Ε., ορίζει εισηγητή αναλόγως του επιστημονικού αντικειμένου του έργου, ούτως ώστε να διευκολύνεται το έργο της. Ο εισηγητής μπορεί και να μην είναι μέλος της Ε.Η.Ε.

Άρθρο 25

Λειτουργία της Ε.Η.Ε.

Στο άρθρο 25 ορίζεται η συχνότητα των συνεδριάσεων της Ε.Η.Ε. ανά έτος και τρόπος σύγκλησης της. Επίσης ρυθμίζονται ζητήματα απαρτίας και ορίζεται ότι δεν προβλέπεται χρηματική αποζημίωση για τα μέλη των επιτροπών. Στο εν λόγω άρθρο ορίζεται ακόμη, ότι η Ε.Η.Ε., επικουρείται στο έργο της από εργαζόμενο του οικείου ΑΕΙ/ ερευνητικού φορέα, ο οποίος καλύπτεται και αυτός από την υποχρέωση εχεμύθειας. Τέλος προβλέπεται η υποχρέωση του ΑΕΙ/ ερευνητικού φορέα να καταρτίσει Κανονισμό Αρχών και Λειτουργίας των Ε.Η.Ε. στον οποίο θα εξειδικεύει τις αρχές ηθικής και ακεραιότητας της έρευνας ανάλογα με τα επιστημονικά πεδία τα οποία καλύπτει.  

Άρθρο 26

Ασυμβίβαστα - Σύγκρουση συμφερόντων

Με το άρθρο 26 προβλέπονται διατάξεις για ασυμβίβαστες ιδιότητες και την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων των μελών της Επιτροπής. Επίσης προβλέπεται καθήκον εχεμύθειας όλων όσων εμπλέκονται στο έργο της Επιτροπής. 

Άρθρο 27

Μεταβατικές διατάξεις Κεφαλαίου Ε΄

Τέλος, στο άρθρο 27 προβλέπονται τελικές και μεταβατικές διατάξεις του εν λόγω Κεφαλαίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄

Θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Άρθρο 28

Ρυθμίσεις για ζητήματα της δευτεροβάθμιας  επαγγελματικής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης 

Με την παρ. 1 α) καθορίζονται ζητήματα που αφορούν τις πανελλαδικές εξετάσεις. Συγκεκριμένα, διευκρινίζεται ότι οι κάτοχοι πτυχίου επαγγελματικού λυκείου που αποκτήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3475/2006 υπάγονται και αυτοί στην υποπερίπτ. αα΄της περίπτ. Α΄ της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4186/2013, προκειμένου να αρθούν αμφισημίες σχετικά με το ποιοι κάτοχοι πτυχίου ΕΠΑ.Λ. μπορούν να συμμετέχουν στις ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις της υποπερίπτ. αα΄, β) αυξάνεται το ειδικό ποσοστό θέσεων της υποπερίπτ. ββ΄ της περίπτ. Α΄ της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4186/2013 από 1% σε 5%. Η αύξηση του ποσοστού κρίνεται αναγκαία ενόψει της απορρόφησης του Τ.Ε.Ι. Αθήνας και του Τ.Ε.Ι. Πειραιά, και εν συνεχεία της ίδρυσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, γ) καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων τα  εξεταστέα μαθήματα και οι συντελεστές βαρύτητάς τους για την ορθολογικότερη πρόσβαση των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. στις σχολές και τα τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ανάλογα με το αντικείμενο των σχολών και των τμημάτων και δ) προβλέπεται κατά παρέκκλιση της πάγιας διάταξης της περίπτ. Γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4186/2013 ότι τα θέματα των εξετάσεων δεν είναι κοινά για τους υποψηφίους από τη Γ΄ τάξη ημερησίων ΕΠΑ.Λ. και αυτούς από τη  Δ΄ τάξη εσπερινών ΕΠΑ.Λ. του σχολικού έτους 2017-2018, στις περιπτώσεις που η διδακτέα - εξεταστέα ύλη διαφοροποιείται το σχολικό έτος 2017-2018 σύμφωνα με τις αριθ. Φ6/162684/Δ4/2017 (Β΄ 3588) και Φ6/162681/Δ4/2017 (Β΄3602) αποφάσεις.

Με την παρ. 2  προβλέπεται  ότι δεν περιλαμβάνονται στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών του Δευτεροβάθμιου και Μεταδευτεροβάθμιου Κύκλου Σπουδών των ΕΠΑ.Λ. οι οδηγίες διδασκαλίας, συμπεριλαμβανομένων  των διδακτικών τεχνικών, των μεθόδων διδασκαλίας και των ενδεδειγμένων εποπτικών μέσων.

 Με την παρ. 3 ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν το «Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας». Συγκεκριμένα, καθορίζεται η χρονική περίοδος έναρξης και λήξης του, προκειμένου να επιτυγχάνεται η βέλτιστη οργάνωση και λειτουργία του προγράμματός του, καθώς και προβλέπεται η καταγγελία της σύμβασης μαθητείας και η ακύρωσή της και οι λόγοι αυτών.

Με την παρ. 4 προβλέπεται ότι το Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου 5 που χορηγείται στους αποφοίτους του «Μεταλυκειακού έτους τάξης μαθητείας» των ΕΠΑ.Λ. καθώς και το δίπλωμα επαγγελματικής εκπαίδευσης επιπέδου 5 που χορηγείται στους αποφοίτους των Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης των Α.Ε.Ι. μοριοδοτείται με εκατόν πενήντα (150) μονάδες στις διαδικασίες διορισμού ή πρόσληψης σύμφωνα με το νόμο 2190/1994. Η ρύθμιση κρίνεται απαραίτητη ενόψει της αρχής της ισότητας που επιτάσσει την ίση μεταχείριση των αποφοίτων του «Μεταλυκειακού έτους τάξης μαθητείας» και των αποφοίτων των Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης των Α.Ε.Ι. με τους αποφοίτους των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.), δεδομένου ότι όλες οι κατηγορίες αποφοίτων λαμβάνουν πτυχίο ή δίπλωμα επιπέδου πέντε (5).

Με την παρ. 5 προβλέπεται κατ’ εξαίρεση για το σχολικό έτος 2017-2018 ειδική χρονική περίοδος έναρξης και λήξης του «Μεταλυκειακού έτους τάξης μαθητείας», η οποία αρχίζει κατά το σχολικό έτος 2017-2018 και μπορεί να διαρκεί ως τις 31-12-2018.

Με την παρ. 6 διευκρινίζεται ότι η διάταξη της περίπτ. β΄ της παρ. 6 του άρθρου 20 του ν. 3475/2006 για τους εμπειροτέχνες ιδιώτες παραμένει σε ισχύ.

Άρθρο 29

Κλάδοι και ειδικότητες εκπαιδευτικού προσωπικού πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 

Με την παρ. 1 προβλέπονται νέοι κλάδοι και ειδικότητες εκπαιδευτικού προσωπικού της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι/ες προέρχονται από την ενοποίηση των υφιστάμενων κλάδων. Την ίδρυση των νέων κλάδων υπαγορεύουν νέες εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και λόγοι  που ανάγονται στην καλύτερη διαχείριση των υπηρεσιακής φύσης θεμάτων του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Με την παρ. 2 συγκεντρώνονται σε μία διάταξη οι κλάδοι και οι ειδικότητες στο σύνολο τους του εκπαιδευτικού προσωπικού της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου αφενός να διευκολύνεται η Διοίκηση κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της σε θέματα κυρίως του εκπαιδευτικού προσωπικού, αφετέρου να μην δημιουργούνται αμφιβολίες για τους κλάδους και τις ειδικότητες λόγω της διάσπαρτης νομοθεσίας. 

Με την παρ. 3 προβλέπεται η με προϋποθέσεις κατά προτεραιότητα διδασκαλία μαθήματος εντός της οικείας ανάθεσης των κλάδων και ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών αποκλειστικά της παρ. 1, συνδυάζοντας τη διδασκαλία του μαθήματος από εκπαιδευτικό με το πιο συναφές πτυχίο με το γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος.

Με την παρ. 4 προβλέπεται ότι οι εκπαιδευτικοί του Κλάδου ΠΕ12-10 Ραδιο-ηλεκτρολόγων που καταργείται, επιλέγουν με αίτησή τους, μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία την ένταξή τους στον Κλάδο ΠΕ04-01 Φυσικής ή στον Κλάδο ΠΕ84 Ηλεκτρονικών, καθώς η διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος υπαγορεύει την κατάργηση του ανωτέρω κλάδου. Παράλληλα διασφαλίζονται οι εν λόγω εκπαιδευτικοί, οι οποίοι δεν χάνουν την αρχαιότητα στην τοποθέτησή τους.

Με την παρ. 5 αποσαφηνίζεται ότι τα προσόντα διορισμού των εκπαιδευτικών στους κλάδους και τις ειδικότητες εξακολουθούν να ισχύουν ως έχουν. 

Με την παρ. 6 διευκρινίζεται ότι οι διαδικασίες υπηρεσιακών μεταβολών των εκπαιδευτικών που άρχισαν πριν τη δημοσίευση του παρόντος, θα ολοκληρωθούν με τις διατάξεις που ίσχυαν.

Με την παρ. 7 καθίσταται σαφές ότι από τη δημοσίευση των διατάξεων του παρόντος καταργείται οποιαδήποτε διάταξη, η οποία ρυθμίζει κατά διαφορετικό τρόπο θέματα που περιλαμβάνονται στις διατάξεις αυτού του άρθρου. 

Άρθρο 30

Σύσταση  Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου Μαθητείας (Ε.Σ.Ο.Μ.)

Με την παρούσα ρύθμιση συστήνεται το Εθνικό Συντονιστικό Όργανο Μαθητείας (Ε.Σ.Ο.Μ.) το οποίο αποτελεί γνωμοδοτικό όργανο για θέματα μαθητείας. Βασική αρμοδιότητα του Ε.Σ.Ο.Μ. είναι η παροχή συμβουλών προς τους αρμόδιους Υπουργούς για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου της μαθητείας και σε θέματα που αφορούν στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και τον τρόπο αξιολόγησης των προγραμμάτων μαθητείας. Τη σύσταση του Οργάνου επιτάσσει το Πλαίσιο Ποιότητας της Μαθητείας. Η σύσταση, λοιπόν, του Ε.Σ.Ο.Μ. εντάσσεται στο γενικότερο στόχο που έχει τεθεί τα τελευταία τρία χρόνια για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (Ε.Ε.Κ.). 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄

Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του ΥΠ.Π.Ε.Θ.

Άρθρο 31

Αναβάθμιση και επέκταση της λειτουργίας των σχολείων των φυλακών

Με την προτεινόμενη διάταξη προβλέπεται η δημιουργία σχολικών μονάδων σε όλα τα καταστήματα κράτησης και στο ίδρυμα αγωγής ανηλίκων αρρένων Βόλου, καθώς και Τμημάτων εκμάθησης της Ελληνικής γλώσσας, με σκοπό την πλήρη κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών των κρατουμένων, καθώς και η συμμετοχή του Συμβούλου-Συντονιστή Εκπαίδευσης για τον ευέλικτο συντονισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα εν λόγω ιδρύματα. Αυτές οι σχολικές μονάδες θα διευρύνουν σημαντικά την πρόσβαση των κρατουμένων στη μόρφωση, η οποία αποτελεί το βασικό πυλώνα για την άσκηση σωφρονιστικής πολιτικής και για την υποστήριξη της κοινωνικής τους επανένταξης. 

Άρθρο 32 

Με την παρ. 1 προβλέπεται για τους υποψηφίους των νήσων Λέσβου, Χίου, Οινουσών και Ψαρών που συμμετείχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις σχολικού έτους 2016- 2017 ειδικό ποσοστό επιπλέον του αριθμού εισακτέων για την εισαγωγή τους σε Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Σ.Ε.Ι.), Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών (Α.Σ.Σ.Υ.), Σχολές της Αστυνομικής και Πυροσβεστικής Ακαδημίας, καθώς και της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού, για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος 2018-2019. Με το ν. 4485/2017 προβλέφθηκε για τους υποψηφίους αυτούς των σεισμόπληκτων περιοχών ειδικό ποσοστό επιπλέον του αριθμού εισακτέων για εισαγωγή τους σε Σχολές, Τμήματα και εισαγωγικές κατευθύνσεις των Πανεπιστημίων, των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών, των Τ.Ε.Ι. και της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. για το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018. Με το ν. 4494/2017 τροποποιήθηκε το συγκεκριμένο άρθρο, ώστε να προβλέπεται επιπλέον ποσοστό και για τις Στρατιωτικές, Αστυνομικές κλπ. Σχολές. Όμως, όταν ψηφίστηκε η τροποποίηση (Νοέμβρης 2017) είχαν ήδη εκδοθεί οι πίνακες εισακτέων και είχε αρχίσει το ακαδημαϊκό έτος, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να αναμορφωθούν εκ των υστέρων οι πίνακες. Επιπλέον, για να εφαρμοστεί η διάταξη για τις σχολές αυτές και να καθοριστεί το ειδικό ποσοστό, η κατηγοριοποίηση των υποψηφίων στις πανελλαδικές εξετάσεις, καθώς και ο τρόπος επιλογής τους απαιτείται κοινή απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών κι όχι μόνο του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Οπότε η διάταξη διορθώνεται για να μπορεί να τύχει εφαρμογής μεταθέτοντας τα αποτελέσματά της στο επόμενο ακαδημαϊκό έτος. Οι υποψήφιοι αυτοί θα διεκδικήσουν το επιπλέον ποσοστό χωρίς νέα εξέταση, με βάση τη βαθμολογία στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, του σχολικού έτους 2016-2017. Θα υποβληθούν βεβαίως στις προκαταρκτικές εξετάσεις (αθλητικές, υγειονομικές, ψυχοτεχνικές δοκιμασίες), στις οποίες πρέπει να κρίνονται ικανοί το χρόνο υποβολής της υποψηφιότητάς τους, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Με την παρ. 2 επέρχεται τροποποίηση στην υποπερίπτ. α΄ της περίπτ. iv του εδαφίου (α) της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 2525/1997 (Α΄188) για την εισαγωγή αλλοδαπών- αλλογενών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ως ειδική κατηγορία. Επειδή η ταυτοποίηση της υπηκοότητας του υποψηφίου με τη χώρα αποφοίτησης προκαλεί αδυναμία ένταξης ορισμένων υποψηφίων στην εν λόγω ειδική κατηγορία, όπως για παράδειγμα η περίπτωση υποψηφίων οι οποίοι αποφοιτούν από σχολείο ξένης χώρας η οποία όμως δεν ταυτίζεται με τη χώρα της υπηκοότητάς τους, δεν απαιτείται πλέον να είναι και υπήκοοι της χώρας στην οποία έχουν αποφοιτήσει.

Με την παρ. 3 ορίζεται ότι η εορτή των Τριών Ιεραρχών αποτελεί ημέρα αργίας για τις σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Παράλληλα, καταργείται η περίπτ. δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 3 του π.δ. 79/2017 (Α΄ 109, διόρθ. σφάλμ. Α΄112) η οποία όριζε ότι στις σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά την ημέρα αυτή πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις, σε αντίθεση με την περίπτ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 2 του π.δ. 104/1979 (Α΄ 23) που ορίζει ρητά ότι η ίδια ημέρα αποτελεί ημέρα αργίας για τις σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Με την παρ. 4 αυξάνονται κατά δύο τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού.

Άρθρο 33

Με την παρ. 1  παρατείνεται έως το τέλος Μαρτίου κάθε έτους η προθεσμία για τον καθορισμό, με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του αριθμού των εισακτέων ανά Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση, που ισχύει για τις πανελλαδικές εξετάσεις του ίδιου έτους.

Με την παρ. 2 ρυθμίζεται το θέμα της αναγνώρισης της γλωσσομάθειας της Αραβικής γλώσσας με πιστοποιητικό του Πανεπιστημίου «An-Najah National University της Nablus» επιπέδου άριστης (Γ2/C2), πολύ καλής (Γ1/C1), καλής (Β2) και μέτριας γνώσης (B1).  Η εν λόγω διάταξη είναι απολύτως επιβεβλημένη διότι η Αραβική γλώσσα ομιλείται από έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων και οι δεσμοί της Χώρας μας με τον Αραβικό κόσμο είναι ιστορικοί και ταυτόχρονα διανοίγονται δρόμοι εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας.

Με την παρ. 3 καθιερώνεται σταδιακά  η υποχρεωτική φοίτηση των νηπίων ηλικίας τεσσάρων (4) έως πέντε (5) ετών στο Νηπιαγωγείο, καθώς σε διεθνές επιστημονικό επίπεδο αναγνωρίζεται ότι η εκπαίδευση που παρέχεται στα παιδιά του νηπιαγωγείου παράγει αντισταθμιστικά οφέλη και κυρίως σε παιδιά που προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα ή έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

  Σε αυτή τη βάση, το 2009, το Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Πλαίσιο «ΕΚ2020» μεταξύ των στόχων που έθεσε για την εκπαίδευση και κατάρτιση ως το έτος 2020 είναι «τουλάχιστον το 95% των παιδιών (από τεσσάρων ετών μέχρι την ηλικία υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης) πρέπει να συμμετέχει σε προσχολική εκπαίδευση».

 Φορέας προσχολικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι το Νηπιαγωγείο, το οποίο ανήκει στις δομές της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Με το ν. 3518/2006 η φοίτηση έγινε υποχρεωτική για τα νήπια πέντε (5) έως  έξι (6) ετών, ενώ στην αιτιολογική έκθεση του ιδίου νόμου προβλέπεται να γίνει υποχρεωτική σταδιακά η φοίτηση και για τα νήπια ηλικίας τεσσάρων (4) έως πέντε (5) ετών, διότι προασπίζεται το δικαίωμα όλων των παιδιών για φοίτηση στο νηπιαγωγείο και διασφαλίζεται η καθολικότητα της προσχολικής εκπαίδευσης που αποτελεί και ευρωπαϊκό στόχο. 

 Η σταδιακή ένταξη των δήμων, στα όρια των οποίων θα εφαρμοστεί η δίχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, θα υλοποιηθεί με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών, μετά από εισήγηση  του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της τη γνώμη των οικείων Διευθύνσεων Εκπαίδευσης.

Με την παρ. 4 δίνεται η δυνατότητα να παρατείνεται η θητεία του Προέδρου του Δ.Σ. του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων, χωρίς να ακολουθείται εκ νέου η διαδικασία του δεύτερου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4186/2013, όταν είναι διαδοχικές οι δύο θητείες. Η εν λόγω διάταξη κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να καλυφθεί το υπάρχον κενό, καθώς δίνεται η δυνατότητα διορισμού των ιδίων μελών για δύο θητείες, χωρίς όμως να διευκρινίζεται αν για το διορισμό του Προέδρου πρέπει να επαναληφθεί η ανωτέρω διαδικασία ή όχι. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η εν λόγω συμπλήρωση της διάταξης, καθώς κρίνεται άσκοπο να απασχολείται  η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής με τον ορισμό των ιδίων μελών.

Η παρ. 5 έχει ως σκοπό να καλύψει κενό του ν. 4415/2016, καθώς δεν προβλέπεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί, προκειμένου να υλοποιηθεί η Υπουργική Απόφαση απόσπασης εκπαιδευτικού στο εξωτερικό, σε περίπτωση που η καθυστέρηση της έκδοσης απαραίτητης άδειας εργασίας (visa), οφείλεται στις χρονοβόρες διαδικασίες που ακολουθεί η αλλοδαπή Αρχή και όχι σε υπαιτιότητα του εκπαιδευτικού.

Άρθρο 34

Με το άρθρο 34 τροποποιείται το π.δ. 46/2016 για την αξιολόγηση των μαθητών/τριών του ΓΕ.Λ. στα εξής σημεία: 

α) Διαδικασία εκπόνησης των δημιουργικών εργασιών στο ΓΕ.Λ.

Κρίθηκε αναγκαία η τροποποίηση αυτής της διαδικασίας μετά την ανατροφοδότηση που έλαβε το ΙΕΠ στο τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς («Συνοπτική Αποτίμηση της υλοποίησης των Δημιουργικών Εργασιών στο Γενικό Λύκειο κατά το Σχολικό Έτος 2016-17 – Προτάσεις για την υλοποίηση των Δημιουργικών Εργασιών κατά το Σχολικό Έτος 2017-18», Απόσπασμα Πρακτικού του ΔΣ του ΙΕΠ 30/27-07-2017), το ΙΕΠ εισηγήθηκε την ένταξη της διαδικασία υλοποίησης των Δημιουργικών Εργασιών στα επιμέρους μαθήματα της Α΄ και Β΄ τάξης.

β) Αριθμός των μαθημάτων των απολυτηρίων εξετάσεων του ΓΕΛ

Κρίνεται αναγκαίος ο περιορισμός του χρόνου που αφιερώνεται στις εξεταστικές διαδικασίες και η αύξηση του χρόνου που αφιερώνεται στη διδασκαλία. Μεγάλη επιβάρυνση προκαλεί το γεγονός ότι στην τελευταία τάξη ΓΕΛ οι μαθητές/τριες έχουν διπλές εξετάσεις (απολυτήριες και εισαγωγικές). Για αυτόν τον λόγο μειώνονται σε τέσσερα τα μαθήματα που συμμετέχουν στις απολυτήριες εξετάσεις του ΓΕΛ: Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Ιστορία, Βιολογία. Για τα υπόλοιπα μαθήματα που εξετάζονταν στις απολυτήριες προβλέπεται δεύτερο ωριαίο υποχρεωτικό διαγώνισμα στο Β΄ τετράμηνο. 

Άρθρο 35

Στο άρθρο 35 ορίζεται η έναρξη ισχύος.

ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΟ ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ.

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr