Το πολλαπλά τραυματισμένο ΕΜΠ

Το πολλαπλά τραυματισμένο ΕΜΠ

Το εσωτερικό του Πολυτεχνείου σαν μια υπαίθρια... γκαλερί, το ίδρυμα φιλοξενεί στους τοίχους του δεκάδες κιλά σπρέι, στις διαδρομές του σκουπίδια και βρωμιά (μάκα, επί το λαϊκώτερον) και στα κτίρια σπασμένα παράθυρα και σκισμένες τέντες. Βέβαια, θαυμάσαμε την αρχιτεκτονική, τα υλικά της κατασκευής, τα μοντερνιστικά κτίρια επέκτασης των μεταπολεμικών δεκαετιών, το πράσινο, το φως που αντανακλάται στα μάρμαρα και στα παράθυρα. Λίγοι νέοι με σκύλους έκαναν βόλτα στον χώρο και κάποιοι τάιζαν αδέσποτες γάτες, άλλοι έπιναν καφέ στα σκαλοπάτια του κεντρικού κτιρίου, κάποιοι απλώς στέκονταν σε διάφορα σημεία ακίνητοι επί ώρες και μετά χάνονταν εντός αιθουσών ή εργαστηρίων.

Ωραία εικόνα, ε; Δεν είναι, όμως, έτσι τα πράγματα. Και, ασφαλώς, δεν είναι μόνον τα γκράφιτι και οι βαριοπούλες που έχουν βεβηλώσει τοίχους, αρχιτεκτονικά έργα τέχνης, πόρτες, σκαλοπάτια ή προτομές· δεν είναι μόνον η εικόνα παραίτησης από κάθε προσπάθεια αποκατάστασης· δεν είναι ούτε τα ξέφτια καθημερινών «επαναστάσεων» εντός και πέριξ του Πολυτεχνείου· δεν είναι καν τα αποπνικτικά αμφιθέατρα και τα σκοτεινά εργαστήρια. Είναι η ένταση που αναδίδει ο χώρος, ο σπινθήρας που είναι έτοιμος να βάλει φωτιά σε μία ακόμη νύχτα μαχών, είναι η απόγνωση όσων αναγκάζονται είτε να κλείνονται στα σπίτια τους «μετά την Δύσιν του ηλίου» είτε να βλέπουν τις επιχειρήσεις τους να μαραζώνουν. Κι όλοι μαζί έχουν βάλει... γκαραζόπορτες και σιδεριές στις εισόδους, στις μπαλκονόπορτες, διπλά παράθυρα για τα κατά ριπάς χημικά από δακρυγόνα, μολότοφ και κάδους.


Εικόνα πλήρους κατάλυσης της στοιχειώδους λειτουργίας ενός ιδρύματος.

 

Αυτή είναι η όψη που παρουσιάζει το ιστορικό κτίριο Αβέρωφ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Πλήρης ασυδοσία και βεβήλωση ενός μνημείου.

«Εχουμε εγκλωβιστεί στα ίδια μας τα σπίτια», λένε στην "Καθημερινή" Εξαρχειώτες πέριξ της διακεκαυμένης ζώνης του Πολυτεχνείου. «Στις μεγάλες διαδηλώσεις, χτυπούν κουδούνια για να ανέβουν στις ταράτσες μας, ξηλώνουν θυρωρεία και μάρμαρα για “πολεμοφόδια”», λέει κάτοικος της Στουρνάρη. Αποτέλεσμα; Ληστείες και κλοπές, στον δρόμο και στα σπίτια, λόγω της γενικευμένης ανομίας, κατάρρευση του αισθήματος ασφάλειας και της επιχειρηματικότητας, άνθηση του παρεμπορίου, δημιουργία νεκρής ζώνης μεταξύ Πεδίου Αρεως και πλατείας Κάνιγγος, με μοναδική όαση το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Σε αυτή τη δυναμική του Μουσείου επενδύει ο Σύλλογος Κατοίκων και Επιχειρηματιών Εξαρχείων, ο οποίος ιδρύθηκε αμέσως μετά τη δολοφονία του 15χρονου Μιχάλη Καλτεζά από τις σφαίρες του 27χρονου αστυνομικού Αθανάσιου Μελίστα (ο οποίος εντέλει αθωώθηκε), στις 17 Νοεμβρίου 1985. «Τριάντα χρόνια ζητούμε τη μετατροπή της χρήσης του Πολυτεχνείου», λέει στέλεχος του Συλλόγου στην «Κ». Ακριβώς εδώ εντοπίζεται, όμως, το νομικό κώλυμα, που επικαλείται η Σχολή Αρχιτεκτόνων: το κληροδότημα του ΕΜΠ αποκλείει κάτι τέτοιο. «Για τη χρήση του ως εργαστηρίου παραγωγής μολότοφ τι προβλέπει;», αναρωτιέται ο Σύλλογος. Αξίζει να σημειωθεί ότι αναζητήσαμε επίμονα τη θέση της πρυτανείας του ΕΜΠ, αλλά πέσαμε πάνω σε σιωπή.

Πληθαίνουν, έτσι, οι φωνές που ζητούν την επέκταση του Μουσείου στο Πολυτεχνείο, με ταυτόχρονη ανατροφοδότηση του έξοχου Επιγραφικού Μουσείου, που είναι «καταδικασμένο» στην Τοσίτσα, βασικό πεδίο μάχης των κουκουλοφόρων με τα ΜΑΤ κάθε Παρασκευή και Σάββατο. Αλλοι ζητούν να μετατραπεί σε Μουσείο Τεχνολογίας. Κάποιοι προτείνουν τον ολονύκτιο φωτισμό εισόδων και μπαλκονιών της Στουρνάρη, επί μία εβδομάδα, καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Ακόμη και στο ιστορικό κτίριο Αβέρωφ οι βάνδαλοι έχουν εισχωρήσει παντού.

Πλήρως καλυμμένοι τοίχοι με γκράφιτι και μουντζούρες σε κάθε κτίριο.

Πρέπει να το δεις για να το πιστέψεις. Και πρέπει να περπατήσεις γύρω και μέσα στα κτίρια του Πολυτεχνείου, στην Πατησίων, για να αντιληφθείς το μέγεθος, την έκταση και το βάθος του προβλήματος. Το σύνολο των κτιριακών εγκαταστάσεων του ιστορικού ιδρύματος στο τετράγωνο Πατησίων, Στουρνάρη, Μπουμπουλίνας και Τοσίτσα είναι πλήρως βανδαλισμένο, ολοσχερώς παραδομένο στην ασυδοσία, στην ανομία, στην παραβατικότητα, σε κάθε κυνική έκφραση κατάργησης της ιστορίας, της σημασίας και του ρόλου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Θα έπρεπε, ίσως, η Πρυτανεία να καλέσει και πάλι τους εκπροσώπους της Europa Nostra, που είχε βραβεύσει την αποκατάσταση του κτιρίου Αβέρωφ το 2012, και να βρει τρόπο να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Οι ευθύνες δεν είναι μονομερείς και αφορούν ένα σύνθετο πλέγμα δυνάμεων της πολιτικής εξουσίας αλλά και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Οταν, όμως, η κατάσταση είναι αυτή που είναι, όταν το ιστορικό Πολυτεχνείο έχει παραχωρήσει συνειδητά έδαφος σε λογιών λογιών μειοψηφίες που το νέμονται, τότε δεν έχει και τόση σημασία ποιος φταίει, αλλά προτεραιότητα έχει τι είναι αυτό που πρέπει να γίνει «αύριο».

Αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν να διδάσκεται κάποιος αρχιτεκτονική, ή να τη διδάσκει, και να πρέπει να αντικρίζει καθημερινά τα ποτισμένα με μπογιές μάρμαρα του ιστορικού κτιρίου του Λύσανδρου Καυταντζόγλου, κορυφαίου αρχιτεκτονήματος του 19ου αιώνα σε διεθνές επίπεδο. Αλλά το θέμα μας δεν είναι ούτε η αισθητική βαρβαρότητα ούτε ο εκμαυλισμός των στοιχειωδέστερων αρχών της νομιμότητας και της διαχείρισης δημοσίου χρήματος. Πρωτίστως, το μείζον πρόβλημα είναι η φοβική συρρίκνωση της γνώσης και της δημοκρατικής ισονομίας απέναντι σε μειοψηφίες, που με θράσος, με κρυφούς ή λιγότερο κρυφούς υποστηρικτές και χωρίς συναίσθηση και συνείδηση τόπου, λειτουργίας και σκοπού, δρουν ανενόχλητες.

Σπασμένα παράθυρα και λεηλατημένες αίθουσες στο Πολυτεχνείο.

Μια περιήγηση στα κτίρια του ΕΜΠ, στο κτίριο Αβέρωφ, στην ιστορική Πρυτανεία, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στο κτίριο Γκίνη, στη γραμματεία της Σχολής Αρχιτεκτόνων, στα κτίρια της Μπουμπουλίνας και της Τοσίτσα αποκαλύπτει τη δράση πολλών ομάδων ή ατόμων, φανερό από τη διαφορά σε επιθετικότητα, σε ανοησία ή σε καλλιτεχνική επίδοση. Βλέπει κανείς συνθήματα αναρχικών από τη Γαλλία ή την Ισπανία, βλέπει κανείς μουντζούρες και σαδισμό και απύθμενη βλακεία, βλέπει, όμως, κανείς και γκράφιτι καλλιτεχνικά, δηλωτικά όλα διαφορετικής προέλευσης δραστών. Σκέφτεται κανείς με θλίψη τους φοιτητές εκείνους που νιώθουν την καταπίεση αυτής της βαναυσότητας. Αλλά, αντί να προστατεύεται ο φοιτητής που μπήκε με κόπο και με το σπαθί του, αντί να προασπίζεται το κοινό περί δικαίου αίσθημα, το Πολυτεχνείο έχει αφεθεί να είναι αχούρι και άντρο. Και πέραν της εντύπωσης ενός χοιροστασίου, αυτό που περισσότερο ενοχλεί είναι η απύθμενη υποκρισία και η κατάργηση του δημοκρατικού δικαιώματος στη γνώση μέσα σε συνθήκες ευνομούμενου κράτους. Το Πολυτεχνείο ανέχεται τους καταστροφείς και αδιαφορεί για τους φοιτητές που θέλουν να μετέχουν ενός ακαδημαϊκού περιβάλλοντος όπως κάθε φοιτητής σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα.

Οπως αναφέρθηκε στην «Κ», λίγο πριν από την επέτειο του Νοεμβρίου, το κτίριο Γκίνη παραχωρήθηκε σε συλλογικότητες για να οργανωθεί «φεστιβάλ εξέγερσης» που, εν συνεχεία, εξελίχθηκε σε κατάληψη του ΕΜΠ, με αποτέλεσμα τα γνωστά επεισόδια. Υπάρχει πρόταση της «Ομάδας Συμφοιτητών και Φίλων Γκίνη ’75», προς άμεση υλοποίηση, το κτίριο να κλείσει προσωρινά και να περιφραχθεί ως εργοταξιακός χώρος προκειμένου να αποφευχθούν οι περαιτέρω βανδαλισμοί και να γίνει διακρίβωση των υφισταμένων βλαβών και της στατικής του επάρκειας μέχρι την αποκατάσταση και αξιοποίησή του. «Είναι απαραίτητη η κινητοποίηση της Πρυτανείας και της κοσμητείας της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, που έχουν μέχρι στιγμής ουσιαστικά αγνοήσει την πρότασή μας», λένε εκπρόσωποι της κίνησης αυτής. «Από την πλευρά μας, είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε εθελοντικά την αποτύπωση του κτιρίου και των φθορών του, υπό την προϋπόθεση ότι θα μας δοθούν τα σχέδια που διαθέτει η τεχνική υπηρεσία του ΕΜΠ, τα οποία ζητήσαμε από τον κοσμήτορα της Σχολής χωρίς αποτέλεσμα».

Πηγή: Καθημερινή

Φοιτητικά Νέα/Foititikanea.gr