ΑΠΘ: Απολογισμός πεπραγμένων της Πρυτανείας 2014-2019
Αριστοτέλειο Παν. Θεσσαλονίκης: Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) παρουσιάζει τον αναλυτικό απολογισμό των πεπραγμένων της Πρυτανείας για την περίοδο 2014-2019.
ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΠΡΥΤΑΝΕΙΑΣ ΑΠΘ 2014 - 2019
Πρυτανικές Αρχές Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 2014 – 2019
Περικλής Α. Μήτκας
Πρύτανης
Καθηγητής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών
Θεόδωρος Λ. Λαόπουλος
Αντιπρύτανης Έρευνας και Συντονισμού
Καθηγητής Φυσικής
Δέσποινα Ι. Κλαβανίδου
Αντιπρύτανις Προγραμματισμού και Ανάπτυξης
Καθηγήτρια Νομικής
Αριάδνη Στογιαννίδου
Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων
Καθηγήτρια Ψυχολογίας
Νικόλαος Χρ. Βαρσακέλης
Αντιπρύτανης Οικονομικών
Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών
Παρασκευή Αργυροπούλου-Πατάκα
Αντιπρύτανις Ανθρώπινων Πόρων (2014-2018)
Καθηγήτρια Ιατρικής
Γεώργιος Ι. Δέλλιος
Αντιπρύτανης Ανθρώπινων Πόρων (2018-2019)
Καθηγητής Νομικής
Από αριστερά: Νίκος Βαρσακέλης, Δέσποινα Κλαβανίδου, Βούλα Αργυροπούλου-Πατάκα, Περικλής Α. Μήτκας, Αριάδνη Στογιαννίδου και Θόδωρος Λαόπουλος, 2016.
Καθισμένος: Περικλής Α. Μήτκας
Από αριστερά: Δέσποινα Κλαβανίδου, Νίκος Βαρσακέλης, Γιώργος Δέλλιος, Αριάδνη Στογιαννίδου, Βούλα Πατάκα, και Θόδωρος Λαόπουλος, 2019.
Επί πέντε χρόνια να κουβαλάς την ευθύνη καθημερινά στους ώμους σου. Επί πέντε χρόνια να γνωρίζεις καθημερινά καινούργιους ανθρώπους, τα όνειρά τους, τις φιλοδοξίες τους, να είσαι το σημείο αναφοράς για τις επιτυχίες και τα προβλήματα μιας ζωντανής και ζωηρής κοινότητας. Επί πέντε χρόνια, να ξυπνάς και να καίγεσαι όλη μέρα σαν το κερί, και το βράδυ να ξαναπαίρνεις δυνάμεις και να αρχίζεις πάλι από την αρχή.
Ύψιστη η τιμή, ανεπανάληπτη η εμπειρία, μεγάλο το μάθημα στο τιμόνι του Αριστοτελείου. Εξ ίσου μεγάλο και ζεστό πρέπει να είναι το ευχαριστώ.
Προς όλες και όλους εσάς που κατ’ αρχήν διαβλέψατε την προοπτική και ψηφίσατε την πρόταση, που συμπαραταχθήκατε και συμπαρασταθήκατε, που πιστέψατε και εμπνευστήκατε, που ίσως κάποια στιγμή να απογοητευτήκατε, αλλά συνεχίσατε, που εργάζεστε αδιάκοπα χωρίς προσμονή ανταμοιβής, αλλά για το καλό του Πανεπιστημίου μας. Προς όλες και όλους εσάς που σας οδηγεί το χρέος του Καζαντζάκη, γραμμένο στο νου και στην καρδιά με πυρωμένο σίδερο.
Ευτυχήσαμε, σε όλη τη διάρκεια της θητείας μας, να έχουμε, Πρύτανης και Αντιπρυτάνεις, μία εξαιρετική συνεργασία. Είναι πολύ βασικό να υπάρχει εμπιστοσύνη γύρω από το πρυτανικό τραπέζι και σύμπνοια στις πολιτικές, μικρές και μεγάλες. Τους ευχαριστώ από καρδιάς, ξέρουν αυτοί, για την υπομονή τους και για την καθοριστική συμβολή τους στο τελικό αποτέλεσμα.
Υπήρξαμε δραπέτες της μετριότητας και υπηρέτες της Αριστείας, υιοθετώντας το αυτονόητο: ότι δηλαδή δεν νοείται Πανεπιστήμιο δίχως αριστεία. Αναδείξαμε το όλον και τα μέρη του, αποφεύγοντας προσωπικές πολιτικές, φωτίζοντας κάθε προοδευτική προσπάθεια. Σεβαστήκαμε τον δημόσιο χαρακτήρα του Αριστοτελείου, θελήσαμε όμως παράλληλα να κερδίσουμε τη μάχη της εξωστρέφειας. Αγωνιστήκαμε να ανοίξουμε το μεγάλο Πανεπιστήμιο της πόλης σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, στην κοινωνία και στον κόσμο ολόκληρο.
Δεν πετύχαμε όλους τους στόχους, το καράβι του ΑΠΘ είναι πολύ μεγάλο και δεν στρίβει εύκολα. Υπήρξαν αντιστάσεις και αντιδράσεις. Αποχωρούμε όμως με ένα χαμόγελο ικανοποίησης.
Αφήνουμε το ΑΠΘ πιο δυνατό από ό,τι το παραλάβαμε και έτοιμο, με τους κατάλληλους χειρισμούς, να κάνει το επόμενο ποιοτικό άλμα: να μετεξελιχθεί σε ένα διεθνές πανεπιστήμιο.
Φυσικά, το έργο που παράχθηκε είναι αποτελέσμα των προσπαθειών πολλών ανθρώπων. Ευχαριστούμε τους Κοσμήτορες των Σχολών, με τους οποίους αναπτύξαμε ένα πολύ θερμό κλίμα συνεργασίας. Τους Προέδρους των Τμημάτων, με τους οποίους δεν είχαμε την ίδια συχνότητα, γιατί είμαστε πολλοί, συναντήσεων αλλά διατηρήσαμε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας. Ευχαριστούμε όλα τα μέλη της Συγκλήτου, τα στελέχη της Διοίκησης, τα μέλη των επιτροπών που απαριθμούν εκατοντάδες.
Ευχαριστούμε το προσωπικό όλων των κατηγοριών που διεκπεραιώνει τη δουλειά του με σοβαρότητα και με αυτό τον τρόπο αναβαθμίζει την ποιότητα του Ιδρύματός μας. Ευχαριστώ τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που εκτελούν με συνέπεια την αποστολή τους, μας εκπροσωπούν στην κοινωνία και γίνονται οι καλύτεροι πρεσβευτές μας σε όλο τον κόσμο. Ευχαριστώ τους ερευνητές και τους εξωτερικούς συνεργάτες που στηρίζουν το Ίδρυμά μας με τη δουλειά τους μέσω των ερευνητικών προγραμμάτων της Επιτροπής Ερευνών.
Νεοεκλεγείς και ακόμα ρομαντικός Πρύτανης, προσκάλεσα την πανεπιστημιακή κοινότητα, την κοινωνία, και τις Αρχές σε μια ‘Θετική Συνωμοσία’, για να απλωθεί ένα δίχτυ προστασίας και ένα δίκτυο υποστήριξης του ΑΠΘ στους δύσκολους καιρούς που έρχονταν.
Σήμερα, που η εαρινή αισιοδοξία, μετά από πολλαπλές προσγειώσεις στην έρημο της αδιαφορίας, δείχνει να υποχωρεί μπροστά στην επέλαση του πραγματισμού, τα προβλήματα είναι πάντα εδώ. Σήμερα, που χτύπησα πάμπολλες πόρτες και μπήκα σε αναρίθμητα γραφεία, ξέρω ποιος συνεργάζεται και ποιος απεργάζεται. Γνώρισα όμως την τεράστια δύναμη που κρύβει μέσα του το Αριστοτέλειο, οι άνθρωποί μας, η ψυχή του, η δική μας η ψυχή. Γι’ αυτό και σας καταθέτω:
«Μόνο εμείς, μόνοι εμείς. Κι αν όχι εμείς, τότε κανείς.»
Πιστεύω στους 5 και στη 1.
Πιστεύω στους 11 και στους 40.
Πιστεύω στους 400 και στις 40.000.
Και ευχαριστώ όλες και όλους τους ‘Συνωμότες’.
Με τιμή
Περικλής Α. Μήτκας
Πρύτανης ΑΠΘ, 2014-2019
Αναλάβαμε την Πρυτανεία του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την 1η Σεπτεμβρίου 2014 έχοντας παρουσιάσει στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα την πρότασή μας για ένα Άριστο, Δημόσιο Πανεπιστήμιο με Διεθνή Ακτινοβολία. Θεωρήσαμε ότι το ΑΠΘ, το μεγάλο Πανεπιστήμιο της πόλης, το μεγάλο Πανεπιστήμιο της χώρας, έχει ιδιαίτερες ανάγκες και οφείλει να χαράσσει τη δική του πορεία και να οδηγεί τις εξελίξεις στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Να συντάσσεται σε κοινές προσπάθειες με άλλα ιδρύματα αλλά να διαφοροποιείται, όταν οι συνθήκες το απαιτούν, για να προστατεύσει τα συμφέροντα των μελών του και της κοινωνίας. Για την επίτευξη της αποστολής του ΑΠΘ, η Διοίκηση, εντοπίζοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του, κρίνεται αναγκαίο να διαθέτει μια κοινή στρατηγική (Πρυτανεία, Συμβούλιο Ιδρύματος, Σύγκλητος), με ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και η οποία να ακολουθείται με συνέπεια, σε βάθος χρόνου.
Υποστηρίξαμε ότι αυτή η στρατηγική πρέπει να θεμελιώνεται στις παρακάτω βασικές αρχές και δεσμευθήκαμε ότι θα διοικήσουμε το Πανεπιστήμιο με βάση αυτές:
Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε στοχοθεσία με συγκεκριμένους στόχους σε τέσσερεις κατηγορίες.
Α. Εκπαίδευση – Φοιτητικά θέματα (με 7 στόχους)
B. Έρευνα (με 5 στόχους)
Γ. Διοίκηση – Καθημερινότητα (με 17 στόχους)
Δ. Εξωστρέφεια – Ανάπτυξη – Κοινωνική ανταπόκριση (με 11 στόχους)
Για κάθε στόχο, ορίστηκαν μετρήσιμα μεγέθη καθώς και τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Για περισσότερες λεπτομέρειες: https://ipl.ee.auth.gr/mitkas/
Το καλοκαίρι του 2014 η Ελλάδα είχε ήδη συμπληρώσει 4 χρόνια απρόσμενης και πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης που είχε επηρεάσει βαθύτατα το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και φυσικά το Αριστοτέλειο.
Τον Σεπτέμβριο του 2014, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) ήταν το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της Ελλάδας, ως προς τα γνωστικά πεδία, τον αριθμό των Τμημάτων, των μελών ΔΕΠ και των ενεργών φοιτητών. Το ΑΠΘ είχε 41 Τμήματα κατανεμημένα σε 11 Σχολές, 2.026 καθηγητές και λέκτορες (30.9.2014), περίπου 50.000 ενεργούς (στο ν+2) προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες και 25.000 περίπου φοιτητές/τριες που είχαν υπερβεί τα ν+2 έτη σπουδών. Ουσιαστικά, στο ΑΠΘ εκπαιδεύονταν το 1/6 του φοιτητικού πληθυσμού των πανεπιστημίων της χώρας (χωρίς να υπολογίζονται τα ΤΕΙ).
Έκτοτε, ο αριθμός των μελών ΔΕΠ βαίνει συνεχώς μειούμενος λόγω της μη αναπλήρωσης των αφυπηρετούντων κατά την προηγούμενη περίοδο (από το 2009 μέχρι το 2014 είχαν χαθεί ήδη πάνω από 200 θέσεις). Η μείωση του αριθμού των μελών ΔΕΠ εξακολούθησε για τα επόμενα 4 χρόνια με τάσεις σταθεροποίησης στα περίπου 1750 μέλη το 2018. Ο αριθμός των φοιτητών αυξάνει και βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό από ιδρύσεως. Επιπρόσθετα, το 2014 ίσχυσε ένα ιδιαίτερα χαλαρό σύστημα μετεγγραφών που αύξησε δραματικά και ασύμμετρα τον αριθμό των πρωτοετών φοιτητών στα Τμήματα του ΑΠΘ. Για πρώτη φορά το Αριστοτέλειο πλησίασε τις 11.000 νέες εγγραφές, υποδεχόμενο ένα μεγάλο κύμα φοιτητών/τριών που δημιούργησε συνθήκες ασφυξίας σε πολλά Τμήματα και Εργαστήρια και τα οποία εξακολουθούν να ταλανίζονται ακόμη και σήμερα.
Δραματική ήταν η μείωση του διοικητικού προσωπικού μετά από αλλεπάλληλα κύματα διαθεσιμότητας που έπληξαν ασύμμετρα το ΑΠΘ αλλά και τις αφυπηρετήσεις. Από τα 1000 περίπου άτομα του 2010, είχαν μείνει μόνο 415 στις 30.9.2014. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την καταγραφή των αναγκών του ΑΠΘ σε προσωπικό από ανεξάρτητο αξιολογητή, στον οποίο το ΥΠΑΙΘ ανέθεσε το 2014 την αξιολόγηση των οκτώ Ιδρυμάτων που είχαν θιγεί από το μέτρο της διαθεσιμότητας, ο αριθμός των διοικητικών υπαλλήλων που θα εξασφάλιζε τη στοιχειωδώς εύρυθμη λειτουργία του ΑΠΘ ανέρχεται στα 969 άτομα.
Το λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό (ΕΕΠ, ΕΔΙΠ) παρουσίαζε αύξηση κατά το 2014 λόγω της πρόσφατης ένταξης υπαλλήλων ΙΔΑΧ σε θέσεις ΕΔΙΠ, αλλά μόνο σε ορισμένα Τμήματα του ΑΠΘ. Το εργαστηριακό και τεχνικό προσωπικό (ΕΤΕΠ) –που σημειωτέον δεν επαρκούσε ούτε πριν από 5 χρόνια– έχει μειωθεί κατά 41,9% (140) σε σχέση με το 2009 (241), γεγονός που δυσκολεύει την ομαλή διεξαγωγή των εργαστηριακών μαθημάτων.
Η επιχορήγηση του τακτικού προϋπολογισμού από το ΥΠΑΙΘ για το ΑΠΘ έβαινε διαρκώς μειούμενη σε επίπεδα μέχρι τότε αδιανόητα. Από τα περίπου 43 εκατ. ευρώ του 2009, στα 17.5 εκατ. ευρώ το 2014, κάτω από την κόκκινη γραμμή των ανελαστικών δαπανών, που τότε προσδιορίζονταν στα 22 εκατ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, η κατανομή κονδυλίων από τον Τακτικό στις Σχολές και τα Τμήματα του ΑΠΘ είχε μειωθεί από το 2010 μέχρι και το 2014 από τα 6.785.834€ στα 1.254.049€, δηλαδή κατά 81,4%. Η κατάσταση χειροτέρευσε στα επόμενα χρόνια καθώς ο τακτικός προϋπολογισμός μειώθηκε στα 15 εκατ. ευρώ το 2015 και στη συνέχεια καθηλώθηκε στα 12 εκατ. ευρώ.
Όμως, παρά τις δυσμενείς και φθίνουσες συνθήκες, η αναγνωρισιμότητα και η παρουσία του ΑΠΘ στις διεθνείς αξιολογήσεις, παραμένουν σταθερά υψηλές, και επισφραγίζονται από τη ζήτηση και τη σταδιοδρομία των αποφοίτων του στην διεθνή αγορά εργασίας, από την υψηλότατου επιπέδου ερευνητική δραστηριότητα των μελών του και τις διακρίσεις που λαμβάνουν και από την πληθώρα των διεθνών συνεργασιών και συμφωνιών του με τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου.
Την ίδια περίοδο, η Εξωτερική Αξιολόγηση των Τμημάτων του ΑΠΘ, η οποία πραγματοποιήθηκε με ευθύνη της Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας (ΑΔΙΠ) και ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2014, κατέδειξε, συνοπτικά, ότι αξιολογούνται από θετικά έως πολύ θετικά τα περισσότερα Προγράμματα Σπουδών και ορισμένα εξ αυτών ως άριστα, που ξεπερνούν τις διεθνείς προδιαγραφές (standards). Παρομοίως, επαινείται το επίπεδο της διδασκαλίας και εξαίρεται η υπερπροσπάθεια που καταβάλλεται από το εκπαιδευτικό προσωπικό για την εκπαίδευση των φοιτητών, τα αποτελέσματά τους στην έρευνα και η ανταπόκρισή τους στις καθημερινές διοικητικές υποχρεώσεις υπό τις τρέχουσες συνθήκες υποχρηματοδότησης και έλλειψης υποστηρικτικού προσωπικού.
Εξαίρονται ακόμη οι διοικητικές υπηρεσίες προς τους φοιτητές από τις Γραμματείες των Τμημάτων και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΑΠΘ και υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα ενίσχυσης των περισσότερων Τμημάτων με διοικητικό και τεχνικό υποστηρικτικό προσωπικό.
Οι συστάσεις στις Εκθέσεις Εξωτερικής Αξιολόγησης για θέματα υποδομών (αρκετές ακατάλληλες εγκαταστάσεις, ανεπαρκής χωρητικότητα αιθουσών, αναγκαιότητα ανανέωσης εξοπλισμού, ενίσχυση βιβλιοθηκών και εργαστηρίων κ.ά.) άπτονται μεν της εκτελεστικής αρμοδιότητας του Ιδρύματος, αλλά εξαρτώνται άμεσα από τη χρηματοδότηση της Πολιτείας, αφού είναι άμεσα συνυφασμένες με πολιτικές αποφάσεις. Παρομοίως, οι προτάσεις και υποδείξεις που γίνονται για όλα τα Τμήματα και τα προγράμματα σπουδών τους υπογραμμίζουν την ανάγκη μείωσης του αριθμού των εισακτέων που χαρακτηρίζεται στις Εκθέσεις Εξωτερικής Αξιολόγησης ως ιδιαίτερα αυξημένος, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, και συνιστάται η μείωσή του με παράλληλη αύξηση του εκπαιδευτικού και του διοικητικού προσωπικού.
Συμπερασματικά, τον Σεπτέμβριο του 2014 το Αριστοτέλειο βιώνει μια πρωτόγνωρη κατάσταση που αρνείται να πιστέψει ότι είναι μόνιμη και, ως εκ τούτου, δυσκολεύεται να προσαρμοστεί: η στήριξη της Πολιτείας σε ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους έχει μειωθεί δραματικά. Παραμένει όμως ισχυρό ακαδημαϊκά και ερευνητικά. Πρέπει να στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις και να προετοιμαστεί για ακόμη πιο δύσκολα χρόνια.
Το βασικό αίτημα της Πανεπιστημιακής Κοινότητας το καλοκαίρι του 2014 ήταν η επιστροφή στην κανονικότητα που περνούσε μέσα από την αντιμετώπιση των προβλημάτων «καθημερινότητας». Επικεντρωθήκαμε αμέσως σε αυτά, παράλληλα με την οργάνωση της λειτουργίας της Πρυτανείας, η οποία, σημειωτέον, έπρεπε να λειτουργήσει με νέο, άγνωστο μέχρι τότε, θεσμικό πλαίσιο.
Οι πρώτες εβδομάδες αναλώθηκαν στην επίλυση των σημαντικών δυσλειτουργιών από τα προβλήματα στις εργολαβίες προσωπικού (καθαριότητα, φύλαξη, σίτιση). Το πιο επείγον ήταν το θέμα της λειτουργίας της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης (ΠΦΛ) αφού ο διαγωνισμός σίτισης για τη νέα χρονιά είχε μόλις ακυρωθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (3.9.2014). Η Λέσχη τελικά άνοιξε, με προσωρινές συμβάσεις, στις 20 Σεπτεμβρίου, απαιτήθηκε ειδική νομοθετική ρύθμιση για την λειτουργία της τους επόμενους μήνες και η κύρια διαγωνιστική διαδικασία τελείωσε το καλοκαίρι του 2015. Έκτοτε η Λέσχη ανοίγει 1 Σεπτεμβρίου και λειτουργεί κανονικά.
Με συνεχείς ενέργειες, που τις δυσκόλευε η υποχρέωση να εγκρίνονται όλα τα βήματα των διαγωνισμών από τη Σύγκλητο, ελλείψει θεσμοθετημένου Πρυτανικού Συμβουλίου, αλλά και από το Συμβούλιο Ιδρύματος, καταφέραμε να λειτουργήσουν αδιάλειπτα οι εργολαβίες καθαριότητας, φύλαξης και συντήρησης σε όλη την διάρκεια των 5 ετών, με εξαίρεση μια σύντομη μεταβατική περίοδο ολίγων εβδομάδων στις αρχές του 2015.
Άλλοι άξονες προτεραιότητας ήταν η βελτίωση της συνεργασίας του Συμβουλίου του Ιδρύματος με την Πρυτανεία και τη Σύγκλητο, η ενημέρωση της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, της κοινωνίας αλλά και της Κυβέρνησης για τα σημαντικά προβλήματα από την μείωση της χρηματοδότησης και την αλόγιστη αύξηση των πρωτοετών φοιτητών από το νέο σύστημα μετεγγραφών, η ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης με τους φορείς της πόλης και της Πολιτείας, και η συστηματική συλλογή στοιχείων για την λειτουργία του Πανεπιστημίου.
Τρία επείγοντα θέματα που έπρεπε να κλείσουν μέχρι το τέλος της χρονιάς (2014) ήταν:
α) η υποβολή του προϋπολογισμού του ιδρύματος στο Υπουργείο ώστε να γίνει ομαλά η εκτέλεση του κατά το επόμενο οικονομικό έτος, β) η ολοκλήρωση και υποβολή του Οργανισμού του ιδρύματος και γ) η ολοκλήρωση της διαδικασίας αγοράς του κτιρίου που θα στέγαζε το Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ). Το πρώτο επετεύχθη με την άψογη συνεργασία Πρυτανείας, οικονομικής υπηρεσίας και Συμβουλίου και έτσι με την αρχή του επομένου οικονομικού έτους το ΑΠΘ είχε εγκεκριμένο προϋπολογισμό. Το δεύτερο επιταχύνθηκε με άοκνες προσπάθειες της σχετικής Επιτροπής, αλλά η νέα κυβέρνηση, μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, κατέστησε σαφές ότι η έγκριση των Οργανισμών των ΑΕΙ αναβάλλεται επ’ αόριστον. Η αγορά του κτιρίου του ΚΕΔΕΚ ήταν μια σύνθετη διαδικασία πολλαπλών βημάτων που είχε ξεκινήσει από το 2011. Με την σύμπραξη δεκάδων καθηγητών και στελεχών της Διοίκησης που ενεπλάκησαν στις διάφορες φάσεις του έργου, η διαδικασία ολοκληρώθηκε έγκαιρα, λίγο πριν την εκπνοή της τελικής προθεσμίας του ΕΣΠΑ, και έτσι το ΑΠΘ υπήρξε το μόνο ΑΕΙ της Περιφέρειας που απορρόφησε τα σχετικά κονδύλια και απέκτησε ένα νέο κτίριο.
Από την πρώτη στιγμή μας απασχόλησαν τα προβλήματα παραβατικότητας στην κεντρική πανεπιστημιούπολη και ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα για την απομάκρυνση των διακινητών ναρκωτικών. Σε συνεργασία με την διοίκηση του ΑΧΕΠΑ απομακρύνθηκε το βαγόνι του ΟΣΕ, άλλαξε ο τρόπος περιπολιών των φυλάκων και έγιναν οι σχετικές συναντήσεις με την Αστυνομία και την Εισαγγελία. Τα μέτρα φάνηκε να έχουν κάποιο αποτέλεσμα αλλά οι διακινητές επανέρχονταν μόλις ατονούσε η παρέμβαση της Αστυνομίας.
Δύο γεγονότα δυσκόλεψαν περαιτέρω τη λειτουργία της Πρυτανείας κατά τους πρώτους 6 μήνες: α) η παραίτηση του Αναπλ. Πρύτανη Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων, Καθηγητή Γιάννη Τζιφόπουλου, μετά την άδικη στοχοποίησή του από ομάδες φοιτητών και β) η ακύρωση της Πρυτανικής εκλογής από το ΣτΕ. Η προσωρινή ανάθεση της Πρυτανείας στον Αναπληρωτή Πρύτανη Έρευνας και Συντονισμού κ. Λαόπουλο, η επανάληψη της πρυτανικής εκλογής στα μέσα του Ιανουαρίου, η μεσολάβηση των βουλευτικών εκλογών και η υποχρέωση του εκ νέου ορισμού των Αναπληρωτών Πρύτανη (με την προσθήκη στο σχήμα της Καθηγήτριας Αριάνας Στογιαννίδου) οδήγησαν την Πρυτανεία σε αχαρτογράφητα νερά από τις αρχές Δεκεμβρίου 2014 μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2015. Παρά ταύτα, το πανεπιστήμιο λειτούργησε με ομαλότητα και εξαιρετική συνεργασία μεταξύ Πρυτανείας και Συγκλήτου το διάστημα αυτό (αλλά και σε όλη την πενταετή περίοδο).
Το μοντέλο διοίκησης που επιλέξαμε ήταν, όπως είχαμε υποσχεθεί, συλλογικό και συνεργατικό.
Επιλέξαμε επίσης να αποφεύγουμε, κατά το δυνατόν, συγκρουσιακές καταστάσεις με φοιτητικές και άλλες ομάδες σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι καταλήψεις και να υπάρξει μια σχετική ηρεμία στο Πανεπιστήμιο. Μοναδική εξαίρεση η απόφασή μας να συνεδριάζει η Σύγκλητος με τη νόμιμη σύνθεσή της, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, πιέσεις και απειλές. Προτρέψαμε τους φοιτητές να εκλέξουν τους νόμιμους εκπροσώπους τους και όταν αυτό δεν έγινε, τους προτείναμε να ορίζουν κατά περίπτωση έως τρεις εκπροσώπους που θα παρουσίαζαν στη Σύγκλητο τα θέματα που έκριναν σημαντικά. Η απαίτηση μιας συγκεκριμένης μειοψηφικής ομάδας να παρίστανται ομαδικά στη Σύγκλητο δεν έγινε δεκτή και οδήγησε σε αρκετές συγκρούσεις. Η Σύγκλητος συνεδρίασε επί 5 χρόνια με τη νόμιμη σύνθεσή της.
Συνειδητή επιλογή μας υπήρξε, επίσης, η αποχή από οποιαδήποτε κριτική σε προηγούμενες διοικήσεις, σε μια ακόμη προσπάθεια να ενισχύσουμε το κύρος του ΑΠΘ. Αντιλαμβανόμενοι τις δυσκολίες και την πολυπλοκότητα της διοίκησης ενός μεγάλου και πολυσύνθετου οργανισμού, όπως το Αριστοτέλειο, αποφασίσαμε να κοιτάμε μόνο μπροστά και να επικεντρωθούμε στο δέον γενέσθαι.
Τα Πανεπιστήμια πρέπει να λειτουργούν σε σταθερό πλαίσιο για να εκτελούν σωστά το έργο τους. Οι συχνές αλλαγές στον τρόπο διοίκησης και λειτουργίας τους επιφέρουν μεγάλες αναστατώσεις και σπατάλη δυνάμεων και πόρων και δεν επιτρέπουν την εφαρμογή μεσο- κα μακροπρόθεσμων στρατηγικών σχεδίων, τον αποτελεσματικό προγραμματισμό -με τους γνωστούς προϋπολογισμούς- και την υλοποίηση σειράς δράσεων για την επίτευξη των στόχων τους.
Στο διάστημα 2014-19 πέρασαν από το Υπουργείο Παιδείας εφτά Υπουργοί. Ως εκ τούτου, η νομοθετική δραστηριότητα του Υπουργείου υπήρξε καταιγιστική. Καταγράφουμε παρακάτω 14 νομοθετήματα τα οποία αφορούσαν και την ανώτατη εκπαίδευση. Το κάθε νέο νομοθέτημα αφαιρούσε σιγά-σιγά «βαθμούς ελευθερίας» από τα Πανεπιστήμια, μείωνε δηλαδή το αυτοδιοίκητο, αντί να το ενισχύει, ενώ μας έδινε αντικρουόμενες κατευθύνσεις. Για παράδειγμα, η αρχική οδηγία του 2014 για δημιουργία αγγλόφωνων προπτυχιακών προγραμμάτων αναιρέθηκε το 2015, επετράπη μερικώς το 2017, ακυρώθηκε στη συνέχεια, για να επανέλθει το 2019.
Οι αλλεπάλληλες νομοθετικές αλλαγές μας υποχρέωναν σε μια διαρκή προσαρμογή των διαδικασιών μας και απαιτούσαν σημαντική ανθρωποπροσπάθεια, όχι μόνον από την Κεντρική Διοίκηση αλλά και από τα μέλη ΔΕΠ (βλέπε για παράδειγμα την υποχρέωση επανίδρυσης όλων των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών ή τις αλλαγές στον ΕΛΚΕ).
Πίνακας 1: Κυριότερες Νομοθετικές Πράξεις για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην περίοδο 2015-2019
1. Νόμος 4327/2015: Επείγοντα μέτρα για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις, (ΦΕΚ 50/Α/2015), 14.5.2015.
2. Υπουργική Απόφαση αρ. 131024/Δ1/8-8-2016: Ρυθμίσεις Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) - Ίδρυση Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ, Ενισχυτικών Φροντιστηριακών Τμημάτων ΖΕΠ και Δομών Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφυγών ΖΕΠ (Δ.Y.Ε.Π. ΖΕΠ) σε σχολικές μονάδες Π.Ε. (ΦΕΚ 2687/Β/2016), 29.8.2016.
3. Νόμος 4386/2016: Ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 83/Α/2016), 11.5.2016.
4. Νόμος 4386/2016: Άρ. 66, Ρυθμίσεις για τα ζητήματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης - Θεσμικό πλαίσιο: Ν.4386/2016 (αντικατάσταση του Ν. 4186/2013 περί αναδιάρθρωσης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) (ΦΕΚ 83/Α/2016), 11.5.2016
5. Ρυθμίσεις για την Ιδιωτική Εκπαίδευση (ως μέρος του Ν.4415/2016}: Ρυθμίσεις για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις, (ΦΕΚ 160/Α/2016), 6.9.2016.
6. Υπουργική Απόφαση αρ. Φ12/657/70691/Δ1/26-4-2016: Ωρολόγιο Πρόγραμμα Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Δημ. Σχολείου (ΦΕΚ 1324/Β/2016), 11.5.2016
7. Σχέδιο νόμου περί αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολείων και αξιολόγησης στελεχών της εκπαίδευσης, νέα κριτήρια επιλογής προσωπικού και υπεύθυνων δομών (2017-2019)
8. Νόμος 4485/2017: Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 114/Α/2017), 4.8.2017.
9. Νόμος 4485/2017: Άρ. 30-45 Λειτουργία Β’ και Γ’ κύκλου σπουδών ΑΕΙ (ΦΕΚ 114/Α/2017), 4.8.2017.
10. Υπουργική Απόφαση αρ. 169735/ΓΔ4/10-10-2017: Ρυθμίσεις Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) - Ίδρυση Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ σε σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΦΕΚ 3727/Β/2017), 23.10.2017.
11. Νόμος 4521/2018: Ίδρυση Πανεπιστήμιου Δυτικής Αττικής και άλλες διατάξεις” (ΦΕΚ 38/Α/2018), 2.3.2018.
12. Νόμος 4559/2018: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιόνιο Πανεπιστήμιο και άλλες διατάξεις, (Άρ. 24 Ρυθμίσεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), (ΦΕΚ 142/Α/2018), 3.8.2018.
13. Νόμος 4589/2019: Συνέργειες ΕΚΠΑ, Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τα Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 13/Α/2019), 29.1.2019.
14. Νόμος 4610/2019: Συνέργειες Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι., πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πειραματικά σχολεία, Γενικά Αρχεία του Κράτους και λοιπές διατάξεις (ΦΕΚ 70/Α/2019), 7.5.2019.
Η συνειδητοποίηση ότι η καθήλωση της κρατικής χρηματοδότησης σε συνδυασμό με την απουσία ώριμων μελετών δεν θα μας επέτρεπαν να υλοποιήσουμε σημαντικά τεχνικά έργα, έστρεψε τις προσπάθειές μας προς δύο κατευθύνσεις: α) την ωρίμανση μελετών και την προετοιμασία φακέλων για υποβολή σε προγράμματα χρηματοδότησης και β) τον προγραμματισμό της συντήρησης των υποδομών που κινδύνευαν με κατάρρευση.
Η αρνητική στάση του Υπουργείου από τον Ιανουάριο του 2015 προς τα αγγλόφωνα προπτυχιακά και τα εξ αποστάσεως προγράμματα, δύο θεμελιώδεις αναπτυξιακές προοπτικές για το Αριστοτέλειο, μας υποχρέωσαν να αναδιπλώσουμε τις προσπάθειές μας προς αυτή την κατεύθυνση. Αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών και στην ενίσχυση κάθε μορφής αγγλόφωνων δράσεων, όπως θερινά σχολεία, ανταλλαγές φοιτητών κλπ, ως προετοιμασία του ΑΠΘ στον αναπόφευκτο μετασχηματισμό του σε διεθνές πανεπιστήμιο.
Ο τέταρτος αναγκαστικός άξονας, που υπαγορεύτηκε από τη συνεχιζόμενη μείωση του προσωπικού, αφορούσε στον σχεδιασμό και υιοθέτηση εσωτερικών μηχανισμών για την διασφάλιση της ποιότητας σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας του Ιδρύματος. Σημαντικό κομμάτι αυτής της προσπάθειας ήταν η τυποποίηση εγγράφων και διαδικασιών καθώς και η μετάβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
Σε συνθήκες προϊούσας και σοβαρής υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης, με λιγοστούς βαθμούς ελευθερίας και με ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, ο στρατηγικός σχεδιασμός φαντάζει πολυτέλεια σε μια χώρα όπως η Ελλάδα. Για την Πρυτανεία όμως αποτέλεσε αναγκαιότητα καθώς το στρατηγικό σχέδιο αποτελεί στην ουσία έναν οδικό χάρτη για την πορεία του ΑΠΘ εν μέσω των δύσκολων συνθηκών που προαναφέρθηκαν. Κατά συνέπεια, μόλις ολοκληρώθηκαν, για δεύτερη φορά, οι διαδικασίες ορισμού των Αναπλ. Πρύτανη, προγραμματίσαμε την πρώτη Συνάντηση Στρατηγικής με τη συμμετοχή της Πρυτανείας και των Κοσμητόρων.
Στη διήμερη συνάντηση που έγινε στις αρχές Μαρτίου του 2015 παρουσιάστηκε η τρέχουσα κατάσταση του ΑΠΘ με πληθώρα ποσοτικών στοιχείων για την εκπαιδευτική, διοικητική, οικονομική και την ερευνητική δραστηριότητα του ΑΠΘ και καθορίστηκαν οι πρώτοι κοινοί στόχοι. Έχοντας μπροστά μας την Ιδρυματική Εξωτερική Αξιολόγηση, ξεκίνησε η εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδίου του Αριστοτελείου για την περίοδο 2015-19. Το Σχέδιο βασίστηκε στην αρχική στοχοθεσία της Πρυτανείας, ολοκληρώθηκε με τη συμβολή των Σχολών και των Τμημάτων τους επόμενους μήνες και υποβλήθηκε στην Επιτροπή Εξωτερικής Αξιολόγησης το Νοέμβριο του 2015. Οι ετήσιες Συναντήσεις Στρατηγικής της Πρυτανείας με τους Κοσμήτορες καθιερώθηκαν έκτοτε και αποδείχθηκαν εξαιρετικά χρήσιμες και αποτελεσματικές για την οργάνωση και εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδιασμού για την ανάπτυξη και λειτουργία του ΑΠΘ.
Στον παρόντα Απολογισμό παρουσιάζονται τα επιτεύγματα των τελευταίων 5 χρόνων σύμφωνα με την οργάνωση αυτού του Στρατηγικού Σχεδίου, που συνοψίζεται στον παρακάτω Πίνακα:
Πίνακας 2: Βασικοί άξονες του Στρατηγικού Σχεδίου 2015-2019 του ΑΠΘ
Το ΑΠΘ, με σχεδόν εκατονταετή παράδοση, σχεδιάζει την ακαδημαϊκή του ανάπτυξη με σοβαρότητα, με ενδελεχή ανάλυση και πάντα με γνώμονα την ποιότητα. Οι κινήσεις μας βασίστηκαν πάντα στην προσεκτική μελέτη των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του ΑΠΘ και στις προτάσεις των ακαδημαϊκών μας μονάδων.
Κατά την διετία 2017-19, ο χώρος της Ανώτατης Εκπαίδευσης υπέστη μια ριζική και βιαστική αλλαγή που είδε τα ΤΕΙ να πανεπιστημιοποιούνται με συνοπτικές διαδικασίες. Η άποψη του ΑΠΘ, όπως εκφράστηκε από τη Σύγκλητο και την Πρυτανεία και όπως κατατέθηκε στη Σύνοδο Πρυτάνεων και στο Υπουργείο, ήταν υπέρ της χάραξης ενός εθνικού σχεδιασμού που θα περιλάμβανε μελέτες σκοπιμότητας για την ίδρυση νέων Τμημάτων και ακαδημαϊκά κριτήρια για την αναβάθμιση προσωπικού και προγραμμάτων σπουδών σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Η θέση αυτή, αν και αποτέλεσε θέση της Συνόδου των Πρυτάνεων, δεν έγινε δεκτή από το Υπουργείο, το οποίο προώθησε τις δικές του επιλογές. Το ΑΠΘ επέλεξε να μην συμμετάσχει στις διαδικασίες των συγχωνεύσεων, κατέθεσε όμως τεκμηριωμένη πρόταση για τη δημιουργία τεσσάρων νέων Τμημάτων.
Παράλληλα με τις παραπάνω διεργασίες, στην περίοδο αναφοράς πραγματοποιήθηκαν τα ακόλουθα.
1.1. Διαρκής εκσυγχρονισμός της ακαδημαϊκής οργάνωσης
Το ΑΠΘ, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις των Σχολών και την εξέλιξη της επιστήμης, εισηγήθηκε (15.10.2018) με αναλυτική και τεκμηριωμένη πρόταση στο Υπουργείο την ίδρυση των παρακάτω τεσσάρων νέων Τμημάτων και ενός Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου (ΠΕΚ).
α) Βιοϊατρικής Μηχανικής Πολυτεχνική Σχολή
β) Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων Σχολή Γεωπονίας, Δασολογίας & Φυσ. Περιβάλλοντος γ) Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών
δ) Διατροφής και Αθλητικής Διαιτολογίας Σχολή Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Στις 22.1.19 το ΥΠΑΙΘ ζήτησε τα σχετικά σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων και στις 14.5.19 τα σχετικά αποσπάσματα των Πρακτικών της Συγκλήτου. Η ΑΔΙΠ (19.6.2019) ζήτησε τροποποιημένες εισηγήσεις με βάση τα «Κριτήρια αξιολόγησης πρότασης για τη δημιουργία νέου Τμήματος», ενώ ταυτόχρονα, το ΑΠΘ (8.3.19) διαβεβαίωσε εγγράφως την πρόθεσή του να στηρίξει τα νέα Τμήματα, χωρίς να αποδυναμωθούν τα υφιστάμενα, με τυχόν μετακινήσεις μελών ΔΕΠ.
Στην εσωτερική πρόσκληση ενδιαφέροντος που έγινε για τον καθορισμό των Ινστιτούτων που θα απαρτίσουν το ΠΕΚ, κατατέθηκαν 16 προτάσεις από ισάριθμες διεπιστημονικές ομάδες μελών ΔΕΠ. Ο τελικός προσδιορισμός της δομής του ΠΕΚ αποφασίστηκε να γίνει μετά τη διασαφήνιση των σχετικών προθέσεων της νέας ηγεσίας του Υπουργείου.
Το 2015 συστήθηκε η Επιτροπή ίδρυσης Εργαστηρίων και Κλινικών. Καταρτίστηκε και εγκρίθηκε το σχέδιο Κανονισμού Λειτουργίας Εργαστηρίου-Κλινικής και της Έκθεσης Σκοπιμότητας για την ίδρυση νέων και τη μετονομασία, συγχώνευση ή κατάργηση των υφιστάμενων εργαστηρίων-κλινικών του ΑΠΘ από την αντίστοιχη Επιτροπή. Παράλληλα δημιουργήθηκε και η σχετική βάση δεδομένων (http://lab.web.auth.gr). Σύμφωνα με Κανονισμό, που εφαρμόστηκε έκτοτε, η Επιτροπή αξιολογεί τις προτάσεις και καταθέτει την εισήγησή της στη Σύγκλητο δύο φορές το χρόνο.
1.2. Διαρκής εκσυγχρονισμός Προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών
Η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ) του ΑΠΘ έχει καθιερώσει από το 2014 διαδικασίες δομημένου ελέγχου των Προγραμμάτων Σπουδών του ΑΠΘ, προπτυχιακών (ΠΠΣ) και μεταπτυχιακών (ΠΜΣ), σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΑΔΙΠ και με βάση τις διεθνείς επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις. Οι εν λόγω διαδικασίες (συμπεριλαμβανομένων των σχετικών Οδηγιών της ΜΟΔΙΠ) έχουν εγκριθεί και από τη Σύγκλητο του Ιδρύματος (Απόφ. ΑΠ 14550/10-2-2017).
Από 1.9.2014 έχουν ελεγχθεί από τη ΜΟΔΙΠ και στη συνέχεια εγκριθεί από τη Σύγκλητο:
Εισαγωγή της πρακτικής άσκησης σε όλα τα προγράμματα σπουδών και για μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών
Τα Τμήματα που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης μέσω ΕΣΠΑ ανήλθαν από τα 23 (2014) στα 39 (2018) και οι ασκούμενοι φοιτητές από τους 1827 στους 2239.
Την περίοδο 2014-2019 η υιοθέτηση των ηλεκτρονικών μαθημάτων στην εκπαιδευτική διαδικασία του ΑΠΘ και η αξιοποίησή τους από διδάσκοντες και φοιτητές κατέγραψε σημαντική πρόοδο, σύμφωνα με τα ακόλουθα στοιχεία.
Το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 ο αριθμός των ηλεκτρονικών μαθημάτων διπλασιάστηκε σε σχέση με το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 (από 3.156 6.403 ηλεκτρονικά μαθήματα), ενώ παράλληλα ο αριθμός των μελών ΔΕΠ που αξιοποιούν την υπηρεσία, αναπτύσσοντας και διαθέτοντας ηλεκτρονικά μαθήματα στο πλαίσιο προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, καθώς και στο πλαίσιο μαθημάτων της Δομής Δια Βίου Μάθησης αυξήθηκε σε ποσοστό 30% (από 1.182 -> 1.541).
Παράλληλα, υλοποιήθηκαν ενέργειες που οδήγησαν στη λειτουργία μιας ενιαίας λύσης για το σύνολο του ΑΠΘ που πλέον στηρίζεται σε ανοικτό λογισμικό (Moodle). Η ύπαρξη μιας κεντρικής υπηρεσίας (https://elearning.auth.gr/) στην οποία είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ενιαίες πολιτικές και καλές πρακτικές σε επίπεδο Ιδρύματος αποτελεί τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της υπηρεσίας στοχεύοντας πλέον στην μέγιστη αξιοποίηση όλων των χαρακτηριστικών που αυτή προσφέρει (εργαλεία αξιολόγησης, εργαλεία επικοινωνίας, κλπ) σύμφωνα με τις διεθνείς τάσεις και καλές πρακτικές.
Παρά το δύσκαμπτο θεσμικό πλαίσιο, αυξήθηκαν τα μαθήματα ελεύθερης επιλογής σε επίπεδο Σχολής ή/και Πανεπιστημίου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα εξής:
1.3. Ανταγωνιστικότητα στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών
Το 2015 ορίστηκε Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών, με στόχο τον καθορισμό κριτηρίων ποιότητας των ΠΜΣ. Η Επιτροπή αυτή αντικαταστάθηκε από την προβλεπόμενη στο Ν. 4485/2017 Επιτροπή Συντονισμού Μεταπτυχιακών Σπουδών, με μέλη τους Κοσμήτορες των Σχολών και Προεδρεύουσα την Αντιπρύτανι Ακαδημαϊκών, ενώ με απόφαση της Συγκλήτου (2019) συστάθηκε κεντρική Γραμματεία ΠΜΣ.
Στο πλαίσιο των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας του ΑΠΘ και ειδικότερα του δομημένου ελέγχου των Προγραμμάτων σπουδών του Ιδρύματος, από 1.9.2014 έως το 2017 ελέγχθηκαν από τη ΜΟΔΙΠ και εγκρίθηκαν από τη Σύγκλητο 37 αναμορφώσεις ΠΜΣ και η ίδρυση 21 νέων ΠΜΣ.
Με την υποχρέωση ίδρυσης-επανίδρυσης των ΠΜΣ (Ν. 4485/2017) η ΜΟΔΙΠ δημιούργησε όλα τα πρότυπα έντυπα για την υποβολή των σχετικών προτάσεων και η Γραμματεία Συγκλήτου πρότυπο Κανονισμό.
Κατά τη διάρκεια ενός περίπου έτους, διενεργήθηκαν οι απαραίτητοι έλεγχοι και πλέον το ΑΠΘ είναι επισπεύδον Ίδρυμα σε 143 (από περίπου 80 το 2014) ΠΜΣ ενώ συμμετέχει σε 10 ΠΜΣ άλλων Πανεπιστημίων.
Η ΜΟΔΙΠ έχει δημιουργήσει on line Οδηγό όλων των ΠΜΣ του ΑΠΘ (https://qa.auth.gr/el/masterguide).
Στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας διεθνοποίησης του ΑΠΘ και ειδικότερα με σκοπό τη δημιουργία ξενόγλωσσων ΠΜΣ σήμερα το ΑΠΘ εποπτεύει:
Παράλληλα συμμετέχει σε τέσσερα διακρατικά ΠΜΣ σε συνεργασία με Πανεπιστήμια της αλλοδαπής (1 αγγλόφωνο, 2 γαλλόφωνα και ένα ελληνόφωνο/Κύπρος). Πρόκειται για τα εξής:
Σε εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις για την εκπόνηση κοινών ΠΜΣ σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια του Texas A&M, Engineering (ΗΠΑ), Rutgers (ΗΠΑ), Illinois/Chicago (ΗΠΑ) και Ecole des Mines (Γαλλία).
1.4. Ανταγωνιστικά Προγράμματα δια βίου μάθησης
Τον Ιανουάριο 2018, με την με αριθμό 229717/Ζ1 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 4Β’/5-1-2018) ιδρύθηκε στο ΑΠΘ το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ-ΑΠΘ), ενώ αμέσως μετά η Σύγκλητος του Ιδρύματος προχώρησε στη συγκρότηση του Συμβουλίου του Κέντρου (συνεδρίαση 2953/25-1-2018) και ενέκρινε τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του.
Παραχωρήθηκε, διαμορφώθηκε και εξοπλίστηκε χώρος για τη στέγαση της Γραμματείας του ΚΕΔΙΒΙΜ (πρώην χώρος Τράπεζας Πειραιώς).
Επανασχεδιάστηκε η ιστοσελίδα του ΚΕΔΙΒΙΜ.
Το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 θα κατατεθεί τεκμηριωμένη πρόταση του πλαισίου λειτουργίας των Θερινών Σχολείων του ΑΠΘ, τα οποία εντάσσονται στο ΚΕΔΙΒΙΜ, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 48 Ν. 4485/17.
1.5. Ποιότητα και αριστεία στην εκπαίδευση
Η διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση και η επιδίωξη της αριστείας είναι βασικοί στόχοι του ΑΠΘ. Άλλωστε οι έννοιες αριστεία, αξιολόγηση και αξιοκρατία είναι συνυφασμένες με τη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Το Αριστοτέλειο συνέχισε στο δρόμο που είχαν χαράξει προηγούμενες διοικήσεις να επιδιώκει την αριστεία και να συμμετέχει σε όλες τις διεθνείς και εθνικές διαδικασίες αξιολόγησης.
Εξωτερική Αξιολόγηση του ΑΠΘ
Την άνοιξη του 2014 είχαν ολοκληρωθεί οι εξωτερικές αξιολογήσεις όλων των Τμημάτων του ΑΠΘ και μπορούσαμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα. Η ιδρυματική εξωτερική αξιολόγηση προετοιμάστηκε κατάλληλα και πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2015, χωρίς προβλήματα και με ουσιαστική συμμετοχή δεκάδων στελεχών του ΑΠΘ αλλά και εκπροσώπων φορέων της πόλης. Τα αποτελέσματα μας κοινοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο του 2016 και ήταν εξαιρετικά.
Πιστοποίηση του Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας του ΑΠΘ
Το ΑΠΘ προετοιμάστηκε κατάλληλα για την Πιστοποίηση του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας του Ιδρύματος. Η επίσκεψη των εξωτερικών αξιολογητών πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2019 και η όλη διαδικασία κύλησε ομαλά. Ήδη έχει παραληφθεί το τελικό κείμενο της Έκθεσης από την ΑΔΙΠ, σύμφωνα με το οποίο το ΑΠΘ είναι πλήρως πιστοποιημένο (fully compliant).
Διεθνείς Αξιολογήσεις
Το Αριστοτέλειο συμμετέχει από το 2012 στις διεθνείς αξιολογήσεις, υποβάλλοντας με συστηματικό τρόπο τα ζητούμενα δεδομένα. Η κατάταξή του, στις περισσότερες από αυτές είναι μεταξύ του 300 και 500, με κάποιες εξαιρέσεις, και η πορεία του είναι μεικτή (σε κάποιες ανοδική, σε άλλες ελαφρά καθοδική). Η γενικότερη τάση είναι σταθερή, παρά την συνεχιζόμενη μείωση του ακαδημαϊκού μας προσωπικού και τη σημαντική άνοδο των Πανεπιστημίων της Ασίας και κυρίως της Κίνας.
Στις θεματικές αξιολογήσεις, ξεχωρίζουν πάντα ορισμένα Τμήματα του Αριστοτελείου, με προεξάρχον το Τμήμα Φιλολογίας (Κλασική Φιλολογία και Ιστορία), το οποίο στην αξιολόγηση της QS έφτασε το 2018 στην 16η θέση παγκοσμίως.
Μεταξύ των ελληνικών Πανεπιστημίων, το ΑΠΘ αξιολογείται από τους διεθνείς οίκους σταθερά στις 2 πρώτες θέσεις (συνήθως 2ο μετά το ΕΚΠΑ), με απόσταση από τα υπόλοιπα. Ενδεικτικά αναφέρεται η τελευταία αξιολόγηση του US News (Ιούνιος 2019) που κατατάσσει το ΑΠΘ στη θέση 347, δεύτερο μετά το ΕΚΠΑ.
Παρακολούθηση και αξιοποίηση δεδομένων ΜΟΔΙΠ - Κατασκευή και παρακολούθηση συγκεκριμένων δεικτών
Η ΜΟΔΙΠ-ΑΠΘ έχει αναπτύξει και λειτουργεί πληροφοριακό σύστημα, μέσω του οποίου γίνεται η διαχείριση των δεδομένων που απαιτούνται από την εφαρμογή του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας του Ιδρύματος. Το πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) είναι διασυνδεδεμένο με τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων του ΑΠΘ, εμπλουτίζεται με πληροφορίες που εισάγονται από το εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό, αλλά και από εσωτερικούς χρήστες του ΑΠΘ υπό την ευθύνη της ΜΟΔΙΠ. Οι παντός είδους πληροφορίες που συλλέγονται χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αναφορών και δεικτών που αφορούν το προσωπικό και τους φοιτητές, καθώς και τις εκπαιδευτικές, ερευνητικές και λειτουργικές διαδικασίες του Ιδρύματος, επιτρέποντας τη διαχρονική τους παρακολούθηση και αξιολόγηση. Η αυτόματη άντληση στοιχειών από τις υπηρεσίες του ΑΠΘ (Κεντρική Διοίκηση, Τμήματα, Κεντρική Βιβλιοθήκη, Επιτροπή Ερευνών), αλλά και από αξιόπιστες διεθνείς βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων, εξασφαλίζει την αξιοπιστία των δεδομένων και των παραγόμενων αναφορών και δεικτών.
Τα δεδομένα ποιότητας και οι δείκτες του ΣΔΠ είναι στη διάθεση όλων των μονάδων του Ιδρύματος, αλλά κάθε μονάδα και κάθε επιμέρους πληροφοριακό σύστημα έχει και τους δικούς του δείκτες για τη διασφάλιση της ποιότητας σε πιο εξειδικευμένο επίπεδο. Η ΜΟΔΙΠ χρησιμοποιεί τα δεδομένα του ΣΔΠ και με στατιστικές αναλύσεις, αναφορές και απεικονίσεις, όπως ιστογράμματα και διαγράμματα, αποδίδει τα αποτελέσματα για αξιολόγηση. Η πληροφορία αυτή χρησιμοποιείται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για κάθε επίπεδο λειτουργίας του Ιδρύματος, με σκοπό τη βελτίωσή του καθώς και τη σύνταξη, παρακολούθηση, αποτίμηση και αναθεώρηση των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων του.
Οι βασικοί δείκτες απόδοσης του ΣΔΠ του ΑΠΘ περιλαμβάνουν:
Η ανάλυση των στοιχείων γίνεται αυτόματα μέσω του ΣΔΠ. Τα αποτελέσματα είναι διαθέσιμα στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, μερικώς ή ολικώς, ανάλογα με την ιδιότητά τους και τη θέση τους στο Ίδρυμα και αξιοποιούνται κατά περίπτωση με διάφορους τρόπους:
Με αφορμή την πρόσφατη διαδικασία για την Πιστοποίηση του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας του ΑΠΘ (ΕΣΔΠ-ΑΠΘ), και με βάση τις Οδηγίες της ΑΔΙΠ, διαμορφώθηκε η Στοχοθεσία Ποιότητας του Ιδρύματος, με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2020. Με βάση τα δεδομένα του ΣΔΠ-ΑΠΘ και λοιπών πληροφοριακών συστημάτων, στη Στοχοθεσία Ποιότητας περιλαμβάνονται οι Στρατηγικοί Στόχοι, οι Στόχοι Ποιότητας, οι Δείκτες παρακολούθησης των Στόχων Ποιότητας, οι παρούσες τιμές των Δεικτών, οι τιμές Στόχοι, οι επιμέρους δράσεις επίτευξής τους και οι αρμόδιοι για την υλοποίησή τους.
Στο νέο Οργανισμό προβλέπεται η ίδρυση των Γραφείων Υποστήριξης Διδασκαλίας και του Συνηγόρου του Φοιτητή
Παρατηρητήριο παρακολούθησης πορείας φοιτητών από ευπαθείς ομάδες
Το Παρατηρητήριο συνέχισε τη δραστηριότητά του, εισάγοντας τον θεσμό του/της Συμβούλου Υποστήριξης Πρόσβασης στις Σπουδές που θα αποτελεί το σύνδεσμο επικοινωνίας των φοιτητών/τριών κάθε Τμήματος με το Παρατηρητήριο.
Όσο υπήρχε το πρόγραμμα ΕΣΠΑ διεξάγονταν έρευνα για την απορρόφηση των αποφοίτων του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας. Σήμερα η έρευνα διεξάγεται με συστηματική παρακολούθηση μέσω συμπλήρωσης ερωτηματολογίων κατά την αποφοίτηση σε ορισμένα Τμήματα και με μερική παρακολούθηση μέσω των ερωτηματολογίων στις Ημέρες Καριέρας.
Το 2015 συστήθηκε η Επιτροπή Αριστείας του ΑΠΘ, με στόχο την ανάδειξη και την επιβράβευση των εξαιρετικών επιδόσεων στην υψηλής ποιότητας έρευνα σε διεθνές επίπεδο, την επένδυση στις σπουδές, καθώς και την προσφορά προς το Πανεπιστήμιο και την κοινωνία.
Η Επιτροπή όρισε τομείς αριστείας και θέσπισε βραβεία που καλύπτουν το έργο που παράγεται στο ΑΠΘ από το διδακτικό κι ερευνητικό προσωπικό, τους φοιτητές και το διοικητικό προσωπικό και κατάφερε με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο να αξιολογήσει τις εξαιρετικές δράσεις, συμβάλλοντας παράλληλα στην υποκίνηση και την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού.
Η Επιτροπή αξιοποίησε υφιστάμενα αντικειμενικά στοιχεία από τη ΜΟΔΙΠ, τον ΕΛΚΕ, τη Βιβλιοθήκη, το Τμήμα Σπουδών και το Σύλλογο Αποφοίτων, καθώς επίσης και τα στοιχεία που έστειλαν τα μέλη της Πανεπιστημιακής κοινότητας που ανταποκρίθηκαν στην ανοιχτή πρόσκληση υποβολής των υποψηφιοτήτων.
Για την ανάδειξη της αριστείας, τα μέλη της επιτροπής -καθηγητές με πλούσιο και διεθνώς αναγνωρισμένο έργο-, θέσπισαν ποσοτικά κριτήρια για τις θετικές επιστήμες και ποιοτικά για τις ανθρωπιστικές/κοινωνικές επιστήμες και τις τέχνες, ακολουθώντας διεθνείς πρακτικές και αξιοποιώντας τη σχετική εμπειρία τους.
Οι ειδικές εκδηλώσεις απονομής των βραβείων αριστείας έγιναν τον Μάρτιο 2016 (12 βραβεία), Δεκέμβριο 2017 (10 βραβεία) και Δεκέμβριο 2018 (10 βραβεία), έτυχαν μεγάλης αποδοχής από τα μέλη του ΑΠΘ και πρέπει να γίνουν θεσμός για το Πανεπιστήμιο.
Παρόμοιες ετήσιες τελετές απονομής Βραβείων Αριστείας έχουν θεσμοθετηθεί και από αρκετές Σχολές του Αριστοτελείου.
Ενδεικτικά αναφέρονται τα 10 Βραβεία στα οποία κατέληξε η Επιτροπή Αριστείας για το 2018.
Καθιέρωση τελετής απονομής τιμής σε διακριθέντα μέλη του ΑΠΘ
Από τον Ιανουάριο του 2016 καθιερώθηκε, σε συνδυασμό με την τελετή εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, η απονομής τιμής στα μέλη του ΑΠΘ που πέτυχαν κάποια διεθνή ή σημαντική βράβευση από τρίτους κατά την προηγούμενη ημερολογιακή χρονιά. Η αναγνώριση αυτή έρχεται ως ελάχιστος τρόπος απόδοσης ευχαριστίας για τις προσπάθειές τους και ταυτόχρονα ανάδειξης στην κοινωνία του εξαιρετικού έργου που παράγεται στο Πανεπιστήμιο.
Κάθε χρόνο, ο αριθμός των διακρίσεων που δηλώνονται από τα μέλη του ΑΠΘ πληθαίνει σημαντικά (ενδεικτικά το 2018 αυξήθηκε κατά 63% έναντι του 2017), γεγονός που αποτυπώνει την έντονη και πετυχημένη δραστηριότητα των ανθρώπων μας. Επιπρόσθετα, η καθιέρωση της συγκεκριμένης τελετής έχει αποτελέσει κίνητρο για τη γνωστοποίηση των διακρίσεων στην Κεντρική Διοίκηση του Ιδρύματος, δεδομένου ότι αξιοποιούνται τα στοιχεία που καταχωρίζονται στο πληροφοριακό σύστημα της ΜΟΔΙΠ.
Το Αριστοτέλειο ανήκει στην κατηγορία των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης που αποκαλούνται διεθνώς Ερευνητικά Πανεπιστήμια (Research Universities), γιατί αφενός όλα τα Τμήματά του χορηγούν διδακτορικό τίτλο σπουδών και, κυρίως, επειδή η ερευνητική του δραστηριότητα είναι σημαντική και διεθνούς επιπέδου.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η χρηματοδοτούμενη έρευνα βοήθησε το ΑΠΘ να σταθεί όρθιο και λειτουργικό στα χρόνια της βαθιάς υποχρηματοδότησης. Διαρκές μέλημα της Πρυτανείας, με τη συνδρομή του 7-μελούς Συμβουλίου του ΕΛΚΕ, ήταν η ενίσχυση των προσπαθειών των καλών συναδέλφων για την υποβολή ποιοτικών προτάσεων και η διευκόλυνσή τους, στη συνέχεια, κατά την φάση της διαχείρισης των έργων.
Δυστυχώς, σε αυτή την προσπάθεια εμφανίστηκαν από το 2016 δύο εξαιρετικά ισχυρά εμπόδια: η απουσία εθνικών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων χρηματοδότησης και η ένταξη των ΕΛΚΕ στο δημόσιο λογιστικό. Το πρώτο εμπόδιο αναστράφηκε στη συνέχεια (κυρίως με τη δημιουργία του ΕΛΙΔΕΚ), καθώς από το 2017 άρχισαν να υπάρχουν σημαντικές εθνικές προσκλήσεις χρηματοδότησης της έρευνας.
Έχοντας ως κύριο στρατηγικό στόχο την αύξηση της ερευνητικής χρηματοδότησης, οργανώθηκαν πολύπλευρες δράσεις υποστήριξης των ερευνητών (καθηγητών του ΑΠΘ, αλλά και συνεργατών: μεταδιδακτόρων και υποψηφίων διδακτόρων) για την αποτελεσματική υποβολή προτάσεων σε ανταγωνιστικού χαρακτήρα προσκλήσεις. Σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων, σεμιναρίων, αλλά και εξατομικευμένη υποστήριξη βοήθησαν όλες τις παραπάνω ομάδες να υποβάλλουν πληθώρα προτάσεων μόλις ανακοινώθηκαν οι πρώτες προσκλήσεις εθνικού χαρακτήρα. Οι δράσεις υποστήριξης πραγματοποιήθηκαν από το αρμόδιο Τμήμα του ΕΛΚΕ, αλλά και από ειδικό γραφείο που δημιουργήθηκε άτυπα στο πλαίσιο κεντρικών δράσεων της Πρυτανείας (Γραφείο Αναπτυξιακών Προγραμμάτων). Επίσης, οργανώθηκαν και εξειδικευμένες δράσεις υποστήριξης για υποβολή προτάσεων σε Ευρωπαϊκές προσκλήσεις (ERC, Marie Curie, κ.α.).
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των συνεργατικών προσπαθειών διοίκησης και μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας ήταν η αύξηση των εισροών χρηματοδότησης της έρευνας για το 2018 στο ύψος των 59,1 εκατομμυρίων. Το ποσό αυτό αποτελεί ιστορικό ρεκόρ καθώς είναι το υψηλότερο όλων των ετών διαχρονικά από ιδρύσεως του ΕΛΚΕ, είναι υψηλότερο κατά περίπου 40% εκείνου των δυο προηγούμενων ετών (2016, 2017) και υψηλότερο κατά περίπου 15% του προηγούμενου ρεκόρ χρηματοδότησης που είχε πραγματοποιηθεί το 2013 (51,6 εκατ.). Η πρόβλεψη δε για το 2019, με βάση τα στοιχεία του Α’ εξαμήνου, είναι εξαιρετικά θετική, δείχνοντας ότι η συγκεκριμένη δράση έχει βάθος, σταθερότητα και αποτελεί εξαιρετικά θετική δυναμική συνιστώσα της πορείας του ΑΠΘ στα επόμενα χρόνια.
Σχήμα 1. Έσοδα ΕΛΚΕ ανά κατηγορία χρηματοδότησης ανά έτος και ανά κατηγορία χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2018.
Το δεύτερο εμπόδιο (αυτό της ένταξης στο δημόσιο λογιστικό) ταλαιπώρησε και συνεχίζει να ταλαιπωρεί όλη την ερευνητική κοινότητα της Ελλάδας. Η καθημερινή διαχείριση των ερευνητικών χρηματοδοτήσεων έγινε εξαιρετικά δύσκολη, με σχεδόν ανυπέρβλητα και αδιανόητα εμπόδια σε ορισμένες περιπτώσεις, και πάντως με μια διαρκώς αυξανόμενη γραφειοκρατία που επέβαλαν οι κρατικοί φορείς, με προεξάρχον το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Δώσαμε αγώνα ως Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, συμμετέχοντας σε όλες τις επιτροπές που είχαν επικοινωνία με το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Οικονομικών, το ΓΛΚ και την ΕΛΣΤΑΤ, προκειμένου να αποτρέψουμε τις δυσμενείς εξελίξεις και να διατηρήσουμε έναν αποτελεσματικό τρόπο λειτουργίας. Δεν τα καταφέραμε ως Σύνοδος Πρυτάνεων, ενδεχομένως λόγω των μνημονίων ή της γενικότερης οικονομικής πολιτικής. Τον τελευταίο χρόνο (2018-19), όταν το Υπουργείο διαπίστωσε ότι τα πράγματα ήταν πολύ άσχημα και υπήρχε μια γενικευμένη δυσαρέσκεια, βελτίωσε τις διατάξεις. Ευελπιστούμε να υπάρξουν και άλλες αλλαγές προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες προφανώς είναι καλοδεχούμενες.
Σε όλο αυτό το διάστημα, η διοίκηση και τα στελέχη του ΕΛΚΕ ΑΠΘ είχαν ιδιαίτερα ενεργό ρόλο στην διαμόρφωση προτάσεων για εφαρμογή όσο το δυνατόν περισσότερων εξαιρέσεων από την γραφειοκρατική διαχείριση του δημοσίου λογιστικού με κύριο στόχο την γενίκευση των ηλεκτρονικών διαδικασιών διαχείρισης. Οι προσπάθειες αυτές απέδωσαν ήδη σημαντικά οφέλη για την ερευνητική κοινότητα του ΑΠΘ καθώς, με την ριζική αναμόρφωση του ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης ερευνητικών έργων που έχει το ΑΠΘ (ResCom), διευκολύνεται πολύ η καθημερινή γραφειοκρατία της υλοποίησης των έργων στο νέο νομικό πλαίσιο. Το νέο ResCom, το Web-ResCom, όπως ονομάστηκε, ήρθε να συμπληρώσει το ήδη υπάρχον και πλέον δίνει τη δυνατότητα πλήρως ηλεκτρονικής διεκπεραίωσης της μεγάλης πλειοψηφίας των συναλλαγών. Η εξαιρετικά μεγάλη διαφορά στην ποιότητα εξυπηρέτησης των ερευνητών του ΑΠΘ μέσω του Web-ResCom έγινε αμέσως ορατή στα υπόλοιπα πανεπιστήμια, με αποτέλεσμα την σημαντική αύξηση των αιτημάτων προμήθειας του πληροφοριακού συστήματος από άλλα ΑΕΙ της χώρας.
Στο δυσκίνητο πλαίσιο λειτουργίας προστέθηκαν αλλεπάλληλοι και μακροχρόνιοι έλεγχοι, οι οποίοι απαίτησαν σημαντική ανθρωποπροσπάθεια και επιβάρυναν δυσανάλογα το κόστος λειτουργίας του ΕΛΚΕ. Το Αριστοτέλειο, αφενός χάρη στο ηλεκτρονικό σύστημα rescom, που αποτελεί την πλατφόρμα αναφοράς για την πλειοψηφία των ελληνικών ΑΕΙ, και αφετέρου χάρη στις εσωτερικές διαδικασίες ποιότητας και ελέγχου, διασφαλίζει την υποδειγματική διαχείριση ερευνητικών προγραμμάτων, με διαφάνεια, αξιοπιστία και λογοδοσία.
2.1. Σύγκλιση της έρευνας του ΑΠΘ προς εκείνη των αντίστοιχων κορυφαίων Πανεπιστημίων διεθνώς
Στο ολοένα και πιο ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον της έρευνας, το ΑΠΘ συνέχισε να παίρνει πρωτοβουλίες για να παραμένει στην πρωτοπορία. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω:
α. PLANTCULT: Identifying the food cultures of ancient Europe, 758.031€ Τάνια Βαλαμώτη, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
β. HETEROPOLITICS: Refiguring the Common and the Political, 1.891.875€ Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών.
γ. MIX2FIX: Hybrid, organic-inorganic chalcogenide optoelectronics, 2.700.000€ Θωμάς Στεργιόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Χημείας.
δ. EXPO: Exploring the dynamics and causes of prehistoric land use change in the cradle of European Farming, Συνολικός Προϋ/σμός: 6.403.199€, Προϋ/σμός ΑΠΘ: 1.905.625€ Κώστας Κωτσάκης, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
5. Ίδρυση διατμηματικών Κέντρων που συμβάλλουν ενεργά στην ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, στην προώθηση της διεπιστημονικής συνεργασίας, στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της σύγχρονης εποχής και στη σύνδεση με την κοινωνία, με ταυτόχρονη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας:
α) Κέντρο Πολυπλοκότητας (2941/10.4.2017)
β) Ευρωπαϊκό Διεπιστημ. Κέντρο Τουρισμού του Δρόμου του Μεταξιού (2945/25.7.2017) γ) Διεπιστημονικό Κέντρο Αγροδιατροφής (ΚΕΑΓΡΟ) (2965/29.8.2018)
δ) Κέντρο Βιοϊατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΚΕΒΙΕΕ) (2965/29.8.2018) ε) Κέντρο για τον Ευρωπαϊκό Νομικό Πολιτισμό (2965/29.8.2018) στ) Κέντρο Ποντιακών Ερευνών της Έδρας Ποντιακών Σπουδών (2985/10.4.2019) ζ) Κέντρο Κοινωνικής Έρευνας και Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων (2996/4.7.2019)
6. Διερευνήθηκε εκτενώς η πρόταση δημιουργίας Εθνικού Κέντρου Νανοτεχνολογίας, Νανοϊατρικής και Οργανικών Ηλεκτρονικών (ΕΚΝΟΗ), ως επέκταση του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας (LTFN) του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ. Η πρόταση έχει λάβει σε επίπεδο Συγκλήτου του ΑΠΘ την κατ' αρχήν θετική γνώμη για την σχεδιαζόμενη χρηματοδότηση 51,5 εκατ. € από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Με επικρατέστερο σενάριο υλοποίησης την ένταξη του ΕΚΝΟΗ ως Ινστιτούτο στο υπό ίδρυση Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο του ΑΠΘ και δεδομένου ότι το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων αλλάζει διαρκώς, εξασφαλίστηκε (τον Ιούνιο του 2019) παράταση της απόφασης χρηματοδότησης μέχρι να διευθετηθεί το καθεστώς λειτουργίας του ΕΚΝΟΗ.
7. Αναπτύχθηκαν σημαντικές δράσεις συνεργασίας με τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας για ενημέρωση των μελών του ΑΠΘ σχετικά με τις δυνατότητες και τις προοπτικές κατοχύρωσης των δικαιωμάτων τους στα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγουν (Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας). Το γραφείο ενημέρωσης του ΟΒΙ στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί πλέον στο ΑΠΘ σε δύο σημεία: στην Κεντρική Βιβλιοθήκη και στο ΚΕΔΕΚ.
2.2. Αύξηση της Χρηματοδότησης της Έρευνας
2.3. Ισόρροπη ανάπτυξη όλων των μορφών έρευνας (βασική / εφαρμοσμένη / ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες / καλές τέχνες)
Σχεδόν όλες οι Σχολές του ΑΠΘ επωφελήθηκαν από τις στοχευμένες δράσεις υποστήριξης της υποβολής προτάσεων και επέτυχαν σημαντικές αυξήσεις εσόδων από προγράμματα έρευνας ή παροχής υπηρεσιών. Αν και η Πολυτεχνική Σχολή ακολουθούμενη από τη Σχολή Θετικών Επιστημών εξακολουθούν να έχουν συνολικά τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις της περιόδου 2014-2018, άλλες Σχολές επέτυχαν ραγδαίες αυξήσεις των εσόδων τους: η Σχολή Επιστημών Υγείας αύξησε τα έσοδα της κατά περίπου 70% το 2018 σε σχέση με το 2014, η Γεωπονική και η Νομική περίπου τριπλασίασαν τα έσοδα τους σε σχέση με το ελάχιστο της περιόδου (που ήταν το 2017 και 2015 αντίστοιχα), το ίδιο και η Σχολή Καλών Τεχνών. Σημαντική ήταν η αύξηση και σε Σχολές που παραδοσιακά δεν είχαν σημαντική συμμετοχή σε έργα χρηματοδοτούμενης έρευνας (Φιλοσοφική, ΤΕΦΑΑ, και Οικονομικών Επιστημών).
Πραγματοποιήθηκαν ειδικά σεμινάρια για μέλη των Σχολών ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών και στοχευμένη συνεργασία με όσα Τμήματα ενδιαφέρθηκαν για συγκεκριμένη υποστήριξη των μελών τους. Το εντυπωσιακό αποτέλεσμα ήταν ότι 3 από τα συνολικά 4 έργα ERC που έχει πάρει μέχρι στιγμής το ΑΠΘ ήρθαν στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες.
Υποστήριξη δράσεων εφαρμοσμένης έρευνας φοιτητικών ομάδων από πολλά Τμήματα
Ειδικές δράσεις υποστήριξης των μελών της Σχολής Καλών Τεχνών με υποτροφίες για νέους καλλιτέχνες ερευνητές (επιπέδου υποψηφίων διδακτόρων), αλλά και για έμπειρους καλλιτέχνες ερευνητές (επιπέδου μετα-διδακτόρων).
Δράσεις υποστήριξης υπευθύνων έργων που δεν έχουν εμπειρία διαχείρισης.
Διάθεση χώρων υψηλής ποιότητας για επιστημονικές συναντήσεις εργασίας (10-80 ατόμων) στο ΚΕΔΕΚ.
Καθιέρωση θεσμικών διαδικασιών οικονομικής υποστήριξης μέρους των αναγκών ερευνητικών ομάδων που χρειάζονται οικονομική υποστήριξη για νέες πρωτοβουλίες ή έκτακτες ανάγκες (κάλυψη του 50% της απαιτούμενης δαπάνης εφόσον η ομάδα εξασφαλίζει το υπόλοιπο 50%).
2.4. Ποιότητα και αριστεία στην έρευνα
Ένα μεγάλο πολυθεματικό Πανεπιστήμιο πρέπει να στοχεύει σε τυποποίηση διαδικασιών και κανονισμών. Δώσαμε μεγάλη βαρύτητα προς αυτή την κατεύθυνση με κυριότερο στόχο την ολοκλήρωση του Οργανισμού του ΑΠΘ. Οι συχνές νομοθετικές αλλαγές έδρασαν και εδώ ανασταλτικά. Για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία του συνόλου του ΑΠΘ και επιμέρους Μονάδων του, καθώς επίσης και για την επίλυση ζητημάτων που δεν καθορίζονται από τη Νομοθεσία, εκδόθηκαν ή βρίσκονται στο στάδιο της ολοκλήρωσης οι ακόλουθοι Κανονισμοί και κανονιστικές Αποφάσεις ΑΠΘ:
3.1. Ανάπτυξη της Στρατηγικής διοίκησης
Η Πρυτανεία εκπόνησε το Στρατηγικό Σχέδιο του ΑΠΘ για την περίοδο 2015-2020, μετά από ανάλυση των δυνατών σημείων και των αδυναμιών του, των ευκαιριών και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει. Το Στρατηγικό Σχέδιο του Ιδρύματος γνωστοποιήθηκε και συζητήθηκε (σε συναντήσεις και ηλεκτρονικά) με τις/τους Κοσμήτορες και Προέδρους των Σχολών και Τμημάτων και ζητήθηκε η εκπόνηση των δικών τους, σε εναρμόνιση με του Ιδρύματος. Ανταποκρίθηκε ικανοποιητικός βαθμός Σχολών και Τμημάτων.
Για πρώτη φορά, η πορεία υλοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου παρακολουθείται από την ηγεσία του Ιδρύματος σε συνεργασία με τους Κοσμήτορες των Σχολών, καθώς επίσης -και αυτονόητα- με τους ορισμένους αρμοδίους υλοποίησης των δράσεων.
Οι Πρυτανικές Αρχές καθιέρωσαν κατά τη διάρκεια της πενταετούς θητείας τους εβδομαδιαίες συναντήσεις (ανεξάρτητα από την προβλεπόμενη ή μη λειτουργία του Πρυτανικού Συμβουλίου), για λόγους διαφάνειας, αλληλοενημέρωσης για όλα τα θέματα και για την παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης των προγραμματισμένων δράσεων.
Επιπρόσθετα, και πλέον της ενημέρωσης που πραγματοποιούνταν κατά τις συνεδριάσεις της Συγκλήτου, καθιερώθηκε η έκτακτη και ενδελεχής ενημέρωση Προέδρων, Κοσμητόρων και Συμβουλίου για την κατάσταση του Ιδρύματος και η διεξαγωγή ετησίων Συναντήσεων Στρατηγικής Πρυτανικών Αρχών και Κοσμητόρων (διάρκειας δύο ή τριών ημερών) σε τοποθεσία εκτός Θεσσαλονίκης, όπου συζητούνταν αποκλειστικά θέματα Στρατηγικού Σχεδιασμού Ιδρύματος -Σχολών και Τμημάτων. Η κύρια θεματολογία της κάθε συνάντησης, πέρα από την παρουσίαση της τρέχουσας κατάστασης του ΑΠΘ, φαίνεται στον παρακάτω Πίνακα.
Πίνακας 3: Θεματολογία ετήσιων Συναντήσεων Στρατηγικής ΑΠΘ
1η Συνάντηση Στρατηγικής (2015)
2η Συνάντηση Στρατηγικής (2016)
3η Συνάντηση Στρατηγικής (2017)
4η Συνάντηση Στρατηγικής (2018)
5η Συνάντηση Στρατηγικής (2019)
Με το επικαιροποιημένο Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης για το διάστημα 2019-2022 (υπ. αριθμ. 2981/7-3-2019 συνεδρίαση της Συγκλήτου), βασισμένο στις προδιαγραφές της ΑΔΙΠ, το στρατηγικό όραμα συναρτάται με στρατηγικούς στόχους, στόχους ποιότητας, και καθορίζονται συγκεκριμένα, μετρήσιμα, και εφικτά αποτελέσματα στους βασικούς τομείς της δραστηριότητας του ΑΠΘ. Έτσι, αποτυπώθηκε με δείκτες η παρούσα κατάσταση και επαναπροσδιορίστηκαν οι τιμές-στόχοι σε κάθε μια επιμέρους κατηγορία των εκπαιδευτικών, ερευνητικών και διοικητικών δραστηριοτήτων του ΑΠΘ, όπως και στις δράσεις εξωστρέφειας και κοινωνικής του ανταπόκρισης.
Στην ίδια Συνεδρίαση της Συγκλήτου εγκρίθηκε η Πολιτική Ποιότητας του Ιδρύματος που θέτει τις αρχές λειτουργίας του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας (ΕΣΔΠ) του Ιδρύματος και της συνεχούς βελτίωσής του, καθώς και της υποχρέωσής του για δημόσια λογοδοσία. Το πεδίο εφαρμογής του ΕΣΔΠ-ΑΠΘ είναι η ακαδημαϊκή πιστοποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών του Ιδρύματος, η πιστοποίηση του ΕΣΔΠ, καθώς και η εφαρμογή των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας στις ακαδημαϊκές και υπηρεσιακές μονάδες και το ανθρώπινο δυναμικό του. Ειδικότερα, τα επίπεδα εφαρμογής των διαδικασιών Διασφάλισης Ποιότητας είναι το διδακτικό, το ερευνητικό και το διοικητικό έργο.
Το ΑΠΘ είχε προσδιορίσει την Πολιτική Ποιότητας του Ιδρύματος το 2011, την οποία και δημοσιοποίησε μέσω της ιστοσελίδας της ΜΟΔΙΠ (https://qa.auth.gr/el/modip).
Η Πολιτική Ποιότητας επικαιροποιήθηκε σε συνάρτηση με το Στρατηγικό Σχέδιο και εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο (υπ. αριθμ. 2981/7-3-19 συνεδρίαση). Οι βασικές προβλέψεις έχουν ως εξής:
Η Πολιτική Ποιότητας του ΑΠΘ έχει γνωστοποιηθεί σε όλες τις ακαδημαϊκές και υπηρεσιακές Μονάδες του Ιδρύματος και μέσω αυτών σε όλα τα μέλη του, με την κατεύθυνση να αναρτηθεί σε ειδική ενότητα σε όλες τις σχετικές ιστοσελίδες και να λαμβάνεται υπόψη κατά τη κατάρτιση επιμέρους στρατηγικών σχεδίων και στόχων ποιότητας, τα οποία θα πρέπει να συνάδουν με το Στρατηγικό Σχέδιο και τους στόχους ποιότητας του Ιδρύματος.
Επιπρόσθετα, η Σύγκλητος του ΑΠΘ, με την υπ. αριθμ. Πρωτ. 19319/26-3-2019 ομόφωνη απόφασή της, δεσμεύτηκε για την εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο της 70ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, δέσμευση που έχει ενσωματωθεί και στους Στρατηγικούς Στόχους του Ιδρύματος, όπως καταγράφονται στο σχέδιο Οργανισμού του. Οι 17 Στόχοι και οι 169 Υποστόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ άπτονται των περισσότερων στρατηγικών του ΑΠΘ και στον παρόντα απολογισμό πραγματοποιούνται οι σχετικές αναφορές, κυρίως στις στρατηγικές της ακαδημαϊκής ανάπτυξης και του περιβάλλοντος.
3.2. Οργανωτικός και διοικητικός εκσυγχρονισμός
Προς την επίτευξη του στόχου αυτού έγιναν οι παρακάτω δράσεις:
3.3. Σύγχρονη Διοίκηση ανθρώπινων πόρων
Κατά το χρονικό διάστημα αναφοράς 2014-2019 δεν προέκυψε ένταξη νέου διοικητικού προσωπικού με τη διαδικασία των προσλήψεων.
Οι πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν για την αντιμετώπιση της αριθμητικής ανεπάρκειας του ανθρώπινου δυναμικού συνοψίζονται στις παρακάτω ενέργειες.
Πρωτοβουλίες και δράσεις που επιφέρουν προστιθέμενη αξία στην άσκηση του διοικητικού έργου:
Για την επιμόρφωση των διοικητικών υπαλλήλων του ΑΠΘ πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις:
Τέλος, λήφθηκε η ακόλουθη μέριμνα:
Πιο συγκεκριμένα, στο χρονικό διάστημα 2014-2019, το ΠΓ προσέφερε συνολικά 215 προγράμματα άσκησης και αναψυχής για τους φοιτητές/τριες και το προσωπικό του ΑΠΘ (συμμετείχαν 28.506 άτομα). Διοργάνωσε 14 ετήσια εσωτερικά πρωταθλήματα (συμμετείχαν
3.300 φοιτητές/τριες), 26 τουρνουά (αντισφαίρισης, επιτραπέζιας αντισφαίρισης, ποδοσφαίρου 5x5, Καράτε - συμμετείχαν 1.570 φοιτητές/τριες), 5 δρόμους υγείας (Αριστοτέλειος Δρόμος 1.950 συμμετοχές), 5 χορευτικές παραστάσεις (1.200 συμμετοχές). Επίσης αντιπροσωπευτικές αθλητικές – χορευτικές φοιτητικές ομάδες του ΠΓ, εκπροσώπησαν το ΑΠΘ με μεγάλη επιτυχία και διακρίσεις σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Το φοιτητικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων του ΠΓ, είναι ένα από το πιο ολοκληρωμένα προγράμματα φοιτητικού αθλητισμού στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη (www.gym.auth.gr).
3.4. Βελτίωση της καθημερινής λειτουργία
Η βελτίωση της καθημερινότητας ήταν από την πρώτη μέρα πολύ ψηλά στις προτεραιότητες της Πρυτανείας γιατί αποτελούσε απαίτηση της Πανεπιστημιακής κοινότητας που είχε ταλαιπωρηθεί κατά την προηγούμενη περίοδο από την έλλειψη καθαριότητας και συντήρησης αλλά και από τα φαινόμενα βίας και παραβατικότητας.
Α. Μετακίνηση (στάθμευση – μετακίνηση – μεταφορά – σήμανση) Β. Υποδομές (εγκαταστάσεις – δομές – χώροι)
Γ. Λειτουργία (οργάνωση και λειτουργία/παροχή υπηρεσιών) Δ. Περιβάλλον (οικολογία – κάπνισμα)
Ε. Ασφάλεια (ασφάλεια στο campus – ναρκωτικά).
Η πλειονότητα (58%) των ιδεών προήλθε από προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες. Υψηλό ποσοστό (19%) των προτάσεων υποβλήθηκε από μέλη ΔΕΠ, ενώ οι υπόλοιπες προτάσεις υποβλήθηκαν από τις λοιπές κατηγορίες προσωπικού και αποφοίτους του ΑΠΘ. Οι επιτροπές αξιολόγησης επέλεξαν τελικά 17 προτάσεις, οι οποίες επιβραβεύτηκαν και προκρίθηκαν στο στάδιο της υλοποίησης, είτε πιλοτικά είτε πλήρως.
Με τη συγκεκριμένη δράση επιτεύχθηκε η ενεργοποίηση των μελών του ΑΠΘ και η συμμετοχή τους στην αντιμετώπιση προβλημάτων του Ιδρύματος.
4.1. Συνεχής εκσυγχρονισμός της οικονομικής διαχείρισης
Σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της οικονομικής διαχείρισης του ΑΠΘ, oι κυριότερες ενέργειες και δράσεις είναι οι εξής:
Επιτεύχθηκε ο προγραμματισμός των δαπανών σε επίπεδο μονάδας, με τον ορισμό υπαλλήλου και την επιμόρφωσή του, ως οικονομικά υπεύθυνο, ανά Κοσμητεία Σχολής.
Από τον Φεβρουάριο του 2016 τέθηκε σε λειτουργία η συγκεκριμένη υπηρεσία, η οποία υλοποιήθηκε στα πλαίσια του έργου «Επέκταση Πληροφοριακών Συστημάτων Διαχείρισης Διοικητικών και Οικονομικών Υποθέσεων στο ΑΠΘ», με ευθύνη της Δ/νσης Μηχανοργάνωσης.
Αποδόθηκαν σε μέλη ΔΕΠ, που διορίσθηκαν από 1.9.2010 έως και τις 14.10.2014, οι δαπάνες πρώτης εγκατάστασης που δικαιούνταν, με την υλοποίηση διαγωνισμών ανά κατηγορία αγαθών, σε συνεργασία με τις Κοσμητείες των Σχολών. Στους επόμενους διορισμούς οι δαπάνες αυτές καλύπτονται με ευθύνη των τμημάτων και ένταξη στο ΠΔΕ.
Διατυπώθηκε αίτημα νομοθετικής ρύθμισης στο Υπουργείο Παιδείας για την αναδρομική ισχύ της πρακτικής άσκησης φοιτητών των ΑΕΙ, με αποτέλεσμα την έγκρισή της στο Νόμο 4386/2016 άρθρο 59. Με τον νόμο αυτό εγκρίθηκαν οι πρακτικές ασκήσεις των φοιτητών της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ και κατ’ επέκταση όλων των Πανεπιστημίων της Ελλάδας.
Το ΑΠΘ πέτυχε σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ και το ΕΜΠ τη μείωση της τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΗ προς όλα τα ΑΕΙ της χώρας.
Με πρωτοβουλία του ΑΠΘ, εγκρίθηκε τροπολογία που επιτρέπει την διενέργεια των διαγωνισμών προμήθειας πετρελαίου απευθείας από τα ΑΕΙ, και όχι μέσω της Περιφέρειας. Ως αποτέλεσμα, το ΑΠΘ μπορεί εγκαίρως και ανεξάρτητα να προμηθεύεται τα απαραίτητα καύσιμα και το πετρέλαιο θέρμανσης.
Από το 2016 το Πανεπιστήμιο προέβη στην ομαδοποίηση προμηθειών γραφικής ύλης, αναλωσίμων, εκτυπωτών και λοιπού ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Η εν λόγω δράση είχε ως αποτέλεσμα την καλύτερη αξιοποίηση του προϋπολογισμού του Πανεπιστημίου, με τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Επίσης, συντέλεσε στη μείωση του γενικότερου κόστους λειτουργίας, εφόσον μειώθηκαν τα επιμέρους αιτήματα, οι αναρτήσεις, οι εκδόσεις αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, εγκριτικών αποφάσεων και εκδόσεων ενταλμάτων.
Ήδη από το 2014 πραγματοποιούνται ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί προμηθειών και υπηρεσιών και από το 2016 διενεργούνται ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί έργων και μελετών, γεγονός που σε συνδυασμό με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων οδήγησε στην απλούστευση, σύντμηση και διαφάνεια των διαδικασιών, αύξησε τον ανταγωνισμό με τη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων και βελτίωσε την αποτελεσματικότητα τόσο σε επίπεδο ποιότητας όσο και σε οικονομικό επίπεδο.
Κατά την πενταετία 2014-2019 υλοποιήθηκαν 40 ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί, 15 τακτικοί, 119 συνοπτικοί, 10 διεθνείς διαγωνισμοί συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (ΕΣΠΑ), 31 διαδικασίες προμήθειας ή παροχής υπηρεσίας με απευθείας ανάθεση.
Εφαρμόστηκε νέα διαδικασία υποβολής οικονομικών αιτημάτων που αφορούν σε επισκευή και συντήρηση επιστημονικών οργάνων των εργαστηρίων των Τμημάτων του ΑΠΘ σε συνεργασία με την Επιτροπή Μεγάλου Διατμηματικού Εξοπλισμού.
Από το 2017 άρχισε να εφαρμόζεται νέα φιλοσοφία στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με διετή προγραμματισμό, που επιτρέπει την υψηλότερη απορρόφηση των δαπανών και την κάλυψη σημαντικών αναγκών του ΑΠΘ, όπως συντήρηση κτιρίων και αιθουσών, προμήθεια και συντήρηση επιστημονικού εξοπλισμού. Για παράδειγμα η συντήρηση των ανελκυστήρων εντάχθηκε στο ΠΔΕ, ενώ τα προηγούμενα έτη απορροφούσε πόρους από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και λόγω της δραματικής μείωσής του, η συντήρηση δεν ήταν επαρκής.
Με την ένταξη στο ΠΔΕ, υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι και με τις διετείς συμβάσεις το πρόβλημα της συντήρησης έχει πλέον εξαλειφθεί. Η νέα διαδικασία οδήγησε στην αύξηση της απορροφητικότητας του ΠΔΕ με την προμήθεια Η/Υ, επιστημονικών οργάνων και συντήρησης σύμφωνα με τις ιεραρχημένες προτάσεις των τμημάτων. Για πρώτη φορά δημιουργήθηκε κονδύλιο για την χρηματοδότηση μελέτης (ΣΑΜ). Λόγω της αύξησης της απορροφητικότητας, οι εγκεκριμένες πιστώσεις του ΠΔΕ για το ΑΠΘ αυξήθηκαν από 2 εκατ. ευρώ το 2015 στα 5 εκατ. ευρώ το 2019.
Στο πλαίσιο αυτού του στόχου εντάσσεται και η άριστη και άμεση συνεργασία μεταξύ των Πρυτανικών Αρχών, των οργάνων διοίκησης του ΑΠΘ και της Συνόδου των Αντιπρυτάνεων Οικονομικών και Προγραμματισμού σχετικά με τα οικονομικά ζητήματα του Ιδρύματος.
Συγκεκριμένα:
Η άμεση συνεργασία με το Συμβούλιο του Ιδρύματος είχε ως αποτέλεσμα οι προϋπολογισμοί να ψηφίζονται χωρίς πρόβλημα και να κατατίθενται έγκαιρα στο Υπουργείο.
Από το 2014, υπήρξε άμεση συνεργασία με τους Κοσμήτορες, προκειμένου να καλυφθούν οι ειδικότερες ανάγκες των Σχολών ως προς τις επισκευές, συντηρήσεις και αναβαθμίσεις των κτιρίων.
Από το 2014, με πρωτοβουλία του Αν. Πρύτανη Οικονομικών και επίσκεψή του στις Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων άρχισε να πραγματοποιείται η άμεση ενημέρωση των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας σε οικονομικά θέματα του Ιδρύματος, αλλά και στην επίλυση οικονομικών αιτημάτων των Τμημάτων.
Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω:
α. στη βελτίωση της εικόνας του ΑΠΘ, διότι η έγκριση από τον Υπουργό γινόταν έγκαιρα και η εκτέλεση του προϋπολογισμού προχωρούσε ομαλά, με συνέπεια τον δραστικό περιορισμό των
ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ιδιώτες στο τέλος του έτους και
β. η πρώτη τροποποίηση του προϋπολογισμού, που είναι αναγκαία για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προηγουμένου έτους, να γίνεται επίσης νωρίς και κατά συνέπεια ακόμη και στους αργοπορούντες προμηθευτές η εξόφληση να γίνεται αρκετά σύντομα.
Τέλος, σημειώνεται η ενεργός παρουσία του ΑΠΘ στις Συνόδους Αντιπρυτάνεων Οικονομικών και Προγραμματισμού, με τεκμηριωμένες προτάσεις, τις οποίες η Σύνοδος συνήθως υιοθετούσε. Δύο τέτοιες προτάσεις για νομοθετικές ρυθμίσεις που κατέθεσε το ΑΠΘ και έγιναν αποδεκτές από το υπουργείο επιτρέπουν α) να μην απαιτείται εξωτερική τροποποίηση προϋπολογισμού για έκτακτες επιχορηγήσεις με Υπ. Απόφαση και β) τη μεταφορά πιστώσεων από ΣΑΕ σε ΣΑΕ με εσωτερική τροποποίηση. Καθιερώθηκε επίσης η τακτική σύνοδος των Γενικών Διευθυντών Οικονομικών και Τεχνικών Υπηρεσιών ως μέρος των τακτικών Συνόδων Πρυτάνεων.
4.2 Βελτιστοποίηση της αξιοποίησης των πόρων του ΕΛΚΕ
Για την επίτευξη του στόχου αυτού, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν οι εξής διαδικασίες:
4.3 Βελτιστοποίηση της αξιοποίησης της περιουσίας του ΑΠΘ
Σχετικά με την αξιοποίηση της περιουσίας του ΑΠΘ, οι κυριότερες δράσεις ήταν οι εξής:
Σε σχέση με τα κινητά πάγια:
Σε σχέση με τα ακίνητα πάγια:
Σχετικά με την αναδιοργάνωση της Εταιρείας Αξιοποίησης & Διαχείρισης Περιουσίας ΑΠΘ:
Αποφασίστηκε μια σειρά διαθρωτικών αλλαγών και η υιοθέτηση πρωτοβουλιών στην κατεύθυνση της αλλαγής φιλοσοφίας και οράματος, της εφαρμογής κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και κυρίως της βελτίωσης των διαδικασιών λειτουργίας και επικοινωνίας της Εταιρείας. Σκοπός αυτών ήταν η εξυγίανση των οικονομικών μεγεθών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και η καλύτερη εξυπηρέτηση του σκοπού της ΕΑΔΠ, προς όφελος φοιτητών και των μελών του ΑΠΘ, με στόχο την τήρηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας, την καλύτερη οργάνωση, τη βελτίωση των διαδικασιών και της επικοινωνίας, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, και τον σχεδιασμό της οικονομικής και εμπορικής στρατηγικής. Ο βασικότερες ενέργειες είναι οι εξής
Εταιρείας, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και όχι ως φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και δημόσιου τομέα
Αναβαθμίστηκε σημαντικός αριθμός αιθουσών της Φιλοσοφικής Σχολής, μέσω της ΕΑΔΠ ΑΠΘ, για τη χρήση τους από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (νέα έδρανα, τουαλέτες, πατώματα, ελαιοχρωματισμοί, κλιματιστικά κλπ). Επιπλέον, η σύμβαση με το ΕΑΠ επεκτάθηκε κι έτσι υπάρχει η δυνατότητα αναβάθμισης πολλών αιθουσών και η δημιουργία νέων τόσο στη Νομική όσο και στη Φιλοσοφική Σχολή.
Σύναψη σύμβασης με τον ΟΑΣΘ, που αφορά στην ανάληψη της διαδικασίας προμήθειας και διαχείρισης των κανονικών καρτών απεριορίστων διαδρομών όλων των κατηγοριών με την έκπτωση του 20%.
Ως αποτέλεσμα της εφαρμογής των διαδικασιών της εταιρικής διακυβέρνησης:
1.581.135 ευρώ και η ΕΑΔΠ έχει στο ταμείο της εγγυήσεις ύψους 155.000 ευρώ.
Πέραν της κάλυψης των παρελθόντων βαρών, η ΕΑΔΠ κάλυψε τρέχουσες δαπάνες του ΑΠΘ περίπου 150 χιλιάδων ευρώ ετησίως.
Κατά την περίοδο αυτή, υπήρξε συνεχής αύξηση των εσόδων και μείωση του κόστους της εταιρείας, όπως φαίνεται και από το λειτουργικό αποτέλεσμα. Όλες ο εμπορικές δραστηριότητες είναι πλέον κερδοφόρες. Ταυτόχρονα, η στρατηγική της εταιρείας για ιδιόχρηση κυλικείων αποτελεί καταλύτη στην λειτουργία όλων των κυλικείων διότι: α) ως ηγέτης επηρεάζει σημαντικά την τιμολογιακή πολιτική των ιδιωτικών κυλικείων, β) δεν μπορεί πλέον να υπάρξει συμπαιγνία για την ενοικίαση κυλικείων καθώς, λόγω της τεχνογνωσίας που έχει αποκτήσει η εταιρεία, μπορεί ανά πάσα στιγμή να αναλάβει οποιοδήποτε κυλικείο και έτσι να μην γίνει αντικείμενο εκβιαστικών συμπεριφορών (έγινε φανερή η επιτυχία στις πρόσφατες μισθώσεις), γ) δημιουργούνται θέσεις εργασίας νόμιμα αμειβόμενες και γίνονται προσλήψεις φοιτητών στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής του ΑΠΘ.
Τέλος, η ανάληψη της λειτουργίας της κατασκήνωσης Καλάνδρας από την ΕΑΔΠ οδήγησε στον εξορθολογισμό της λειτουργίας της, στη σταδιακή αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ μέχρι και το 2018 η λειτουργία της δεν ήταν ζημιογόνα για την εταιρεία.
4.4. Βελτιστοποίηση της αξιοποίησης της περιουσίας των κληροδοτημάτων
Σχετικά με την αξιοποίηση της περιουσίας των κληροδοτημάτων του ΑΠΘ, oι κυριότερες δράσεις είναι οι εξής:
Αξιοποίηση Μανδαλιδείου κτιρίου
Το ακίνητο επί της Λ. Νίκης με Βογατσικού κληροδοτήθηκε στην Οδοντιατρική Σχολή του ΑΠΘ και με απόφαση Εφετείου στο Τμήμα Δημοσιογραφίας. Λόγω στατικών προβλημάτων, το Τμήμα αποχώρησε από το κτίριο, το 2002, το οποίο στη συνέχεια καταλήφθηκε από αλληλέγγυους. Το 2016, με παρέμβαση των Πρυτανικών Αρχών, το κτίριο εκκενώθηκε από την Αστυνομία και σφραγίστηκε. Στη συνέχεια, το ΑΠΘ προσέφυγε στο Εφετείο με σκοπό την αλλαγή χρήσης του κτιρίου για την περαιτέρω αξιοποίησή του. Μετά την απόφαση του Εφετείου, προκηρύχτηκε διαγωνισμός για την μακροχρόνια μίσθωσή του έναντι ανακατασκευής. Το 2019 ολοκληρώθηκε η Α΄ Φάση του διαγωνισμού με την ανάδειξη της βέλτιστης χρήσης του ως ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ. Αναμένεται η απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, προκειμένου να προκηρυχτεί η Β΄ Φάση για την ανάδειξη του αναδόχου.
Μακροχρόνιες μισθώσεις έναντι ανακατασκευής:
Για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση μιας σειράς κληροδοτημάτων που έχρηζαν σημαντικής ανακαίνισης, προκρίθηκε η επιλογή της μακροχρόνιας μίσθωσης έναντι ανακατασκευής, όπως παρακάτω:
o Κατούνη 31, ανοίκιαστο επί 20 χρόνια με στατικά προβλήματα: 30 χρόνια (έναρξη 2016)
Η εντατικοποίηση της προσπάθειας και η νέα φιλοσοφία στην διαχείριση οδήγησε τελικά στην εκμίσθωση όλων σχεδόν των ακινήτων με την εξαίρεση δύο (το ένα συντηρείται μετά από μελέτη και θα βγει προς ενοικίαση, το δε δεύτερο είναι κατειλημμένο και βγαίνει διαγωνισμός για ανοικοδόμηση).
Χορηγήθηκαν στην ίδια περίοδο 150 υποτροφίες, 31 οικονομικές ενισχύσεις, 16 χρηματικά βραβεία και 3 επιχορηγήσεις ύψους 2.013.930 €.
4.5. Νέες χρηματοδοτικές πηγές
Σε περίοδο σοβαρής υποχρηματοδότησης, η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών είναι μονόδρομος. Προς αυτή την κατεύθυνση έγιναν τα ακόλουθα:
Επώνυμες Έδρες
Το 2014 στο ΑΠΘ λειτουργούσε ήδη η πρώτη επώνυμη Έδρα Εβραϊκών Σπουδών στη Φιλοσοφική Σχολή, με τη στήριξη της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Η Έδρα μετεξελίχθηκε σε οργανική θέση ΔΕΠ το 2017. Από το 2016 προστέθηκαν άλλες δύο επώνυμες έδρες στη Φιλοσοφική Σχολή, με τη χρηματοδότηση του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος ‘Ιβάν Σαββίδης’:
α. Η Έδρα Ποντιακών Σπουδών, η οποία το 2018 μετεξελίχθηκε στο Κέντρο Ποντιακών Μελετών β. Η Έδρα Ρωσικής Γλώσσας και Πολιτισμού.
Οι δύο νέες έδρες στελεχώθηκαν, κατόπιν αυστηρής ακαδημαϊκής επιλογής, με ικανούς και δραστήριους επιστήμονες στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή και έχουν ήδη αναπτύξει σημαντική εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα.
Δημιουργία Γραφείου Αναπτυξιακών Προγραμμάτων
Το Γραφείο στοχεύει στην εύρεση και αξιοποίηση πηγών χρηματοδότησης προς όφελος του Ιδρύματος, με άμεση προτεραιότητα την υιοθέτηση συστηματικής προεργασίας για συναντήσεις με φορείς χρηματοδότησης και για τη βέλτιστη διαμόρφωση προτάσεων χρηματοδότησης των έργων. Η αναζήτηση χρηματοδότησης έγινε σε διάφορους φορείς και προγράμματα, ωστόσο έως σήμερα η χρηματοδότηση των έργων έγινε κυρίως από τα προγράμματα: ΕΣΠΑ 2014-2020 (ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ΥΠΑΙΘ, Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Τα ιδρυματικά έργα που χρηματοδοτήθηκαν χωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
«Αναβάθμιση και Εκσυγχρονισμός του Επιστημ., Πολιτιστικού, Περιβαλλοντικού Πάρκου ΑΠΘ»
«Ολοκλήρωση & Ενεργειακή Αναβάθμιση κτιρίου Φυτικής Παραγωγής», (προ/σμού 6.295.000 €)
«Ανέγερση Κλειστού Γυμναστηρίου ΤΕΦΑΑ», (προϋπολογισμού 1.650.000 €)
«Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός του Εργαστηρίου Ανάπτυξης - Εκτροφής Ζωικών Προτύπων και Βιοϊατρικής Έρευνας», (προϋπολογισμού 1.284.480. €),
«Ενίσχυση εργαστηριακών υποδομών κλινικής-Δικαστικής Τοξικολογίας και Ιστοπαθολογίας του Εργαστηρίου ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας του ΑΠΘ», (προϋπολογισμού 379.216 €)
Αναβάθμιση Ψηφιακών Υποδομών ΑΠΘ,
Συμπληρωματικές προμήθειες Αναβάθμισης Ψηφιακών Υποδομών ΑΠΘ,
Βελτίωση υπηρεσιών και εφαρμογών ΤΠΕ στο ΑΠΘ), συνολικού προϋπολογισμού 2.214.000 €
(π.χ. προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού βασικής έρευνας, προϋπολογισμού 1.000.000 €)
(πχ. Έργο κοινωνικής μέριμνας φοιτητών ΑμεΑ, προϋ/σμού 1.100.000€).
Επιπλέον δρομολογήθηκαν ενέργειες για υποβολή προτάσεων προς Χρηματοδότηση από τους παρακάτω φορείς:
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί η παραχώρηση από τον Δήμο Θεσσαλονίκης στο ΑΠΘ του κτιρίου της πρώην Ναυτικής Διοίκησης, στην Προβλήτα Α, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης για την εγκατάσταση του Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΑΜΦΙΘ).
5.1. Εγκατάσταση όλων των ακαδημαϊκών μονάδων σε ιδιόκτητα κτίρια
Η ανάπτυξη των κτιριακών υποδομών με στόχο την εγκατάσταση των ακαδημαϊκών μονάδων σε ιδιόκτητα κτίρια, απετέλεσε κύριο μέλημα των Πρυτανικών Αρχών, διότι με τον τρόπο αυτό:
Συντάχθηκε κτιριολογικό πρόγραμμα με ορίζοντα το 2030 ώστε όλα τα Τμήματα να εγκατασταθούν σε ιδιόκτητα κτίρια. Το κτιριολογικό πρόγραμμα, που παρατίθεται στον Πίνακα 4, παρουσιάσθηκε στην Συνάντηση Στρατηγικής με τους Κοσμήτορες το 2019. Στο πλαίσιο του νέου κτιριολογικού ανήκουν και οι υποβληθείσες προτάσεις που αναφέρθηκαν στο υποκεφάλαιο 4.5.
Πίνακας 4: Κτιριολογικό Πρόγραμμα ΑΠΘ με ορίζοντα το 2030 Τμήμα Εγκατάσταση
Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν τεχνικά έργα και συντηρήσεις και υποβλήθηκαν προτάσεις για χρηματοδότηση, όπως:
5.2. Αξιοποίηση-Βελτιστοποίηση της χρήσης και
5.3. Εκσυγχρονισμός των κτιριακών και τεχνολογικών υποδομών
Στο πλαίσιο της αξιοποίησης και του εκσυγχρονισμού των κτιριακών υποδομών του ΑΠΘ:
1. Ολοκληρώθηκαν τα διαγράμματα δόμησης για τα οικόπεδα: α) Πανεπιστημιούπολη Τομέας Ι
β) Πανεπιστημιούπολη Τομέας ΙΙ
γ) Παιδαγωγική Σχολή Αρχαιολ. Μουσείου
δ) Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση Καλάνδρας – Ποσείδι
2. Ολοκληρώθηκε η Α΄ φάση της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/2013 & 4495/2017 των κτιρίων που βρίσκονται στα οικόπεδα
α) Πανεπιστημιούπολη Τομέας Ι β) Πανεπιστημιούπολη Τομέας ΙΙ
γ) Παιδαγωγική Σχολή Αρχαιολ. Μουσείου
δ) Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση Καλάνδρας – Ποσείδι ε) Κλινικές Κτηνιατρικής στην οδό Γιαννιτσών
στ)Τμήμα Δασολογίας στο Φοίνικα.
Επίσης, ολοκληρώθηκε η ως άνω διαδικασία για τα ακόλουθα κληροδοτήματα: α) Χώρος στον 3ο όροφο κτιρίου στην οδό Λυκούργου Λαδάδικα
β) Χώρος σε ισόγειο κατάστημα στην οδό Αγ. Θεοδώρας γ) Υπαίθρια αποθήκη στην οδό Π. Μελά
Η Β΄ Φάση της διαδικασίας είναι η μελέτη Στατικής Επάρκειας των κτιρίων, η οποία προς το παρόν έχει «παγώσει», γιατί ως προϋπόθεση θεωρείται η συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, για την οποία ο νόμος δεν έχει ακόμα εφαρμογή.
3. Το έργο «Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός του Εργαστηρίου Ανάπτυξης - Εκτροφής Ζωικών Προτύπων και Βιοϊατρικής Έρευνας», αφορά την αξιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενου χώρου που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου του Κτηνιατρικού Τμήματος της Σχολής Επιστημών Υγείας. Το έργο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) – ΕΠ Περιφ. Κ. Μακεδονίας 2014-2020.
4. Ολοκληρώθηκε το έργο «Αναδιαμόρφωση χώρου για την εγκατάσταση της Κοσμητείας της Σχολής Επιστημών Υγείας», στον 2ο όροφο του κτιρίου Αμφιθεάτρων της Ιατρικής.
5. Στο πανεπιστημιακό campus της Θέρμης, ολοκληρώθηκε η μετατροπή των εγκαταστάσεων θέρμανσης για χρήση φυσικού αερίου ως καύσιμο θέρμανσης.
6. Όσον αφορά τα Τεχνικά έργα περιβαλλοντικής και αισθητικής βελτίωσης: α) αναμένεται η έναρξη του έργου «Αναβάθμιση και Εκσυγχρονισμός του Επιστημονικού, Πολιτιστικού, Περιβαλλοντικού Πάρκου ΑΠΘ» (ΕΣΠΑ μέσω ΥΜΕΠΕΡΑΑ), β) υπεγράφη από τον Δήμο Θεσσαλονίκης η εγκατάσταση του αναδόχου για την ενίσχυση του φωτισμού στο κεντρικό πάρκο της πανεπιστημιούπολης, γ) έγινε προμήθεια υλικών αναβάθμισης του οδικού δικτύου του ΑΠΘ, και δ) έγιναν ασφαλτοστρώσεις στο πανεπιστημιακό campus και στη Θέρμη
7. Στο πλαίσιο των έργων ασφάλειας, εκτελέστηκαν έργα και ελήφθησαν μέτρα, όπως: α) Πυροπροστασία σε χώρους των κτιρίων του ΑΠΘ.
β) Μέτρα πυροπροστασίας σε χώρους του ΑΠΘ όπου υπάρχουν κεντρικοί κόμβοι τηλεφωνικού δικτύου, δικτύου δεδομένων και δικτυακών υπηρεσιών.
γ) Επιπλέον, διενεργήθηκε διαγωνισμός για την εκπόνηση μελέτης πυροπροστασίας για το κτίριο της Βιολογίας η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.
δ) Οργανώθηκε η ετήσια συντήρηση πυροσβεστικών συγκροτημάτων και δικτύων του ΑΠΘ και η προμήθεια φορητών πυροσβεστήρων στα κτίρια του πανεπιστημίου, καθώς και η συνεχής αντικατάστασή τους (σύμφωνα με τις ανάγκες που προκύπτουν).
ε) Προμήθεια φωτιστικών ασφαλείας και τοποθέτηση σημάνσεων σε κτίρια του ΑΠΘ
στ) Τέλος, έχει προχωρήσει η διαδικασία για τη δημοπράτηση Εκπόνησης Μελέτης Ενίσχυσης Φέροντος Οργανισμού και Αναβάθμισης του Κτιρίου Διοίκησης ΑΠΘ.
8. Στο πλαίσιο καλής λειτουργίας των ανελκυστήρων στα κτίρια του ΑΠΘ:
α) Ολοκληρώθηκε η πιστοποίηση του συνόλου των ιδιόκτητων ανελκυστήρων.
β) Οργανώθηκε η τακτική συντήρηση των ανελκυστήρων και ανυψωτικών μέσων μέσω διαγωνισμών.
γ) Τοποθετήθηκε ανελκυστήρας για τα αμφιθέατρα της Πολυτεχνικής και σε εξέλιξη βρίσκεται η τοποθέτηση ανελκυστήρα ΑμεΑ στην Ιατρική Σχολή.
9. Επιπλέον, για τη συντήρηση των υποδομών, οργανώθηκαν περιοδικές συντηρήσεις μέσω διαγωνισμών, όπως:
α) Αντικατάσταση πεδίων, μετασχηματιστών και άλλων υλικών σε υποσταθμούς μέσης τάσης 20KV του Α.Π.Θ.
β) Τακτική συντήρηση και επισκευή ανελκυστήρων και ανυψωτικών μηχανημάτων του Α.Π.Θ. γ) Τακτική συντήρηση, έλεγχος-περιοδική επιθεώρηση και επισκευή Υποσταθμών Μέσης Τάσης, Ηλεκτροπαραγωγών Ζευγών και Γενικών Πινάκων Χαμηλής Τάσης των Κτιρίων του
ΑΠΘ για τρία έτη (2018-2021)
δ) Τακτική συντήρηση, έλεγχος, επισκευή και τεχνική υποστήριξη των κεντρικών ψυκτικών μονάδων, των πύργων ψύξης και των κεντρικών κλιματιστικών μονάδων του ΑΠΘ για δύο έτη (2019-2021).
10. Για την καλύτερη λειτουργία των υποδομών του ΑΠΘ, πραγματοποιήθηκαν προμήθειες λεβήτων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού, κλιματιστικών και θερμαντικών μονάδων και αντικαταστάθηκαν σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες ανάγκες.
11. Όσον αφορά την αναβάθμιση των αιθουσών διδασκαλίας, αφού έγινε διερεύνηση και καταγραφή των αναγκών που υπήρχαν στα τμήματα, διενεργήθηκαν διαγωνισμοί για την προμήθεια εργαστηριακών πάγκων και απαγωγών, περσίδων, θυρών,, πινάκων διδασκαλίας, προβολικών, Η/Υ, οθονών κλπ. και τοποθετήθηκαν σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες ανάγκες.
12. Πραγματοποιήθηκε αποτύπωση, έλεγχος και αντικατάσταση υδρομέτρων του ΑΠΘ και διενεργήθηκε έλεγχος των παροχών ΔΕΗ και ΕΥΑΘ.
13. Για πρώτη φορά εφαρμόζεται ένα πρωτοποριακό σύστημα από την ΕΥΑΘ στο ΑΠΘ. Πρόκειται για την εγκατάσταση και συντήρηση συστήματος ολοκληρωμένης υποδομής για την απομακρυσμένη παρακολούθηση της κατανάλωσης των 26 υδρομέτρων εντός του campus του ΑΠΘ. Οι όποιες διαρροές και τα προβλήματα υπερκατανάλωσης θα εντοπίζονται και θα επιλύονται άμεσα με αποτέλεσμα σημαντική εξοικονόμηση νερού.
14. Όσον αφορά τη σταδιακή συντήρηση υποδομών, δρομολογήθηκαν τα έργα: α) Εργασίες συντήρησης χώρων σε κτίρια του ΑΠΘ-Α’ Φάση
β) Στεγάνωση δωμάτων και κτιρίων του ΑΠΘ
γ) Στεγάνωση δώματος Φοιτητικής Λέσχης Α.Π.Θ (προς έγκριση πίστωσης) δ) Χρωματισμοί χώρων σε κτίρια του ΑΠΘ
ε) Ανακαίνιση υφιστάμενων χώρων υγιεινής σε κτίρια του Α.Π.Θ.
στ)Εργασίες αποκατάστασης βλαβών στις όψεις και αντικατάσταση του παλαιού καπναγωγού στο κτίριο Αμφιθεάτρου του κτιριακού συγκροτήματος της Παιδαγωγικής Σχολής. (προς δημοπράτηση)
ζ) Αποκατάσταση όψεων τμημάτων του κτιρίου Διοίκησης, Νέας Φιλοσοφικής και της όψης του κτιρίου Κλειώ
η) Αντικατάσταση πεδίων, μετασχηματιστών και άλλων υλικών σε υποσταθμούς μέσης τάσης θ) «Οικοδομικές και Η/Μ εργασίες στο Μετεωροσκοπείο, στο εργαστήριο Δενδροκομίας, στο
εργαστήριο Οργανικής Χημείας και στο δώμα του αμφιθεάτρου του Μανδαλιδείου»
ι) «Ανακαίνιση αμφιθεάτρων στο παλιό κτίριο της Σχολής Θετικών Επιστημών και στο Μετεωροσκοπείο του ΑΠΘ»
ια) «Οικοδομικές και Η/Μ Εργασίες στον Σεισμολογικό Σταθμό του Α.Π.Θ.», το οποίο αφορά την αναβάθμιση και πιστοποίηση του ηλεκτρικού δικτύου του κτιρίου
ιβ) Επισκευή της στέγης φοιτητικής λέσχης στο Πανεπιστημιακό δάσος Περτουλίου (προς δημοπράτηση).
15. Για τη διαχείριση των όμβριων υδάτων και λυμάτων, εκπονήθηκαν τα έργα:
α) Κατασκευή αποχετευτικού δικτύου λυμάτων, σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο και διαχείριση όμβριων υδάτων στο πανεπιστημιακό campus στη Θέρμη.
β) «Παροχέτευση όμβριων υδάτων προαύλιου χώρου κτιρίου Μεταπτυχιακών Σπουδών Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ» που αφορά τη διευθέτηση των όμβριων υδάτων του ακάλυπτου χώρου μεταξύ της Πτέρυγας των Αρχιτεκτόνων και του Κτιρίου Εδρών.
16. Με στόχο τη διερεύνηση σχεδιασμού επενδύσεων ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού και εθνικού θεσμικού πλαισίου για τις ΑΠΕ. διερευνώνται οι δυνατότητες αξιοποίησης του νομοθετικού πλαισίου από το ΑΠΘ, που επιτρέπει την ίδρυση και λειτουργία Ενεργειακής Κοινότητας, μέσω της αποτύπωσης όλων των παραγόντων του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Συγκεκριμένα, μελετώνται όλες οι αναγκαίες δράσεις-ενεργειακές παρεμβάσεις που μπορεί να υλοποιηθούν στο "Γυάλινο" κτίριο της Σχολής Θετικών Επιστημών ΑΠΘ.
17. Όσον αφορά τη βελτίωση βιώσιμης κινητικότητας και προσβασιμότητας στους χώρους του Πανεπιστημίου λήφθηκαν διοικητικά μέτρα, υλοποιήθηκαν μελέτες και διορθωτικές ενέργειες, όπως τοποθέτηση προστατευτικών κιγκλιδωμάτων, διαγραμμίσεις δρόμων, ράμπες, οριοθέτηση θέσεων στάθμευσης, τοποθέτηση πινακίδων κυκλοφορίας κλπ.
18. Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός της Αίθουσας τελετών του ΑΠΘ:
α) Με δαπάνες της ΕΑΔΠ ανακατασκευάσθηκαν οι χώροι υγιεινής της αίθουσας και συντηρήθηκαν οι κοινόχρηστοι χώροι και τα καμαρίνια. Επίσης αντικαταστάθηκε η υποδομή του ηχητικού και οπτικού εξοπλισμού ( συρματόσχοινα)
β) Με ένταξη στο ΠΔΕ αντικαταστάθηκε ο ηχητικός εξοπλισμός και ο φωτισμός της αίθουσας με αντίστοιχο υψηλής τεχνολογίας, ο προβολέας και αντικαταστάθηκε η οθόνη από μεγαλύτερη μήκους 8.5 μέτρων. Ο σχεδιασμός πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή κ. Γ. Παπανικολάου
19. Αναβάθμιση της Αίθουσας της Συγκλήτου με την προκήρυξη διαγωνισμού για τον εκσυγχρονισμό των οπτικοακουστικών μέσων. Ο σχεδιασμός πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή κ. Γ. Παπανικολάου.
Η Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης (ΒΚΠ) του ΑΠΘ, μαζί με τις περιφερειακές της μονάδες, συνεχίζει να προσφέρει σημαντικό έργο, μέσα από τις συλλογές και τις υπηρεσίες της, στην ακαδημαϊκή κοινότητα του ΑΠΘ και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Ως αναγνώριση και επιβράβευση του ρόλου και του κύρους της ΒΚΠ-ΑΠΘ σε εθνικό επίπεδο, ήρθε το 2016 η ανάθεση της Προεδρίας και της διαχείρισης του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ) στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Μέσω του ΣΕΑΒ διασφαλίζεται η πρόσβαση του συνόλου της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας σε πάνω από 24.785 περιοδικά με συνδρομές και ελεύθερης πρόσβασης, 13 βάσεις δεδομένων και 115.000 ηλεκτρονικά βιβλία.
Πνευματικό και πολιτιστικό γεγονός υψίστης σημασίας και συμβολισμού για την πόλη και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο αποτέλεσε η δωρεά των ιδιωτικών συλλογών του Γιάννη Μέγα και του Ντίνου Χριστιανόπουλου στη Βιβλιοθήκη μας το 2016.
Η καταγραφή, επεξεργασία και μεταφορά των χιλιάδων τεκμηρίων των δύο συλλογών βρίσκεται σε εξέλιξη.
Μια ακόμη πολύ σημαντική προσθήκη στην τεράστια συλλογή της ΒΚΠ, υπήρξε η δωρεά του αρχείου του Κέντρου Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού Μαύρης Θάλασσας και του Κέντρου Ποντιακών Ερευνών που ανήκε στην κυριότητα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Στη μεταστέγαση του αρχείου σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στην Κεντρική Βιβλιοθήκη, συνέβαλε και το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα ‘Ιβάν Σαββίδης’.
Το μεγάλο πρόβλημα της διασποράς συλλογών και προσωπικού της ΒΚΠ, όπως κατ' επανάληψη έχει επισημανθεί από τις Επιτροπές Βιβλιοθήκης στους ετήσιους απολογισμούς της τελευταίας δεκαπενταετίας προς τη Σύγκλητο, εξακολουθεί να υφίσταται, κυρίως λόγω της άρνησης των σχετικών Μονάδων να επιτρέψουν την μεταφορά των συλλογών στο κεντρικό κτίριο. Εκτός από την Κεντρική Βιβλιοθήκη, στο ΑΠΘ "λειτουργούν" 45 βιβλιοθήκες σε Σχολές, Τμήματα, και Τομείς, ενώ επιπλέον υπάρχουν και συλλογές βιβλίων και περιοδικών σε 68 Εργαστήρια και Κλινικές.
Το Πανεπ. Γυμναστήριο του ΑΠΘ, κατά τη διάρκεια της πενταετίας 2014 – 2019, κατάφερε μέσα από αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα να αυξήσει τα έσοδα και να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες και τις εγκαταστάσεις του παρά τη γενικότερη υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ και την μείωση της επιχορήγησης από τον τακτικό προϋπολογισμό σε μηδενικό επίπεδο.
Το σημαντικότερο επίτευγμα σε σχέση με το Παιδικό Κέντρο (ΠΚ) υπήρξε η επίλυση του έωλου νομικού καθεστώτος του, για πρώτη φορά στην πολυετή λειτουργία του. Υλοποιώντας σχετική απόφαση της Συγκλήτου, που παρέμενε ανεφάρμοστη επί σειρά ετών, κατέστη δυνατή η αντιμετώπιση όλων των νομικών κωλυμάτων και η υπαγωγή της λειτουργίας και διαχείρισης τόσο του παιδικού σταθμού όσο και του νηπιαγωγείου του ΠΚ στην ΕΑΔΠ του ΑΠΘ. Η λειτουργία στο εξής του ΠΚ σύμφωνα με σαφές νομικό καθεστώς, επέτρεψε την αναβάθμιση των υπηρεσιών του και διασφάλισε την ομαλή του λειτουργία.
Έτερος βασικός στόχος υπήρξε ο εξορθολογισμός της οικονομικής διαχείρισης του ΠΚ, με Λέσβάση την θεμελιώδη αρχή της πλήρους διαφάνειας. Έπρεπε να ισοσκελιστούν οι λειτουργικές δαπάνες με τα έσοδα, καθώς είναι πλέον δεδομένη η αδυναμία του ΑΠΘ να υποστηρίξει χρηματοοικονομικά τη λειτουργία του ΠΚ. Συνεχίζει, βέβαια, το Πανεπιστήμιο να παρέχει τις εγκαταστάσεις και σημαντικό μέρος των παγίων λειτουργικών εξόδων (τροφή, θέρμανση, ηλεκτροδότηση, τεχνικές υπηρεσίες κ.ά). Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, το Συμβούλιο Διοίκησης κινήθηκε σε δύο κατευθύνσεις: τη μείωση των λειτουργικών εξόδων και την αύξηση των εσόδων. Η μείωση των λειτουργικών εξόδων πραγματοποιήθηκε με γνώμονα τη διατήρηση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. Τα δίδακτρα παρέμειναν σημαντικά χαμηλότερα έναντι των ιδιωτικών παιδικών σταθμών, η πλειονότητα των οποίων δεν προσφέρει τροφή ούτε το επίπεδο υπηρεσιών του ΠΚ. Επισημαίνεται, επίσης, ότι τα δίδακτρα των δημοτικών παιδικών σταθμών δεν αποτελούν συγκρίσιμο μέγεθος, διότι αυτοί έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ, γεγονός που επιτρέπει τη λειτουργία τους με συμβολικά δίδακτρα. Αποτέλεσμα της παραπάνω οικονομικής διαχείρισης ήταν ο σταδιακός μηδενισμός του ελλείμματος και ήδη η κερδοφορία του ΠΚ. Σημειώνεται ότι, στη διάρκεια της περασμένης πενταετίας, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση (περίπου 50%) των φιλοξενούμενων παιδιών τόσο στον παιδικό σταθμό όσο και στο νηπιαγωγείο. Τα σημαντικότερα έργα αναβάθμισης των υποδομών συνοψίζονται παρακάτω. Εξ ίσου βελτιωτικές ήταν και οι παρεμβάσεις στον διοικητικό/οργανωτικό και στον παιδαγωγικό τομέα.
Για την καλύτερη αξιοποίηση και αναβάθμιση της Πανεπιστημιακής Κατασκήνωσης της Καλάνδρας, υλοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις:
Στο πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Πολιτικής επιταχύνθηκε η εναρμόνιση των απαιτούμενων διαδικασιών σύμφωνα με την ισχύουσα Περιβαλλοντική Νομοθεσία (εθνική και ευρωπαϊκή).
6.1. Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του ΑΠΘ
Η προώθηση της περιβαλλοντικής πολιτικής σε κάθε πτυχή της Πανεπιστημιακής ζωής αναγορεύτηκε σε βασικό άξονα για τις ενέργειες και δράσεις των Πρυτανικών Αρχών.
Προς αυτή την κατεύθυνση αποτέλεσε κύριο μέλημα η μείωση του αρνητικού του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του ΑΠΘ, που συγκεκριμενοποιείται ως εξής:
Επίσης, επανακαθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και ο τρόπος χορήγησης σημάτων εισόδου και ξεκίνησε σταδιακά (ανά κατηγορία δικαιούχων) η διαδικασία της αντικατάστασης όλων των παλαιών σημάτων, με τη δημιουργία ηλεκτρονικών αιτήσεων για τη χορήγησή τους.
6.2. Αισθητική και αρχιτεκτονική αναβάθμιση της πανεπιστημιούπολης
Με το σύνθημα «Από Πανεπιστήμιο της Πόλης, σε Πανεπιστήμιο του Κόσμου», η Πρυτανεία ακολούθησε με συνέπεια μια στρατηγική ενίσχυσης όλων των δράσεων που συμβάλλουν στην εξωστρέφεια του Αριστοτελείου και τελικά στον αναπόδραστο μετασχηματισμό του σε διεθνές Πανεπιστήμιο. Το ΑΠΘ πρέπει να αυξήσει όλα του τα διεθνή προγράμματα και να γίνει πόλος έλξης φοιτητών και καθηγητών από όλο τον κόσμο. Οι επιτυχίες, με τη βοήθεια πολλών συναδέλφων, ήταν πολλές και εντυπωσιακές, παρά την εσωστρεφή πολιτική του Υπουργείου για το μεγαλύτερο μέρος της πενταετίας.
Σημαντικός στόχος στο πλαίσιο της διεθνοποίησης του ΑΠΘ ήταν η ενίσχυση της παρουσίας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στην Ασία και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς επίσης και η ανάληψη ηγετικού ρόλου στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Παρευξείνιας Ζώνης. Ένας ακόμη στόχος ήταν η προσέλκυση φοιτητών από Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, σε θερινά σχολεία ή άλλα προγράμματα.
Οι Πρυτανικές Αρχές συμμετείχαν συστηματικά σε Διεθνείς συναντήσεις, Συνέδρια και Φόρα για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της εικόνας του Ιδρύματος, την περαιτέρω βελτίωση των διμερών σχέσεων, εκπαιδευτικών και ερευνητικών, τη δημιουργία συμπράξεων για την ίδρυση νέων προγραμμάτων σπουδών (θερινών, προπτυχιακών και μεταπτυχιακών) και την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς ο Πρύτανης πραγματοποίησε συναντήσεις με περισσότερους από 60 εκπροσώπους Διπλωματικών αρχών, 100 εκπροσώπους (Πρυτάνεις/Αντιπρυτάνεις κτλ) ξένων Πανεπιστημίων, στο ΑΠΘ ή στις έδρες τους, ενώ πραγματοποίησε ομιλίες/εισηγήσεις ως προσκεκλημένος ομιλητής σε Συνέδρια υψηλού επιπέδου ανά τον κόσμο.
Τα σημαντικότερα επιτεύγματα που καλύπτουν όλο το φάσμα των στόχων της διεθνοποίησης, καθώς επίσης και μέρος των στόχων στο πλαίσιο των Στρατηγικών για την Ακαδημαϊκή Ανάπτυξη και την Έρευνα, επιτεύχθηκαν μετά από πολυετείς συστηματικές προσπάθειες, και παρατίθενται στη συνέχεια.
7.1. Διεθνής διάσταση στην εκπαίδευση και την έρευνα
EPICUR: Το ΑΠΘ στην πρώτη γενιά των ‘Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων’
Η μεγάλη επιτυχία του ΑΠΘ στο πλαίσιο της Στρατηγικής Διεθνοποίησης είναι η ένταξή του στην πρώτη γενιά των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (European University Initiative), της νέας και φιλόδοξης πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να ενισχύσει το κύρος και τη φήμη της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ένωση.
Η πρόταση του ΑΠΘ και εφτά ακόμη Πανεπιστημίων της Ευρώπης:
Στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό αυτό πρόγραμμα, από τις 54 αιτήσεις που υποβλήθηκαν, επελέγησαν 17
«Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια», στα οποία συμμετέχουν 114 ΑΕΙ από 24 κράτη-μέλη. Μόνο 3 εξ αυτών είναι από την Ελλάδα. Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε από 26 ανεξάρτητους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, μεταξύ των οποίων Πρυτάνεις, Καθηγητές και Ερευνητές, που ορίστηκαν από την Επιτροπή.
Τα «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια» θα προσφέρουν κοινά, ευέλικτα προγράμματα σπουδών ή ενοτήτων σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους, παρέχοντας τη δυνατότητα στις φοιτήτριες/φοιτητές όλων των επιπέδων σπουδών να προσαρμόσουν την εκπαίδευσή τους, επιλέγοντας τι, πού και πότε θα σπουδάσουν και να αποκτήσουν ένα ευρωπαϊκό πτυχίο. Η στρατηγική συμμαχία EPICUR θα εστιάσει σε προγράμματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ευρωπαϊκής Ταυτότητας.
Το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας έχει υποσχεθεί ότι θα παράσχει πρόσθετη οικονομική στήριξη (matching funds) στις εγκεκριμένες προτάσεις.
Παράρτημα Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας στις ΗΠΑ
Στις 18 Ιουλίου 2019 υπογράφηκε από την Υπουργό Παιδείας της Πολιτείας του Delaware των ΗΠΑ, Susan Bunting, η λειτουργία του Παραρτήματος του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας (ΣΝΕΓ) στο Πανεπιστήμιο του Delaware (School of Education). Το νέο, καινοτόμο πρόγραμμα του ΣΝΕΓ «Modern Greek-ARTC» εντάσσεται στο πρόγραμμα πιστοποίησης εκπαιδευτικών της Πολιτείας του Delaware
«ΑRTC» (Alternative Routes to Teacher Certification) και είναι ειδικά σχεδιασμένο για τους εκπαιδευτικούς της ελληνικής ως ξένης γλώσσας στην Αμερική. Στο ΣΝΕΓ θα παρέχει τα δύο από τα συνολικά τέσσερα μαθήματα που απαιτούνται για την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια των εκπαιδευτικών της Αμερικής και την απόκτηση της σχετικής πιστοποίησης. Πρόκειται για τα μαθήματα Μεθοδολογία Διδασκαλίας της Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας και Εισαγωγή στον Εγγραμματισμό, η παρακολούθηση των οποίων μπορεί να πραγματοποιείται διά ζώσης, εξ αποστάσεως -μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΑΠΘ- ή και σε συνδυασμό των δύο μεθόδων.
Το Παράρτημα του ΣΝΕΓ στις ΗΠΑ αποτελεί το εφαλτήριο για την ίδρυση του πρώτου παραρτήματος του ΑΠΘ σε ξένη χώρα.
Ινστιτούτο Κομφούκιος
Μετά από συστηματικές προσπάθειες που ξεκίνησαν το 2011 και εντατικοποιήθηκαν μετά το 2014, υπογράφηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2018, στην πόλη Chengdu της Κίνας, από τον Πρύτανη Περικλή Α. Μήτκα και τον Aναπληρωτή Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού Hanban/Confucius Institute Headquarters, Ma Jianfei, σύμφωνο για την ίδρυση Ινστιτούτου «Κομφούκιος» στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με θεσμικό εταίρο το Shanghai International Studies University (SISU). Το Ινστιτούτο έχει στόχο τη διάδοση της κινεζικής γλώσσας και του κινεζικού πολιτισμού στην Ελλάδα, είναι το δεύτερο που ιδρύεται στην χώρα μας και στηρίζεται οικονομικά από την Κίνα. Για προφανείς λόγους, το Ινστιτούτο «Κομφούκιος» του Αριστοτελείου θα αναδείξει τον ρόλο που έπαιξαν οι δύο κορυφαίοι φιλόσοφοι της αρχαιότητας στη διαμόρφωση δύο πολύ μεγάλων πολιτισμών.
Ευρωπαϊκό Διεπιστημονικό Κέντρο Τουρισμού του Δρόμου του Μεταξιού
Με πρωτοβουλία του ΑΠΘ, ιδρύθηκε το πρώτο στην Ευρώπη «Ευρωπαϊκό Διεπιστημονικό Κέντρο Τουρισμού του Δρόμου του Μεταξιού», με την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού και του Ελληνικού Υπουργείου Τουρισμού.
Στόχος του Κέντρου είναι η διεπιστημονικού χαρακτήρα μελέτη και έρευνα σε ευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα, η ενίσχυση διεθνών συνεργασιών και η ανάδειξη νέων προοπτικών βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, με αξιοποίηση της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του Δρόμου του Μεταξιού.
Το «Ευρωπαϊκό Διεπιστημονικό Κέντρο Τουρισμού του Δρόμου του Μεταξιού» έχει σκοπό να αναδείξει τον ρόλο του ΑΠΘ και της Ελλάδας στη νέα και πολλά υποσχόμενη ζώνη επιρροής του Δρόμου του Μεταξιού.
Το Κέντρο έπαιξε ήδη σημαντικό ρόλο στην προσέλκυση και στη διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη της κορυφαίας διεθνώς εκδήλωσης του Προγράμματος του Δρόμου του Μεταξιού, του 8ου International Meeting on Silk Road Tourism του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών. Το Συνέδριο οργανώθηκε τον Οκτώβριο του 2018 και ήταν η πρώτη φορά που φιλοξενήθηκε σε ευρωπαϊκή χώρα.
Ίδρυση κόμβου SDSN Black Sea – Δέσμευση για υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης
Το ΑΠΘ ανέλαβε την πρωτοβουλία να υποστηρίξει την δημιουργία ενός νέου εξειδικευμένου δικτύου, του Δικτύου για την Επίλυση Προβλημάτων Βιώσιμης Ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας (SDSN Black Sea, http://sdsn-blacksea.auth.gr/), ως τμήμα του υφιστάμενου παγκόσμιου δικτύου των Ηνωμένων Εθνών (UN Sustainable Development Solutions Network-SDSN Global). Το νέο Δίκτυο θα προσφέρει ένα ολοκληρωμένο επιστημονικό πλαίσιο για την ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και έναν οδηγό δράσης, αναφορικά με την υλοποίηση των 17 Στόχων και των 169 Υποστόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Το Αριστοτέλειο έχει την προεδρία και την μόνιμη έδρα του SDSN Black Sea.
Στην εναρκτήρια εκδήλωση του νέου κόμβου παρέστη ο Καθηγητής του Columbia University, Jeffrey Sachs, που είναι ο ιδρυτής και Πρόεδρος του παγκόσμιου δικτύου SDSN. Ο διάσημος οικονομολόγος επανήλθε στο ΑΠΘ το 2019 για να προωθήσει την πρότασή του για την εφαρμογή των αρχών του Αριστοτέλη (Aristotelean Economics) στην παγκόσμια οικονομία.
Σε συνδυασμό με τη δέσμευση της Συγκλήτου για την εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), το ΑΠΘ έχει ξεκινήσει προσπάθειες συλλογής και συστηματοποίησης όλων των επιμέρους δράσεων, συλλογικών και μεμονωμένων, που εμπίπτουν (άμεσα ή έμμεσα) στην εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, καθώς επίσης και:
α) Τον εμπλουτισμό, την εξέλιξη και την προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών του ΑΠΘ με σύγχρονα πολιτικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα που άπτονται των ΣΒΑ.
β) Την ισχυροποίηση της διεθνοποίησης και εξωστρέφειας του ΑΠΘ, μέσα από την προβολή του εκπαιδευτικού/ερευνητικού του έργου στο πλαίσιο διαφόρων εκθέσεων που υποβάλλει τακτικά το Γραφείο σε διεθνή φόρα και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ, η ΕΕ και ο ΟΟΣΑ.
γ) Την ενίσχυση των συνεργειών και των συμπράξεων με άλλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων και έργων που συνδέονται με τους ΣΒΑ.
Διπλωματία Πόλεων: Study in Thessaloniki
Με στόχο την προβολή του ΑΠΘ σε πόλεις του εξωτερικού και τη δημιουργία νέων ή ενίσχυση υφιστάμενων επαφών με πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς και την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών, το ΑΠΘ συμμετείχε ενεργά στη δράση του Δήμου Θεσσαλονίκης «Διπλωματία Πόλεων», στο ειδικότερο σκέλος Study in Thessaloniki.
Στο πλαίσιο αυτής της δράσης έγιναν παρουσιάσεις του ΑΠΘ σε σχετικές εκδηλώσεις καθώς και επαφές με άλλα πανεπιστημιακά Ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα στο Βελιγράδι, την Σμύρνη, την Κολωνία, το Παρίσι, την Αγία Πετρούπολη, την Βαρσοβία, το Άμστερνταμ και το Τελ-Αβίβ με παράλληλη συμμετοχή στις εκθέσεις Philoxenia και παρουσίαση του ΑΠΘ στο συνέδριο “Προορισμός Θεσσαλονίκη: Εκπαιδευτικός Τουρισμός”. Καρπός των παραπάνω δράσεων ήταν αφενός η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας και, αφετέρου, η υλοποίηση ακαδημαϊκών και ερευνητικών συνεργασιών με πολλά εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα του εξωτερικού (π.χ. με το Ecoles de MINES de Paris, το Universität Köln, Tel Aviv University κ.α.)
Αναβάθμιση του Κέντρου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Υδάτων (ΚΕΟΔΥ) σε Κέντρο UNESCΟ, κατηγορίας II
Στις 16.10.2016 υπογράφηκε το Τελικό Συμφωνητικό Ίδρυσης του Κέντρου UNESCO Κατηγορίας ΙΙ για τη Διαχείριση Υδάτων στο ΑΠΘ, της αναβάθμισης ουσιαστικά του Κέντρου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Υδάτων (ΚΕΟΔΥ), το οποίο ιδρύθηκε από τη Σύγκλητο του ΑΠΘ το 2011.
Αποτελεί το 1ο Κέντρο Νερού UNESCO κατηγορίας II στην Ελλάδα και ταυτόχρονα το 26ο Κέντρο Νερού UNESCO κατηγορίας II στον κόσμο, που αφενός αναβαθμίζει τον ρόλο του ΑΠΘ στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα και αφετέρου, ενισχύει τη θέση της χώρας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πρόγραμμα ΙΑΣΩΝ για την προώθηση της Ελληνικής γλώσσας στις Παρευξείνιες χώρες
Αυτονόητα συνεχίστηκε η δραστηριότητα του προγράμματος ΙΑΣΩΝ με:
β. το 2016 στο Πανεοιστήμιο Κουμπάν στο Κρασνοντάρ της Ρωσίας,
γ. το 2018 στην Ουκρανία και Γεωργία, όπου πραγματοποιήθηκαν με επικεφαλής τον Πρύτανη, συναντήσεις σε σημαντικά Πανεπιστήμια των δύο χωρών για τη σύσφιγξη των υφιστάμενων σχέσεων και τη διερεύνηση νέων συνεργασιών. Υπογράφηκαν δύο Συμφωνίες Συνεργασίες με τα δύο μεγαλύτερα Πανεπιστήμια της Γεωργίας (Ilia State University και Κρατικό Πανεπιστήμιο Τιφλίδας «I. Javakhishvili»),
δ. το 2018 στο Κρασνοντάρ, και στο Λομονόσοφ.
Τα -συνήθως- θερινά ξενόγλωσσα σχολεία εποπτεύονται πλέον από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης. Υλοποιείται σταδιακά ο στόχος της διοργάνωσής τους για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών κα την ενίσχυση της διεθνοποίησης του ΑΠΘ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2014 είχαν πραγματοποιηθεί 4 και το 2018 ανήλθαν στα 11.
Το ΣΝΕΓ υλοποιεί ειδικά προγράμματα κατόπιν εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συνεργασία από φορείς, οργανισμούς ή και πανεπιστήμια του εξωτερικού. Τα προγράμματα αυτά είναι σχεδιασμένα αποκλειστικά για την κάλυψη των γλωσσικών και πολιτιστικών αναγκών του εκάστοτε κοινού στόχου και αξιολογούνται ως ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Τα κυριότερα ήταν τα εξής:
Σε συνεργασία με τον Ομ. Kαθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, κ. Στ. Ανδρέου, το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2017 με τη συμμετοχή 8 φοιτητών/τριών από Πανεπιστήμια του εξωτερικού και συνδύαζε μαθήματα νέας ελληνικής γλώσσας, διαλέξεις και ανασκαφή στον αρχαιολογικό χώρο της Τούμπας Θεσσαλονίκης.
Επιμορφωτικό πρόγραμμα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού σε καθηγητές Α’θμιας και Β’θμιας εκπαίδευσης από σχολεία της Αυστραλίας, 2016.
Greek Diaspora Fellowship Program (GDFP)
Με στόχο την αποτροπή της διαρροής των Ελλήνων επιστημόνων (brain drain) στο εξωτερικό και την ανάπτυξη μακροπρόθεσμων, αμοιβαία επωφελών συνεργασιών ανάμεσα σε πανεπιστήμια της Ελλάδας, των ΗΠΑ και του Καναδά, το ΑΠΘ συμμετείχε με ιδιαίτερη επιτυχία στους δύο πρώτους κύκλους του GDFP, που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τη διαχείρισή του έχει αναλάβει το Institute of International Education των ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ίδρυμα Fulbright στην Ελλάδα.
Το GDFP παρέχει τη δυνατότητα στα ελληνικά πανεπιστήμια να φιλοξενήσουν Έλληνες επιστήμονες ακαδημαϊκούς που εργάζονται στις ΗΠΑ και τον Καναδά, με στόχο τις ερευνητικές συνεργασίες, την από κοινού ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τη διδασκαλία και την καθοδήγηση φοιτητών.
Οι προτάσεις του ΑΠΘ ήταν ιδιαίτερα ποιοτικές με αποτέλεσμα το Πανεπιστήμιό μας να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα (6 από τις 20 συνολικά επιλεγείσες προτάσεις του πρώτου κύκλου και 7 από τις 29 του δεύτερου κύκλου είναι του ΑΠΘ). Το Αριστοτέλειο έχει ήδη υποβάλει μεγάλο αριθμό προτάσεων στην τρίτη φάση του προγράμματος στοχεύοντας στα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
7.2. Βελτιστοποίηση της συμμετοχής του ΑΠΘ σε διεθνή δίκτυα
Το ΑΠΘ αναδείχθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και αποτελεί πρότυπο λειτουργίας αλλά και συνεργασίας για δεκάδες άλλα Πανεπιστήμια στις γειτονικές μας χώρες.
Black Sea Universities Network (BSUN)
Το ΑΠΘ είναι μέλος του Black Sea Universities Network (BSUN), ενός δικτύου 115 Πανεπιστημίων σε 12 Παρευξείνιες χώρες, από το 2000. Ο Πρύτανης Περικλής Μήτκας συμμετέχει στο τριμελές Προεδρείο του δικτύου για την εξαετία 2016-22 και έχει την Προεδρία του για την περίοδο 2018-2020, καθιστώντας το ΑΠΘ το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο που αναλαμβάνει αυτή τη θέση. Στο πλαίσιο της Προεδρίας του, το ΑΠΘ διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία στη Θεσσαλονίκη (18-19.6.2018) την 13η Σύνοδο των Πρυτάνεων των Πανεπιστημίων του Δικτύου BSUN και το παράλληλο Συνέδριο «UN 2030 Sustainable Development Goals in the Black Sea Region: From Science to Implementation». Συμμετείχαν Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις από 34 Πανεπιστήμια του Δικτύου, καθώς και αξιωματούχοι από πολλές χώρες της περιοχής. Το ΑΠΘ οργάνωσε και άλλες συναντήσεις της Εκτελεστικής Επιτροπής του BSUN στη Θεσσαλονίκη και εκπροσώπησε το Δίκτυο σε εκδηλώσεις και συναντήσεις σε άλλες χώρες, μεταξύ αυτών και στο 7ο Global Forum του Baku στο Azerbaijan.
Ένα άμεσο αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων στο Συνέδριο της Θεσσαλονίκης για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ ήταν η έγκριση της δημιουργίας του κόμβου της Μαύρης Θάλασσας στο παγκόσμιο δίκτυο Sustainable Development Solutions Network (περιγράφεται παρακάτω).
Μέσα από την δραστηριότητά μας στο BSUN, το ΑΠΘ αναδεικνύεται ως ο πιο δραστήριος πανεπιστημιακός εταίρος της Ελλάδας στις χώρες της Μαύρης Θάλασσας και ενισχύονται όλες οι παράλληλες προσπάθειές μας για μόνιμες και γόνιμες συνεργασίες στην περιοχή.
European University Foundation (EUF)
Το ΑΠΘ συμμετέχει στο European University Foundation (EUF) από το 2014, ενώ από τον Μάρτιο του 2018 και για τρία χρόνια έχει αναλάβει την Προεδρία του η Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων, Αριάνα Στογιαννίδου. Το EUF αποτελεί ένα ιδιαίτερα ενεργό δίκτυο με 30 Πανεπιστήμια-μέλη από 16 χώρες, με βασική προτεραιότητα τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ισχυρού και ανταγωνιστικού Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (European Higher Education Area).
Αποτελεί επίσης υπέρμαχο της αύξησης του αριθμού των μετακινούμενων φοιτητών, αλλά και της βελτίωσης της ποιότητας της κινητικότητας, προτείνοντας συνεχώς νέες ιδέες και πολιτικές, ενώ έχει ηγηθεί μίας σειράς καινοτόμων προγραμμάτων ψηφιακής διαχείρισης του προγράμματος Erasmus+, όπως το Erasmus Without Paper, το Online Learning Agreement και το Erasmus+ App.
Balkan Universities Association (BUA)
Η Ένωση Βαλκανικών Πανεπιστημίων (Balkan Universities Association - BUA) αριθμεί περισσότερα από 60 μέλη από 11 χώρες της Βαλκανικής. Στόχος της είναι η υλοποίηση ενός ενιαίου οράματος που θα αφορά το μέλλον των Πανεπιστημίων στα Βαλκάνια, με γνώμονα πάντα τις ανάγκες της κάθε περιοχής και με σεβασμό στις ιδιαιτερότητές της. Το ΑΠΘ έγινε μέλος της Ένωσης το 2015, συμμετείχε στο τριμελές Προεδρείο για την τριετία 2017-2020 και ο Πρύτανης υπηρέτησε ως Πρόεδρος για την περίοδο 2018-2019. Στο πλαίσιο της Προεδρίας του, το ΑΠΘ διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη (16- 18.4.2019) την 5η Σύνοδο Πρυτάνεων της Ένωσης και το παράλληλο Συνέδριο BUA 2019 με θέμα
«Εφαρμογή της Ατζέντας 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στα Βαλκάνια: Ο Ρόλος των Πανεπιστημίων - Implementation of the UN 2030 Sustainable Development Goals in the Balkan Region: The Role of the Universities».
Εκπροσωπήθηκαν σε επίπεδο Πρυτανικών Αρχών 48 Πανεπιστήμια από 10 χώρες. Παρέστη και μίλησε ο Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (EUA), Καθ. Rolf Tarrach. Στο Ειδικό Σεμινάριο για την Διασφάλιση Ποιότητας στα ΑΕΙ, έκαναν παρουσιάσεις οι Πρόεδροι της ΑΔΙΠ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Στη διάρκεια της Προεδρίας του ΑΠΘ, ολοκληρώθηκε η σύνταξη του καταστατικού της Ένωσης το οποίο εγκρίθηκε στη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης.
Ακαδημαϊκό Δίκτυο Ανατολικής Μεσογείου και Παρευξείνιας Ζώνης (BSEMAN)
Με πρωτοβουλία του ΑΠΘ, ιδρύθηκε τον Μάϊο του 2018, στη Θεσσαλονίκη, το «Ακαδημαϊκό Δίκτυο Ανατολικής Μεσογείου και Παρευξείνιας Ζώνης» (Black Sea & Eastern Mediterranean Academic Network – BSEMAN). Στο προοίμιο του Μνημονίου που υπογράφτηκε από τα 50 ιδρυτικά μέλη/ πανεπιστήμια από 17 χώρες, προσδιορίστηκε ο χαρακτήρας και οι βασικοί στόχοι του BSEMAN ως εξής:
«Η Παρευξείνια Ζώνη και η Ανατολική Μεσόγειος είναι το θέατρο της ιστορίας μας και η πλατφόρμα του κοινού μας μέλλοντος. H παγκόσμια συστημική κρίση, οι περιφερειακές κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές διαταραχές, η προσβολή του ανθρωπιστικού κεκτημένου και κάθε είδους περιορισμός της ελευθερίας έκφρασης εμποδίζουν τη συνεργασία. Αυτές οι συνθήκες δημιουργούν μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια ιστορική ευθύνη για την ακαδημαϊκή κοινότητα της περιοχής.
Εμείς, τα μέλη του BSEMAN, ανταποκρινόμαστε στην υποχρέωσή μας να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας και να εντατικοποιήσουμε την εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα, για την εξυπηρέτηση ενός ειρηνικού, συνεργατικού, δημιουργικού, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, βιώσιμου μέλλοντος στην περιοχή και για την αντιμετώπιση κάθε διάκρισης λόγω φυλής, χρώματος, εθνικότητας, εθνικής καταγωγής, θρησκείας, φύλου, ηλικίας, σωματικής ή πνευματικής ικανότητας».
Πρώτος Πρόεδρος του BSEMAN επελέγη ο Κοσμήτορας της Σχολής ΟΠΕ του ΑΠΘ, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης.
Αναβάθμιση της Συμμετοχής του ΑΠΘ σε Δίκτυα Πανεπιστημίων
Τα Δίκτυα στα οποία εντάχθηκε το ΑΠΘ κατά την περίοδο αναφοράς ανέρχονται σε 16, αυξάνοντας έτσι το σύνολο από τα 54 του 2014 στα 70 το 2019. Εκατοντάδες μέλη της Πανεπιστημιακής κοινότητας ενεργοποιούνται μέσα από αυτά τα δίκτυα. Τα νέα δίκτυα φαίνονται παρακάτω:
Παράλληλα, οι κυρίες Αναπληρώτριες Πρύτανη Ανθρώπινων Πόρων, Προγραμματισμού & Ανάπτυξης και Ακαδημαϊκών & Φοιτητικών Θεμάτων συμμετέχουν από το 2016 στις δράσεις του European Women Rector’s Association (EWORA).
Συνολικά διευρύνθηκαν οι διμερείς συμφωνίες, ενώ δόθηκε έμφαση στις χώρες της Άπω Ανατολής και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, έχοντας πάντα ως κριτήριο την αξιόλογη διεθνή και ακαδημαϊκή παρουσία των ιδρυμάτων. Οι κυριότερες δυσκολίες σε ό,τι αφορά τις κινητικότητες/ανταλλαγές επιστημόνων σχετίζονται με το μη ευέλικτο οικονομικό πλαίσιο.
Κατά την περίοδο 2014-2019, το ΑΠΘ έγινε αποδέκτης σημαντικού αριθμού (211) προτάσεων ξένων Πανεπιστημίων για σύναψη επιστημονικής συνεργασίας. Μετά από θετική εισήγηση της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων, συνάφθηκαν 71 νέες Συμφωνίες, ενώ ολοκληρώθηκαν 36. Ειδικότερα, στην αρχή τους ακαδημαϊκού έτους 2014, οι ενεργές Συμφωνίες ήταν 140, και αυτήν την χρονική στιγμή ανέρχονται σε 175.
Στο πλαίσιο υλοποίησης των Συμφωνιών πραγματοποιήθηκαν η διαχείριση υποτροφιών, διοργανώθηκαν ημερίδες, εκδηλώσεις και Συνέδρια, καθώς επίσης συντονίστηκαν επίσημες συναντήσεις των Πρυτανικών Αρχών με Διπλωματικές αρχές και αντιπροσωπείες ξένων Πανεπιστημίων.
Οι διμερείς συμφωνίες Erasmus+ από τις 1568 (566 Ιδρύματα) ανήλθαν στις 1639 (603 Ιδρύματα), ενώ στο πλαίσιο του Erasmus+ International τα συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια ανήλθαν από τα 62 στα 83.
Σε επίπεδο χρηματοδότησης, για την περίοδο 2014-2019 το Τμήμα Ευρωπαϊκών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (ΤΕΕΠ) διαχειρίστηκε ποσά που ξεπερνούν τα 16.000.000 ευρώ προς όφελος των μελών της κοινότητας του Ιδρύματος.
Αξίζει να καταγραφούν οι καινοτόμες πρακτικές και νέες δράσεις που κατά την περίοδο αναφοράς υιοθετήθηκαν ή ενισχύθηκε η εφαρμογή τους:
Πολύ γρήγορα μετά την ανάληψη των καθηκόντων μας, συνειδητοποιήσαμε ότι αρκετοί τοπικοί ή εθνικοί φορείς αλλά και πολιτικοί και δημοσιογράφοι δεν ήταν πρόθυμοι να συνδράμουν το Πανεπιστήμιο σε μια περίοδο που αυτό είχε πολλά προβλήματα. Η αντιμετώπιση κυμαίνονταν από τη δυσπιστία και την αδιαφορία μέχρι την αποστασιοποιημένη ευγένεια, δεν ήταν πάντως αυτό που προσμέναμε: μια προθυμία να βοηθήσουν ένα μεγάλο εκπαιδευτικό ίδρυμα που βρισκόταν σε κρίση. Έτσι, κατέστη επιτακτική η ανάγκη να βελτιώσουμε την εικόνα του ΑΠΘ στην κοινωνία, να ανυψώσουμε το κύρος του στους θεσμούς, μέσα από δράσεις προσφοράς στην πόλη και προβολής του έργου μας.
Από την αρχή υποστηρίξαμε σθεναρά ότι το Πανεπιστήμιο δεν αποτελεί μια απομονωμένη εκπαιδευτική νησίδα αλλά οφείλει να δρα και ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας, στηρίζοντας την κοινωνία στη διαρκή προσπάθειά της να προοδεύει. Καλέσαμε τους φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς, σε μια «θετική συνωμοσία» υπέρ του Δημόσιου Πανεπιστήμιου, θυμίζοντας ότι η ελληνική κοινωνία διαχρονικά έχτιζε και φρόντιζε τα σχολειά της. Δηλώσαμε παντοιοτρόπως ότι προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας στους οργανισμούς του δημόσιου τομέα και τη συνεργασία μας σε όποιες επιχειρήσεις ζητούν τεχνογνωσία, για το καλό του τόπου. Δηλώσαμε, επίσης, ότι το Αριστοτέλειο θα εξακολουθήσει να δίνει το παρόν σε όλα τα κοινωνικά ζητήματα του τόπου, όπως έπραξε από ιδρύσεώς του.
8.1. Προαγωγή της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας
Προς την κατεύθυνση αυτή, οργανώθηκε το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας (ΓΜΤ) σε νέες βάσεις, ενισχύθηκε η λειτουργία του και κατέστη πολύ γρήγορα πρότυπο προς μίμηση για τα άλλα Πανεπιστήμια της χώρας. Το Γραφείο καθιέρωσε κριτήρια, διαδικασίες και πολιτικές διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων για να υποστηρίζει πρωτοβουλίες μετάβασης καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων σε επιχειρηματικά σχέδια και νέες επιχειρήσεις (τεχνοβλαστούς του ΑΠΘ).
Τα αποτελέσματα είναι απολύτως θετικά: από 2 τεχνοβλαστούς το 2014 έχουμε σήμερα 9, με 2 από αυτούς να έχουν ήδη πάρει χρηματοδότηση από οικονομικούς οργανισμούς και 3 να βρίσκονται στο τελικό στάδιο δημιουργίας
Παράλληλα, η Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας (ΜΟΚΕ) της Δομής Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας ΑΠΘ, υλοποίησε δράσεις γύρω από δύο άξονες:
1. Την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας με παράλληλη δικτύωση με τον επιχειρηματικό κόσμο:
2. Συνεργασία με φορείς για την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως πόλου καινοτομίας και επιχειρηματικότητας
8.2. Διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων
Προς την κατεύθυνση αυτή και σε συνεργασία με το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας, υλοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις:
1. Ενίσχυση του Γραφείου Μεταφοράς Τεχνολογίας
2. Συστηματική ξενόγλωσση παρουσίαση των αποτελεσμάτων έρευνας του ΑΠΘ
3. Ανάπτυξη κλίματος αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων
Διοργάνωση από το ΓΜΤ ή συνδιοργάνωση με το ευρύτερο οικοσύστημα καινοτομίας σε ετήσια βάση των παρακάτω εκδηλώσεων:
4. Συνεργασία με φορείς της πόλης για τη δημιουργία της προθερμοκοιτίδας OK!Thess
Το ΑΠΘ συνέπραξε, με άλλους οκτώ φορείς της πόλης και με επισπεύδουσα αρχή τον Δήμο Θεσσαλονίκης, στη δημιουργία προθερμοκοιτίδας με την επωνυμία «Οικοσύστημα καινοτομίας και πολιτισμού Θεσσαλονίκης» και τον διακριτικό τίτλο «ΟΚ!Thess». Το OK!Thess στοχεύει στην προώθηση και στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας και στην ενίσχυση του οικοσυστήματος καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη. Το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας του ΑΠΘ αποτελεί, κατά γενική ομολογία, τον πιο ένθερμο υποστηρικτή του OK!Thess μέσω των ακόλουθων δράσεων:
5. Ενίσχυση δράσεων δημιουργίας τεχνοβλαστών και νεοφυών επιχειρήσεων
6. Ενίσχυση του Οικοσυστήματος Καινοτομίας της Θεσσαλονίκης
Το ΑΠΘ συμμετείχε σε όλες τις προσπάθειες της πόλης και της Περιφέρειας για την ενίσχυση της Καινοτομίας και της Επιχειρηματικότητας. Ενδεικτικά αναφέρονται η συμμετοχή μας στο ΟΚ!Thess, οι ανταλλαγές επισκέψεων με φορείς του οικοσυστήματος καινοτομίας του Ισραήλ, η συνδιοργάνωση εκδηλώσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, η συμβολή μας στην πρόταση δημιουργίας του ThessInTec και οι προσπάθειες προσέλκυσης ερευνητικών και αναπτυξιακών κέντρων μεγάλων εταιρειών στη Θεσσαλονίκη.
Το πιο εντυπωσιακό και χειροπιαστό αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών είναι η απόφαση της πολυεθνικής φαρμακευτικής εταιρείας Pfizer για τη δημιουργία και εγκατάσταση του πρώτου Διεθνούς Κέντρου Ψηφιακής Τεχνολογίας, Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Μεγάλων Δεδομένων στη Θεσσαλονίκη. Ο ρόλος του ΑΠΘ στην απόφαση αυτή υπήρξε καθοριστικός, αφού εμείς οργανώσαμε στις εγκαταστάσεις του ΚΕΔΕΚ την παρουσίαση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής μας. Ο στόχος της Pfizer είναι, μέσα από τη συνεργασία με Πανεπιστήμια και τοπικά κέντρα ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, να δημιουργήσει στη Θεσσαλονίκη (εντός του 2020) μια ομάδα παγκόσμιου επιπέδου που θα απαρτίζεται από υψηλών απαιτήσεων ερευνητικό και στελεχιακό δυναμικό στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας.
7. Σύνδεση με την επιχειρηματική κοινότητα και κοινωνικούς φορείς
Παράλληλα με τη δικτύωση με άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα, το ΑΠΘ οφείλει να συνεργάζεται με τον παραγωγικό ιστό της χώρας και με ποικίλους κοινωνικούς φορείς. Σταθερή μας επιδίωξη υπήρξε η σύνδεση της ερευνητικής μας δραστηριότητας με τις ανάγκες φορέων και οργανισμών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Η σύνδεση αυτή μεταξύ άλλων σχεδιάστηκε να προωθηθεί με:
Στην κατεύθυνση των παραπάνω και με τη συμβολή της ΕΔΑΧΕ πραγματοποιήθηκαν τα εξής:
Αποτέλεσμα των παραπάνω δράσεων ήταν:
8.3. Βελτιστοποίηση της συμμετοχής του ΑΠΘ σε δίκτυα φορέων
Το ΑΠΘ, είτε σε ιδρυματικό επίπεδο είτε σε επίπεδο Τμήματος/Σχολής, προχώρησε στην υπογραφή μνημονίων συνεργασίας με 47 δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ενεργοποιώντας δεκάδες δράσεις και εκατοντάδες μέλη της Κοινότητας. Στον παρακάτω Πίνακα συνοψίζεται αυτή η δραστηριότητα.
Πίνακας 5: Μνημόνια συνεργασίας μεταξύ του ΑΠΘ και φορέων
Α/Α | Φορείς | Συνεδρίαση Συγκλήτου |
1 | Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας | 2904/2-2-2015 |
2 |
|
2909/20-5-2015 |
3 | Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης | 2911/24-6-2015 |
4 | Δήμος Κασσάνδρας Χαλκιδικής | 2911/24-6-2015 |
5 | Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη | 2912/9-7-2015 |
6 | ΕΡΤ3 (Σχολή Καλών Τεχνών) | 2916/2-10-2015 |
7 | ΑΠΕ – ΜΠΕ (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2916/2-10-2015 |
8 | Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2919/11-12-2015 |
|
|
|
9 | Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικού Τύπου (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2919/11-12-2015 |
10 | Δήμος Θεσσαλονίκης, ΑΖΚ, ΑΤΕΙΘ, ΔΙΠΑΕ, ΠΑΜΑΚ, ΣΒΒΕ, ΣΕΒΕ | 2919/11-12-2015 |
11 | Πολυεθνικό Κέντρο Εκπαίδευσης Επιχειρήσεων Υποστήριξης Ειρήνης (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2924/14-4-2016 |
12 | ΚΘΒΕ | 2924/14-4-2016 |
13 | Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, Τμήμα Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων (Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης) |
2925/6-5-2016 |
14 | Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη | 2925/6-5-2016 |
15 | Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης | 2927/30-6-2016 |
16 | Ελληνική Ερευνητική Υποδομή για τα Βιολογικά Δεδομένα-ELIXIR-GR | 2928/12-7-2016 |
17 | Δημοτική Εταιρεία Πληροφόρησης Θεάματος και Επικοινωνίας (ΔΕΠΘΕ) του Δήμου Θεσ/νίκης (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2933/9-11-2016 |
18 | Ειδικό Ταμείο Οργάνωσης Συναυλιών της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης (ΕΑΔΠ) | 2936/20-12-2016 |
19 | Σύλλογος: "Το Χαμόγελο του Παιδιού" (Γ΄ Παιδιατρική Κλινική) | 2936/20-12-2016 |
20 | Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Α.Ε. | 2936/20-12-2016 |
21 | CERN | 2936/20-12-2016 |
22 | Δήμος Θεσσαλονίκης: Βιβλιοθήκη και ιστορικό αρχείο | 2936/20-12-2016 |
23 | Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού | 2938/23-1-2017 |
24 | Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος | 2939/23-2-2017 |
25 | Agris Α.Ε. Σπόροι-Σπορόφυτα (Εργαστήριο Λαχανοκομίας ) | 2942/24-5-2017 |
26 | ΟΚΑΝΑ | 2942/24-5-2017 |
27 |
|
2942/24-5-2017 |
28 | Ίδρυμα LIMMAT-STIFTUNG (Ελβετία) | 2942/24-5-2017 2962/6&9-7-2018 |
29 | Διεύθυνση Έρευνας και Πληροφορικής του Γενικού Επιτελείου Στρατού | 2943/22-6-2017 |
30 | Γραφείο Προσέλκυσης Συνεδρίων και Επισκεπτών Μητροπολιτικής Περιοχής Θεσσαλονίκης-Thessaloniki Convention Bureau (TCB) | 2943/22-6-2017 |
31 | Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης | 2945/25-7-2017 |
32 |
(Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) |
2946/31-8-2017 |
33 | ΕΚΕΤΑ-Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών) | 2946/31-8-2017 |
34 | Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. | 2946/31-8-2017 |
|
|
|
35 | Εταιρεία Διαχείρισης και Ανάπτυξης Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης Α.Ε. | 2947/19-9-2017 |
36 | Δήμος Θεσσαλονίκης για τη δράση «Study in Thessaloniki» | 2951/29-11-2017 |
37 | Ινστιτούτο Επικοινωνίας (Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ) | 2953/25-1-2018 |
38 | Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα | 2953/25-1-2018 |
39 | Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού –UNWTO (Ευρωπαϊκό Διεπιστημονικό Κέντρο Τουρισμού του Δρόμου του Μεταξιού) | 2954/26&27-2-2018 |
40 | Γενικός Οργανισμός Εγγείων Βελτιώσεων Πεδιάδων Θεσσαλονίκης- Λαγκαδά (ΓΟΕΒ) | 2958/12&13-4-2018 |
41 | 308 Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσης (Πολυτεχνική Σχολή) | 2959/16&17-5-2018 |
42 | Δήμος Αριστοτέλη | 2959/16&17-5-2018 |
43 | Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | 2961/26&27-6-2018 |
44 | Microsoft Hellas Α.Ε. | 2964/20&23-7-2018 |
45 | Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών | 2967/20-9-2018 |
46 | ΕΛΣΤΑΤ | 2980/20 & 21-2- 2019 |
47 |
|
2982/7-3-2019 |
------
Επιπρόσθετα το ΑΠΘ έχει προχωρήσει στις ακόλουθες συμπράξεις και συνεργασίες:
Υπογραφή της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με επισπεύδουσα αρχή την Περιφέρεια και τη συμμετοχή λοιπών φορέων. Η συμβολή του ΑΠΘ στην Αγροδιατροφική Σύμπραξη είναι σημαντική ως προς τη συμβουλευτική αναφορικά με τοπικά γεωργικά προϊόντα υψηλής εμπορικής και διατροφικής αξίας με στόχο την υποστήριξη της παραγωγής, τυποποίησης, μεταποίησης, διάδοσης και εν γένει εμπορίας των σχετικών προϊόντων στην τοπική και περιφερειακή αγορά.
Σύμπραξη με επιχειρήσεις Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με όραμα να συμβάλει στην έξυπνη, βιώσιμη, εξωστρεφή και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη των επιχειρηματικών μελών του καθώς και όλων των παραγόντων αλυσίδας αξίας του ευρύτερου οικοσυστήματός του, με σκοπό την ανάδειξη των ΤΠΕ σε στρατηγικό κλάδο για τη Θεσσαλονίκη, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την Ελλάδα.
Μνημόνιο συνεργασίας με το ΤΕΕ/ΚΜ, τον ΣΕΠΒΕ και τη θερμοκοιτίδα I4G για την αντιμετώπιση του brain drain και την αναζήτηση εναλλακτικής οδού για τους νέους αποφοίτους, ώστε να αποφευχθεί η μετακίνησή τους στο εξωτερικό. Το πρόγραμμα αφορά κυρίως τους τελειόφοιτους της Πολυτεχνικής Σχολής και τους δίνει την δυνατότητα να εκπονήσουν την διπλωματική τους εργασία σε ένα πραγματικό πρόβλημα που προτείνει μια εταιρεία Πληροφορικής / μέλος του ΣΕΠΒΕ.
Σε συνεργασία με το Δήμο Θεσσαλονίκης και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ενώσεις αυτών, Επιμελητήρια, Πανεπιστημιακά και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, 18 φορέων στο σύνολο, συστάθηκε ο Όμιλος.
Συμμετοχή του ΑΠΘ στο πρόγραμμα “Resilient Thessaloniki – Ενισχύοντας την Αστική Ανθεκτικότητα της Πόλης”του Δήμου Θεσσαλονίκης, το οποίο εντάσσεται στο παγκόσμιο πρόγραμμα 100 Resilient Cities που χρηματοδοτεί το Rockefeller Foundation. Το ΑΠΘ συμμετείχε με μέλη ΔΕΠ σε όλες τις ομάδες εργασίας που συνέστησε ο Δήμος για την ανάπτυξη του στρατηγικού σχεδίου του προγράμματος. Ο Πρύτανης παρουσίασε μαζί με τον Δήμαρχο και στελέχη του Δήμου τις βασικές πτυχές του προγράμματος στα γραφεία του Ιδρύματος στη Νέα Υόρκη.
Το ΑΠΘ, μέσω της ΕΑΔΠ, συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Ανώνυμης Εταιρείας της Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης με το διακριτικό τίτλο Μητροπολιτική Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης ΑΑΕ/ΟΤΑ, σε συνεργασία με το Δήμο Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο της σύμβασης, οι συμβαλλόμενοι φορείς, αναγνωρίζοντας την υψηλή αναγκαιότητα για την ωρίμανση πλήθους έργων του ΑΠΘ, τα οποία προωθούνται για χρηματοδότηση υλοποίησης σε διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία, τόσο Εθνικά όσο και Διεθνή, διαπιστώνουν την ανάγκη υποστήριξης των Υπηρεσιών του Α.Π.Θ. στο συντονισμό, οργάνωση και διαχείριση των απαιτούμενων ενεργειών ωρίμανσης, την εκπόνηση των απαιτούμενων τεχνικών μελετών και την προετοιμασία υποβολής φακέλων αδειοδοτήσεων, του έργου του τίτλου.
Μέσω της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής, κατατέθηκε αίτημα για την χρηματοδότηση της μελέτης ωρίμανσης του έργου Ολοκλήρωση του «Κτιρίου Παραπληγικών» και του περιβάλλοντος χώρου και του ΑΧΕΠΑ.
Επίσκεψη του Αν. Πρύτανη Οικονομικών στην Αθήνα στις 28.03.2016 στους χώρους εγκατάστασης του προγράμματος Enter-Grow-Go και κατάθεση προτάσεων από κλιμάκιο της Τράπεζας σχετικά με την αξιοποίηση των ερευνητικών έργων του ΑΠΘ και τη σύνδεσή τους με την αγορά.
Συνεργασία με φορείς της πόλης και υπογραφή σχετικού μνημονίου για τη δημιουργία δικτύου συνεργασίας για την Πράσινη Απασχόληση.
Το ΑΠΘ έχει συμπεριληφθεί στον χάρτη της European Universities Association με τα Ιδρύματα με σημαντική δράση σε θέματα προσφύγων (https://eua.eu/101-projects/541-refugees-welcome-map.html), έχοντας προβεί στις ακόλουθες δράσεις:
1. Πρόγραμμα «SUCRE»
«Εκπαίδευση και υποστήριξη προσφύγων/μεταναστών μέσω των δομών της Ανώτατης Εκπαίδευσης
Το Πρόγραμμα S.U.C.RE. επικεντρώθηκε στις διαδικασίες της γλωσσικής προετοιμασίας και του ελέγχου γνώσεων που απαιτούνται για την ορθή ένταξη των προσφύγων/μεταναστών στην Ανώτατη Εκπαίδευση τόσο των φοιτητών όσο και των καθηγητών, καθώς και στην υποστήριξη των ακαδημαϊκών τους αναγκών μετά την ένταξή τους. Επιπροσθέτως εστίασε στην ψυχοκοινωνική ένταξη/υποστήριξη των προσφύγων/μεταναστών, όπως επίσης και στην ορθή ενημέρωσή τους σε θέματα υγείας και δικαίου κατά την είσοδό τους ή/και παραμονή τους στις ευρωπαϊκές χώρες υποδοχής. Το Πρόγραμμα είχε ως στόχο τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού που θα προετοίμαζε και θα χρησιμοποιούνταν κατάλληλα από εκπαιδευτές για τους παραπάνω σκοπούς.
Όλο το εκπαιδευτικό υλικό που προέκυψε από το πρόγραμμα είναι ψηφιοποιημένο και διαθέσιμο προς όλους τους ενδιαφερόμενους και κυρίως σε όσους δραστηριοποιούνται ή θα δραστηριοποιηθούν στον τομέα της εκπαίδευσης εκπαιδευτών ένταξης προσφύγων.
Το Πρόγραμμα με την ολοκλήρωση του έργου έχει πραγματοποιήσει εκδηλώσεις διάχυσης, ενδιάμεσες συναντήσεις στην Κολωνία, στο Άμστερνταμ και στη Θεσσαλονίκη.
2. Το United Nations Academic Impact (UNAI) αποτελεί μία πρωτοβουλία του ΟΗΕ για τη δημιουργία ενός ισχυρού και πολυποίκιλου δικτύου σπουδαστών, ακαδημαϊκών, επιστημόνων, ερευνητών, think tanks, Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών ενώσεων, που υποστηρίζει και συνεισφέρει στην υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, με επίκεντρο τη σχέση εκπαίδευσης και βιώσιμης ανάπτυξης.
3. Το «Universities #JoinTogether Conference» διοργανώθηκε από το De Montfort University (DMU) of Leicester (Ηνωμένο Βασίλειο), στο πλαίσιο του δικτύου #JoinTogether, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και του προγράμματος UN Academic Impact. Το δίκτυο #JoinTogether, αποτελεί μία καμπάνια που αποσκοπεί στην εμπλοκή και τον συντονισμό των φορέων της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε θέματα των προσφύγων. Το συνέδριο της 7ης Ιουνίου 2018 επικεντρώθηκε στην προώθηση των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, δίνοντας έμφαση στον στόχο 16 που αφορά στην προαγωγή ειρηνικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, κοινωνιών που θα παρέχουν ισότιμη πρόσβαση στη δικαιοσύνη, καθώς και αποτελεσματικούς και υπεύθυνους θεσμούς σε όλα τα επίπεδα.
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια (ΗΠΑ) και το Πανεπιστήμιο Jaén (Ισπανία) ήταν τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που προσκλήθηκαν, μετά από αξιολόγηση, στο συνέδριο για να παρουσιάσουν τις ενέργειες και τις καλές πρακτικές τους σε θέματα υποστήριξης προσφύγων. Το ΑΠΘ είναι το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο που γίνεται μέλος του #JoinTogether. Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 7 Ιουνίου 2018, στο κτήριο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
4. Scholars at Risk (SAR)
Από το 2018, το ΑΠΘ συμμετέχει στο δίκτυο SAR που έχει ως στόχο τη στήριξη ακαδημαϊκών που προέρχονται από περιοχές με μεγάλα κύματα προσφύγων.
5. Δράσεις ανακούφισης των προσφύγων
Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο του κοινωνικού ρόλου του ΑΠΘ και στην έμπρακτη συμβολή του στον αγώνα για την παροχή βοήθειας προς τους Πρόσφυγες, υλοποιήθηκαν οι παρακάτω πρωτοβουλίες:
8.4. Άνοιγμα της πανεπιστημιούπολης στην πόλη
Προς αυτή την κατεύθυνση και παράλληλα με τις συνήθεις δράσεις των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας (διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων, διαλέξεων και αθλητικών ή πολιτιστικών εκδηλώσεων, συμμετοχή καθηγητών και φοιτητών σε φόρα, συμβούλια και συλλόγους, πολιτικές εκδηλώσεις και ομάδες προβληματισμού, εθελοντισμού και κοινωνικής παρέμβασης), υλοποιήθηκε μια σειρά δράσεων που έγιναν θεσμοί και πραγματοποιούνται πια σε ετήσια βάση. Οι κυριότερες τέτοιες δράσεις είναι οι παρακάτω:
Πραγματοποιήθηκε η δράση «ΑΠΘ την Κυριακή» σε ορισμένες Κυριακές του Μαΐου για τα έτη 2014 έως και 2019. Το πρόγραμμα περιελάμβανε ποικίλες εκδηλώσεις όπως παρουσιάσεις, επιδείξεις, παιχνίδια, δημιουργικά εργαστήρια, πειράματα, παρατηρήσεις, ξεναγήσεις σε μουσεία, αρχεία, συλλογές, που διοργανώθηκαν από τα επιμέρους Τμήματα των Σχολών και τις κεντρικές μονάδες του ΑΠΘ. Μέσω της δράσης αυτής, το ΑΠΘ άνοιξε τις πύλες του στο κοινό της πόλης μας και μετατράπηκε στο μεγαλύτερο εκπαιδευτικό πάρκο της χώρας δίνοντας την ευκαιρία στους Θεσσαλονικείς να γνωρίσουν το σημαντικό εκπαιδευτικό και ακαδημαϊκό του έργο, αξιοποιώντας ποιοτικά τον ελεύθερο χρόνο τους.
Η διοργάνωση υλοποιήθηκε για πρώτη φορά στις 8 και 9 Οκτωβρίου 2016 στην πλατεία Αριστοτέλους με αφορμή τη συμπλήρωση των 90 χρόνων από την ίδρυση του ΑΠΘ και λόγω της μεγάλης επιτυχίας του και της ανταπόκρισης του κόσμου συνεχίστηκε μέχρι και το 2018. Όλες οι δράσεις αφορούσαν τόσο την ψυχαγωγία, όσο και τη μεταφορά γνώσης στους μικρούς, αλλά και τους μεγάλους επισκέπτες μας και έτυχαν ευρείας αποδοχής.
Ο θεσμός των εκδηλώσεων «Δευτέρες της Τέχνης» ξεκίνησε με τη θεατρική παράσταση "Αναφορά στον Γκρέκο" του Ν. Καζαντζάκη στις 3 Απριλίου 2017.
Συμπεριέλαβε θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις, συναυλίες (μουσικής δωματίου, τζαζ, σύγχρονης μουσικής), ντοκιμαντέρ, αφιερώματα σε μεγάλους Έλληνες ποιητές και συνθέτες (Χριστιανόπουλος, Ρίτσος, Χατζιδάκις) όπως και την εκδήλωση «Ο Γκάτσος που αγάπησα» με τη συμμετοχή του Μανώλη Μητσιά και της Καριοφυλλιάς Καραμπέτη στην αίθουσα Τελετών στις 4 Δεκεμβρίου 2017.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων υπήρχε συνεργασία με φορείς Πολιτισμού της πόλης της Θεσσαλονίκης (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης) καθώς και Τμήματα του ΑΠΘ (Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Τμήμα Βιολογίας). Ορισμένες εκδηλώσεις συνδιοργανώθηκαν με τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης, το Γενικό Προξενείο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη και το Προξενείο της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη.
Οι «Δευτέρες της Τέχνης», μετονομάστηκαν σε «Βραδιές Τέχνης στο ΑΠΘ» με την εκδήλωση «Ο Jeffrey Eugenides στη Θεσσαλονίκη», που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2018, στην Αίθουσα Τελετών της Παλαιάς Φιλοσοφικής του ΑΠΘ με σημαντικότερη την εκδήλωση που διοργανώθηκε με τον Γιώργο Νταλάρα και τις Συμφωνικές Ορχήστρες ΑΠΘ και Δήμου Θεσσαλονίκης στο Μέγαρο Μουσικής στις 21 Νοεμβρίου 2018.
Η Πρυτανεία στήριξε τη Συμφωνική Ορχήστρα ΑΠΘ, που αποτελείται από φοιτήτριες και φοιτητές των Τμημάτων του ΑΠΘ και κυρίως του Τμήματος Μουσικών Σπουδών με την υποστήριξη εκδηλώσεών της, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Δ. Δημόπουλου. Η Συμφωνική Ορχήστρα ΑΠΘ συμμετείχε σε όλες τις επίσημες εκδηλώσεις του Πανεπιστημίου για τον εορτασμό του πολιούχου της πόλης Αγίου Δημητρίου και για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου.
Από το 2014 έως το 2018, πραγματοποιήθηκαν την περίοδο των Χριστουγέννων στην αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, οι χριστουγεννιάτικες συναυλίες, που αποτελούν πια θεσμό του Πανεπιστημίου και είναι ανοικτές στην πόλη. Από το 2015 έως το 2019, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Φοιτητική Εβδομάδα», η «Συναυλία κάτω από τ’ αστέρια» στα γρασίδια της Φιλοσοφικής Σχολής.
Επιπλέον, η Συμφωνική Ορχήστρα εμφανίστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στη Ροτόντα και στο Βυζαντινό Μουσείο.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τόσο η συμμετοχή των φοιτητριών/ών, όσο και των συντονιστών της, καθηγητών Χ. Αντωνόπουλου και Π. Γεωργιάδη, είναι εθελοντική.
Σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκαν στην αίθουσα Τελετών ΑΠΘ συναυλίες, που απευθύνονταν στο κοινό της πόλης της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής.
Το ΑΠΘ συμμετείχε συστηματικά στην ετήσια Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, προβάλλοντας κάθε φορά ένα μικρό μέρος από την ερευνητική, κυρίως, αλλά και την εκπαιδευτική του δραστηριότητα. Επιλέγονταν συνήθως διαδραστικά εκθέματα και φοιτητικές ομάδες. Το περίπτερο του ΑΠΘ κάθε χρόνο μεγάλωνε και αποτελούσε σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών. Το επισκέπτονταν συστηματικά ο εκάστοτε Πρωθυπουργός και αρχηγοί και στελέχη κομμάτων, ενώ τα τελευταία χρόνια εγκαινιάζονταν από τον/την Υπουργό Παιδείας. Κατά την διάρκεια της έκθεσης, το ΑΠΘ οργάνωνε παράλληλες εκδηλώσεις διαλέξεων και παρουσιάσεων ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Ερευνητικές ομάδες του ΑΠΘ συμμετείχαν συστηματικά σε κλαδικές εκθέσεις (πχ Zootechnia, Agrotica, κλπ) κατά την διάρκεια της χρονιάς, με την στήριξη της Επιτροπής Ερευνών.
Χρήζει ειδικής μνείας η αξιοσημείωτη αύξηση των πολιτιστικών και επιστημονικών δραστηριοτήτων της ΒΚΠ-ΑΠΘ που ήταν ανοιχτές στο ευρύ κοινό και πραγματοποιήθηκαν τόσο εντός του ΑΠΘ και της πόλης, όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Ενδεικτικά μόνο το 2019 πραγματοποιήθηκαν 16 εκδηλώσεις συγκριτικά με το 2014 που πραγματοποιήθηκαν μόλις 5.
Ανέπτυξε και υλοποίησε επιτυχώς μεγάλο αριθμό παιδικών προγραμμάτων τα οποία απευθύνονται, πέρα από τα μέλη της Πανεπιστημιακής κοινότητας, και στους πολίτες της Θεσσαλονίκης (Αθλητικές Ακαδημίες, καλοκαιρινά ημερήσια προγράμματα, προγράμματα δεξιοτήτων ζωής και προγράμματα επισκέψεων σχολείων).
Στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης των σχέσεων με βασικά τοπικά και περιφερειακά όργανα και την προβολή-προώθηση του έργου του ΑΠΘ πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις:
Στο πλαίσιο διοργάνωσης εκδηλώσεων για την ενίσχυση της πολιτιστικής ανάπτυξης της πόλης και της ευρύτερης περιοχής πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις:
8.5. Δημιουργία δικτύων με την ομογένεια
Σύσφιξη σχέσεων με ελληνικές κοινότητες στο εξωτερικό
Η Πρυτανεία και διάφορα στελέχη του ΑΠΘ πραγματοποίησαν σειρά επισκέψεων σε ελληνικές κοινότητες στο εξωτερικό, φέρνοντας σε επαφή το Πανεπιστήμιο με μέλη της ομογένειας και ενισχύοντας την διεθνή παρουσία του. Οι απόφοιτοί μας σε αυτές τις κοινότητες ήταν πάντα πρόθυμοι να βοηθήσουν στη δημιουργία συνεργιών και αποτελούν τους καλύτερους πρεσβευτές μας ανά τον κόσμο.
Μερικές από τις κοινότητες που επισκεφθήκαμε περιλαμβάνουν το Ροστόφ και τη Μόσχα της Ρωσίας, τη Σεούλ της Κορέας, το Κίεβο της Ουκρανίας, τη Νέα Υόρκη, το Σικάγο και το Χιούστον των ΗΠΑ, την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και το Τελ Αβίβ.
Διοργάνωση 1ης και 2ης Ολυμπιάδας Νέας Ελληνικής Γλώσσας
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας) διοργάνωσε το 2016 την πρώτη Παγκόσμια Ολυμπιάδα Νεοελληνικής Γλώσσας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και με τη γενναιόδωρη χορηγία του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «Ιβάν Σαββίδης». Το 2018 διοργανώθηκε η 2η Παγκόσμια Ολυμπιάδα Νεοελληνικής Γλώσσας με τη σύμπραξη και του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Η πραγματοποίησή τους έρχεται να προστεθεί σε σειρά δράσεων του πανεπιστημίου για την ενίσχυση της Ελληνομάθειας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η διοργάνωση της Ολυμπιάδας αποσκοπεί αφενός στη στήριξη της νεολαίας της διασποράς και στην παροχή της ευκαιρίας και της δυνατότητας να καλλιεργήσει τους δεσμούς της με την Ελλάδα και την ελληνική γλώσσα, αφετέρου στην ενίσχυση της διαπολιτισμικής επικοινωνίας και τη δημιουργία ελληνόφωνων φιλελλήνων.
Στόχοι της Ολυμπιάδας είναι η προσέλκυση του ενδιαφέροντος της νεολαίας για την εκμάθηση της νεοελληνικής γλώσσας, η διερεύνηση και ο εμπλουτισμός της διαπολιτισμικής επικοινωνίας των νέων, η δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για τη στήριξη των ταλαντούχων νέων της Διασποράς, συμπεριλαμβανομένης της παροχής βοήθειας στην πνευματική τους ανάπτυξη και στον κοινωνικό τους προσανατολισμό, η παροχή σε όλους τους συμμετέχοντες της δυνατότητας αξιολόγησης του επιπέδου γνώσεων της νεοελληνικής γλώσσας και η δημιουργία βάσης για τον διάλογο μεταξύ των νέων της ελληνικής διασποράς.
Στις Ολυμπιάδες συμμετέχουν άτομα ηλικίας 18 - 25 ετών γεννημένα εκτός Ελλάδας και Κύπρου, μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού. Εξαιρούνται νέοι και νέες που έχουν φοιτήσει σε ελληνόφωνο εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα ή την Κύπρο για περισσότερο από ένα έτος. Στις δύο πρώτες Ολυμπιάδες συμμετείχαν περίπου 150 άτομα από συνολικά 15 χώρες. Κάθε φορά, οι 10 καλύτεροι προκρίνονται στα τελικά που γίνονται στη Θεσσαλονίκη και περιλαμβάνουν, πέρα από την διαγωνιστική δοκιμασία, διαμονή μιας εβδομάδας στην Πανεπιστημιακή κατασκήνωση και μαθήματα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού.
8.6. Δημιουργία δικτύων με τους αποφοίτους
Το ΑΠΘ συνέχισε να στηρίζει τις δραστηριότητες του Συλλόγου Αποφοίτων και να αναδεικνύει σε κάθε ευκαιρία τα επιτεύγματα των αποφοίτων του. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην επίσημη τελετή της 26ης Οκτωβρίου, καλούνταν δύο ομιλητές, ένα εν ενεργεία μέλος ΔΕΠ και ένας απόφοιτος του ΑΠΘ. Θεσπίστηκε επίσης και το Βραβείο Αριστείας επιφανούς αποφοίτου που απονέμεται εναλλάξ για εξαιρετική ακαδημαϊκή ή επιχειρηματική πορεία.
Σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2016 σε συνεργασία και με το Συμβούλιο του Ιδρύματος, συζητήθηκαν διάφορες προτάσεις συνεργασίας του Συλλόγου Αποφοίτων με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Στόχος την εκδήλωσης ήταν η ανάδειξη των καλών πρακτικών των Συλλόγων Αποφοίτων που εφαρμόζονται με επιτυχία στο εξωτερικό και θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στο ΑΠΘ, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα.
Το Νοέμβριο του 2018 ιδρύθηκε το 1ο Παράρτημα του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ στην Κύπρο. Η πρώτη τους εκδήλωση έγινε τον Μάρτιο του 2019 και συμμετείχαν ο Πρύτανης του ΑΠΘ και ο Νομπελίστας Καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης.
Συζητήσεις και πρώτες διερευνητικές ενέργειες για ίδρυση άλλων παραρτημάτων του Συλλόγου Αποφοίτων έχουν γίνει και στην Αθήνα, τις ΗΠΑ και την Αγγλία.
Σε όλη την διάρκεια της πενταετίας συνεχίστηκαν με αμείωτους ρυθμούς οι προσπάθειες βελτίωσης των συνθηκών εκπαίδευσης και διαβίωσης των φοιτητών και φοιτητριών του. Προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχύθηκαν οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες, με κυριότερη την ανάπτυξη του περιβάλλοντος myAuth που επιτρέπει στους χρήστες προσωποποιημένη πρόσβαση σε όλο το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών. Βελτιώθηκε επίσης η mobile εφαρμογή του ΑΠΘ και μια σειρά από εφαρμογές που διευκολύνουν την επικοινωνία και τις συναλλαγές των φοιτητών με τις Γραμματείες των Τμημάτων.
Μερικές ακόμα δράσεις αναφέρονται ενδεικτικά. Αυξήθηκαν σημαντικά τα ηλεκτρονικά μαθήματα και ξεκίνησαν να εφαρμόζονται ηλεκτρονικά συστήματα αξιολόγησης (εξετάσεων) σε αρκετά Τμήματα, κυρίως Πληροφορικής και Μηχανικών. Το αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης λειτουργεί σε 24-ωρη βάση για όλη την διάρκεια των τριών εξεταστικών περιόδων. Βελτιώθηκε σημαντικά η λειτουργία της Φοιτητικής Λέσχης, όπως περιγράφεται παρακάτω και όπως αποτυπώνεται στις απαντήσεις των φοιτητών στα ερωτηματολόγια αξιολόγησης.
9.1. Ανάπτυξη ενός μοντέλου διαχείρισης των στεγαστικών αναγκών των φοιτητών
Ως εκ τούτου δεν κατέστη δυνατό να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Φοιτητικές Εστίες του ΑΠΘ.
9.2. Βελτιστοποίηση των υπηρεσιών της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης
Με τις διαρκείς και συντονισμένες προσπάθειες του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης (ΠΦΛ), επετεύχθη ο βασικός στόχος της κάλυψης των αναγκών σίτισης όλων των σιτιζόμενων από την ΠΦΛ φοιτητών μέσω εργολαβίας σίτισης με βάση τις προβλεπόμενες στον νόμο σχετικές διαδικασίες. Η επιλογή αυτή ήταν σχεδόν αναγκαστική λόγω της συσσωρευόμενης εξαιτίας των συνταξιοδοτήσεων σταδιακής απομείωσης του προσωπικού της ΠΦΛ (από τις αρχικά προβλεπόμενες 183 -και τις από το 2012 μειωθείσες σε 149- οργανικές θέσεις της ΠΦΛ παρέμειναν καλυμμένες μόνον 22 θέσεις, εκ των οποίων θέσεις ΔΕ Μαγείρων έχουν απομείνει σήμερα μόνον 2), δεύτερον λόγω προβλημάτων που είχαν ανακύψει κατά τη διαδικασία της αυτοπαραγωγής και, τρίτον, διότι μεσούσης της οικονομικής κρίσης υπήρχε ανάγκη μείωσης του συνολικού κόστους σίτισης χωρίς να υποβαθμιστεί η ποιότητά της. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν οι εξής παρεμβάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας της Λέσχης.
Ι. Έργα που αφορούν την βελτίωση των υποδομών
ΙΙ. Καινοτόμες Δράσεις που αφορούν τη λειτουργία της ΠΦΛ και τους φοιτητές μας
Ενώ ο αριθμός των σιτιζομένων αυξήθηκε (από 5.464 το 2013-2014 σε 7.925 φοιτητές σήμερα) το συνολικό κόστος για τη σίτιση των φοιτητών του ΑΠΘ μειώθηκε σημαντικά, με ταυτόχρονη πολύ σημαντική αναβάθμιση της ποιότητας, αλλά και της συχνότητας της σίτισης. Παράλληλα με τις παραπάνω δράσεις έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο αποθεματικό και το συσσωρευμένο αποθεματικό της ΠΦΛ, με την κρατική επιχορήγηση προς την ΠΦΛ να παραμένει σταθερή, είναι σήμερα περίπου 15.000.000€.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής φοιτητικής μέριμνας, δημιουργήθηκε το Γραφείο Συντονισμού
Εθελοντών και Φοιτητικών δράσεων, το οποίο και ανέλαβε υλοποιήθηκαν τα παρακάτω:
Ενεργές φοιτητικές ομάδες του ΑΠΘ: 64
Ενεργές πολιτιστικές φοιτητικές ομάδες του ΑΠΘ: 14
Ενεργές εθελοντικές φοιτητικές ομάδες του ΑΠΘ: 16
Ολοκληρώθηκε η καταγραφή όλων των εθελοντών του ΑΠΘ σε συνεργασία με την Επιτροπή Εθελοντισμού. Έτσι, οι εθελοντές από 500 το 2015 έφτασαν τους 1850 το 2019.
Με πρωτοβουλία της Πρυτανείας αναβίωσε και πάλι ο θεσμός της Φοιτητικής Εβδομάδας, που υλοποιήθηκε σε χώρους του ΑΠΘ, αλλά και της πόλης, δύο φορές μέσα στο 2015 και κατά τη διάρκεια του Μαΐου-Ιουνίου για τα έτη 2016 έως 2019. Οι φοιτητές όλων των Σχολών του ΑΠΘ ανταποκρίθηκαν θετικά πραγματοποιώντας ποικίλες δραστηριότητες, όπως αθλητικές εκδηλώσεις, συναυλίες μουσικών συνόλων και Ορχήστρας ΑΠΘ, θεατρικές παραστάσεις, προβολή ταινιών, φωτογραφικές εκθέσεις και πολλά άλλα δρώμενα.
Σημαντικές ήταν οι συνεργασίες στο πλαίσιο της Φοιτητικής Εβδομάδας με φορείς της πόλης (Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, Δήμο Θεσσαλονίκης, Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη), που παραχώρησαν στο ΑΠΘ, δωρεάν, χώρους και θέατρα για την υλοποίηση των εκδηλώσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος της επιτυχίας της δράσης οφείλεται στους εθελοντές φοιτητές που συμμετείχαν ενεργά καθ’ όλη τη διάρκεια της.
Το Γραφείο στήριξε πλήρως όλες τις φοιτητικές ομάδες, που συμμετείχαν στις διοργανώσεις "ΑΠΘ την Κυριακή", "ΑΠΘ στην πόλη" και "Φοιτητική Εβδομάδα", ώστε να φέρουν εις πέρας τις ιδέες που κατέθεσαν και να παρουσιάσουν με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο τη συμμετοχή τους σε κάθε μία από τις προαναφερθείσες διοργανώσεις του ΑΠΘ. Επιπλέον, πολλές ομάδες υποστηρίχθηκαν από το Γραφείο, ώστε να διοργανώσουν ημερίδες, ανεξάρτητες εκδηλώσεις, να κοινοποιήσουν το πρόγραμμά τους σε ολόκληρη τη κοινότητα του ΑΠΘ και να βρουν νέα μέλη με τα ίδια ενδιαφέροντα.
Το φοιτητικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων του Πανεπιστημιακού Γυμναστηρίου (ΠΓ), είναι ένα από το πιο ολοκληρωμένα προγράμματα φοιτητικού αθλητισμού στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη (www.gym.auth.gr).
9.4. Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός μοντέλου παροχής υπηρεσιών υγείας προς τους φοιτητές και τα μέλη της κοινότητας του ΑΠΘ
Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης (ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ.)
Ενισχύθηκε η λειτουργία του ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ. για την παροχή υπηρεσιών συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης των φοιτητών/τριων του ΑΠΘ.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την περίοδο αναφοράς:
«Φαινόμενα βίας και εκφοβισμού στον ακαδημαϊκό χώρο: Χειρισμοί και αντιμετώπιση».
9.5. Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός μοντέλου παροχής υπηρεσιών προς τα ΑΜΕΑ
Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της Πρυτανείας ήταν η διαρκής μέριμνα, στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων του ΑΠΘ, για τη βελτιστοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τα ΑμεΑ. Προς αυτή την κατεύθυνση, αφενός λήφθηκαν διοικητικά μέτρα (π.χ. ενημέρωση μελών πανεπιστημιακής κοινότητας και πρόβλεψη κυρώσεων για μη επιτρεπόμενη στάθμευση σε θέσεις ΑμεΑ ή σε διαβάσεις για ΑμεΑ), αφετέρου πραγματοποιήθηκαν τεχνικά έργα για τη βελτίωση της βιώσιμης κινητικότητας και προσβασιμότητας των ΑμεΑ.
Τα συγκεκριμένα έργα υλοποιήθηκαν και υποστηρίζονται από:
α) Το Έργο «Κοινωνική μέριμνα φοιτητών του ΑΠΘ» που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» του Εταιρικού Συμφώνου για το πλαίσιο Ανάπτυξης 2014-2020 (ύψους €1.100.000)
β) Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση», στο πλαίσιο της πράξης «Προηγμένες, Κεντρικές Υπηρεσίες Ψηφιακών Βιβλιοθηκών Ανοικτής Πρόσβασης του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών Σ.Ε.Α.Β.»
https://www.foititikanea.gr