Συνέντευξη Προέδρου του ΕΑΠ εφ' όλης της ύλης για το Πανεπιστήμιο (ηχητικό)

Συνέντευξη Προέδρου του ΕΑΠ εφ' όλης της ύλης για το Πανεπιστήμιο

Τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης διέπονται από την αντίληψη ότι η μόρφωση είναι δικαίωμα όλων σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Κατά συνέπεια, απευθύνονται σε πολύ μεγάλο φάσμα ενδιαφερομένων και παρέχουν, όσο γίνεται, περισσότερες εκπαιδευτικές ευκαιρίες, καθώς η κατοικία χρησιμοποιείται ως κύριος χώρος μάθησης, ο φοιτητής επιλέγει το χρόνο μελέτης και το ρυθμό με τον οποίο μαθαίνει, δεν υπάρχουν εισαγωγικές εξετάσεις και ο φοιτητής διαμορφώνει ο ίδιος τη μορφωτική του φυσιογνωμία επιλέγοντας αυτοτελείς κύκλους σπουδών…

Στην ελληνική πραγματικότητα, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο έχει διαγράψει την τελευταία πενταετία μια συνεχή ανοδική πορεία, γεγονός που το καθιέρωσε στην συνείδηση των Ελλήνων πολιτών. Και αυτό γιατί εκτός από το γεγονός ότι αποτελεί ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό ίδρυμα, εκπληρώνει ένα σημαντικό κοινωνικό σκοπό, δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία σε ανθρώπους που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.


Την τελευταία τριετία το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο γνώρισε μια καθολική ανανέωση στην δομή και το ύφος του. Μια ανανέωση που ξεκίνησε από το ίδιο το λογότυπο του Ε.Α.Π, τον τρόπο εισαγωγής των φοιτητών σε αυτό μέσα από την ελεύθερη πρόσβαση και την κατάργηση της διαδικασίας της κλήρωσης, την δημιουργία νέων και καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, την αυξητική τάση για παροχή υποτροφιών βάσει κοινωνικών κριτηρίων, την απόκτηση δικών του εγκαταστάσεων κ.ά.

Η συνέντευξη που ακολουθεί με τον κ. Βασίλη Καρδάση - τον Πρόεδρο του Ε.Α.Π - δεν είναι μια «τυποποιημένη» συνέντευξη μεταξύ δημοσιογράφου και συνεντευξιαζόμενου, αλλά μια «ερασιτεχνική» συνέντευξη μεταξύ τελειόφοιτου φοιτητή και του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής. Μια αυθόρμητη συνέντευξη, μακριά από πονηρές σκοπιμότητες που κυριαρχούν γύρω μας, η οποία λαμβάνει υπόψη της τα τρέχοντα ζητήματα στις αίθουσες και στους προαύλιους χώρους του Ε.Α.Π, τη στάση της κοινωνίας, των φοιτητών και των καθηγητών απέναντι σε αυτό, τις καλοπροαίρετες και κακοπροαίρετες κριτικές που ασκούνται καθημερινά… Μια συνέντευξη μακριά από κόμματα, χρώματα, παρατάξεις και ό,τι άλλο «μοδάτο» θα την έκαναν να λειτουργήσει με υποκειμενικό και ιδιοτελή τρόπο. Μια συνέντευξη που την παραθέτουμε αυτούσια όπως μεταδόθηκε στο Alma Radio, χωρίς μοντάζ, αλλαγές και περικοπές…

- To Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο κλείνει φέτος εικοσιένα χρόνια λειτουργίας, ποιές τάσεις βλέπετε να υπάρχουν στον ελληνικό χώρο όσον αφορά την «εξ αποστάσεως» εκπαίδευση;

Το Ε.Α.Π διάγει τον 21ο πρώτο χρόνο της ηλικίας του. Είναι ένα Πανεπιστήμιο που διαφοροποιείται από τα άλλα στη μέθοδο εκπαίδευσης, που είναι η «εξ αποστάσεως» και στο γεγονός ότι είναι δημόσιο πανεπιστήμιο αυτοχρηματοδοτούμενο, νομικό πρόσωπο δηλαδή δημοσίου δικαίου. Μέχρι πριν λίγα χρόνια το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο είχε το μονοπώλιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Τα τελευταία χρόνια οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι έχει διογκωθεί ο ανταγωνισμός, αφενός από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Κύπρου – αλλά και τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια της Κύπρου -, αφετέρου με τον τελευταίο νόμο 4485/2017 που το Υπουργείο Παιδείας επέτρεψε και στα συμβατικά πανεπιστήμια να προσφέρουν σπουδές εξ αποστάσεως. Ο υποψήφιος φοιτητής έχει σήμερα περισσότερες επιλογές. Από την πλευρά μας βλέπουμε ότι υπάρχει ένα ισχυρό brand name που είναι αυτό του Ε.Α.Π, το οποίο έχει καθιερωθεί στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη και υπάρχουν και οι ακαδημαϊκές – εκπαιδευτικές επιτυχίες που μας επιτρέπουν να έχουμε την αισιοδοξία ότι θα είμαστε το καλύτερο «εξ αποστάσεως» πανεπιστήμιο, ακόμα και στον ευρωπαϊκό χώρο.

- Πριν από δύο χρόνια στις πρώτες δηλώσεις που είχατε κάνει ως Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής, είχατε εξαγγείλει ότι χρειάζεται ανανέωση στο ύφος και στη δομή του πανεπιστημίου. Ποιες αλλαγές έχουν πραγματοποιηθεί από αυτές που είχατε στα πλάνα σας;

Έχει γίνει ένα τεράστιο έργο, το οποίο θα πρέπει να είναι κανείς τυφλός ή κακοπροαίρετος για να μην το βλέπει. Δεκατρία νέα προγράμματα σπουδών έχουν δημιουργηθεί από τη μέρα που ανέλαβα, όλα σε μια νέα αντίληψη και σε μια νέα τεχνολογία, όπως για παράδειγμα ότι είναι εξαμηνιαία προγράμματα. Να σημειώσουμε ότι εκεί θέλουμε να πάει πρότυπα ολόκληρο το Πανεπιστήμιο, σε εξαμηνιαίες δηλαδή θεματικές ενότητες. Δεύτερον, έχει δημιουργηθεί για όλα αυτά τα νέα προγράμματα εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο είναι και ψηφιακό. Τρίτον, έχει δημιουργηθεί ένα διαφορετικό περιβάλλον για αυτά τα νέα προγράμματα, το οποίο διαφέρει σε σχέση με τα παλιά. Άρα, καταλαβαίνετε, ότι συζητάμε για μια σοβαρή ακαδημαϊκή ανανέωση.

- Στο θέμα της οικονομικής συμμετοχής θα υπάρξουν αλλαγές, για παράδειγμα κάποια μείωση στα δίδακτρα;

Πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε το εξής… ο φοιτητής που έρχεται να σπουδάσει στο Ε.Α.Π έχει επιλέξει να καταβάλλει από πριν την οικονομική του συνδρομή. Σας το ξεκαθαρίζω αυτό για να μην υπάρχουν παραλογίες, αφού δεν έφτιαξα εγώ το νόμο περί ίδρυσης του Ε.Α.Π, αλλά ούτε και η σημερινή κυβέρνηση. Εμείς απλά παραλάβαμε μια κατάσταση με συγκεκριμένα δεδομένα.

Το δεύτερο που θα ήθελα να ξέρετε, είναι ότι οι φοιτητές των συμβατικών πανεπιστημίων πληρώνουν και έχουν πληρώσει αναλογικά πολλά περισσότερα χρήματα στα φροντιστήρια για την προετοιμασία τους στις πανελλαδικές εξετάσεις ή σε πόλεις που φιλοξενούν περιφερειακά πανεπιστήμια, τα οποία βρίσκονται μακριά από το σπίτι τους. Το ποσό δηλαδή που έχουν καταβάλει αυτοί οι φοιτητές στο τέλος της φοίτησης τους για να αποκτήσουν ένα πτυχίο, θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με το ποσό που καταβάλλουν οι φοιτητές του Ε.Α.Π. Άρα θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και αυτό όταν συζητάμε για την οικονομική συμμετοχή των φοιτητών.

Το τρίτο ζήτημα που τίθεται σε σχέση με την ερώτηση σας, είναι αν η οικονομική συμμετοχή των φοιτητών είναι ανταποδοτική και επανέρχεται σε αυτούς. Από την οικονομική συμμετοχή των φοιτητών πληρώνονται οι ΣΕΠ, οι οποίοι είναι περίπου 2.700. Επίσης, από τη συμμετοχή αυτή παράγεται το εκπαιδευτικό υλικό, πληρώνεται ο λογισμικός εξοπλισμός, πληρώνονται οι κτιριακές εγκαταστάσεις κ.ά. Όπως καταλαβαίνετε, λοιπόν, μιλάμε για ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα το οποίο υπάρχει στο μέτρο που υπάρχει η οικονομική συμμετοχή.

Στο θέμα των υποτροφιών έχουμε αυξήσει το ποσό των υποτροφιών κατά 80% από την μέρα που αναλάβαμε. Μιλάμε για ένα ποσό περίπου 1.5 εκατομμυρίου ευρώ που δίνεται σε υποτροφίες για κοινωνικούς λόγους που περιλαμβάνουν ανέργους, φοιτητές που αδυνατούν να καταβάλουν την συνδρομή τους, εκπτώσεις για συγγενείς πρώτου βαθμού που σπουδάζουν στο Ε.Α.Π κ.ά.

- Θέλουμε να σας ρωτήσουμε για ακόμα ένα θέμα το οποίο συζητιέται και που έχει να κάνει με τα επαγγελματικά δικαιώματα…

Τα επαγγελματικά δικαιώματα είναι ένα παρεξηγημένο θέμα σε σχέση με εμάς. Τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν τα χορηγεί ούτε τα διασφαλίζει το Ε.Α.Π. Αυτά θεσπίζονται και ρυθμίζονται από το Υπουργείο Παιδείας. Κατά συνέπεια αυτό που αναφέρεται «το τι έχει κάνει η διοίκηση για τα επαγγελματικά δικαιώματα», δεν απαντώ διότι θεωρώ ότι κάποιος που είναι ενημερωμένος πολίτης, διαβάζει τους νόμους και ασκεί την κοινωνική του δραστηριότητα, αντιλαμβάνεται πλήρως πώς έχει το ζήτημα.

Συγκεκριμένα, το Ε.Α.Π κατέθεσε τις προτάσεις του επίσημα στο Υπουργείο Παιδείας εδώ και ένα χρόνο. Το τι θα κάνει τις προτάσεις το Υπουργείο Παιδείας δεν είναι κάτι που εξαρτάται από εμάς. Τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν είναι κάτι που αμελήσαμε, δεν ρυθμίσαμε ή δεν προβλέψαμε ως Ε.Α.Π. Το ξεκαθαρίζω και αυτό για να τελειώνουμε με μια «καραμέλα», που μάλλον όσοι τη λένε δεν γνωρίζουν καν πώς ρυθμίζεται το πεδίο των επαγγελματικών δικαιωμάτων σε ένα κράτος. Τα Πανεπιστήμια κάνουν προτάσεις, οι προτάσεις αυτές πάνε στο Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο ρυθμίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα.

Η διοίκηση του Ε.Α.Π έφτιαξε ένα πλαίσιο προτάσεων, τις οποίες τις επεξεργάστηκε, ενημέρωσε και τους φοιτητικούς συλλόγους και τις κατέθεσε και στο Υπουργείο Παιδείας. Μέχρι στιγμής δεν έχουν θεσμοθετηθεί, αλλά αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το Πανεπιστήμιο του Ε.Α.Π, αλλά και με άλλα ιδρύματα. Τέλος, να σας αναφέρω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει γενικότερα τα επαγγελματικά δικαιώματα να συρρικνωθούν ή να ομαδοποιηθούν και συνεπώς δεν ξέρω πώς θα λειτουργήσει και το Υπουργείο. Το ξανατονίζω όμως ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν είναι ζήτημα που ρυθμίζεται από το Ε.Α.Π.

- Φαίνεται τα τελευταία χρόνια ότι το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο έχει ανοδική πορεία. Ποιες αλλαγές θα θέλατε ακόμα να κάνετε, ώστε να είστε και εσείς ικανοποιημένος και να δείτε το Ε.Α.Π ακόμα ψηλότερα;

Πολύ σωστό το ερώτημα, γιατί δεν σας κρύβω ότι όταν κλείσει ένας κύκλος με ενδιαφέρει και εμένα να φύγω από αυτόν. Στο Ε.Α.Π δεν ήρθα για πολύ, ούτε με ενδιαφέρει να είμαι για πολύ. Για να είμαι σε αυτή τη θέση έχω σχεδόν εγκαταλείψει την πορεία μου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, άρα ξέρω ότι ανέλαβα αυτή την θέση για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Σε αυτό το χρονικό διάστημα θα μας κρίνει η ιστορία για το τι κάναμε… όσον αφορά το μέλλον θεωρώ ότι θα είναι πάρα πολύ σημαντικό αν θεσμοθετηθεί η διαδικασία ανανέωσης των παλιών προγραμμάτων. Πρέπει όλα τα προγράμματα να αναδιοργανωθούν σε εξαμηνιαία βάση, όπως είναι σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου. Μόνο έτσι μπορεί να ελπίζει κανείς ότι θα πάρει ένα απλό erasmusκαι θα πάει να κάνει ένα εξάμηνο στο εξωτερικό. Όταν θα φεύγουν,δηλαδή, οι φοιτητές του Ε.Α.Π να πηγαίνουν να κάνουν ένα εξάμηνο στο εξωτερικό, τότε να ξέρετε ότι το Ε.Α.Π θα είναι ένα πάρα πολύ καλό Πανεπιστήμιο.

Το δεύτερο που θα ήθελα, είναι η δημιουργία ψηφιακού υλικού. Φυσικά, να προβλέπεται και η έντυπη μορφή για αυτούς που δεν θα έχουν την άνεση να διαβάζουν από τον υπολογιστή. Το τρίτο, είναι οι αλλαγές που επιβάλλονται να γίνουν μετά από τόσα χρόνια σε εκπαιδευτικό υλικό κλπ.

Η άλλη παράμετρος που θα ήθελα να πραγματοποιηθεί, εκτός από τα παραπάνω, είναι οι οιονεί πανεπιστημιακές κοινότητες στο χώρο, όταν δηλαδή θα υπάρξουν στα περιφερειακά παραρτήματα του Ε.Α.Π δικοί μας χώροι, διαδραστικές αίθουσες σε αυτούς τους χώρους, βιβλιοθήκες, χώροι εκδηλώσεων. Όταν όλα αυτά ολοκληρωθούν, θεωρώ ότι θα έχει κλείσει ένας μεγάλος κύκλος.

- Αν κάποιος σας ρωτήσει, για ποιους λόγους θα του λέγατε να έρθει να φοιτήσει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο; Γιατί να μην επιλέξει κάποιο άλλο πανεπιστήμιο;

Γιατί το Ε.Α.Π είναι ένα πάρα πολύ καλό πανεπιστήμιο, το οποίο διακρίνεται για την καλή οργάνωση σπουδών και την καλή λειτουργία των προγραμμάτων του. Γιατί αξιοποιεί τους καλύτερους επιστήμονες στον χώρο ως ΣΕΠ. Γιατί είναι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο με ισοτιμία πτυχίων. Και το σημαντικότερο όλων, γιατί το Ε.Α.Π σήμερα δεν είναι ένα πανεπιστήμιο δεύτερης ευκαιρίας – αυτό μπορεί να ήταν κάποτε- αλλά πρώτης επιλογής.

Σήμερα, ο μέσος όρος ηλικίας στις αίθουσες έχει μειωθεί πάρα πολύ, γιατί το Ανοικτό δίνει την δυνατότητα σε φοιτητές να σπουδάζουν από τον χώρο τους, να μπορούν να εργάζονται παράλληλα, να μην χρειάζεται να μετακινηθούν από την πόλη τους. Θεωρώ ότι το Ε.Α.Π είναι σε θέση πια να παρέχει μια αρκετά καλή ακαδημαϊκή ποιότητα.

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr