Σε ποιες χώρες μπορείτε να σπουδάσετε δωρεάν – Ποιες χώρες έχουν φοιτητικά δίδακτρα – Τι πρέπει να προσέξετε

Σε ποιες χώρες μπορείτε να σπουδάσετε δωρεάν – Ποιες χώρες έχουν φοιτητικά δίδακτρα

Πόσα πληρώνουν οι φοιτητές στις ξένες χώρες- Τι γίνεται με τα μεταπτυχιακά- Ποιες χώρες χρεώνουν τους ξένους φοιτητές - Τι πρέπει να προσέξουν όσοι θα φοιτήσουν στο εξωτερικό.

Πληρώνουν όλοι οι φοιτητές αμοιβές- δίδακτρα; ή μόνο μερικοί; Εάν μερικοί, ποια είναι τα βασικά κριτήρια; Και πόσο πληρώνουν πραγματικά οι σπουδαστές; Ερωτήματα που ταλανίζουν πάντα όσους ετοιμάζουν να στείλουν τα παιδιά τους για σπουδές στο εξωτερικό και τα οποία θα απαντήσουμε σήμερα βήμα- βήμα…


Ας δούμε αναλυτικά

Μεταξύ των 43 εκπαιδευτικών συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εννέα διαθέτουν μια συστηματική πολιτική χωρίς τέλη πρώτου κύκλου πλήρους φοίτησης. Αυτή η ομάδα περιλαμβάνει πέντε συστήματα που βρίσκονται στη βόρεια Ευρώπη (Δανία, Φινλανδία, Σουηδία, Νορβηγία και Ηνωμένο Βασίλειο - Σκωτία), καθώς και την Ελλάδα, την Κύπρο τη Μάλτα και την Τουρκία.

Αντίθετα, σε 11 συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης - που βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη της Ευρώπης - όλοι οι μαθητές του πρώτου κύκλου σπουδών (Bachelor degree) πληρώνουν τέλη.

Περίπου τα μισά από τα εξεταζόμενα συστήματα είναι μεταξύ αυτών των δύο άκρων, δηλαδή μερικοί μαθητές πληρώνουν τέλη, ενώ άλλοι όχι. Το ποσοστό των αμοιβών σε αυτά τα συστήματα συχνά αντικατοπτρίζει διαφορετικές πολιτικές. Για παράδειγμα, σε ορισμένα συστήματα, είναι δυνατή η παροχή βοήθειας για εξόφληση των τελών, αλλά είναι διαθέσιμα μόνο για συγκεκριμένες κατηγορίες φοιτητών - όπως φοιτητές από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, ορφανά ή μαθητές με αναπηρίες - που γενικά μεταφράζεται σε υψηλό ποσοστό αμοιβών (τουλάχιστον 50%) και χαμηλό ποσοστό εκείνων που απαλλάσσονται από την καταβολή τελών.

Σε μερικά άλλα συστήματα, μόνο συγκεκριμένες κατηγορίες φοιτητών υποχρεούνται να πληρώσουν - π.χ. φοιτητές που δεν έχουν επαρκή ακαδημαϊκή πρόοδο - που συμβαδίζει με ένα σχετικά χαμηλό ποσοστό φοιτητών (μέχρι 25%).

Το ποσοστό αυτό που βρίσκονται μεταξύ 25% και 49,9% συχνά συνδέεται με πολιτικές όπου, με βάση την αξία της προόδου τους, οι σπουδαστές παρακολουθούν τις σπουδές τους σε μία από τις δύο ομάδες: εκείνοι με υψηλότερα επιτεύγματα σπουδών χρηματοδοτούνται από το κράτος και δεν πληρώνουν τέλη (ή πληρώνουν μόνο μικρά διοικητικά έξοδα), ενώ οι άλλοι συγχρηματοδοτούν τις σπουδές τους.

Μεταπτυχιακά

Το ποσοστό των φοιτητών που καταβάλλουν αμοιβή στον δεύτερο κύκλο (Μεταπτυχιακό/Master) είναι συγκρίσιμο με τον πρώτο κύκλο. Σε ορισμένα συστήματα, ωστόσο, μια διαφορετική πολιτική τελών ισχύει για καθέναν από τους δύο κύκλους, ο οποίος στη συνέχεια μεταφράζεται σε διαφορετικά ποσοστά αμοιβής.

Παραδείγματος χάριν, στην Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα και το Ηνωμένο Βασίλειο - τη Σκωτία, δεν χρεώνονται τέλη στο ΠΤΥΧΙΟ αλλά οι φοιτητές του δεύτερου κύκλου πληρώνουν γενικά τα τέλη. Η Τουρκία ανήκει επίσης σε αυτήν την ομάδα.

Στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη το Βέλγιο και το Μαυροβούνιο, μόνο ορισμένες κατηγορίες σπουδαστών πρώτου κύκλου πληρώνουν τέλη (ή αμοιβές άνω των 100 ευρώ), ενώ κατά

το μεταπτυχιακό, όλοι οι μαθητές αναμένεται να πληρώσουν. Στην Ιρλανδία, οι κάτοχοι επιχορηγήσεων βάσει του πρώτου κύκλου  δεν καταβάλλουν τέλη (οι δημόσιες αρχές καλύπτουν τη μαθητική συνεισφορά των 3 000 ευρώ), ενώ στο Μεταπτυχιακό όλοι οι φοιτητές αναμένεται να πληρώσουν δίδακτρα που καθορίζονται από τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Τα ποσά που πληρώνουν συνήθως οι σπουδαστές

Μια σημαντική πτυχή είναι το ποσό της αμοιβής που φοιτητές πληρώνουν. Το πιο κάτω σχήμα  εξετάζει το πιο συνηθισμένο τέλος, το οποίο νοείται ως το ποσό που καταβάλλεται από τον υψηλότερο αριθμό φοιτητών και ξεκινούν από το μηδέν μέχρι και περισσότερα από τις 3 χιλιάδες.

Τα περισσότερα κοινά ετήσια τέλη που αντιστοιχούν σε περισσότερο από 100 ευρώ καταγράφονται σε περισσότερο από τα μισά από όλα τα συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, σε 12 συστήματα, οι φοιτητές πληρώνουν μεταξύ 101 και 1 000 ευρώ, ενώ σε οκτώ συστήματα, το συνηθέστερο τέλος είναι σχετικά υψηλό, κυμαινόμενο από 1 001 έως 3 000 ευρώ. Η τελευταία ομάδα περιλαμβάνει κυρίως χώρες όπως την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία και την Ελβετία και το Λιχτενστάιν. Η Ουγγαρία είναι μια άλλη χώρα αυτής της ομάδας και εδώ, τα τέλη χρεώνονται γύρω στο ένα το τρίτο των μαθητών του πρώτου κύκλου (κυρίως σε εκείνους που, με βάση τις επιδόσεις τους στη μελέτη, δεν έλαβαν κρατική χρηματοδότηση). Τα υψηλότερα συνηθέστερα ετήσια ποσά - που αντιστοιχούν σε περίπου 10 000 ευρώ - χρεώνονται στους φοιτητές στην Αγγλία και την Ουαλία και γενικά στο Ηνωμένο Βασίλειο.  Η Βόρεια Ιρλανδία πληρώνει συνήθως περίπου το ήμισυ του παραπάνω ποσού.

Αν και δεν απεικονίζονται σε ένα συγκεκριμένο σχήμα, οι περισσότερες κοινές αμοιβές του δεύτερου κύκλου είναι γενικά ίδιες ή  κοντά στα ποσά του πρώτου κύκλου. Υπάρχουν, ωστόσο, εξαιρέσεις. Στην Κύπρο, Ελλάδα, Μάλτα, Σκωτία και Τουρκία, οι σπουδαστές δεν καταβάλλουν τέλη στον πρώτο κύκλο, αλλά συστηματικά πληρώνουν στο δεύτερο κύκλο. Τα πιο συνηθισμένα ποσά δεύτερου κύκλου κυμαίνονται από περίπου 20 ευρώ στην Τουρκία, σε περισσότερα από 5.000 ευρώ στην Κύπρο ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο (Σκωτία) μπορεί να είναι ακόμα υψηλότερες, καθώς δεν ρυθμίζονται από το κράτος. Στην Ιρλανδία, στην Ισπανία, στα Σκόπια, στη Σερβία, οι φοιτητές του πρώτου και δεύτερου κύκλου, δεν φαίνεται να καταβάλουν τέλη αλλά όπου υπάρχουν τέλη αυτά φαίνεται να είναι υψηλότερα κατά τον δεύτερο κύκλο (διαφορά μεγαλύτερη από 500 ευρώ). Στο Μαυροβούνιο, το πιο συνηθισμένο ποσό που χρεώνεται στους σπουδαστές πρώτου κύκλου που δεν επιτυγχάνουν τουλάχιστον 45 μονάδες ECTS ανά έτος αντιστοιχούν σε 500 ευρώ (άλλοι φοιτητές πρώτου κύκλου δεν πληρώνουν τέλη), ενώ στο δεύτερο κύκλο, όλοι οι μαθητές πληρώνουν τέλη και το πιο συνηθισμένο ποσό αντιστοιχεί σε 1,500 ευρώ.

Τα τέλη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διαφοροποιούνται ανάλογα με μια σειρά κριτηρίων

Υπάρχουν συστήματα όπου μόνο μερικοί μαθητές πληρώνουν αμοιβές, συστήματα όπου όλοι πληρώνουν, καθώς και συστήματα όπου κανείς δεν πληρώνει.

Μία μάλλον κοινή προσέγγιση - παρατηρήθηκε, σε διαφορετικό βαθμό, σχεδόν σε όλες τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες όπου λαμβάνει χώρα η παροχή μειωμένων αμοιβών ή εξαιρέσεων στους σπουδαστές που  θεωρούνται ως «μειονεκτούντες» και έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Αυτό συνήθως αναφέρεται σε μαθητές με χαμηλή κοινωνικοοικονομική θέση, ή ανήκουν σε διάφορες υποεκπροσωπούμενες ομάδες, όπως οι φοιτητές με ειδικές ανάγκες, εθνοτικές μειονότητες, ορφανά ή, σε μερικές χώρες, παιδιά θυμάτων πολέμου.

Ανεξάρτητα από την προσέγγιση, οι απαλλαγές από τέλη ή οι μειώσεις βάσει κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων αφορούν γενικά σε ένα σχετικά μικρό ποσοστό φοιτητών (έως το ένα τρίτο στις περισσότερες χώρες).

Τα τέλη μπορούν επίσης να διαφοροποιηθούν με βάση άλλα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των τομέων σπουδών (π.χ. Βουλγαρία, Ισπανία, Ιταλία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Αλβανία, Μαυροβούνιο και Σκόπια).

Παράλληλα με τα παραπάνω κριτήρια, χρησιμοποιούνται και άλλες αρχές για τον προσδιορισμό των φοιτητών που πληρώνουν τέλη και πόσα πληρώνουν ανάλογα με την απόδοση της μελέτης

Για παράδειγμα, οι ανεπαρκείς πιστωτικές μονάδες ECTS ή η παρατεταμένη διάρκεια σπουδών ενδέχεται να συνεπάγονται υψηλότερα τέλη όπως στην Κροατία, Εσθονία, Ισπανία, Βέλγιο. (Δείτε τις συγκεκριμένες χώρες με μωβ στον πιο κάτω πίνακα)

Παράλληλα, υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι φοιτητές αναμένεται να ολοκληρώσουν το πτυχίο τους σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Εάν ένας φοιτητής δεν ολοκληρώσει το πτυχίο μέσα σε αυτό, ο ίδιος πληρώνει ή είναι υποχρεωμένος να πληρώσει πρόσθετα τέλη. Στη Σλοβακία, για παράδειγμα, εκείνοι που υπερβαίνουν τη διάρκεια πρέπει να καταβάλλουν δίδακτρα έως 2 125 ευρώ ανά ακαδημαϊκό έτος.

Υπάρχουν οι ίδιες πολιτικές στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Γερμανία (έξι από τα 16 ομόσπονδα κράτη), την Ιρλανδία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, την Αυστρία (πανεπιστήμια και πανεπιστημιακά ιδρύματα εκπαίδευσης εκπαιδευτικών), την Πολωνία και τη Σλοβενία

Σε ορισμένα από αυτά τα συστήματα, όμως, προστίθεται ένα επιπλέον ακαδημαϊκό έτος στην κανονική διάρκεια των σπουδών και μόνο οι σπουδαστές που δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους εντός αυτής της πρόσθετης χρονικής διάρκειας τιμωρούνται από την άποψη των τελών.

Πέραν των επιπτώσεων στις αμοιβές, η μη ολοκλήρωση ενός καθορισμένου αριθμού πιστωτικών μονάδων ECTS ή των σπουδών εντός μιας συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας μπορεί επίσης να έχει άλλες οικονομικές συνέπειες. Μεταξύ αυτών, η απώλεια στις επιχορηγήσεις είναι η πιο συχνή.

Τα τέλη για τους διεθνείς φοιτητές διαφέρουν από εκείνα των υπηκόων

Στο ένα τέταρτο των εκπαιδευτικών συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (12 συστήματα), οι διεθνείς φοιτητές είναι με την ίδια πολιτική αμοιβών με τους φοιτητές που σπουδάζουν στη χώρα τους. Αυτό σημαίνει ότι είτε πληρώνουν τα ίδια τέλη ή, εάν δεν υπάρχουν τέλη, επωφελούνται από την πολιτική χωρίς τέλη. Αντίθετα, σε 31 συστήματα, η ισχύουσα πολιτική αμοιβών επιτρέπει στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να χρεώνουν υψηλότερα τέλη σε διεθνείς φοιτητές. Συχνά, οι αμοιβές για τους διεθνείς φοιτητές δεν είναι ρυθμισμένες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι υψηλότερες και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να καθορίσουν τις δικές τους αμοιβές για αυτήν την κατηγορία φοιτητών (π.χ. Φλαμανδική Κοινότητα του Βελγίου, Δανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σερβία, Σκόπια). Σε άλλες περιπτώσεις, οι αμοιβές για τους διεθνείς φοιτητές προβλέπονται σε κανονισμούς (π.χ. η Γαλλική Κοινότητα του Βελγίου, Βουλγαρία, Κύπρος, Αυστρία, Ρουμανία και Τουρκία). 

Συνολικά, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι διεθνείς φοιτητές πληρώνουν ή υπόκεινται σε υψηλότερες αμοιβές από τους ντόπιους φοιτητές.

Αξίζει να αναφερθεί ότι πολυμερείς συμφωνίες μεταξύ χωρών, ορισμένες φορές προβλέπουν ειδικά καθεστώτα αμοιβών που ισχύουν για τους σπουδαστές από καθορισμένες χώρες.

Επιπλέον, σε ορισμένες χώρες (π.χ. Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Λετονία και Σλοβακία), οι κανονισμοί επιτρέπουν στα ιδρύματα να χρεώνουν υψηλότερα τέλη (ή αμοιβές) για προγράμματα σπουδών σε ξένες γλώσσες (ιδιαίτερα ευρέως ομιλούμενες γλώσσες), οι οποίες γενικά είναι κατάλληλες για διεθνείς φοιτητές.

Δείτε ΕΔΩ όλα τα τελευταία Φοιτητικά Νέα.

Του Αντρέα Πολυκάρπου στο newsbomb cy

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr